ΚΑΙΡΙΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΨΙΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ, ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΣΤΟ ΛΗΞΟΥΡΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΥΝ ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΙΣ ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ
Τώρα επισκευάζουμε ή κατεδαφίζουμε;
Πάνω από 30 εκατ. ευρώ θα χρειαστούν για να αποκατασταθεί η κυκλοφορία στο εθνικό και επαρχιακό δίκτυο της Κεφαλονιάς
Αποστολή: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΖΑΒΕΛΛΑ Φωτογραφίες: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΖΑΠΑΝΤΗΣ
Το κόστος αποκατάστασης στις λιμενικές εγκαταστάσεις Ληξουρίου, οι οποίες σχεδόν κατέρρευσαν στο δεύτερο σεισμό καθιστώντας το λιμάνι ακατάλληλο προς χρήση, είναι περίπου 20 εκατ. ευρώ.
«Θα αλλάξει όψη το Ληξούρι. Τα σπίτια θα γίνουν χαμηλά. Ο άλλος μ’ αυτά που είδε και έζησε δεν θα σηκώνει πια δεύτερο και τρίτο όροφο».
Εχει ο σεισμός προτιμήσεις στα δημόσια έργα; Ιδού η απορία που γεννάται στις καταστροφές στην Κεφαλονιά. Περπατάω στο πεζοδρόμιο στο λιμάνι Ληξουρίου. «Βλέπεις; Δεν έχει πάθει τίποτα» λέει ο μηχανικός Κώστας Λυκούδης. Εργολάβος δημοσίων έργων ο ίδιος, έχει βάλει την υπογραφή του στο συγκεκριμένο πεζοδρόμιο. «Γιατί σ’ αυτό το τμήμα έχει προβλήματα;» τον ρωτάω αντικρίζοντας ξαφνικά βαθιές ρωγμές και τα αποσπασμένα κομμάτια. «Αλλος εργολάβος. Μέχρι εδώ ήμουν εγώ».
Σύμφωνα με τον κ. Λυκούδη, ο οποίος ανέλαβε να συντηρήσει κάποια δημόσια κτήρια του Ληξουρίου – τα τμήματα που συντήρησε παρέμειναν στη θέση τους – «αν είχε γίνει σωστή συντήρηση σε όλα δεν θα είχαμε αυτές τις ζημιές». Ο ίδιος διατυπώνει το ερώτημα που προκύπτει έπειτα από αυτοψία σε δημόσια αλλά και ιδιωτικά κτήρια στην περιφέρεια της Παλικής: «Επισκευάζουμε ή κατεδαφίζουμε;». Αυτό αναρωτιέται κάποιος μπροστά από το διώροφο Λύκειο του Ληξουριού, με τις 5-6 αίθουσες, το οποίο έχει υποστεί ανυπολόγιστη ζημιά. «Η συντήρηση κοστίζει πολλά εκατομμύρια» εκτιμά ο κ. Λυκούδης. «Κατά τη γνώμη μου, το καλύτερο θα ήταν να έρθουν για μελέτη οι πολιτικοί μηχανικοί του Πολυτεχνείου. Οχι ιδιώτες».
Από το 1953 και μετά, το Ληξούρι έτυχε ραγδαίας ανάπτυξης. Ενα μικρό και όμορφο χωριό που βουίζει σαν μελίσσι τους καλοκαιρινούς μήνες, απέκτησε μέσα σε λίγες δεκαετίες κλειστό και ανοιχτό Γυμναστήριο, ΤΕΙ, θέατρο, εργατικές κατοικίες, λιμεναρχείο και μια πλατεία τεσσάρων στρεμμάτων. Οι παλαιοί πολιτικοί μηχανικοί θυμούνται ότι εδώ «έπεσαν δισεκατομμύρια» από το 1980 και μετά. Οποιον και να ρωτήσεις για τις ρωγμές στο λιμάνι θα σου πει ότι «περπατάς πάνω στα μπάζα».
Κάποιος πιο υποψιασμένος ξέρει ότι «κάτω από τη γη οι εργολάβοι τα μοιράζονταν με τους μηχανικούς. Γιατί εκεί δεν φαίνονταν οι κακοτεχνίες. Ηταν οι αφανείς εργασίες». Το κόστος αποκατάστασης στις λιμενικές εγκαταστάσεις Ληξουρίου, οι οποίες σχεδόν κατέρρευσαν στο δεύτερο σεισμό καθιστώντας το λιμάνι ακατάλληλο προς χρήση, είναι περίπου 20 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την έκθεση πρώτης καταγραφής ζημιών σε έργα υποδομής.
