Πρωταγωνιστές της παρέλασης είναι κυρίως οι φτωχοί, στην πλειονότητα κάτοικοι των παραγκουπόλεων. | EPA / MARCELO SAYAO
04.02.2016, 15:57 | efsyn
«Ο δρόμος είναι δικός σου», γράφουν οι τοίχοι του Ρίο ντε Τζανέιρο. Μια πόλη όπου εκτός από τις λίγες μέρες του Καρναβαλιού, τον υπόλοιπο χρόνο οι κεντρικοί δρόμοι και οι βασικές αρτηρίες κάθε άλλο παρά ανήκουν σε όλους κι όσοι παραβιάζουν αυτόν τον ιδιότυπο -«εθιμικού δικαίου»- κοινωνικό διαχωρισμό υφίστανται την καταστολή ή τον εξοστρακισμό.
Αδιάψευστος μάρτυρας η αντιμετώπιση των «ρολεζίνιος», της μαζικής καθόδου νέων από τις φαβέλες για να διασκεδάσουν στα πολυτελή εμπορικά κέντρα της πόλης, που οδηγούν στο κλείσιμο των καταστημάτων και στη (βίαιη συνήθως) αποπομπή των παιδιών που με τα ρούχα, τις μουσικές, τους χορούς αλλά κυρίως με το χρώμα τους τρομάζουν τους «καθωσπρέπει» πελάτες των ναών της κατανάλωσης.
Τώρα, τις μέρες του Καρναβαλιού, οι δρόμοι ανήκουν σε αυτούς τους νέους και τις νέες -συντριπτική αλλά αόρατη πλειονότητα της πόλης-, που είναι ευπρόσδεκτοι να την καταλάβουν με το πάθος τους, να παίξουν τις μουσικές τους, να χορέψουν, να θορυβήσουν, να ερωτοτροπήσουν σε μια «ανευλαβή» λιτανεία εβένινων σωμάτων, διεκδικώντας ασυναίσθητα όλα όσα στην πράξη τούς είναι απαγορευμένα τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου.
Το Καρναβάλι του Ρίο είναι μια παρένθεση στους 50.000 φόνους τον χρόνο (αν και δεν λείπουν από τη διοργάνωσή του, ήδη φέτος μετρά έναν νεκρό και τρεις τραυματίες), στους έξι νεκρούς από αστυνομικά πυρά την ημέρα, στους 20.000 εκτοπισμένους ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων, στο τεράστιο έλλειμμα της στέγης που ξεπερνά τα 7 εκατ. σπίτια, στην πρωτόγνωρη ξηρασία που έχει αφήσει εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες χωρίς νερό, στη στάσιμη οικονομία που έφερε τα πρώτα μέτρα λιτότητας, στην έλλειψη βασικών υποδομών υγιεινής που ευνοεί τη μετάδοση μολυσματικών νόσων στις πιο φτωχές περιφέρειες, στα υποβαθμισμένα σχολεία και νοσοκομεία, στα σκάνδαλα ενδημικής διαφθοράς που πλήττουν το κυβερνών Εργατικό Κόμμα και την αντιπολίτευση.
Μια παρένθεση απελευθερωτική ως συλλογική εκτόνωση από τη μίζερη καθημερινότητα.
Γιατί σ’ αυτούς τους δρόμους συντελείται μια στιγμιαία αντιστροφή της καθεστηκυίας τάξης, με τα «μπλόκο ντα ρούα», τις αυτοσχέδιες παρελάσεις του δρόμου, ανοιχτές σε όλους, επιτρεπτές και ανεκτές λαϊκές καταλήψεις ενός δημόσιου χώρου όπου τον υπόλοιπο χρόνο βασιλιάς δεν είναι ο εξισωτικός Καρνάβαλος αλλά ο ισοπεδωτικός κοινωνικός ρατσισμός, ο αποκλεισμός των μαύρων και η καχυποψία -αν όχι η καταστολή- απέναντι σε κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις.
Στο Σαμποδρόμιο, εκεί όπου κατεβαίνουν οργανωμένα οι Σχολές της Σάμπα, πειθαρχημένες, στοιχισμένες, χωρίς περιθώρια αυτοσχεδιασμού, σε μια παρέλαση σχεδόν στρατιωτικής ακρίβειας, έρχονται ξανά τα πάνω κάτω.
Πρωταγωνιστές της παρέλασης είναι κυρίως οι φτωχοί, στην πλειονότητα κάτοικοι των παραγκουπόλεων (άλλωστε στους λόφους με τους αυτοσχέδιους οικισμούς γεννήθηκε η σάμπα), που ντύνονται στα λαμέ και τα στρας λάμποντας φευγαλέα σαν πεφταστέρια, προτού -με το τέλος της γιορτής- επιστρέψουν ξανά στη σκοτεινή δική τους πλευρά της πόλης.
Κι αυτοί που τους παρακολουθούν αμέτοχοι και από απόσταση «κοινωνικής ασφάλειας» στις κερκίδες, θωρακισμένες με ειδικές καμπίνες για τις κάθε είδους διασημότητες (πρόθυμες να πληρώσουν 1.200 δολάρια για να αποφύγουν τον συγχρωτισμό με τους πληβείους), είναι κυρίως της ανώτερης μεσαίας τάξης.
Πρωταγωνιστές και αποκλεισμένοι αλλάζουν θέσεις για λίγες μέρες. Η αντιστροφή των ρόλων είναι μια συμβολική μεταμφίεση λειτουργώντας σαν βαλβίδα ασφαλείας που απελευθερώνει ελεγχόμενα την καταπιεσμένη δυσθυμία.
Μια ευπρόσδεκτη φυγή από το προφανές που καραδοκεί στη γωνία, μόλις πέσουν τα φώτα και οι «πρωταγωνιστές» επιστρέψουν στις λάσπες και οι «αμέτοχοι θεατές» ξαναβρεθούν στους ουρανοξύστες.
Η διαδικασία παραπομπής με στόχο την καθαίρεση της προέδρου Ρουσέφ προχωρά στο Κοινοβούλιο. Νέα δικαστική έρευνα για διαφθορά ξεκίνησε για τον πρώην πρόεδρο Λούλα.
Η ύφεση ξεπερνά πλέον το 2%. Ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 10,7%. Η χώρα γνωρίζει τη μεγαλύτερη μείωση καταθέσεων από το 1995.
Στις αρχές του χρόνου η κυβέρνηση πρόσφερε φορολογική αμνηστία σε όσους έχουν αδήλωτους λογαριασμούς στο εξωτερικό. Με διάταγμα επιτρέπεται στον στρατό να μπαίνει με τη βία στα σπίτια για να ψεκάζει κατά του ιού Ζίκα.
Παύση. Παρένθεση. Ανάσα.
Ολα αυτά θα επανέλθουν στο προσκήνιο μετά τις 10 Φλεβάρη, όταν πια θα αναδειχθεί η καλύτερη φετινή Σχολή Σάμπα από κάποια από τις παραγκουπόλεις του Ρίο.
Κι όταν με το τέλος του Καρναβαλιού, όπως λέει μια βραζιλιάνικη λαϊκή ρήση, «όλοι θα φορέσουν ξανά τις μάσκες που τους ορίζουν».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: