βαρδινογιάννηδες 10 – 11. ο παναθηναϊκός και η υπόθεση κιάππε

cogito ergo sum | 17 Μαρτίου 2015

Βαρδινογιάννηδες – 11. Η υπόθεση Κιάππε

Τρίτη, 6 Μαρτίου 1990. Ανάμεσα στις εφημερίδες που κρέμονται στα περίπτερα, η προμετωπίδα της Ελευθεροτυπίας βγάζει μάτια: “Στημένα ματς – Επεμβαίνει η ΦΙΦΑ στην Ελλάδα μετά από καταγγελίες διαιτητών”. Στις μέσα σελίδες, η εφημερίδα αποκαλύπτει ότι ο πειραιώτης διαιτητής Κώστας Δημητριάδης έστειλε στην ΦΙΦΑ επιστολή, στην οποία καταγγέλλει κύκλωμα στημένων αγώνων και αποκαλύπτει ονόματα εμπλεκομένων στο κύκλωμα αυτό.

Το πρωτοσέλιδο της Ελευθεροτυπίας, 6/3/1990

Επί κεφαλής του αθλητικού τμήματος της Ελευθεροτυπίας ήταν ο -μακαρίτης πλέον- Φίλιππος Συρίγος. Η πληροφορία για την επιστολή Δημητριάδη φτάνει στ’ αφτιά του από κάποιον συντάκτη, στον οποίο την είχε εκμυστηρευτεί ένας υπάλληλος της ΕΠΟ ονόματι Κωνσταντίνος Κιάππε. Ο Συρίγος αρχίζει το ψάξιμο και διαπιστώνει ότι ο Κιάππε εργάζεται στο τμήμα διεθνών σχέσεων της ΕΠΟ, οπότε είναι λογικό να γνωρίζει για την ύπαρξη της επιστολής. Αμέσως επικοινωνεί με τον αντιπρόεδρο της ΕΠΟ, τον Νίκο Ζουμπογιώργο. Όταν ο Ζουμπογιώργος τού επιβεβαιώνει την ύπαρξη της επιστολής, ο Συρίγος αποφασίζει να βγάλει το θέμα στον αέρα.

Επακολουθεί σεισμός. Εφημερίδες και τηλεοπτικά κανάλια (Μέγκα και Αντέννα εκπέμπουν ήδη από τα τέλη του 1989) κάνουν εκτενή αφιερώματα στο θέμα και η κοινή γνώμη βρίσκει θέμα να ασχολείται. Το πρωί της Δευτέρας 12 Μαρτίου, ο Κιάππε δίνει αντίγραφο της επιστολής στον συντάκτη τής Ελευθεροτυπίας Κώστα Γεωργιάδη, ο οποίος το μεταφέρει στον Συρίγο. Ο Συρίγος επικοινωνεί με τον Κιάππε για να μάθει πώς έφτασε το αντίγραφο στα χέρια του. Ο Κιάππε ισχυρίζεται ότι του το έστειλε η ιδιαιτέρα τού προέδρου της ΦΙΦΑ Γιόζεφ Μπλάτερ, με την οποία γνωριζόταν.

Την επόμενη μέρα, ο Συρίγος δημοσιεύει την επιστολή. Στην ενυπόγραφη αυτή επιστολή, η οποία ήταν γραμμένη στα γαλλικά, ο Δημητριάδης ανέφερε σωρεία ονομάτων παραγόντων και διαιτητών (ανάμεσα τους και οι Κουκουλάκης, Γερμανάκος και Κολοκυθάς), οι οποίοι είχαν συστήσει κύκλωμα που διαμόρφωνε αποτελέσματα ποδοσφαιρικών αγώνων. Σηκώνεται νέα αντάρα και η ΕΠΟ στέλνει στην Ζυρίχη (έδρα της ΦΙΦΑ) κλιμάκιο για να ερευνήσει το ζήτημα. Εκεί αποκαλύπτεται ότι η επιστολή Δημητριάδη έφτασε στα γραφεία τής διεθνούς ομοσπονδίας την μόλις την Δευτέρα 12 Μαρτίου.

