οι «θεσμοί» προετοιμάζουν ξεπούλημα των ελληνικών τραπεζών

Αν οι προβλέψεις είχαν σκοπό να μπερδέψουν τους πολίτες για το τι μέλει γενέσθαι με τις τράπεζες, μάλλον το έχουν πετύχει σε μεγάλο βαθμό. Διότι παραδόξως, παρά την ύπαρξη  σημαντικών «κόκκινων» δανείων,  η ΕΚΤ αποφάνθηκε ξεκάθαρα στην εκτίμησή της για τις ευρωπαϊκές τράπεζες τον Οκτώβριο του 2014 (το Asset Quality Review – AQR) ότι οι 4 συστημικές ελληνικές τράπεζες δεν είχαν κεφαλαιακές ανάγκες.

Παρομοίως, στις 7 Ιουνίου 2015 η κ. Daniele Nouy, η επικεφαλής του ενιαίου μηχανισμού εποπτείας των ευρωπαϊκών τραπεζών (Single Supervisory Mechanism – SSM, που καθοδηγείται από την ΕΚΤ), δήλωσε ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι φερέγγυες, έχουν ρευστότητα και έχει γίνει καλή δουλειά για την ανακεφαλαιοποίηση τους. Συνεπώς με τόσο ευοίωνες προβλέψεις κάθε προσφορά γερής ανακεφαλαιοποίησης μπορεί να ληφθεί μόνο ως μια καλοπροαίρετη φιλανθρωπική δωρεά.

Και όντως στις 26 Ιουνίου το ΔΝΤ, σε αντίθεση με τα προαναφερθέντα, υπολόγισε ότι οι εν λόγω τράπεζες χρειάζονται 6,9 δις. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση τους. Ακολούθησε ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 10 Ιουλίου που γενναιόδωρα ανέβασε το απαιτούμενο ποσό για ανακεφαλαιοποίηση στα 25 δις. Δύο μέρες αργότερα, στη δήλωση σχετικά με τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου, αναφέρθηκε ότι το αναγκαίο ποσό μπορεί να φτάνει τα 25 δις. και ότι υπάρχει «άμεση» ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης αξίας 10 δις. Ενώ στις 14 Ιουλίου το ΔΝΤ παρουσίασε νέα ανάλυση, η οποία συμφώνησε με αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι χρειάζονται 25 δις.

Γιατί λοιπόν διεθνείς οργανισμοί με πληθώρα οικονομολόγων και δεδομένων για την ελληνική οικονομία αναθεωρούν τις εκτιμήσεις τους σε τόσο μικρά χρονικά διαστήματα; Η εκροή καταθέσεων δεν θα έπρεπε να επηρεάζει τις κεφαλαιακές ανάγκες, και σε κάθε περίπτωση η φυγή καταθέσεων από τον Οκτώβριο 2014 μέχρι το Μάιο 2015, λίγο πριν από την παραπάνω δήλωση της κ. Nouy, ήταν σχεδόν 28 δις. Μήπως λοιπόν συμβαίνει κάτι άλλο;

Κατά διαβολική μάλλον σύμπτωση, την 1η Ιανουαρίου του 2016 τίθεται σε ισχύ το Single Resolution Mechanism (SRM), ο νέος μηχανισμός για τη διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών, που απαιτεί κάθε «ένεση» χρήματος στις τράπεζες να συνοδεύεται από κούρεμα (μετοχών, ομολόγων και μεγάλων καταθέσεων). Αυτό ισχύει και τώρα, αλλά από 1/1/2016 αίρεται η εξαίρεση που υπάρχει σήμερα ότι, εάν η εν λόγω τράπεζα είναι φερέγγυα, το κούρεμα δεν είναι υποχρεωτικό. Συνεπώς κάθε εξαγορά  τράπεζας πριν από την 1η Ιανουαρίου 2016 δεν υπόκειται αναγκαστικά σε κούρεμα. Και βέβαια ένα «εργαλείο» που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή είναι η απορρόφηση των υπαρχόντων τοξικών χρεών, των «κόκκινων» δανείων, από μια «κακή» τράπεζα, την οποία θα αναλάβει το κράτος (περίπου όπως έγινε στην Κύπρο με τη Λαϊκή και την Τράπεζα Κύπρου).

Ίσως κάποιος καχύποπτος θα συμπέραινε ότι η ξαφνική εκτίμηση για την ανάγκη σημαντικής και «άμεσης» ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών και η παραπάνω αλλαγή των όρων των τραπεζικών διασώσεων συνδέονται. Διότι οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν μια γενναιόδωρη ανακεφαλαιοποίηση μέχρι το τέλος του 2015. Και σίγουρα θα μπορούσαν να προστεθούν στο πακέτο περιουσιακών στοιχείων που θα πουληθεί για την αποπληρωμή του χρέους, καθότι οι εκτιμήσεις για την αξία της κρατικής περιουσίας που θα προσφερθεί ως αντάλλαγμα για το νέο δάνειο είναι αμφίβολες.

Οι αγοραστές των τραπεζών (που οι κυνικοί θα ποντάρουν ότι θα είναι οι γερμανικές τράπεζες) θα είναι καλυμμένοι από το κόστος της ανακεφαλαιοποίησης, το οποίο θα χρεωθεί ο Έλληνας (και εν ευθέτω χρόνω, αν η λογιστική του νέου μνημονίου – όπως και των δύο προηγουμένων – δεν ευσταθεί, και ο Ευρωπαίος) φορολογούμενος.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, στους επόμενους 6-9 μήνες, οι συστημικές τράπεζες θα έχουν περάσει σε άλλα χέρια, και ο ελληνικός λαός θα δείχνει τη γαλαντομοσύνη του στους νέους ιδιοκτήτες, πληρώνοντας ακόμη μια ανακεφαλαιοποίηση.

Αλλά γιατί να δεχθούν κάτι τέτοιο οι Έλληνες τραπεζίτες; Άγνωστο, αλλά σίγουρα εξαρτάται από το αντάλλαγμα που θα τους προσφερθεί.

Ίσως τα παραπάνω να αποτελούν συμπτωματική συγκυρία ή θεωρία συνωμοσίας, όπως αυτή της ευρωπαϊκής δεξαμενής σκέψης Bruegel που δημοσιεύτηκε το πρωί της 12ης Ιουλίου, της μέρας που υπογράφηκε η συμφωνία, και ανέφερε ότι «φήμες σήμερα το πρωί υπονοούν ότι οι (ελληνικές) τράπεζες θα αποτελέσουν μέρος ενός νέου ταμείου περιουσιακών στοιχείων και θα πουληθούν για να αποπληρωθεί το χρέος».

Σε μερικούς μήνες θα μάθουμε πόσο «συμπτωματική» είναι η παραπάνω συγκυρία. Και εάν πάλι οι εξελίξεις καθυστερήσουν λόγω εκλογών, κάποιος εξυπηρετικός Ευρωπαίος γραφειοκράτης θα εφεύρει έναν εύσχημο τρόπο να παραταθεί η προθεσμία της 1ης Ιανουαρίου 2016.

Όμως μπορεί να συμβαίνουν αυτά στην Ευρώπη που επιλέξαμε να μείνουμε; Ίσως αυτή θα ήταν η πιο κατάλληλη ερώτηση για το επόμενο δημοψήφισμα.