Το όνομα Ιωάννης είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα ανδρικά ονόματα της Ελληνικής γλώσσας, αλλά και πολλών άλλων γλωσσών. Το πιο συνηθισμένο υποκοριστικό σήμερα είναι το Γιάννης. Στην Πελοπόννησο, την Κύπρο και ορισμένες άλλες περιοχές χρησιμοποιείται και το πιο σπάνιο Γιάννος. Άλλες, ακόμη πιο σπάνιες μορφές του ονόματος είναι Νάκος, Γιάγκος, Γιαννούσης (Νούσης), Γιάννακας, Γιαννιός κτλ.
Ιωάννης
Το όνομα Ιωάννης προέρχεται από το εβραϊκό όνομα יוחנן (Γιοάναν), που αποτελεί συντομευμένη μορφή του ονόματος יהוחנן (Γιεχόαναν).Παραδοσιακά μεταφράζεται ως «Δώρο Θεού», γι’αυτό και συνήθως θεωρείται αντίστοιχο του Θεόδωρου και Θεοδώρητου. Όμως μία πιο περιφραστική και ακριβής μετάφραση είναι «ο Γιαχβέ (δηλαδή ο Θεός) υπήρξε γενναιόδωρος» [1] ή αλλιώς «ο Ιεχωβά είναι γενναιόδωρος» (αρ. λέξης 03076 [2] και 3110 [3]). Με την εξάπλωση του Χριστιανισμού το όνομα πέρασε σε πολλές άλλες γλώσσες και πήρε διάφορες μορφές.
Εξέλιξη του ονόματος
- Βιβλική Εβραϊκή (αρχική μορφή) יהוחנן Yəhôḥānān
- Βιβλική Εβραϊκή יוחנן Yôḥānān
- Αραβικά يحيى (Yaḥyā)
- Τουρκικά Yahya
- Ελληνιστική Κοινή Ἰωάν(ν)ης , θηλ. Ἰωάννα
- Ελληνικά Γιάννης ,Γιάννος, θηλ. Γιάννα
- Βουλγαρικά Яни, Янко (Yani, Yanko), θυλ. Яна, Яница (Yana, Yanitsa)
- Λατινικά Ioannes, Joannes, θηλ. Ioanna, Joanna
- Αλβανικά Gjon
- Καταλανικά Joan, υποκ. Jan, θηλ. Joana
- Γαλικιανά Xoán
- Γερμανικές γλώσσες Johannes, Johann, Joann, θηλ. Johanna, Joanna
- Τσεχικά/Πολωνικά Jan
- Δανέζικα/Ολλανδικά/Σουηδικά Jan
- Αγγλικά John, υποκ. Johnny
- Γαλλικά Jean, θηλ. Jeanne, υποκ. θηλ. Jeannette
- Αγγλικά θηλ. Jan, Jane, Joan, Jean, υποκ. θηλ. Janet
- Ιρλανδικά Seán, υποκ. θηλ. Sinéad
- Αγγλικά Shawn
- Ισραηλίτικα Εβραϊκά שון (Shon)
- Αγγλικά Shawn
- Γερμανικά Jan, Johann, Johannes, θηλ. Johanna
- Γερμανικές γλώσσες υποκ. Hans
- Ουγγρικά/Σλοβακικά Ján
- Ουγγρικά János , υποκ.: Jani
- Ισλανδικά Jón
- Λιθουανικά Janis
- Ιρλανδικά Eóin
- Σκωτσέζικα Ián, Iáin
- Ρουμανικά Iancu, Ioan, Ion, υποκ. Nelu, Ionel, Ionica
- Σλοβενικά Janez
- Ιταλικά Giovanni, Gianni, Gian, θηλ. Giovanna, Gianna
- Ιρλανδικά θηλ. Siobhán
- Ιαπωνικά ヨハネ (Yohane)
- Κινέζικα Yuehan
- Ταϊβανέζικα Iok-hān (προτεστάντες), Jio̍k-bōng (καθολικοί)
- Πορτογαλικά João, θηλ. Joana
- Ισπανικά Juan, θηλ. Juana, υποκ. θυλ. Juanita
- Ουαλικά Ieuan, Evan, Jone, Shone
- Παλιά Σλαβονική Ιωан (Ioan), θηλ. Ioana
- Βουλγαρικά Йоан (Yoan), θηλ. Йоана (Yoana)
- Βουλγαρικά/Ρωσικά Иван (Ivan), θηλ. Ивана (Ivana)
- Αγγλικά/ Ισπανικά Ivan
- Κροατικά/Σλοβακικά Ivan, θυλ. Ivana
- Πολωνικά Jan, θηλ. Janina, Joanna
- Ρουμανικά Ion, Ioan, υποκ. Ionel, Ionuţ, Nelu, Ionică θηλ. Ioana, θηλ. υποκ. Oana
- Σερβικά Jovan, θηλ. Jovanka και Jovana
- Ουκρανικά Іван (Ivan), υποκ. Івась (Ivas’), Івасик, (Ivasyk), θυλ. Іванна (Ivanna)
- Ελληνικά Γιάννης ,Γιάννος, θηλ. Γιάννα
- Εβραϊκά Yoḥanan
- Ισραηλιτικά Εβραϊκά Yochanan
- Αραβικά يحيى (Yaḥyā)
- Βιβλική Εβραϊκή יוחנן Yôḥānān
Ονομαστική εορτή
Στην Ελλάδα γιορτάζεται στις 7 Ιανουαρίου (γιορτή του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή ή αλλιώς Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου). Στον Ρωμαιοκαθολικό κόσμο η αντίστοιχη εορτή είναι στις 24 Ιουνίου.
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια