Του ΠΑΝΟΥ ΣΩΚΟΥ
Τις τελευταίες ημέρες ζούμε την απομυθοποίηση των ηγετών της χώρας. Οι εξελίξεις στα κόμματα εξουσίας, όσον αφορά την επιλογή των υποψηφίων τους για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ανέδειξαν το μεγάλο έλλειμμα ηγεσίας που έχουν τα κόμματα και κατ’ επέκταση η χώρα.
Ανέδειξαν αυτές οι εξελίξεις ότι οι βασιλιάδες είναι γυμνοί, δεν έχουν αυτόφωτη εξουσία, δεν μπορούν να επιβάλουν τις επιλογές τους στα κόμματά τους ούτε με δημοκρατικές διαδικασίες. Φάνηκε ότι είναι έρμαια των κομματικών συσχετισμών και ισορροπιών, των προσωπικών φιλοδοξιών των στελεχών των κομμάτων τους, των ευκαιριακών συνεργασιών, του καιροσκοπισμού.Το φαινόμενο έχει την εξήγησή του: τα παλιά κόμματα εξουσίας έχουν απαξιωθεί στη συνείδηση της κοινής γνώμης και μαζί με αυτά και τα στελέχη τους σε όλες τις βαθμίδες. Οι ηγέτες τους είναι αναλώσιμοι. Στα νεότερα ή ανερχόμενα κόμματα εξουσίας, τα κομματικά ηγετικά στελέχη, έχοντας μάθει να λειτουργούν πιο συλλογικά, αδυνατούν να προσαρμοστούν στις σημερινές αυξημένες ανάγκες και υποχρεώσεις τους.
Ηυποψηφιότητα του Νικήτα Κακλαμάνη στην Αθήνα είναι μια προσωπική ήττα του πρωθυπουργού και προέδρου της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά. Οχι μόνο δεν κατόρθωσε στην κατ’ ιδίαν συνάντησή τους να τον πείσει να μη θέσει υποψηφιότητα κόντρα στον επίσημο υποψήφιο της Ν.Δ. Αρη Σπηλιωτόπουλο, αλλά δεν μπορεί να τον θέσει και εκτός κόμματος, γιατί ο Νικήτας Κακλαμάνης είναι βουλευτής και αμέσως η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα πέσει στις 152 έδρες. Επί της ουσίας ο πρωθυπουργός είναι όμηρος των επιθυμιών ενός βουλευτή του και δεν μπορεί να αντιδράσει, ούτε κι όταν ο βουλευτής του τον επικρίνει δημόσια ότι δεν τηρεί το λόγο του, όπως έκανε προχθές ο κ. Κακλαμάνης. Χορεύει στο ρυθμό που του χτυπάνε σήμερα ο Νικήτας κι αύριο κάποιος άλλος. Και το ερώτημα είναι, πόσο ισχυρός μπορεί να είναι ένας πρωθυπουργός σε μια τόσο δύσκολη περίοδο για τη χώρα, όταν άγεται και φέρεται από τις προσωπικές στρατηγικές και επιθυμίες των βουλευτών που τον στηρίζουν;
Η αδυναμία του πρωθυπουργού φάνηκε και από το γεγονός ότι αν και πρότεινε σε επιφανή στελέχη της Ν.Δ. και της κυβέρνησής του να είναι αυτά υποψήφια, εκείνα αρνήθηκαν (Νίκος Δένδιας, Μάκης Βορίδης, Ολγα Κεφαλογιάννη). Στο ίδιο κάδρο και ο κυβερνητικός του σύμμαχος Ευάγγελος Βενιζέλος, που απλώς βλέπει το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ να συρρικνώνεται, να γίνεται συνιστώσα της Ν.Δ. και κάποιων σταγονιδίων του εκσυγχρονισμού, που αυτοαποκαλούνται σύγχρονη Κεντροαριστερά και ελληνική «Ελιά».
Στην αντίπερα όχθη υπάρχει ο Αλέξης Τσίπρας. Ενας νέος ηγέτης με λαϊκή αποδοχή, σύγχρονο είδωλο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, η οποία βλέπει σε αυτόν εκείνο τον ηγέτη που μπορεί να αναμετρηθεί ευθέως με τις συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης και την Ανγκελα Μέρκελ. Κι όμως, είναι δέσμιος των εσωκομματικών λειτουργιών και συσχετισμών, είναι δέσμιος μιας αριστερής στάσης και αντίληψης, σύμφωνα με την οποία ο ρόλος της Αριστεράς είναι να διαμαρτύρεται, να αντιστέκεται, αλλά να μην αναλαμβάνει ευθύνες κυβερνητικής εξουσίας. Είναι όμως ταυτόχρονα και δέσμιος των δικών του αδυναμιών, να συνθέσει τις εσωκομματικές αντιθέσεις αλλά και να διευρύνει τις κομματικές συμμαχίες με αξιόπιστους συνομιλητές και όχι με ευκαιριακούς συμμάχους χωρίς ιδεολογική βάση και συγγένεια.
Αναγκάστηκε σε άτακτη υποχώρηση για την υποψηφιότητα του Θ. Καρυπίδη στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και αδυνατεί μέχρι σήμερα να κατευνάσει τις αντιδράσεις για την υποψηφιότητα του Οδυσσέα Βουδούρη στην Πελοπόννησο.
Η αδυναμία του να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια ίσως φρενάρει τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη δική του παρουσία, καθώς εμμέσως σύντροφοί του πριν από μερικές μέρες έθεταν θέμα ηγετικού ελλείμματος. Το μεγάλο του στοίχημα είναι να υπερβεί τις εσωκομματικές αμφισβητήσεις και δυσλειτουργίες, γιατί θα τις βρίσκει πάντα μπροστά του, πολύ περισσότερο στην κυβέρνηση, όταν φθάσει εκεί. Ισως να μην μπορεί να τις υπερβεί με τον τρόπο που τις υπερέβη ο Ανδρέας Παπανδρέου στα τέλη της δεκαετίας του ’70 στο ΠΑΣΟΚ, αλλά θα πρέπει να βρει το δικό του τρόπο!
Η χώρα στην πιο κρίσιμη φάση της έχει αδύναμους ηγέτες, αδύναμο και χαμηλού επιπέδου πολιτικό προσωπικό. Και με αυτούς στο τιμόνι της πρέπει να αναμετρηθεί με την τρόικα, με τους εχθρούς της, με τη Γερμανίδα καγκελάριο…
p.sokos@eleftherotypia.net
