TVXS Ανάλυση | 07:26 | 23 Ιουν. 2015
Νικόλ Λειβαδάρη
Το chicken game έληξε κι αυτός που έστριψε πρώτος ήταν τελικά – και αναγκαστικά – η Ελλάδα. Στη ρεαλιστική εκδοχή της Θεωρίας των Παιγνίων αυτή η στροφή μάλλον έσωσε την παρτίδα, για να κερδηθεί όμως μένουν ακόμη πολλά χιλιόμετρα πολιτικών και οικονομικών ναρκοπεδίων.
Η χθεσινή σύνοδος κορυφής των Βρυξελλών άνοιξε τον δρόμο για μια συμφωνία που θα δοκιμάσει σκληρά πολιτικές ισορροπίες και κοινωνικές αντοχές. Ο Αλέξης Τσίπρας, με… όλα τα περίστροφα στον κρόταφο, κατέθεσε μια πρόταση μέτρων 8 δις ευρώ υπηρετώντας – έντιμα – τη λαϊκή εντολή της «μη ρήξης». Για να υπηρετήσει και το έτερο σκέλος της ίδιας εντολής, εκείνο του «τέλους» της λιτότητας, ζήτησε ως αντάλλαγμα «βιώσιμη λύση για το χρέος και ισχυρό αναπτυξιακό πακέτο».
Μέρκελ και Γιούνκερ κράτησαν την πόρτα οριακά ανοιχτή: Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έκλεισε το μάτι δείχνοντας το, εν αναμονή, αναπτυξιακό πακέτο των 35 δις της Κομισιόν, η δε Μέρκελ χαρακτήρισε μεν το θέμα του χρέους ως «λεπτομέρεια» επί του παρόντος, υπονόησε ωστόσο ότι μπορεί να μπει στο τραπέζι εάν η Αθήνα πράξει τα… δέοντα. Κοινώς, για να αποκτήσει πρόσβαση στην ελπίδα η Ελλάδα καλείται να ολοκληρώσει πλήρως το «δεύτερο πρόγραμμα» με έμπρακτες αποδείξεις και συγκεκριμένο οδικό χάρτη: Να καταλήξει, από κοινού με τους πιστωτές στα περίφημα prior actions (προαπαιτούμενες δράσεις), να ψηφίσει τα μέτρα η Βουλή, να αποδεσμευτεί στη συνέχεια χρηματοδότηση και κατόπιν να τεθεί, στο πλαίσιο ενός «τρίτου πακέτου» ή ενός «αναπυτξιακού new deal», και το θέμα του χρέους.
«Το ζήτημα του χρέους είναι λεπτομέρεια και δεν συζητήσαμε σήμερα λεπτομέρειες» είπε η Ανγκελα Μέρκελ χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες προσθέτοντας: «Όταν θα έχουμε τα μέτρα και τη δυνατότητα χρηματοδότησης, τότε θα πούμε ότι έχουμε τη δυνατότητα να το συζητήσουμε… Πρέπει να δούμε τι θα κάνει η ελληνική πλευρά, να υπάρξει αποδοχή από το ελληνικό κοινοβούλιο πρώτα και μετά θα πάμε στα υπόλοιπα».
Εν ολίγοις, η οποιαδήποτε εκταμίευση χρηματοδότησης και, πολύ περισσότερο, η διευθέτηση του θέματος του χρέους, προϋποθέτει ψήφιση του πακέτου μέτρων πρώτα από την ελληνική Βουλή. Το εάν αυτό θα γίνει – εξαιρετικά δύσκολο και μάλλον απίθανο – έως τις 30 Ιουνίου που λήγει το πρόγραμμα ή θα υπάρξει μιας μορφής παράταση, είναι ένα από τα βασικά θέματα που θα πρέπει να λυθούν στο νέο Eurogroup αύριο, Τετάρτη. Το έτερο κομβικό ζήτημα θα είναι να καθοριστούν τα ακριβή και συγκεκριμένα prior actions. Εάν αυτά κλείσουν επιτυχώς, τότε η σύνοδος κορυφής της Πέμπτης μπορεί να «κλειδώσει» το πολιτικό πλαίσιο της συμφωνίας και να οριστούν τα ποσά, το χρονοδιάγραμμα και η δομή της μεσοπρόθεσμης χρηματοδότησης προς την Ελλάδα.
Πιθανότερο σενάριο σ’ αυτή την κατεύθυνση παραμένει πάντοτε η εξάμηνη παράταση ή μια εξάμηνη «συμφωνία-γέφυρα» για την ολοκλήρωση του προγράμματος, στη διάρκεια της οποίας θα γίνει και η ουσιαστική συζήτηση για «μακροπρόθεσμη λύση στο ζήτημα του χρέους», όπως τόνιζαν χθες το βράδυ κυβερνητικές πηγές από τις Βρυξέλλες. Σύμφωνα, άλλωστε, και με πληροφορίες που μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο, επικαλούμενο έλληνες αξιωματούχους, «η Αθήνα έχει, για πρώτη φορά, αποδεχθεί την επέκταση του τρέχοντος προγράμματος, ως δρόμο προς τα εμπρός».
Ο εν λόγω δρόμος όμως, μόνον εύκολος δεν διαγράφεται. Η κυβέρνηση έχει, όντως, καταβάλλει τιτάνιες προσπάθειες για, την κατά το δυνατό, πιο δίκαιη κατανομή βαρών στο πακέτο των 8 δις, όμως έμμεση φορολόγηση ύψους 2 δις δύσκολα μπορεί να αποδειχθεί βιώσιμη σε μια κοινωνία που έχει κλείσει ήδη πέντε χρόνια βαθιάς ύφεσης. Εξίσου δύσκολη θα είναι και η αποδοχή της συμφωνίας, που – σύμφωνα με το ίδιο το Μαξίμου – «δεν αποτελεί μέρος του προγράμματος της κυβέρνησης», σε πολιτικό και κοινοβουλευτικό επίπεδο. Το «φιλοευρωπαϊκό τόξο», που έως χθες διαδήλωνε για να «μείνουμε Ευρώπη» και «να μην πάμε στα βράχια», καταγγέλλει ήδη «νέο Μνημόνιο» και ζητάει πίσω το… mail Χαρδούβελη.
Στις δε κοινοβουλευτικές τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ επικρατεί εμφανής προβληματισμός. Κι όσο κι εάν οι πιρουέτες Μιχελογιαννάκη και οι κορώνες Μητρόπουλου δεν επαρκούν για να συγκροτήσουν δυναμική αμφισβήτησης, η Αριστερή Πλατφόρμα θα χρειαστεί ισχυρά πολιτικά επιχειρήματα για να στηρίξει αυτή τη συμφωνία. ‘Η άλλως, για να περάσει απ’ αυτές τις συμπληγάδες, ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να αποσπάσει από τους πιστωτές ένα πολύ καθαρό διαβατήριο προς την ελπίδα. Έστω και με καθυστέρηση εξαμήνου…
* To σκίτσο του γελοιογράφου Steve Bell δημοσιεύεται σήμερα στον Guardian
