ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Κάπου έχουν συγχιστεί τα πράγματα. Αλλο εξάλλου το συγχίζω κι άλλο το συγχέω. Τέλος πάντων. Ο νόμος της εξέλιξης, ακόμη και στην ιστορία της λογοτεχνίας και των τεχνών, μας ερμηνεύει πως ο άνθρωπος προχωρεί δημιουργώντας απ’ τη μια μορφή στην άλλη υπακούοντας στη διαλεκτική: αίτιο και αποτέλεσμα, απλό, σύνθετο, ατομικό-κοινωνικό, πραγματικό-φανταστικό, φυσικό-υπερφυσικό-μεταφυσικό κ.τ.λ.
Στη Λογοτεχνία προηγήθηκε το Επος, πρώτα το ηρωικό ύστερα το οικειότερο, απ’ τον Ομηρο στον Ησίοδο, από τον πόλεμο και την περιπέτεια, στην αγροτική ζωή, την ποιμενική, στην οικιακή οικονομία. Από το ομαδικό περάσαμε στο ατομικό, από τον Ομηρο στο λυρισμό, στον έρωτα, τη μοναξιά, την προδοσία της φιλίας, στο κρασί και στη δειλία, στην έπαρση και στη μοναξιά. Και από κει στην τραγωδία και την κωμωδία, στο θέατρο. Και ο Αριστοτέλης μας έμαθε πως οι τραγικοί τρώγανε από τα ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του Ομήρου. Ως εκ τούτου θεωρούσε πως μέγιστον πάντων των συστατικών μιας τραγωδίας ήταν ο Μύθος και ο Μύθος πήγαζε από το Επος.
Στις εποχές της παρακμής, Αλεξάνδρεια και αργότερα Μεσαίωνας, για διαφορετικούς λόγους, ευδοκίμησε ο παντόμιμος, ο αυτοσχέδιος μίμος, συχνά χωρίς λόγο, και για λόγους λογοκρισίας ή σύνθεσης αλλόγλωσσου ακροατηρίου, στα μέρη της Ιεράς Εξέτασης ή σε πολυπολιτισμικά κράτη.
Ο μοντερνισμός και ο Διαφωτισμός εξέλιξαν τη θεατρική τέχνη ώς τη μεγαλοφυή κατάληξη του Μπέκετ.
Δεν κατανοώ όμως γιατί ονομάζεται μετα-μοντερνισμός ο προ-μοντερνισμός, αφού σήμερα επιστρέφουν είτε στην Αφήγηση, στο Μυθιστόρημα είτε στη σωματικότητα της μιμικής είτε στην αντικειμενική ψυχρότητα. Καραμπινάτος συντηρητισμός. Ετσι δεν κατηγορούσαν οι φωστήρες την επιστροφή στις ρίζες;
