Posted by sarant στο 27 Αυγούστου, 2015
Καναδυό μέρες πριν φύγω για διακοπές, πήρα ένα στικάκι για να έχω ιντερνέτ στο λάπτοπ. Το εγκατέστησα για να δω αν δουλεύει, βεβαιώθηκα ότι δουλεύει μια χαρά και το άφησα. Όταν έφτασα στην εξοχή και θέλησα να συνδεθώ, διαπίστωσα ότι δεν είχα σημειώσει τον τετραψήφιο κωδικό, το PIN που λέμε, του στικακιού. Ευτυχώς όμως είχα τα χαρτιά του συμβολαίου που ανέφεραν τον αριθμό της σύνδεσης κι έτσι τηλεφωνώντας στην τεχνική βοήθεια μού έδωσαν τον άλλο κωδικό, τον οχταψήφιο, τον λεγόμενο PUK, κι έτσι αφού έκανα τρεις αποτυχημένες δοκιμές και μπλοκάρισα το παλιό PIN, μπόρεσα να το αλλάξω και να βάλω ένα δικό μου -και για ευκολία, έβαλα το PIN του κινητού μου.
Επειδή κινούμαι και στο εξωτερικό και στην Ελλάδα έχω δίκαρτο κινητό, αλλά έχω τον ίδιο κωδικό και στις δυο κάρτες μου. Μακάρι όμως να ήταν μόνο αυτοί οι κωδικοί που πρέπει να θυμάμαι. Έχω δυο πιστωτικές κάρτες και μια χρεωστική, που η καθεμιά τους έχει ένα PIN, τετραψήφιο πάλι κωδικό. Στο λάπτοπ μου δεν έχω βάλει κωδικό, αλλά στον υπολογιστή του γραφείου είμαι υποχρεωμένος να έχω, οπότε κάθε μέρα πληκτρολογώ και εκεί έναν οχταψήφιο κωδικό -ή μάλλον οχταχαράκτηρο, αφού υποχρεωτικά ο κωδικός του γραφείου πρέπει να έχει τουλάχιστον οχτώ χαρακτήρες, ανάμικτους γράμματα πεζά και κεφαλαία και αριθμούς. Άλλους κωδικούς έχω για τα δύο σάιτ των τραπεζών όπου έχω λογαριασμούς, και άλλον για το taxis.
Φυσικά, είμαι γραμμένος σε δεκάδες ιστότοπους, όπως στη WordPress, στο google, στο yahoo, στο Facebook, αλλά εκεί, αντίθετα με τις συμβουλές των ειδικών ασφαλείας, έχω έναν κωδικό, τον ίδιο για όλα τα σάιτ, με έξι μόνο χαρακτήρες, έτσι βάζω πάντα τον ίδιο κωδικό. Ωστόσο, μερικοί ιστότοποι θέλουν να έχουν αυξημένη ασφάλεια, οπότε δεν δέχονται κωδικούς των έξι χαρακτήρων παρά επιμένουν σε οχτώ ή και περισσότερους -έτσι, στον βασικό κωδικό των 6 χαρακτήρων προσθέτω άλλους για να ικανοποιήσω τα καπρίτσια του καθενός ιστοτόπου. Για παράδειγμα, σε έναν ιστότοπο wikiκάτι, έχω προσθέσει τους χαρακτήρες W%.
Κάτι που απλοποιεί τα πράγματα, πρέπει να παραδεχτώ, είναι ότι κάποιοι από τους κωδικούς αυτούς τους απομνημονεύει το μηχάνημα, οπότε αρκεί να θυμάσαι το χρηστώνυμό σου. Στους περισσότερους ιστότοπους όπου είμαι γραμμένος, έχω το ίδιο χρηστώνυμο (ελληνιστί user name), κι έτσι κάπως αλαφραίνει το βάρος.
Να σημειωθεί ότι ως τώρα έχω αναφέρει μόνο τους κωδικούς που πρέπει να τους πληκτρολογώ ταχτικά. Έχω κι άλλους κωδικούς, που όμως είναι μόνιμα αποθηκευμένοι στο μηχάνημα, όπως π.χ. για τα ημέιλ μου (τρεις λογαριασμοί, τρεις κωδικοί), για το ασύρματο δίκτυο (γουήφι) του καθενός από τα δύο σπίτια (δεκαψήφιος κωδικός ο ένας, ο άλλος εικοσιπενταψήφιος) κτλ., αλλά αυτούς τους κωδικούς τους χρειάζομαι μόνο κάθε φορά που αλλάζω υπολογιστή ή που προσθέτω καινούργια συσκευή στο δίκτυο, οπότε αρκεί να τους έχω κάπου σημειωμένους. Ούτε μετράω τους κωδικούς μιας χρήσεως, όπως τον κωδικό υποψηφίου που είχαν οι κόρες μου, που τους σημειώνεις κάπου μια φορά και όταν τελειώσει αισίως η εξεταστική διαδικασία τούς ξεχνάς.