Οι δύο σεισμοί των τελευταίων 15 ημερών έχουν προκαλέσει βλάβες εκατομμυρίων ευρώ στα δημόσια έργα υποδομής. Πάνω από 30 εκατ. ευρώ θα χρειαστούν για να αποκατασταθεί η κυκλοφορία στο εθνικό και επαρχιακό δίκτυο της Κεφαλονιάς, το οποίο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1960. Εμφανείς είναι οι οριζόντιες ρωγμές και οι καθιζήσεις που έχει υποστεί το λιμάνι στο Αργοστόλι, για την επισκευή του οποίου απαιτούνται τουλάχιστον 10 εκατ. ευρώ. Περίπου 500.000 ευρώ θα κοστίσει η αποκατάσταση του Αεροδρομίου της Κεφαλονιάς. Αν και ο διάδρομος προσγείωσης δεν έχει υποστεί βλάβες, το κτήριο του αεροσταθμού και ο πύργος ελέγχου είναι προσωρινά ακατάλληλα, γι’ αυτό και η κίνηση των επιβατών γίνεται σε υπαίθριο χώρο.
«Το κόστος αποκατάστασης της οδοποιίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα, στον Μύρτο μπορεί να ανοίξει δρόμος από την εσωτερική πλευρά, αντί να βάλεις πασάλους και τσιμέντο στην εξωτερική πλευρά, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα δαπανηρό. Αν βέβαια πάνω σου είναι το βουνό, δεν μπορείς να κόψεις εσωτερικά. Στα σημεία που βοηθάει η τοπογραφία είναι γρήγορο και εύκολο να γίνει η αποκατάσταση» αναφέρει ο Γιώργος Αθανασόπουλος, καθηγητής στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών στην Πάτρα. Η ομάδα του εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής πραγματοποιεί σε συνεργασία με την αμερικανική ομάδα GEER (Geotechnical Extreme Event Reconnaissance) αυτοψία και αναγνώριση σε λιμάνια και επαρχιακές οδούς του νησιού.
«Τα σοβαρότερα πλήγματα στο Αργοστόλι τα έχουν υποστεί τα κτήρια του Αρχαιολογικού Μουσείου και το Θέατρο, του οποίου έχει πέσει η στέγη» τονίζει ο πολιτικός μηχανικός Σταύρος Τραυλός, πρόεδρος των μηχανικών Κεφαλονιάς και Ιθάκης, ο οποίος χθες το πρωί σχεδίαζε πού θα μπουν τα λυόμενα τα οποία θα φιλοξενήσουν τα σχολεία. «Το ένα στο Νάπιερ και το άλλο στο Ξενία» αναφέρει ο ίδιος.
Την ίδια στιγμή στο Ληξούρι οι κάτοικοι «καταγγέλλουν έγκλημα στις εργατικές κατοικίες». Εχουν φτιάξει μια ομάδα για να διεκδικήσουν «όσα έχουμε πληρώσει και μας ανήκουν σε περίπτωση που δεν μας αποδοθούν» λένε. Απορίας άξιο πώς οι μικρές εργατικές μεζονέτες και τα διαμερίσματα έγιναν ερείπια μετά και το δεύτερο σεισμό, ενώ τα σπίτια ιδιωτών που βρίσκονται ανάμεσά τους, στην ίδια γειτονιά, «χαιρέτισαν το σεισμό, μα δεν τόνε παντρευτήκανε», όπως γλαφυρά περιγράφουν οι κάτοικοι.
«Αυτοί ήταν επίγειοι τάφοι. Είναι θαύμα που ζούμε όλοι. Εδώ θυμάμαι – γιατί εγώ τα έχτιζα- έριχνες μια κλοτσιά και έπεφταν μετά το σεισμό του 1983». Ο Διονύσης Γρηγορόπουλος περπατάει στα συντρίμμια του σπιτιού του. Δούλευε τότε περιστασιακά ως οικοδόμος για τον εργολάβο που έχτισε τις εργατικές κατοικίες στην Αμμούσα, πάνω από τον περιφερειακό του Ληξουρίου. «Δεν τα έχτισε μόνο! Ανέλαβε και να τα συντηρήσει μετά το σεισμό! Πήρε τα χρήματα και άφησε τις κακοτεχνίες».
Τρομαγμένα πρόσωπα, μπαινοβγαίνουν βιαστικά. Ενας μικρός μετασεισμός ρίχνει ένα κομμάτι από τη σκεπή. Φωνές. Προσπαθούν να περισώσουν ό,τι απέμεινε. «Από άμμο ήταν φτιαγμένα» λέει η Μαρία Λόντου. Απογυμνωμένη από υλικά, η «κολόνα» του σπιτιού της δεν είναι παρά ένα λεπτό σίδερο.
«Συμφέρει η επισκευή ή να πετάξω τον πάνω όροφο για να ζήσω στον κάτω;» αναρωτιούνται την ίδια στιγμή οι σεισμόπληκτοι στο Ληξούρι. «Το δικό μου δεν είχε πολλές ζημιές. Από πάνω όμως του γιου μου έχει γύρει στα δεξιά» λέει ο κ. Μάκης Πετράτος, κάτοικος της περιοχής. Μέρα με τη μέρα η περιοχή μετατρέπεται σε εργοτάξιο. Ο κ. Λυκούδης εκτιμά ότι το τσιμέντο «δεν θα έχει πια την κίνηση που είχε. Δεν θα το προτιμούν.
Θα στραφούν στην κοιλοδοκό (σ.σ. μια σιδερένια κολόνα με επένδυση γυψοσανίδας). «Τώρα ποιος θα χτίσει τριώροφο στο Ληξούρι;» συνεχίζει ο ίδιος. «Μετά από αυτό που πάθαμε, πιθανό είναι να αλλάξει κάπως η όψη της πόλης. Τα σπίτια θα γίνουν χαμηλά. Ο άλλος μ’ αυτά που είδε και έζησε δεν θα σηκώνει πια και δεύτερο και τρίτο όροφο!».
Ρωγμές στη βιβλιοθήκη και η εκκλησία που περπάτησε
Η Μονή Κεχριώνος, πραγματικό κόσμημα του Ληξουρίου
Κυριακή απόγευμα. Στο δρόμο για τον εσπερινό, ένας γέροντας κοντοστέκεται. «Ψυχή μου, απόκαμες κι εσύ!» αναφωνεί κοιτάζοντας την Ιακωβάτειο. Για τους Κεφαλονίτες και ιδιαίτερα για τους κατοίκους του Ληξουρίου το ιστορικό κτήριο της Βιβλιοθήκης του Ιακωβάτου δεν είναι απλώς ένα πνευματικό ίδρυμα. Είναι ένα οικογενειακό κειμήλιο. Η ιστορία τους.
Τα κλιμάκια των μηχανικών που επισκέφθηκαν τη Βιβλιοθήκη την εβδομάδα που πέρασε κατέγραψαν τις βλάβες του κτηρίου. «Κόσμημα» το αποκαλούν οι Ληξουριώτες. Με το δεύτερο σεισμό οι ρωγμές έγιναν βαθύτερες στην τοιχοποιία, αποσπάστηκαν τμήματα του κτηρίου και έπεσαν στην αυλή, γκρεμίστηκαν οι κολόνες της περίφραξης, πολλά κεραμίδια είναι σπασμένα, τμήμα της στέγης λείπει. Το παράδοξο είναι ότι δεν έχει περάσει χρόνος από τότε που έγινε συντήρηση του κτηρίου, η οποία περιλάμβανε εκτός από βαψίματα και την ανακατασκευή της σκεπής. Το έργο κόστισε (σύμφωνα με τη Διαύγεια) περίπου 70.000 ευρώ. Η σκεπή όμως είναι τώρα καλυμμένη με νάιλον.
Κάθε δωμάτιο της Βιβλιοθήκης έχει ζωγραφιστά φατνώματα. «Το κούφωμα είναι ζωγραφιστό από φυτά της περιοχής και πουλιά του τόπου μας. Βιβλία μεγάλης αξίας, νομικά, φιλολογικά, ιατρικά και εκκλησιαστικά, βρίσκονται εδώ μέσα. Επίσης χειρόγραφα Ευαγγέλια, αλλά και το αρχείο της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης γιατί ένας από τους ιδρυτές της ήταν ο πρώτος σχολάρχης της Χάλκης» λέει ο κ. Μάκης Γαλανός, εκπαιδευτικός στο Ληξούρι και θαμώνας του ιδρύματος.
Αγαπημένη εκκλησία των Ληξουριωτών, εκτός από τον Αγιο Χαράλαμπο που γιορτάζει σήμερα, είναι η Μονή Κεχριώνος, η οποία αποτελεί τουριστική ατραξιόν τους καλοκαιρινούς μήνες. «Ερχονται από όλη την Ελλάδα μόνο για να προσκυνήσουν την εικόνα» λέει η Ευαγγελία Ζακυθηνού, μέλος της οικογένειας των ιδιοκτητών του ναού. Στον σεισμό, λέει η ίδια, «περπάτησε η εκκλησία». Βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω από το Ληξούρι, χτίστηκε το 1928, υπέστη ζημιές στους σεισμούς του 1867 και σχεδόν καταστράφηκε το 1953. Σήμερα, το κόστος αποκατάστασης του ναού ξεπερνάει σύμφωνα με υπολογισμούς των ιδιοκτητών του τα 500.000 ευρώ. «Ο σεισμός μπήκε από τα βόρεια και βγήκε από τα νότια. Χτύπησε την κόγχη του ναού και βγήκε από τον πρόναο. Γκρέμισε και πλαϊνά αλλά χτυπήθηκε το ιερό» τονίζει ο κ. Γαλανός.
Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014
