Μεταπολεμικά η κυριαρχία των ισχυρών συμφερόντων πάνω στις κοινωνίες και η «τιθάσευση» των λαϊκών αντιδράσεων στον δυτικό κόσμο βασίστηκαν σε αρκετές «περίτεχνες» μεθόδους.
Η παρουσία του υπαρκτού σοσιαλισμού λειτουργούσε για ορισμένες πολιτικές εξουσίες στην Ευρώπη ως μόνιμη απειλή, γι’ αυτό και η επέκταση του κοινωνικού κράτους αποτελούσε αντίβαρο στις επαναλαμβανόμενες κοινωνικές κινητοποιήσεις.
Αν θεωρήσουμε ενιαία την πολιτική και οικονομική κυρίαρχη τάξη της Ευρώπης, στα χρόνια της κατάρρευσης ιδεολογιών, που είχαν ως κέντρο την κοινωνική ανάπτυξη, στρώθηκε το έδαφος για την υπερίσχυση μιας άγριας πολιτικής απέναντι στους μη έχοντες.
Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις έφεραν με τη σειρά τους πληθυσμιακές και κοινωνικές ανακατατάξεις, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η ανάγκη για νέα ιδεολογήματα. Ο δρόμος για την εμφάνιση των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων και την προπαγάνδισή τους ήταν πλέον ορθάνοιχτος.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, μετατράπηκε σε εργαστήριο δοκιμής των πιο ακραία νεοφιλελεύθερων ιδεών.
Και όπως πάντα, η ελευθερία αφορά μόνον τις αγορές, όχι την κοινωνία. Οι κυρίαρχες δυνάμεις όμως το παρατράβηξαν μέσα στην απληστία τους για την εξασφάλιση περισσότερων κερδών.
Και τα κοινωνικά πειράματα επιβολής προγραμμάτων λιτότητας οδήγησαν τις κοινωνίες να απομακρυνθούν ακόμη περισσότερο από τις επιδιώξεις των δυνάμεων αυτών.
Με απλά λόγια, όταν οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι, πρέπει να χρησιμοποιηθούν διαφορετικοί μηχανισμοί ώστε οι φτωχοί να μην παραπονούνται που γίνονται φτωχότεροι.
Η μισαλλοδοξία, η τρομολαγνεία και η προσπάθεια να εμπεδωθεί κλίμα ανασφάλειας αποτελούν πτυχές ενός τέτοιου μηχανισμού.
Ο ρατσισμός δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για να οξυνθούν οι αντιπαραθέσεις μεταξύ των εκατέρωθεν φτωχών κοινωνικών ομάδων.
Οι εργαζόμενοι θα στρέφονται ενάντια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, ώστε να αφιερώνονται στο πώς θα διαχειριστούν καλύτερα τη μιζέρια της φτώχειας τους.
Η Ευρώπη, πολιτικά και ιδεολογικά, μοιάζει σήμερα να βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, έχοντας να επιλέξει ανάμεσα στην «επιστροφή» στις προοδευτικές ιδεολογίες και τις ιδρυτικές δημοκρατικές αρχές της ή να «βουτήξει» στις εθνικιστικές, λαϊκιστικές και ρατσιστικές σκοπιμότητες, που θα την οδηγήσουν στη διάλυση.
Ο χρόνος όμως είναι εξαιρετικά λίγος. Και οι ισχυρές δυνάμεις της Ευρώπης πρέπει να αποφασίσουν τάχιστα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Σχέδιο ανακούφισης για τους πρόσφυγες