Posted by sarant στο 12 Ιουνίου, 2015
Κλειστά έμειναν χτες τα φαρμακεία της χώρας, επειδή οι φαρμακοποιοί διαμαρτύρονται για την πρόθεση της κυβέρνησης να επιτρέψει να πωλούνται από τα σουπερμάρκετ τα ΜΗΣΥΦΑ ή ΜΥΣΥΦΑ, κι έτσι αυτό το δίκροκο ακρώνυμο ακούστηκε πολύ τις τελευταίες μέρες -άλλωστε οι δυο παραλλαγές είναι ομόηχες, κι έτσι ακούγονται το ίδιο.
Συχνότερα πάντως βλέπει κανείς την παραλλαγή ΜΗΣΥΦΑ: Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα, με το ακρώνυμο να συνθέτεται από τα δύο αρχικά γράμματα των τριών λέξεων και με μια ιδιομορφία, ότι στο ακρώνυμο η πρώτη λέξη συμμετέχει ολόκληρη, κάτι που δεν ξέρω αν έχει προηγούμενο στον κυκεώνα των ελληνικών ακρωνύμων (εγώ τουλάχιστον δεν βρήκα). Αν βάζαμε τελείες στα συστατικά μέρη του ακρώνυμου (π.χ. ΠΑ.ΣΟ.Κ.) στο «ΜΗ» δεν θα έπρεπε να βάλουμε.
Η άλλη εκδοχή, ΜΥΣΥΦΑ, αντιστοιχεί σε τέσσερις λέξεις: Μη Υποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενα Φάρμακα. Την παραλλαγή αυτή πρόσφατα μόνο την αντιλήφθηκα να κυκλοφορεί, και βγάζει κάπως λιγότερες γκουγκλιές από τη ΜΗΣΥΦΑ.
Και οι δυο παραλλαγές βέβαια εννοούν το ίδιο πράγμα: τα απλά και πολύ διαδεδομένα εκείνα φάρμακα, που τα προμηθεύεται κανείς χωρίς συνταγή και δεν αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως το Depon για το κρυολόγημα ή το Trachisan για τον πονόλαιμο ή το Simeco για το στομάχι. Ο κατάλογος των φαρμάκων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο αποφασίζεται κάθε φορά από το Υπουργείο Υγείας -στο τέλος αυτού του αξιόλογου άρθρου βλέπετε παραδείγματα φαρμάκων και κατηγοριών.
Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα τα ΜΗΣΥΦΑ πωλούνται μόνο από τα φαρμακεία. Διακαής επιμονή της τρόικας ήταν να επιτραπεί η πώλησή τους και από τα σουπερμάρκετ, ώστε ο ανταγωνισμός να ρίξει τις τιμές. Στις άλλες χώρες της ΕΕ η κατάσταση δεν είναι ομοιόμορφη. Υπάρχουν χώρες όπου ισχύει ό,τι και στην Ελλάδα (π.χ. Λουξεμβούργο, πιθανώς και Γαλλία), αρκετές χώρες όπου τα ΜΗΣΥΦΑ πωλούνται και στα σουπερμάρκετ, αλλά σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο και από φαρμακοποιούς, όπως είχε προταθεί να γίνει και στην Ελλάδα, ενώ σε κάποιες χώρες ορισμένα ΜΗΣΥΦΑ επιτρέπεται να πουλιούνται και από παντοπωλεία ή βενζινάδικα. Υπάρχει βέβαια και η αγορά μέσω Διαδικτύου.
Από την άλλη, στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερα φαρμακεία κατά κεφαλήν απ’ ό,τι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κι έτσι η απελευθέρωση των σημείων πώλησης δεν πρόκειται να κάνει πολύ ευχερέστερη τη διάθεση, ενώ και οι τιμές είναι ήδη πολύ χαμηλότερες απ’ ό,τι στις χώρες της ΕΕ, ανεξάρτητα από το μοντέλο που ακολουθούν (στοιχεία υπάρχουν εδώ, και τα επιβεβαιώνω και από την εμπειρία μου).
Ο τζίρος των ΜΗΣΥΦΑ αντιπροσωπεύει περίπου το 10-11% του συνολικού φαρμακευτικού τζίρου -βέβαια, επειδή δεν αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία, αντιπροσωπεύουν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό της ιδιωτικής δαπάνης, αφού για τα…. ΣΥΦΑ ο ασφαλισμένος ιδιώτης πληρώνει μόνο τη συμμετοχή του.
