Ιφιγένεια Κοντού
Οι Άδειες ήταν μόνο η αφορμή. Το ένα φέρνει το άλλο… Η πρόθεση του Τούρκου καναλάρχη να αποκτήσει το δικό του ιδιωτικό κανάλι [επαν]έφερε τις σκέψεις για το κατά πόσον είναι οργανωμένη η εξοικείωση με τον τουρκικό πολιτισμό μέσω των σίριαλ… Αυτό με τη σειρά του άνοιξε τη συζήτηση για το τι ρόλο παίζει η προέλευση στα τηλε-σκουπίδια…
Τι είναι τηλε-σκουπίδι;
«Δηλαδή το πρόβλημα είναι η προέλευση κι όχι η ποιότητά του; Αν είναι το σκουπίδι ελληνικό ή αμερικάνικο όλα καλά;»
Ασφαλώς όχι. Το σκουπίδι είναι σκουπίδι ανεξαρτήτως προελεύσεως. Είτε είναι αμερικάνικο είτε λατινο-αμερικάνικο είτε ελληνικό. Επίσης, το σκουπίδι είναι σκουπίδι ανεξαρτήτως τηλεοπτικού είδους … Σκουπίδια δεν είναι μόνο τα κακής ποιότητας σίριαλ αλλά και τα χειρίστης ποιότητας ζωντανά προγράμματα, τα πρωινάδικα, μεσημεριανάδικα και πάσης φύσεως… άδικα. Εξίσου σκουπίδια είναι και οι «ενημερωτικές» εκπομπές όπου δεν γίνεται κανένας διάλογος απλώς φωνάζουν όλοι ο ένας πάνω από τη φωνή του άλλου. Άλλο τόσο σκουπίδια είναι οι ειδήσεις όπου σε κόβουν στον αέρα επειδή δεν εκφράζεις την άποψη του καναλιού [λαμπρό παράδειγμα ο ζωντανός διάλογος Σαράφογλου – Κλέωνα Γρηγοριάδη την περίοδο προ δημοψηφίσματος] και τα καθοδηγούμενα ρεπορτάζ [Χύστε το γάλα! Τώρα!]
Εδώ μιλάμε λοιπόν για βουνά ολόκληρα από σκουπίδια…
Ποιος παράγει τα τηλε-σκουπίδια;
Ποιος επιλέγει τα προγράμματα για κάθε κανάλι; Ποιος φέρνει τις τούρκικες σαπουνόπερες γεμίζοντας με φτηνό υλικό τον τηλεοπτικό χρόνο [και παλιότερα τα λατινοαμερικάνικα κι αύριο τα ποιος ξέρει ποιας εθνικότητας;] Ποιος αποφασίζει ότι για να μπει ένα ξένο σίριαλ στο πρόγραμμα πρέπει να βασίζεται στο τρίπτυχο: βία-αίμα-ίχνη ;[Η αβάσταχτη αθλιότητα των ελληνικών ιδιωτικών καναλιών] Ποιος επιλέγει τηλεπερσόνες για παρουσιαστές και πανελίστες και με ποιο κριτήριο; Ποιος κάνει την αρχισυνταξία των ζωντανών εκπομπών; [τόσα «μαργαριτάρια» ούτε στη Μαγιόρκα] Ποιος επιτρέπει να παρουσιάζεται η τρόμπα χειλιών και η κεντρική παρουσιάστρια να σέρνεται –κατά κυριολεξία – στα πατώματα;
Ποιος ευθύνεται για τη «σκουπιδοποίηση» της ελληνικής τηλεόρασης; Οι Καναλάρχες; Οι τηλεοπτικοί «αστέρες» – παρουσιαστές- δημοσιογράφοι -επίδοξες τηλεπερσόνες ; Η AGB?
Κι οι Τηλεθεατές; Έχουν κάποιο μερίδιο ευθύνης;
Εδώ μιλάμε για τους μεγάλους σκουπιδοφάγους…
Ποιος καταναλώνει τα τηλε-σκουπίδια;
Στο Κουρδιστό Πορτοκάλι [A Clockwork Orange] μια ταινία-σταθμό του Stanley Kubrick του 1971 [βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Anthony Burgess ], μία από τις πιο συγκλονιστικές σκηνές είναι η περίφημη «τεχνική Ludovico».
Ένα [απάνθρωπο] πείραμα στο οποίο υποβάλλουν τον πρωταγωνιστή -τον Άλεξ- προκειμένου να τον σωφρονίσουν. Ο Άλεξ εξαναγκάζεται να παρακολουθήσει αποτρόπαιες σκηνές στο πλαίσιο της θεραπείας αποστροφής, δεμένος στην καρέκλα απέναντι από την οθόνη και με τα μάτια του υποχρεωτικά ανοιχτά. Σε όλη τη σκηνή, τα μάτια του ηθοποιού Malcolm McDowell [που υποδύθηκε τον Άλεξ] κρατούνται ανοιχτά με κλειδαριές βλεφάρων που χρησιμοποιούνται σε λεπτές οφθαλμολογικές επεμβάσεις. Ο γιατρός που επιτηρούσε τη διαδικασία και έβαζε κολλύριο στα μάτια του ηθοποιού, ήταν ένας πραγματικός επιστήμονας από το οφθαλμολογικό νοσοκομείο Moorfields του Λονδίνου. [Πώς αλλιώς θα άντεχαν τα μάτια , τα οποία υπέστησαν παρόλα αυτά, κάποια βλάβη].
Η μεγαλύτερη επιτυχία των ιδιωτικών καναλιών είναι η «τεχνική Ludovico» στην οποία μας έχουν πείσει ότι πρέπει να συμμετάσχουμε μαζικά , δίχως καν να μας δέσουν ή να μας κρατήσουν τα μάτια ανοιχτά. Λες και δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να καταναλώνουμε τα όποια τηλε-σκουπίδια παράγουν. Αυτό σημαίνει: «στον καναπέ, άβουλοι, νωθροί κι εντελώς αποβλακωμένοι».
Εμείς πρέπει να το καταλάβουμε: κανείς δεν μας υποχρεώνει να δούμε δια της βίας – όπως τον Άλεξ στο Κουρδιστό Πορτοκάλι – ένα πρόγραμμα που δεν μας εκφράζει ή μας προσβάλλει από αισθητική άποψη. Μπορούμε να αλλάξουμε κανάλι. Ακόμη καλύτερα, μπορούμε να σηκωθούμε από τον καναπέ.
Στο κάτω-κάτω, κάποιος πρέπει να κατεβάσει τα τηλε- σκουπίδια.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ…
Αφήστε τις τηλεοράσεις και κυβερνήστε