Φίλαθλος, 30/3/1990

Κεραυνός! Αφού η επιστολή έφτασε στις 12 Μαρτίου, πότε πρόλαβε η ιδιαιτέρα του Μπλάτερ να την πάρει, να επικοινωνήσει με τον Κιάππε, να του την στείλει, εκείνος να ειδοποιήσει τον Γεωργιάδη, να συναντηθούν και να του την παραδώσει; Τόμπολα! Νέα αναμπουμπούλα στα μέσα ενημέρωσης, νέοι τηλεκαβγάδες, νέες αντιπαραθέσεις. Κι από πάνω, μηνύσεις.

Το μυστήριο λύθηκε στις 19 του μηνός. Στριμωγμένος από τις ανακρίσεις και παγιδευμένος από τις αντιφάσεις του, ο Κιάππε αναγκάζεται να παραδεχτεί ότι την επιστολή την έγραψε ο ίδιος, την δακτυλογράφησε η μνηστή του και την υπέγραψε (ως Δημητριάδης) η μητέρα του! Τώρα, όμως, δημιουργείται ένα καινούργιο ερωτηματικό: γιατί έκανε ο Κιάππε τέτοια πλαστογραφία; Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι αναγκάστηκε να το κάνει λόγω πιέσεων. Ποιός τον πίεσε; Δεν ήξερε, δεν τον είχε συναντησει ποτέ. Τα μόνα που ήξερε ήταν πως επρόκειτο για κάποιον ισχυρό από τον χώρο του ποδοσφαίρου και το ψευδώνυμό του: Θαλής από το Ρέθυμνο.

Και, ξαφνικά, όλη η Ελλάδα βάλθηκε να αναρωτιέται ποιος μπορεί να ήταν αυτός ο Θαλής από το Ρέθυμνο, που ήταν και “ισχυρός στον χώρο του ποδοσφαίρου”. Με τον Ολυμπιακό του Αργύρη Σαλιαρέλη να είναι εκείνη την εποχή στα μαύρα του χάλια, τον πρόεδρό του μόνο ισχυρό δεν τον έλεγες. Από την άλλη, ο Στράτος Γιδόπουλος ήταν στο παρά πέντε να αποσυρθεί, μεταβιβάζοντας τις μετοχές του στην ΑΕΚ στο δίδυμο Μελισσανίδη-Καρρά, οπότε δεν είχε λόγους να κάνει τέτοια. Ποιός ισχυρότερος από τον Βαρδινογιάννη, λοιπόν, θα μπορούσε να υπάρξει; Έλα ντε! Μόνο που κάτι τέτοιο δεν μπορείς να το πεις δημοσίως, εφ’ όσον δεν έχεις αποδείξεις.

Κι εκεί, πάνω στον ντόρο και τις ανακρίσεις, στις 20 Μαρτίου, ο Κιάππε παίρνει το αεροπλάνο και φεύγει για την Ελβετία, κάτι που μαθαίνεται αμέσως. Κατά την πτήση, δίνει στον πιλότο εξασέλιδη επιστολή, όπου: (α) αναφέρει ότι απείλησαν να σκοτώσουν αυτόν, την μητέρα του και την μνηστή του, αν δεν πάρει όλη την ευθύνη πάνω του, (β) παραθέτει διάλογό του με τον “Θαλή” να τον διαβεβαιώνει ότι δεν πρέπει να φοβάται επειδή “τον εισαγγελέα Κολιοκώστα εγώ τον έχω τοποθετήσει”, (γ) δηλώνει ότι ο “Θαλής” τον συμβούλευσε “να κάτσει φρόνιμα” και “σε δυο χρόνια, εφ’ όσον δεν με έχεις αναφέρει πουθενά, θα σε βγάλω και θα σου δώσω δυο εκατομμύρια για τον τάφο σου” και (δ) αποκαλύπτει ότι απείλησαν “να τον σκίσουν” αν αναφερθεί στο ΠαΣοΚ. Αργότερα, ο πιλότος παρέδωσε την επιστολή αυτή στον γενικό γραμματέα τού υπουργείου δημόσιας τάξης Δημήτρη Καντελιδάκη, αυτός την έστειλε στον γενικό γραμματέα αθλητισμού Στέλιο Σφακιανάκη κι εκείνος την προώθησε στον εισαγγελέα.

Ελευθεροτυπία, 22/3/1990

Νέες φωτιές. Πώς του θυμήθηκε του Κιάππε ο Βαρδινογιάννης; Από πού κι ως πού του ζητάει (έμμεσα μεν, σαφέστατα δε) να πληρώσει τον Λυκουρέζο για χατήρι του; Άγνωστο. Το μόνο που είναι γνωστό είναι ότι ο Λυκουρέζος περίμενε τον Κιάππε στο αεροδρόμιο και αναφερόταν σ’ αυτόν στις δηλώσεις του ως “ο πελάτης μου”…Ο Συρίγος στέλνει στην Ζυρίχη τον Γιάννη Ξενάκη, με την εντολή “αν δεν βρεις τον Κιάππε, μη γυρίσεις πίσω”. Ο Ξενάκης δεν προλαβαίνει, γιατί ο Μίνως Κυριακού στέλνει με το ιδιωτικό του αεροπλάνο τον Τέρενς Κουίκ (εκφωνητή των ειδήσεων στον τηλεοπτικό Αντέννα) στην Ζυρίχη, να φέρει πίσω τον φυγά. Έτσι, σε λιγώτερο από 24 ώρες, ο Κιάππε ξαναβρίσκεται στην Ελλάδα. Πριν, όμως, επιβιβαστεί στο αεροπλάνο, κάνει μια μνημειώδη δήλωση στην τηλεοπτική κάμερα, όπου πρώτη φορά ακούγεται επίσημα το όνομα του Βαρδινογιάννη: “Παρακαλώ τον κύριο Βαρδινογιάννη, ο οποίος είναι καλός άνθρωπος, να με βοηθήσει, γιατί δεν έχω την δυνατότητα να πληρώσω έναν δικηγόρο σαν τον κύριο Λυκουρέζο” (!)

Φινάλε της ιστορίας:  Η ΕΠΟ στέλνει επιστολή στην ΦΙΦΑ, όπου χαρακτηρίζει το θέμα ως “παρεξήγηση” και η υπόθεση κλείνει ποδοσφαιρικά. Ο Κιάππε τρώει δέκα μήνες και αφήνεται ελεύθερος (είχε εκτίσει το δεκάμηνο κατά την προφυλάκιση). Η μνηστή του κρατήθηκε, έκανε απόπειρα αυτοκτονίας, απαλλάχθηκε με βούλευμα και, αργότερα, παντρεύτηκε τον καλό της, παρά την ταλαιπωρία στην οποία την υπέβαλε. Η ήδη άρρωστη μητέρα του δεν άντεξε την πίεση και πέθανε πριν αρχίσει η δίκη. Ο Νίκος Ζουμπογιώργος κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός αλλά αθωώθηκε. Ο Συρίγος έφαγε οχτώ μήνες για συκοφαντική δυσφήμηση (λόγω δημοσίευσης της πλαστής επιστολής).

Η υπόθεση έκλεισε επίσημα τον Δεκέμβριου του 1995, χωρίς ποτέ κανείς να μάθει ποιος ήταν ο Θαλής από το Ρέθυμνο. Όπως έλεγε ο Συρίγος, “όλοι ξέρουμε ποιος είναι αλλά κανένας δεν τολμάει να το πει”. Ο κόσμος τό ‘χε τούμπανο…

Για ιστολόγιο γνώμης, πολλά είπαμε περί ποδοσφαίρου. Ώρα να μιλήσουμε για τράπεζες.