Όμως, εδώ λεξιλογούμε. Και παρόλο που ήδη είπαμε για τα ακρώνυμα, πρέπει να λεξιλογήσουμε και για τη λέξη φάρμακο -έστω και επαναλαμβάνοντας ένα παλαιότερο άρθρο.
Λοιπόν, η λέξη φάρμακον είναι ομηρική, και η αρχική της σημασία ήταν φυτό, βοτάνι με θεραπευτικές ιδιότητες. Η ετυμολογία της λέξης έχει ταλαιπωρήσει τους μελετητές· αν δεν είναι δάνειο, μπορεί να προέρχεται από κάποιο αμάρτυρο *φάρμα, παράγωγο του ρήματος φέρω (όπως από το χαίρω έχουμε το χάρμα). Από την αρχική σημασία, η λέξη έφτασε στη συνέχεια να σημαίνει το παρασκεύασμα με θεραπευτικές ιδιότητες, δηλαδή τη σημερινή σημασία, αλλά και το δηλητήριο (αυτό που λέμε στη νεότερη γλώσσα φαρμάκι, που άλλωστε προέκυψε από τη λέξη φάρμακο μέσω του υποκοριστικού φαρμάκιον). Επίσης, στα αρχαία ελληνικά αναπτύχθηκε και μια τρίτη σημασία, του μαγικού φίλτρου και κατ’ επέκταση της μαγείας, της μαγγανείας.
Η αρχαία φαρμακεία ήταν η χρήση δηλητηριώδους φαρμάκου, αλλά και η μαγεία, ενώ η λέξη έχει διατηρηθεί στον ποινικό μας κώδικα: το αδίκημα της φαρμακείας είναι η δηλητηρίαση. Από την άλλη, η λέξη φαρμακείο είναι νεότερη, από το γαλλ. pharmacie, το οποίο βέβαια, μέσω λατινικών, ανάγεται στα ελληνικά. Κι επειδή τα φάρμακα είναι ακριβά, φαρμακείο έχει επικρατήσει επίσης να λέμε και κάθε κατάστημα που έχει πολύ ακριβές τιμές.
Ο φαρμακοποιός, πάλι, υπήρχε στην αρχαία γλώσσα, με τη σημασία του παρασκευαστή φαρμάκων, του φαρμακοτρίφτη (λεγόταν άλλωστε και φαρμακοτρίβης), και τον 19ο αιώνα οι λόγιοι ανάστησαν τη λέξη για να τη χρησιμοποιήσουν για το καινούργιο επάγγελμα, που οι εκπρόσωποί του ως τότε λεγόντουσαν σπετσιέρηδες, δάνειο από τα ενετικά (spezier, η ίδια ρίζα όπως και στο αγγλικό special), ενώ το φαρμακείο λεγόταν σπετσαρία. Σε ένα πασίγνωστο δημοτικό, η ανήμπορη κόρη ζητάει «το γιατρό και το σπετσιέρη με τα φάρμακα στο χέρι».
Αν σήμερα αποκαλέσετε φαρμακοτρίφτη ή σπετσέρη έναν φαρμακοποιό μπορεί να ενοχληθεί, αλλά είναι αλήθεια ότι οι σημερινοί φαρμακοποιοί πολύ σπάνια ασχολούνται αυτό που υποβάλλει η ετυμολογία του ονόματός τους, δηλαδή να παρασκευάζουν φάρμακα -σχεδόν πάντοτε απλώς πουλάνε έτοιμα σκευάσματα, αν και μού έχει τύχει (μία φορά, αν θυμάμαι καλά) να μου φτιάξει σκεύασμα ο φαρμακοποιός.
Είναι βέβαια αλήθεια ότι ο φαρμακοποιός ξέρει να συμβουλέψει τον ασθενή για τις παρενέργειες των φαρμάκων, συνταγογραφούμενων ή μη, αλλά αυτό θα συμβαίνει και με τον φαρμακοποιό-πωλητή των σουπερμάρκετ. Το θέμα είναι ότι με την πώληση των ΜΗΣΥΦΑ (ή ΜΥΣΥΦΑ) από τα σουπερμάρκετ αφαιρείται πλούτος από ένα καλοστεκούμενο τμήμα της μεσαίας τάξης για να μεταβιβαστεί σε μονοπωλιακές, κάποτε πολυεθνικές, αλυσίδες. Αλλά και γενικότερα η φασαρία για την απελευθέρωση του επαγγέλματος του φαρμακοποιού εκεί κατατείνει, στην επιβολή του αγγλοσαξονικού μοντέλου των Boots με τους μισθωτούς υπαλλήλους, αντί για τους αυτοαπασχολούμενους φαρμακοποιούς -χωρίς εμφανές όφελος για τον καταναλωτή.
