ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΤΗΣ ΟΒ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΚΝΕ
ΣΕ ΚΥΚΛΩΠΕΙΑ ΤΕΙΧΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΑΝΗ
Το Σάββατο 5 Μάρτη οι κνίτες μαθητές μαζί με μικρούς και μεγάλους φίλους της ΚΝΕ συμμετείχαν στον ιστορικό περίπατο που διοργάνωσε η ΟΒ Μαθητών στα μονοπάτια της Αρχαίας Κράνης (2χλμ ΝΑ του Αργοστολίου) διασχίζοντας μια πανέμορφη ημιορεινή διαδρομή με πλούσια βλάστηση από περνάρια , εγκαταλειμμένους ελαιώνες και πεύκα καθώς η φύση στο πέρασμα των χρόνων έχει σκεπάσει τα έργα της ανθρώπινης παρουσίας στο χώρο , δίνοντας διαρκώς στον περιπατητή την αίσθηση ότι ανακαλύπτει από την αρχή ένα κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας που το αγνοούσε μέχρι τώρα .
Ξεκίνησε , λοιπόν , ο περίπατος από τα Κυκλώπεια Τείχη (κοντά στο χωριό Ραζάτα) με συγκέντρωση των συντρόφων μπροστά στο Δίπυλο (δηλαδή διπλή πύλη) όπου έγινε αναφορά στο γεωπολιτικό ιστορικό πλαίσιο της εποχής που χτίστηκαν τα τείχη (πιθανόν μέσα 3ου πΧ αιώνα) αλλά και στη δομή της κοινωνίας εκείνης της περιόδου (κλασικής και ελληνιστικής) όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο αλλά λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελίξεις τόσο στον κυρίως ελλαδικό χώρο όσο και στον ευρύτερο μεσογειακό .
[gallery_bank type=”images” format=”thumbnail” title=”false” desc=”false” responsive=”true” special_effect=”overlay_fade-white” animation_effect=”rollIn” album_title=”false” album_id=”889″]
Αναλυτικότερα :
Έγινε μια σύντομη αναφορά στην αρχαία ιστορία του νησιού και ειδικότερα στο γεγονός ότι η Κεφαλονιά ήταν διαιρεμένη σε τέσσερις πόλεις κράτη (Τετράπολις:Κράνη , Πάλη , Σάμη και Πρόννοι) , διαίρεση που υπάρχει ως σήμερα και επιβάλλεται ουσιαστικά από τη γεωμορφολογία του νησιού.Ιδιαίτερη αναφορά έγινε σε κάποια σημαντικά γεγονότα καταγεγραμμένα και στις αρχαίες πηγές (Θουκυδίδης Τίτος Λίβιος Στράβων κ.α.) . Τέτοια γεγονότα ήταν η συμμετοχή 200 Παλέων στη μάχη των Πλαταιών το 479 πΧ (Περσικοί Πόλεμοι) , η συμμαχία με την Αθήνα των τεσσάρων πόλεων την περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου που εκφράζεται με την ήττα του κορινθιακού στόλου το 430Πχ στο λιμάνι της Κράνης (Κούταβος) χωρίς καμία να είναι ενταγμένη στη Δηλιακή Συμμαχία που αντιστοιχούσε στο σημερινό ΝΑΤΟ και εξέφραζε έναν πρώιμο «ιμπεριαλισμό» , η αποτυχημένη πολιορκία της Πάλης από το Φίλιππο Ε’ της Μακεδονίας το 218Πχ που επιζητούσε μία βάση ανεφοδιασμού για εκστρατεία σε Σικελία και Κάτω Ιταλία. Την περίοδο αυτή (τέλη 3ου πΧαιώνα) οι κεφαλονίτικες πόλεις συμμετέχουν στην Αιτωλική Συμπολιτεία διατηρώντας μία σημαντική ναυτική δύναμη εώς και πειρατική . Τα επόμενα χρόνια και καθώς ο ανερχόμενος ρωμαϊκός ιμπεριαλισμός αναζητά προγεφύρωμα στο χώρο του Ιονίου για την επιβολή του στον ελλαδικό χώρο βρίσκει ως πρώτο εμπόδιο το κεφαλονίτικο «πειρατικό» ναυτικό που ουσιαστικά αποτελεί τη σημαντικότερη αμυντική γραμμή της Αιτωλικής Συμπολιτείας . Έτσι ενώ το 189 π.Χ φαίνεται η Ρώμη να έχει έρθει σε συμφωνία με τις διοικήσεις των κεφαλονίτικων πόλεων για παράδοσή τους , ο λαός της Σάμης καταλαμβάνει τις δύο ακροπόλεις αρνούμενος την παράδοση της πόλης και αντιστέκεται σε μία τεράστια πολιορκητική μηχανή που όμοιά της δεν είχε συναντήσει μέχρι τότε καμία ελληνική πόλη . Η Σάμη ύστερα από σκληρότατη 4μηνη πολιορκία πέφτει στα χέρια των Ρωμαίων ιμπεριαλιστών , οι κάτοικοί της εξανδραποδίζονται και τα μνημεία της λεηλατούνται. Η Κεφαλονιά στο εξής ακολουθεί τις τύχες της Ρώμης κρατώντας μια αυτονομία στους θεσμούς των πόλεών της .