————————————— 

[Σημ.: Άντλησα το σημερινό φωτογραφικό υλικό από τον ιστοτόπο redsagainsthemachine.gr, ο οποίος πρόσκειται στον Ολυμπιακό. Για να μη κατηγορηθώ άδικα, πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι αναζήτησα παντού υλικό για την “υπόθεση Κιάππε” αλλά μόνο σε φιλοολυμπιακούς και φιλοαεκτζήδικους (εξ αντιγραφής από τους πρώτους) χώρους το βρήκα.]

[divider] [/divider] [divider] [/divider]

 16 Μαρτίου 2015

Βαρδινογιάννηδες – 10. Ο Παναθηναϊκός

Ο μύθος λέει πως όλα άρχισαν κατά την διάρκεια μιας παρτίδας τάβλι. Βρισκόμαστε στις αρχές καλοκαιριού του 1979 και αντίπαλοι σ’ αυτή την παρτίδα είναι τα “κουμπαράκια” Σταύρος Νταϊφάς και Γιώργος Βαρδινογιάννης (ο Νταϊφάς είχε στεφανώσει τον “καπετάνιο”). Σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου, ο Βαρδινογιάννης γύρισε κάποια στιγμή και είπε στον Νταϊφά: “Ρε Σταύρο, δεν παίρνεις εσύ τον Ολυμπιακό, να πάρω εγώ τον Παναθηναϊκό;”. Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή του ίδιου μύθου, ο Νταϊφάς ήταν εκείνος που έκανε την πρόταση στον Βαρδινογιάννη. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς έγιναν τα πράγματα. Πάντως, ο Λεωνίδας Θεοδωρακάκης υποστηρίζει την δεύτερη εκδοχή.

Πέρα από τους μύθους, η ουσία είναι απλή. Η κυβέρνηση έχει στρώσει τον δρόμο για να έρθει και στην χώρα μας το επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Στις αρχές του 1979 ψηφίζεται ο σχετικός νόμος 879/1979 “Περί ποδοσφαιρικών ανωνύμων εταιρειών” και όλα είναι έτοιμα για να μετατραπούν οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι σε ανώνυμες εταιρείες. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι η “Ανώνυμη Εταιρεία” αποτελεί την μεγαλύτερη ίσως εφεύρεση του καπιταλισμού, οι ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρείες δεν ήταν δυνατόν να αφήσουν ασυγκίνητους τους κεφαλαιούχους της εποχής.

Ο Γιώργος Βαρδινογιάννης στην εξέδρα της Λεωφόρου, ως “Καπετάνιος”και “Ρίνγκο” μαζί.

Έτσι, λοιπόν, οι Βαρδινογιάννηδες άρχισαν να σκέφτονται πολύ σοβαρά την ενασχόλησή τους με το ποδόσφαιρο. Κι επειδή ο Παύλος, ο Βαρδής και ο Θόδωρος ήσαν ιδιαίτερα απασχολημένοι με τις δουλειές του ομίλου, ο κλήρος έπεσε στον Γιώργο. Αυτός θα έμπαινε μπροστά για λογαριασμό τής οικογένειας. Τι κι αν ο “καπετάνιος” είχε εκδηλώσει στο παρελθόν φιλοολυμπιακά αισθήματα; Τι κι αν είχε κάνει κουμπαριά με τον Νταϊφά; Τα τέσσερα αδέλφια γράφτηκαν μέλη στον Παναθηναϊκό και όλα έγιναν μέλι-γάλα.

Το κακό για τον Βαρδινογιάννη ήταν ότι για τον Παναθηναϊκό ενδιαφέρονταν και οι Γιαννακόπουλοι. Το κεφάλαιο της ΠΑΕ είχε οριστεί στα 80 εκατομμύρια δραχμές, με καταληκτική ημερομηνία προσφορών την 16η Ιουλίου και οι Γιαννακόπουλοι είχαν κάνει προσφορά για να αποκτήσουν πλειοψηφικό πακέτο. Πλην των Γιαννακόπουλων, το ενδιαφέρον για αγορά μετοχών του Παναθηναϊκού ήταν τόσο υποτονικό ώστε όλοι θεωρούσαν την υπόθεση τελειωμένη. Μάλιστα δε, ο τότε προπονητής της ομάδας Λάκης Πετρόπουλος συζητούσε με τον Παύλο Γιαννακόπουλο για τις μεταγραφές και ο υποψήφιος μεγαλομέτοχος είχε υποσχεθεί πως θα διέθετε τριάντα εκατομμύρια. Όμως, όλα ανατράπηκαν το απόγευμα της 16ης Ιουλίου.