Από την άλλη, να μην παραβλέπουμε ότι η προστασία του επαγγέλματος του φαρμακοποιού πλήττει επίσης όσους φαρμακοποιούς δεν είναι παιδιά φαρμακοποιών και δεν έχουν άδεια, όπως επίσης να μην ξεχνάμε ότι το φαρμακείο σήμερα έχει εξελιχτεί σε ένα ιδιότυπο μικρό σουπερμάρκετ για μια γκάμα ΜΗΦΑ προΐόντων, δηλαδή έχει αποσπάσει πελατεία από οπτικούς (που διαμαρτύρονται επειδή τα φαρμακεία δεν περιορίζονται να πουλάνε υγρά για φακούς, αλλά επεκτείνονται και σε άλλα οπτικά είδη) και καλλυντικάδες της γειτονιάς, αφού τα φαρμακεία έχουν γεμίσει με τέτοια προϊόντα -αντηλιακά, διαιτητικά, καλλυντικά κτλ. Έχοντας ήδη ξεφύγει από τον ρόλο του στυλοβάτη της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ο φαρμακοποιός ακούγεται λιγότερο πειστικός όταν επικαλείται αυτό το ρόλο.
Ωστόσο, ανάμεσα στον φαρμακοποιό και στην αλυσίδα, είμαστε με το μέρος του φαρμακοποιού. Και αυτό το κάπως αστείο τελικά ακρώνυμο ΜΗΣΥΦΑ είναι σαν να σημαίνει «Μην φας συ, φαρμακοποιέ, να φάω εγώ» -τα λέει λίγο μπερδεμένα βέβαια, σαν να μην ξέρει καλά τη γλώσσα, περίεργο πράγμα…
Σχετικά
Σχόλια to “ΜΗΣΥΦΑ ή ΜΥΣΥΦΑ, το ακρώνυμο της εβδομάδας”
Νέο Kid L’errance D’arabie said
«.. Μήδεια Κολχίς, η Αιήτου θυγάτηρ, ΦΑΡΜΑΚΙΣΤΑΤΗ γυναικών, ήτις ασινώς εποίησε τον Ιάσονα ζεύξαντα τους πυριπνόους ταύρους αρόσαι την γην… » Μάγισσα η Μήδεια!
Αλλά και στον αγαπημένο του ιστολογίου Φλάβιο Ιώσηπο τον παιγνιώδη μαθαίνουμε ότι
ο αδελφός του Ηρώδη Φερώρας υποκύπτει στα θέλγητρα μιας γυναίκας που τον πείθει να δοκιμάσει το εκπληκτικό ερωτικό φίλτρο, που είχε φέρει μια γυναίκα από την Αραβία. Αυτές όμως ήταν φαρμακιστότατες, άλλο αν ο Φερώρας το αγνόησε. «…ΦΑΡΜΑΚΙΣΤΟΤΑΤΑΙ δε εισί γυναικών αι εκ της Αραβίας…» Μάγισσες και οι Αραπίνες!
[γι’αυτό δεν πλησιάζω φαρμακεία στην Αραπιά. Άσε που είναι φαρμακεία δηλαδή! 2πλάσιες τιμές στην καλυτερότερη από Κύπρο και 3πλασιες από ηρωικό Ψωροκωστάιν]
Πάνος Με Πεζά said
12 Ιουνίου, 2015 στις 10:08 Καλημέρες !
Αν θέλουμε πάντως να μιλήσουμε για ακρώνυμο, αυτό νομίζω ότι ποτέ δε περιλαμβάνει ολόκληρες λέξεις. Άρα λοιπόν, «ΜΣΥΦΑ», που προφέρεται ΜιΣΥΦΑ, κατά το …χμμ, κόλλησα, για βοηθήστε !, ‘η αλλιώς ΜΥΣΥΦΑ.
Γιατί όχι όμως και το «ΠΡΟΣΥΦΑ», «Προαιρετικώς Συνταγογραφούμενα…» Ε;
Άρα καταλήξαμε στο στοχασμό : το «προαιρετικό» είναι το «μη υποχρεωτικό»; Είναι ακριβώς αυτό; Eσείς τι λέτε;