Στη συνέχεια εξηγήθηκαν αναλυτικά οι λόγοι για τους οποίους έγινε αυτό το οχυρωματικό έργο στη συγκεκριμένη τοποθεσία :
Το τείχος των Ραζάτων κατασκευάστηκε απ’ότι φαίνεται σε υστερότερο χρόνο από τα τείχη που περικλείουν την αρχαία Κράνη (πιθανόν μέσα 3ου πΧαιώνα ) . Στόχος του έργου αυτού ήταν σίγουρα η περιτείχιση των λόφων στα ανατολικά της πόλης ίσως εκφράζοντας και μία αμυντική στάση απέναντι στη Σάμη . Το σίγουρο όμως είναι ότι το έργο αυτό δεν ολοκληρώθηκε ποτέ καθώς η επερχόμενη ρωμαϊκή κατάκτηση καθιστούσε περιττή την επέκταση οχυρωματικών έργων μια και οι υπόλοιπες πόλεις ήταν εξίσου υποτελείς .Εξηγήθηκε επίσης ο τρόπος κατασκευής ως προς την τεχνοτροπία κτισίματος (πολυγωνικό , τραπεζιόσχημο και ισόδομο σύστημα) , η λατόμηση και κατεργασία των «κυκλώπειων» λίθων , η μεταφορά και ανύψωσή τους . Επισημάνθηκε επίσης ότι όλα αυτά τα έργα βασίστηκαν στην εργασία των δούλων , που στην περίοδο που εξετάζουμε αποτελούσαν την πιο καταπιεζόμενη μάζα του λαού , αλλά και στην υποχρεωτική αγγαρεία των φτωχότερων «ελεύθερων» αγροτικών στρωμάτων .
Μετά τα Κυκλώπεια ακολουθήσαμε την ορειβατική διαδρομή προς την αρχαία Κράνη . Έγινε περιγραφή του χώρου της ακρόπολης και αναφορά στο ιερό της Δήμητρας που υπήρχε εκεί .Έγινε ξενάγηση στο χώρο της αρχαίας πόλης δίνοντας έμφαση στο πολεοδομικό της σχεδιασμό και την αρχιτεκτονική της , τις δραστηριότητες και ασχολίες των κατοίκων σε σχέση και με τις δυνατότητες που προσφέρει το γύρω περιβάλλον όπως το μεγάλο φυσικό λιμάνι , ο εύφορος κάμπος της Κρανιάς , οι φυσικές πηγές νερού (που υδρεύουν και το σημερινό Αργοστόλι) αλλά και οι ορεινοί όγκοι στα ανατολικά της πόλης που προσέφεραν το πολύτιμο ελατόξυλο τόσο για τις κατασκευές όσο και για τη ναυπήγηση πλοίων μια και η αρχαία Κράνη διέθετε και ναυπηγείο .Το πλεονέκτημα του λιμανιού φαίνεται να το έχασε η πόλη τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες οπότε οι προσχώσεις των γύρω ρεμάτων το μετατρέπουν σε βάλτο κάνοντας ανθυγιεινό το περιβάλλον . Ο βάλτος αυτός αποξηράνθηκε μόλις πριν το Β’ Παγκόσμιο κυρίως με τη μέθοδό της αγγαρείας αλλά και την εργασία κατάδικων από τις διαβόητες φυλακές Αργοστολίου . Την πρώιμη βυζαντινή περίοδο (4ος – 7ος αιώνας) ο χαμηλότερος λόφος, το Καστέλι χρησιμοποιείται πλέον ως απλό φυλάκιο προσθέτοντας ένα νέο τείχος ΝΑ του αρχαίου . Ο χώρος αυτός στο Καστέλι μαζί με το λόφο της ακρόπολης οχυρώνονται ξανά από τους Ιταλούς στη διάρκεια της Κατοχής και θα αποτελέσει την κύρια αμυντική γραμμή της μεραρχίας ACQUI απέναντι στους Γερμανούς το Σεπτέμβρη του 1943 . Τότε είναι που μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας οι Ιταλοί στρατιώτες αρνούνται να παραδώσουν τα όπλα και μετά από επαφές με την ηγεσία του ΕΑΜ τοπικά και την καθοδήγηση του ΚΚΕ . Είναι τότε που το μεγαλείο του λαού μας ξεπερνάει κάθε προσδοκία καθώς σε διάστημα ολίγων ημερών οι ντόπιοι αγκαλιάζουν και περιθάλπουν τους πρώην κατακτητές τους τη στιγμή που η ναζιστική θηριωδία εξολοθρεύει 10000 Ιταλούς (από 13000 που αριθμούσαν στο νησί) και την ίδια ώρα πολλοί Ιταλοί εντάσσονται στον ΕΛΑΣ αγωνιζόμενοι ενάντια στο φασισμό που έβαλε στον πόλεμο και τη δική τους πατρίδα .Έτσι ο περίπατος μας κατέληξε εκεί στα ματωμένα ορύγματα των Ιταλών που ήρθαν «κατακτητές» αλλά στο τέλος έγιναν συναγωνιστές με τους «κατακτημένους» για να γκρεμιστεί ο φασισμός που ως παιδί του καπιταλισμού γεννά πολέμους και δεινά για τους λαούς όπου γης.
Τελειώνοντας οι σύντροφοι και φίλοι της ΚΝΕ , εκεί στις ιταλικές οχυρώσεις , έπαιξαν το παιχνίδι του «κρυμμένου θησαυρού» με ορμή και ενθουσιασμό όπου ο «θησαυρός» ήταν δύο αυθεντικά κράνη , ένα ιταλικό και ένα γερμανικό , μέσα σε ένα ιταλικό ξύλινο κιβώτιο που περιείχε , τότε , υγειονομικό υλικό. Έτσι ολοκληρώθηκε ο περίπατος συνδέοντας με απτό τρόπο το αρχαίο παρελθόν με την πρόσφατη ματοβαμμένη ιστορία του τόπου μας .