Οι επιχειρήσεις στο Αιγαίο είναι παράνομες όχι μόνο επειδή βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή των προσφύγων, αλλά και επειδή παραβιάζουν το δικαίωμά τους να ζητήσουν διεθνή προστασία | EPA / ZOLTAN BALOGH
16.02.2016, 11:59 | efsyn
Η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης στην αιφνιδιαστική απόφαση της Ε.Ε. να αναπτυχθούν στρατιωτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο με διακηρυγμένο στόχο «να περιοριστεί η προσφυγική ροή», απόφαση που αναιρεί στην πράξη το δικαίωμα των προσφύγων να ζητήσουν διεθνή προστασία στην Ευρώπη και απειλεί με κατάρρευση το μεταπολεμικό ευρωπαϊκό οικοδόμημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενισχύει την ανησυχία όσων διακρίνουν το τελευταίο διάστημα θεμελιώδεις αντιφάσεις στη ρητορική και την πολιτική της κυβέρνησης στο προσφυγικό.
Τη στιγμή που οι συντηρητικές ευρωπαϊκές ηγεσίες δείχνουν να έχουν ξεπεράσει την αμηχανία τους και να υιοθετούν ανοιχτά πια την ξενοφοβική ατζέντα μιας Ακροδεξιάς που επιβάλλει ξανά τους όρους της, η ελληνική κυβέρνηση δείχνει πως έχει πολύ μικρά περιθώρια διαφοροποίησης.
Ακόμα και η βασική θέση της κυβέρνησης πως δεν μπορεί να κάνει επιχειρήσεις αποτροπής στο Αιγαίο, για να μη θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των προσφύγων, δείχνει να αίρεται όταν δέχεται να αναλάβει την ευθύνη το ΝΑΤΟ, η FRONTEX ή η τουρκική ακτοφυλακή. Ωστόσο, το διαφοροποιητικό στοιχείο της Αριστεράς υπήρξε παραδοσιακά η επιμονή της, κατ’ ελάχιστο, στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των αδυνάμων, εκτός από την υπεράσπιση της απόλυτης προτεραιότητας της ανθρώπινης ζωής.
Οι επιχειρήσεις στο Αιγαίο είναι παράνομες όχι μόνο επειδή βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή των προσφύγων, αλλά και επειδή παραβιάζουν το δικαίωμά τους να ζητήσουν διεθνή προστασία. Αυτό το δικαίωμα το αμφισβητεί ευθέως η ρητορική «περιορισμού της προσφυγικής ροής» που καταλήγει σήμερα σε στρατιωτικές επιχειρήσεις με στόχο την αναχαίτιση προσφύγων υπό το πρόσχημα του πολέμου στους διακινητές.
Πρόκειται για το τελευταίο στάδιο μιας πολιτικής που περιλαμβάνει πιέσεις στην Τουρκία να εμποδίσει τον απόπλου των προσφύγων, τη στιγμή που δεν τους έχει δοθεί άλλη ασφαλής και νόμιμη δίοδος προς την Ευρώπη, ή που την ονομάζει αυθαίρετα «ασφαλή χώρα», με σκοπό να μπορεί να απελαύνει εκεί τους πρόσφυγες, χωρίς να υπάρχουν οι πραγματικές εγγυήσεις ασφάλειας, με όποια διασταλτική ερμηνεία του όρου.
Είναι αλήθεια πως η ελληνική κυβέρνηση έχει καταδικάσει δημοσίως το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων της Ε.Ε. και έχει ταχθεί υπέρ της δημιουργίας νόμιμων και ασφαλών τρόπων διέλευσης, όπως το ζητούν ο ΟΗΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί, με την παροχή ανθρωπιστικών θεωρήσεων, με επέκταση της οικογενειακής επανένωσης και με ένα γενναιόδωρο σχέδιο μετεγκατάστασης απευθείας από την Τουρκία.
Ωστόσο, μπροστά στην αδιάλλακτη ευρωπαϊκή πολιτική, η επισήμανση αυτών των θέσεων γίνεται πια μάλλον διεκπεραιωτικά και δειλά ή αποφεύγεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην προχτεσινή συνέντευξή του στην «Αυγή», ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής τάσσεται υπέρ της επιστροφής προσφύγων στην Τουρκία και του τερματισμού της προσφυγικής ροής, παραλείποντας κάθε αναφορά στην ανάγκη να δημιουργηθούν ασφαλείς και νόμιμοι διάδρομοι.
Ο υπουργός δικαιολογεί συχνά την ανάγκη περιορισμού της προσφυγικής και μεταναστευτικής ροής με το επιχείρημα ότι πρέπει να καταπολεμηθεί ο ορατός κίνδυνος ανόδου της ξενοφοβίας και της ακροδεξιάς ατζέντας στην Ελλάδα.
Ομως, η υιοθέτηση μέρους της ακροδεξιάς ατζέντας μάλλον τρέφει παρά καταπολεμά την Ακροδεξιά. Σήμερα που η ακροδεξιά ατζέντα απειλεί τον χαρακτήρα και την ίδια την ύπαρξη της Ε.Ε., είναι επιτακτική όσο ποτέ άλλοτε η ανάγκη μιας αριστερής κυβέρνησης να θέσει όσο το δυνατόν πιο πειστικά τις κόκκινες γραμμές υπεράσπισης όχι μιας αριστερής πολιτικής, αλλά του ίδιου του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού κεκτημένου, και να επιχειρήσει την οικοδόμηση μιας πανευρωπαϊκής συμμαχίας των δυνάμεων που δεν είναι διατεθειμένες να ξαναζήσουν άλλη μια καταστροφή της Ευρώπης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: