Αφ’ υψηλού καθημερινές γλωσσικές κοτσάνες!

Η ιδιότητα του πανεπιστημιακού, του πολιτικού, του φοιτητή, των συνδικαλιστών αποτελεί ελαφρυντικό ή επιβαρυντικό στοιχείο για όσους από αυτούς κακοποιούν βάναυσα την καθημερινή μας γλώσσα; Το ίδιο ελαφρυντικό, ή επιβαρυντικό ισχύει μήπως και για όσες γλωσσικές κοτσάνες περνούν καθημερινά από τα ερτζιανά (ραδιόφωνο-τηλεόραση);
Στο ερώτημα αυτό συνήθως η απάντηση είναι μάλλον αθωωτική για τους κάθε άλλο παρά υποδειγματικούς χρήστες της γλώσσας μας. Και αυτό, γιατί η σχέση της πλειονότητας αυτών που αθωώνουν με το βιβλίο είναι από ελάχιστη έως μηδενική…Ο καθηγητής Γεώργιος Μπαμπινιώτης, στην τελευταία λεξικογραφική του απόπειρα, μας δίνει ορισμένα παραδείγματα λαθών της καθημερινής γλώσσας. Από την πλευρά μας επισημαίνουμε κάποιους σολοικισμούς και βαρβαρισμούς που κοσμούν την καθημερινή πολιτική και ενημερωτική διάλεκτο, όπως:

Τρεισήμισι εκατομμύρια αντί του ορθού τριάμισι εκατομμύρια. Τρεισήμισι κιλά, αντί του τριάμισι. Τριάμισι ώρες, αντί του ορθού τρεισήμισι ώρες. Αυτό το μπέρδεμα των γενών ξεκινάει από τη μη σωστή χρήση των αριθμητικών, συνήθως από χείλη υπευθύνων (πολιτικών, δημοσιογράφων, αλλά και πανεπιστημιακών), οι οποίοι δίνοντας το κακό παράδειγμα δημιουργούν επιδημικές καταστάσεις για τους λιγότερο… επαΐοντες (γνώστες).

Λεωφόρος Κηφισίας, αντί του ορθού λεωφόρος Κηφισιάς. Δεν χρειάζεται περίσσευμα φαιάς ουσίας, για να καταλάβει κανείς ότι ο δήμος που έχει δώσει το όνομά του στη λεωφόρο ονομάζεται Κηφισιά και όχι… Κηφισία. Εκτός εάν ο παροξύτονος τύπος Κηφισία προδίδει προτίμηση ενός ψευτοαριστοκρατικού γλωσσικού κιτς. Ας λέμε λοιπόν στον ταξιτζή «θα με πάτε παρακαλώ στη λεωφόρο Κηφισιάς»…

Σεμπτέβρης αντί του Σεπτέμβρης. Εδώ πλέον μιλάμε για μία από τις χειρότερες μορφές αφ’ υψηλού ημιμάθειας.

Οκτώμβρης, αντί του ορθού Οκτώβρης. Και στους δύο αυτούς μήνες η λανθασμένη και κακόηχη παρεμβολή του γράμματος μι οφείλεται στην ξεροκεφαλιά της συνήθως αδιόρθωτης ημιμάθειας. Κατά κανόνα όσοι αμνηστεύουν αυτούς που κακοποιούν τις λέξεις, το πράττουν από μια ασυγχώρητη «μεγαλοψυχία», που έχει ως αποτέλεσμα το λάθος να καταντά απαράβατος κανόνας!

Δεν θα ήταν αγένεια για το δημοσιογράφο που συντονίζει μια ραδιοτηλεοπτική πολιτική συζήτηση να διορθώσει ακόμη και τον υπουργό, λέγοντας «μήπως εννοείτε Οκτώβρης, αντί του Οκτώμβρης;».

Η λέξη «Καλησπέρα» τείνει να γίνει μανιέρα πολυτελείας, όταν την εκστομίζουν στο καταμεσήμερο οι περισσότεροι υπάλληλοι πληροφοριών του ΟΤΕ και άλλων τηλεφωνικών εταιρειών. Την ίδια αυτή κοτσάνα πολυτελείας δυστυχώς χρησιμοποιούν παρουσιαστές ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων, αλλά και αμέτρητοι πολιτικοί και άλλες σπουδαιοφανείς προσωπικότητες. Αντε λοιπόν να τους εξηγήσεις ότι εσπέρα είναι το βράδυ, μετά τη δύση του ηλίου, και ότι με το «καλησπέρα» χαιρετάς μόνον το βράδυ. Και το χειρότερο, όταν τους εξηγείς όλα αυτά, σου απαντούν με το τουπέ του δοκησίσοφου, κοινώς «ξερόλα»:

«Μα αυτό είναι το σωστό, μετά τις 12 το μεσημέρι να λέμε “Καλησπέρα”». «Ποιος σας το έμαθε αυτό;» ρωτάω τον ξερόλα. «Οι προϊστάμενοί μου κύριε» μου απαντά. «Ε, τότε μια και είναι καταμεσήμερο, να τους διαβιβάσεις την “καληνύχτα” μου» του ανταπαντώ.

Ομως αυτό το έργο έχει και άλλες αμέτρητες ξεκαρδιστικές συνέχειες. Με την πρώτη ευκαιρία ίσως τα ξαναπούμε…

ΠΕΤΡΟΣ ΜΑΚΡΗΣ

http://www.enet.gr/