Κάτι που περιπλέκει τα πράγματα, είναι ότι κάποιοι ιστότοποι σου ζητούν κάποτε να αλλάξεις κωδικό για λόγους ασφαλείας -έτσι έκανε πριν από μερικούς μήνες το google, που απαίτησε κωδικό οχτώ χαρακτήρων ενώ είχα των έξι. Καμιά φορά ξεχνάω και βάζω τον παλιό κωδικό, και παίρνω την υπενθύμιση ότι πληκτρολόγησα παλιό πάσγουορντ.
Στον υπολογιστή του γραφείου, ωστόσο, από μια στιγμή και πέρα άρχισαν να μας ζητάνε να αλλάζουμε πάσγουορντ κάθε τρεις μήνες -οπότε, στον κωδικό που είχα πρόσθεσα τους χαρακτήρες ΑΑ, διότι έπρεπε να έχω υποχρεωτικώς και κεφαλαία. Το επόμενο τρίμηνο, έβαλα ΒΒ, μετά CC και ούτω καθεξής. Όταν έφτασα στο ZZ, και συμπληρώθηκε και το εικοστό έκτο τρίμηνο (μιλάμε για εξήμισι χρόνια) είχα έναν ενδοιασμό μήπως συμβεί κάτι ανάλογο με εκείνο που είχε πάθει εκείνος ο κομπιουτεράς στο διήγημα του Άρθουρ Κλαρκ, που βοήθησε τους θιβετιανούς μοναχούς να καταγράψουν όλα τα πιθανά ονόματα του Θεού (κάμποσα εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια) -κι όταν έγινε αυτό, καταστράφηκε ο κόσμος. Ευτυχώς όμως όχι μόνο δεν καταστράφηκε ο κόσμος, αλλά και το σύστημα δέχτηκε τον παλιό κωδικό με το ΑΑ, και ξανάρχισε ο καινούργιος κύκλος που είναι τώρα στο GG.
Με δυο λόγια, ο μέσος άνθρωπος ή έστω ο μέσος εργαζόμενος γραφείου, είναι αναγκασμένος να θυμάται και να χρησιμοποιεί καθημερινά ή συχνά καμιά δεκαριά ή και παραπάνω κωδικούς, οπότε δεν είναι περίεργο που πολλοί διαλέγουν πολύ ευκολοθύμητους συνδυασμούς -1234 ή abcd, ας πούμε. Για κωδικό του wi-fi, που συνήθως είναι δεκαψήφιος, πολλοί βάζουν τον αριθμό του τηλεφώνου τους, ή του κινητού τους. Μου έχει τύχει σε πολλά καφενεία και συναφή μαγαζιά να ζητάω τον κωδικό του ασύρματου και να μου δίνουν τον αριθμό του τηλεφώνου τους, που συνήθως γράφεται επάνω στην απόδειξη -και βολεύει. Όταν έκανα διπλωματική εργασία στο ΕΜΠ (σε μια προηγούμενη ζωή), που θέλαμε πολλούς λογαριασμούς για να τρέχουμε περισσότερες φορές τους πίνακές μας (η επιχειρησιακή έρευνα θέλει πολύ αριθμοχαμαλίκι) εντοπίζαμε ανενεργούς λογαριασμούς από άλλες σχολές που είχαν, στερεότυπα, κωδικό εισόδου το pass και τους οικειοποιούμασταν.
Αυτή η ανάγκη να θυμόμαστε δέκα-είκοσι κωδικούς, ασφαλώς βαραίνει τη μνήμη. Αναρωτιέμαι αν έχει γίνει καμιά μελέτη για το πρόσθετο αυτό βάρος, που είναι χαρακτηριστικό του αιώνα μας: παλιότερα δεν το είχαμε.Βέβαια, παλιότερα έπρεπε να θυμόμαστε τηλέφωνα, που σήμερα είναι αποθηκευμένα στη μνήμη του κινητού μας κι έτσι η ανάγκη απομνημόνευσης είναι μικρότερη. Πρέπει να πω ότι στα νεανικά μου χρόνια ήμουν μέγας αριθμομνήμων: θυμόμουν χωρίς κόπο χρονολογίες και τέτοια, έκανα γρήγορα αριθμητικές πράξεις με το μυαλό, αλλά η ειδικότητά μου ήταν οι αριθμοί τηλεφώνου.
Στην ατζέντα που είχα την εποχή εκείνη είχα γράψει γύρω στα 600 τηλέφωνα που τα θυμόμουν όλα απέξω. Αυτοί οι αριθμοί έχουν φαίνεται αποτυπωθεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου και όταν συναντιέμαι με κανέναν γνωστό της εποχής εκείνης μπορώ να του ξεφουρνίσω τον (εφταψήφιο) αριθμό τηλεφώνου που είχε στις αρχές των ογδόντα ή στα τέλη των εβδομήντα, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν τον θυμάται εκείνος κι έτσι δεν μπορεί να επαληθεύσει την ισχυρομνημοσύνη μου. Ο συμμαθητής μου στο Γυμνάσιο ο Στέλιος, με τον οποίο κάναμε αρκετήν παρέα, τα καλοκαίρια και τα σαββατοκύριακα έμενε συχνά στο σπίτι της γιαγιάς του, και το τηλέφωνο εκείνο το είχα γράψει στην περίφημη ατζέντα (και μάλιστα στο γράμμα Γ: Γιαγιά Στέλιου). Καμιά εικοσπενταριά χρόνια μετά, ξαναβρέθηκα με τον Στέλιο και κάναμε πάλι παρέα’ και μέσα από τα βάθη του μνημονικού μου αναδύθηκε το τηλέφωνο της γιαγιάς -η γιαγιά είχε προ πολλού εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο, η μονοκατοικία της είχε δοθεί αντιπαροχή και είχε γίνει πολυώροφη πολυκατοικία, αλλά τον αριθμό του παλιού της τηλεφώνου τον θυμόμουν -τον θυμάμαι ακόμα, άλλωστε.
Αλλά τώρα στα γεράματα παρατηρώ ότι δυσκολεύομαι με τους κωδικούς, κι ας είναι μόνο τετραψήφιοι, εκτός αν μου δίνουν κάποια βοήθεια. Τη μια πιστωτική μου κάρτα τη χρησιμοποιώ περισσότερο από την άλλη, διότι έχει κωδικό που συναρτάται με μια χρονολογία του Μεσαίωνα. Και κάθε φορά που χρειάζεται να φτιάξω καινούργιον κωδικό, για κάποιον ιδιότροπον ιστότοπο, περνάω τα βάσανα που διεκτραγωδεί, με την απαραίτητη υπερβολή βέβαια, η παρακάτω αστεία ιστορία που κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο, και που κάθε φορά που τη διαβάζω λύνομαι στα γέλια:
Παρακαλώ, πληκτρολογήστε password.
πατατα
Συγγνώμη, ο κωδικός πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον 8 χαρακτήρες.
βραστη πατατα
Συγγνώμη, ο κωδικός δεν μπορεί να περιέχει κενά.
βραστηπατατα
Συγγνώμη, ο κωδικός πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 1 αριθμητικό χαρακτήρα.
1βραστηκωλοπατατα
Συγγνώμη, ο κωδικός πρέπει να περιέχει τουλάχιστον ένα κεφαλαίο γράμμα.
50βραστεςΚΩΛΟπατατες
Συγγνώμη, ο κωδικός δεν μπορεί να περιέχει περισσότερα από ένα διαδοχικά κεφαλαία γράμματα.
50ΒραστεςΚωλοΠατατεςΤουΚωλου!
Συγγνώμη, ο κωδικός δεν μπορεί να περιέχει σημεία στίξης.
ΕχωΑρχισειΝαΤαΠαιρνω50ΒραστεςΚωλοΠατατεςΤουΚωλουΠουΘαΣτιςΧωσω ΣτονΚωλοΑνΔεντοΠάρεις
Συγγνώμη, ο κωδικός αυτός ήδη χρησιμοποιείται.
Αλλά θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω το αριστουργηματικό μικροδιήγημα του Γιάννη Παλαβού -μ’ αυτό θα κλείσουμε:
Γιάννης Παλαβός – Password
Δυο καλοκαίρια ολόκληρα, όταν πήγαινα στο χωριό για διακοπές, έκλεβα δίκτυο από το γείτονα. Στην αρχή το είχε ανοιχτό, χωρίς κωδικό. Όταν κατάλαβε ότι κάποιος τον έκλεβε, έβαλε password. Μια μέρα στο καφενείο τον ρώτησα την ημερομηνία γέννησής του, δήθεν ότι ήθελα να μάθω τό ζώδιό του. Γύρισα σπίτι και πληκτρολόγησα τους αριθμούς. Δυο καλοκαίρια έτσι κατέβαζα μουσική. Ως κι ευχετήρια κάρτα σκέφτηκα να του στείλω στα γενέθλιά του. Σήμερα, 12 Ἰουνίου 2009, μόλις πήρα την άδειά μου, μπήκα στο λεωφορείο για το χωριό. Φτάνω και βλέπω απέναντι φέρετρο. Γνέφω στη μάνα μου. «Τον χτύπησε αυτοκίνητο» είπε. «Πήγε άδικα, τόσο νέος.» Ανέβηκα στο δωμάτιό μου, άνοιξα τον υπολογιστή και πληκτρολόγησα το password: δούλευε ρολόι.
Υστερόγραφο: Το άρθρο θα ανέβει με αυτόματον πιλότο. Φεύγω πολλά πρωί και μάλλον δεν θα βρεθώ εντός δικτύου πριν το βράδυ, και αν.