Τρεις βδομάδες νωρίτερα είχε φύγει από την ζωή ο γενικός αρχηγός του Παναθηναϊκού Αντώνης Μαντζαβελάκης, ο οποίος τα είχε βρει με τους Γιαννακόπουλους. Τα κουμάντα έκανε πλέον ο πολύς Τζακ Νικολαΐδης, ο οποίος βρισκόταν σε επαφή με τον Βαρδινογιάννη, ενεργώντας για λογαριασμό τού θείου του Απόστολου. Έτσι, λοιπόν, λίγη ώρα πριν λήξει η προθεσμία, πέφτει σαν βόμβα η πρόταση Βαρδινογιάννη: “Δίνω όσα και ο Γιαννακόπουλος και βάλτε από πάνω όσα θέλετε”. Ως απόδειξη των λόγων του, ο γ.γ. του συλλόγου Γιάννης Κασιμάτης αφήνει στο τραπέζι μια λευκή επιταγή με την υπογραφή τού “καπετάνιου”.

Ιούλιος 1979: Εμπνευσμένος τίτλος από την εφημερίδα Τα Νέα. Και ρελάνς Νταϊφά στον Ολυμπιακό με 85 εκατ

Παρένθεση. Ο “καπετάνιος” δεν ξέχασε ποτέ τις υπηρεσίες τού Απόστολου Νικολαΐδη. Το 1980 ο Νικολαΐδης θα έφευγε από την ζωή και έναν χρόνο αργότερα ο Βαρδινογιάννης θα έδινε το όνομά του στο γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Κλείνει η παρένθεση.

Η πρόταση Βαρδινογιάννη προκάλεσε σεισμό. Με τον 879/1979 να ορίζει ότι κανένα φυσικό πρόσωπο δεν μπορεί να κατέχει μετοχές ΠΑΕ σε ποσοστό μεγαλύτερο από 20%, οι Γιαννακόπουλοι είχαν προσφέρει 32 εκατομμύρια (20%+20% στα 80 εκατομμύρια). Ο Βαρδινογιάννης ήταν έτοιμος να δώσει μέχρι εξήντα. Κι όταν του είπαν για τον περιορισμό του 20%, απάντησε: “Κανένα πρόβλημα. 20% εγώ, 20% ο αδελφός μου Βαρδής και 14 % ο γαμπρός μου, όλοι μέλη του Παναθηναϊκού είμαστε”. Κι επειδή το 20%+20%+14% μας κάνει 54% και το 54% των ογδόντα εκατομμυρίων δεν κάνει εξήντα, το κεφάλαιο της εταιρείας σκαρφάλωσε στα 110 εκατομμύρια.

Η δουλειά έκλεισε. Εκείνο το βράδυ της 16ης Ιουλίου 1979, ο χρεωκοπημένος Παναθηναϊκός (για πρώτη φορά, η ομάδα δεν είχε πάει στο εξωτερικό για καλοκαιρινή προετοιμασία, λόγω έλλειψης χρημάτων) έγινε η πλουσιώτερη ομάδα τής χώρας. Κι έμεινε ο Γιαννακόπουλος να βρίζει και να ωρύεται πως έγινε πραξικόπημα και όλα ήσαν προσυνεννοημένα…

Μόλις ανακατεύτηκαν τα “μεγάλα πορτοφόλια” με το ποδόσφαιρο, άνοιξε για το ποδόσφαιρο και το πορτοφόλι τής πολιτείας. Το χρήμα άρχισε να ρέει άφθονο στο ελληνικό ποδόσφαιρο (ας είναι καλά ο ΟΠΑΠ), το οποίο ως τότε ήταν τελείως ανυπόληπτο. Η εξουσία έπρεπε να τα έχει καλά με τους πάμπλουτους προέδρους, ώστε να μπορεί να χειραγωγεί και να εκμεταλλεύεται τους οπαδούς των ομάδων τους. Μάλλον δεν πρέπει να είναι τυχαίο πως όλα αυτά γίνονται σε μια εποχή που υπουργός συντονισμού είναι ο Μητσοτάκης και το ΠαΣοΚ καλπάζει προς την εξουσία.

Πράγματι, θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί έγινε επαγγελματικό το ελληνικό ποδόσφαιρο. Η λέξη “ανυπόληπτο” που χρησιμοποίησα λίγο πιο πάνω, δεν είναι τυχαία. Οχτώ χρόνια μετά το “έπος του Γουέμπλεϋ”, ο Παναθηναϊκός δεν έχει να επιδείξει σε διεθνές επίπεδο παρά αποκλεισμούς, με μόνη “επιτυχία” την επικράτησή του επί της Φλοριάνας από την… Μάλτα (κι αυτή με χίλια ζόρια). Ίδιου βεληνεκούς είναι και οι ευρωπαϊκές πορείες των άλλων ομάδων αλλά και της εθνικής μας. Και ας μη πούμε κουβέντα περί των… υποδομών, γιατί θα αναγκαστούμε να θυμηθούμε ένα σωρό θλιβερά στοιχεία, από τα “τσιμεντένια” γήπεδα μέχρι το ότι η ομάδα με τους περισσότερους φιλάθλους, ο Ολυμπιακός, δεν είχε δικό του γήπεδο.

Και πάλι ο πρόεδρος στην Λεωφόρο, αυτή την φορά χωρίς μουστάκι.Όμως, έχει μουστάκι πίσω του ο -γνωστός και μη εξαιρετέος- Ανδρέας Βγενόπουλος.

Οι Βαρδινογιάννηδες κράτησαν τον Παναθηναϊκό σχεδόν 35 χρόνια. Θα μπορούσαμε να διηγούμαστε επί πολλές εβδομάδες ιστορίες από την περίοδο αυτή αλλά το θέμα αυτής της σειράς κειμένων δεν είναι το ποδόσφαιρο. Εδώ θα εξιστορήσουμε μόνο μια ποδοσφαιρική ιστορία, η οποία συγκλόνισε την χώρα. Υπομονή ως αύριο.Παρ’ ότι πρόεδρος του Παναθηναϊκού έγινε ο Γιώργος, τα οικονομικά τα διαχειριζόταν ο Βαρδής από τα παρασκήνια. Μπορεί οι φίλαθλοι της ομάδας, επειδή ο πρόεδρος δεν έκανε ακριβές μεταγραφές, να του κόλλησαν το παρατσούκλι “καβούριας” αλλά η αλήθεια είναι ότι τις αποφάσεις για το πόσα λεφτά θα ξοδέψει η ομάδα τις έπαιρνε ο Βαρδής. Για τους Βαρδινογιάννηδες, ο Παναθηναϊκός δεν ήταν παρά μια από τις εταιρείες του ομίλου τους και, συνεπώς, οικονομικό κουμάντο θα έπρεπε να κάνει αυτός που έκανε κουμάντο σε όλον τον όμιλο. Αυτό το ήξεραν όλοι όσοι συναλλάσσονταν με την ομάδα, οπότε απευθύνονταν κατ’ ευθείαν στον Βαρδή. Είναι χαρακτηριστικό το πρωτοσέλιδο της αθλητικής εφημερίδας Φως των Σπορ, όταν ο Παναθηναϊκός αγόρασε τον Δημήτρη Σαραβάκο από τον Πανιώνιο το 1984: “Ο Βαρδής πήρε τον Σαραβάκο”. Όπως είναι χαρακτηριστικό και το ότι η Αθλητική Ηχώ τής 17/7/1979 έκανε αναφορά στον πρόεδρο Γιώργο αλλά η φωτογραφία που συνόδευε το κείμενο, ήταν του Βαρδή.

1 σχόλιο: