Γιώργος Βεργόπουλος
Οι κινητοποιήσεις των αγροτών και των ελεύθερων επαγγελματιών για το νέο ασφαλιστικό αναδεικνύουν και πραγματικά προβλήματα των χώρων αυτών, προβλήματα που λαμβάνει σοβαρά υπόψη της η κυβέρνηση και συζητά τις κατάλληλες βελτιώσεις του νέου συστήματος.
Αναδεικνύουν όμως και ένα άλλο ζήτημα. Τις μεγάλες κοινωνικές διαφορές στο εσωτερικό αυτών των κοινωνικών στρωμάτων. Διαφορές στα εισοδήματα, διαφορές στην οργάνωση της εργασίας τους και τελικά διαφορές στα συμφέροντα τους.
Μέχρι στιγμής στις κινητοποιήσεις εκφράζονται δυστυχώς κυρίως τα αιτήματα και τα συμφέροντα των οικονομικά ισχυρών μέσα στους κλάδους αυτούς. Με αποτέλεσμα να επικρατεί ένα κλίμα αδιαλλαξίας και μια σύγχυση για το τι τελικά συμβαίνει με το νέο ασφαλιστικό.
Στον αγροτικό χώρο η κοινωνική διαφοροποίηση είναι τεράστια. Υπάρχουν αγρότες με μικρό κλήρο και πραγματικό οικογενειακό εισόδημα 10 και 15 χιλιάδες Ευρώ. Που δουλεύει στην αγροτική παραγωγή το ζευγάρι και ίσως και τα παιδιά. Και υπάρχουν και ιδιοκτήτες μεγάλων εκτάσεων που απασχολούν αποκλειστικά εργάτες γής, είναι τόσο μεγάλη η παραγωγή τους που δεν έχει πρακτικό νόημα να δουλεύουν και οι ίδιοι. Ουσιαστικά δηλαδή επιχειρηματίες στον αγροτικό τομέα, που προσωπικά ασχολούνται όπως κάθε επιχειρηματίας με τις τράπεζες, τους προμηθευτές και τους πελάτες.
Το νέο ασφαλιστικό και παράλληλα οι αλλαγές στη φορολογία των αγροτών έχουν διαφορετικές συνέπειες για τους φτωχούς αγρότες, διαφορετικές για τους επιχειρηματίες στον αγροτικό τομέα. Με υπολογισμό εσόδων – εξόδων και τεκμαρτά έξοδα την απασχόληση της οικογένειας, ο μικρός κλήρος δεν επιβαρύνεται. Αντίθετα, προφανώς επιβαρύνονται επιχειρηματίες του αγροτικού τομέα που πραγματοποιούν μεγάλα πραγματικά έσοδα με μικρά έξοδα, χρησιμοποιώντας φτηνή ή και ανασφάλιστη εργασία. Όλοι γνωρίζουμε ότι τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν αρκετές στην ύπαιθρο. Που ενώ πλουτίζουν από τα χωράφια που καλλιεργούν ή μαζεύουν άλλοι, είχαν κατορθώσει μέχρι σήμερα να μην πληρώνουν ούτε καν μια κανονική ασφαλιστική εισφορά, αυτήν που τόσα χρόνια πληρώνει κάθε μικρομαγαζάτορας.
Αυτό λοιπόν το κοινωνικό κομμάτι, αυτοί που παλιά λέγονταν τσιφλικάδες, κατεβαίνει εξαγριωμένο στα μπλόκα και μιλάει στο όνομα της αγροτιάς συνολικά. Επενδύοντας στη σύγχυση και στο φόβο που προκαλεί η κρίση σε κάθε αγρότη, σε κάθε πολίτη. Και φανερώνοντας τα στενά κοινωνικά του συμφέροντα με αιτήματα όπως το απίστευτο «30.000 αφορολόγητο συν 5.000 για κάθε παιδί».
Όμως το πραγματικό συμφέρον του φτωχού και μεσαίου ακόμη αγρότη είναι να πληρώσουν αυτοί που μπορούν. Για να έχει εξασφαλισμένη σύνταξη αύριο. Για να μπορέσει να κρατήσει το χωράφι του και να μην το αγοράσουν οι τσιφλικάδες. Γιατί η κοινωνική δικαιοσύνη είναι σε όφελος του.
Αντίστοιχα άνιση είναι η διαστρωμάτωση στους επιστήμονες ελεύθερους επαγγελματίες. Οι νέοι δικηγόροι, οι νέοι γιατροί και μηχανικοί εδώ και πολλά χρόνια βιώνουν αυτό που έχει ονομαστεί προλεταριοποίηση. Ζουν με πραγματικά εισοδήματα χαμηλότερα και από του εργάτη, όσο περίεργο και αν ακούγεται αυτό σε όσους δεν έχουν ασχοληθεί. Και επιβαρύνονται έτσι κι αλλιώς με μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές, τις οποίες πολλοί χρωστούν με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν πολλαπλά προβλήματα και να ζουν με καθημερινό άγχος.
Και υπάρχουν βέβαια οι συνάδελφοι τους με τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία, ουσιαστικά δικηγορικές εταιρίες, οι γιατροί με μεγάλα εισοδήματα που συχνά δεν δηλώνονται καν, οι εργολήπτες μηχανικοί κλπ. Στην πράξη της ζωής, οι μεν είναι υπάλληλοι των δε και συχνά όχι καλά πληρωμένοι.
Από καμιά τεχνική – οικονομική ανάλυση του νέου ασφαλιστικού δεν προκύπτει ότι οι δυο κατηγορίες θίγονται το ίδιο. Κι όμως τον τόνο στις κινητοποιήσεις δίνουν τα συμφέροντα των ισχυρότερων. Και επίσης ένας πολιτικός και κοινωνικός λόγος βαθιά συντηρητικός, όπως εκφράζεται με τη συνεχή συζήτηση για τις «γραβάτες». Λες και το κρίσιμο είναι αν φοράς γραβάτα στη δουλειά και όχι πόσα χρήματα καταφέρνεις να φέρεις στην οικογένεια σου.
Η δεκτικότητα που δείχνει η κυβέρνηση στο διάλογο με αγρότες και επιστήμονες επαγγελματίες αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία. Ευκαιρία να διορθωθούν πλευρές της πρότασης που προκαλούσαν αδικίες στους νέους και στους οικονομικά ασθενέστερους από αυτά τα κοινωνικά στρώματα.
Όσοι ζητούν την πλήρη απόσυρση του νέου συστήματος είναι αυτοί που είναι ευνοημένοι και ισχυροί, αυτοί που σε κάθε μεταρρύθμιση οφείλουν να συνεισφέρουν κάτι παραπάνω. Σε αυτούς δεν μπορεί, δεν είναι δίκαιο να υποχωρήσει η κυβέρνηση. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση δεν είναι απλώς σε σωστή κατεύθυνση, είναι απαραίτητη για τη χώρα. Και είναι επωφελής για τη μεγάλη πλειοψηφία σε κάθε χώρο, για να διασφαλίσουμε τις συντάξεις όλων. Ας δείξουμε αποφασιστικότητα, κυβέρνηση και κοινωνία, για να μη χαθεί αυτή η ευκαιρία.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ…
Κλείνουν για 12 ώρες τα Τέμπη οι αγρότες
Τσίπρας: Δεν υπάρχει «αβάσταχτη επιβάρυνση» στους αγρότες