Πάνος Τριγάζης
Το αύριο συνήθως ταυτίζεται με το μέλλον. Σ΄αυτό παραπέμπει η έκφραση «για ένα καλύτερο αύριο». Μετέωρη, όμως, είναι η έκφραση αυτή αν δεν υπάρχει αύριο, όπως στην περίπτωση ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος.
Με τον συλλογισμό αυτό, τα κινήματα ειρήνης της δεκαετίας του 1980 διακινούσαν το σύνθημα «Tomorrow never comes», συνοδευόμενο από το «The future begins today». Συνθήματα που σημαίνουν «το αύριο δεν έρχεται ποτέ» και «το μέλλον αρχίζει σήμερα». Με τον τρόπο αυτό θέλαμε να στείλουμε μηνύματα υπέρ της άμεσης κινητοποίησης των λαών και κατά της αναβλητικότητας, της αναμονής και του εφησυχασμού.
Τα συνθήματα αυτά διατηρούν την αξία τους και σήμερα, ιδιαίτερα για την χώρα μας, σε μια στιγμή που πέραν των προβλημάτων τα οποία κληρονόμησε από τις μνημονιακές πολιτικές, καλείται να σηκώσει και το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Τώρα είναι η ώρα για συντονισμένη δράση και πράξη από τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και ευρύτερα από την κοινωνία. Ότι κερδίσαμε δύο φορές σε ένα χρόνο τις εθνικές εκλογές, δεν σημαίνει πως έχουμε «δέσει τον γάιδαρό» μας.
Καλούμαστε να εργαστούμε με κυβερνητικό ορίζοντα τετραετίας, να αντιπαλέψουμε ισχυρές εγχώριες και διεθνείς δυνάμεις. Η σημερινή κυβέρνηση από τον περασμένο Γενάρη, και πολύ περισσότερο μετά τον Ιούλιο του 2015, είναι αντιμέτωπη με διαρκή πόλεμο. Ακόμα και η πρόσφατη Σύνοδος των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το προσφυγικό, δεν οδήγησε στην απαιτούμενη εθνική συνεννόηση και κοινή δράση. Οι τύχες του τόπου και του λαού παίζονται σε μικροκομματικά χρηματιστήρια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντιπολίτευση, τα είχε καταφέρει πολύ καλά, αλλά τα διακυβεύματα σήμερα είναι πελώρια και πολλαπλάσια. Υπενθυμίζω, π.χ. ότι όταν κανένα κόμμα στην Ελλάδα δεν μίλαγε για Διαβαλκανική Συνεργασία, η παράταξή μας είχε οργανώσει Βαλκανική Διάσκεψη του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στη Θεσσαλονίκη (Ιούνιος 2008). Η βαλκανικότητα είχε «αποκηρυχθεί» μετά τους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας (δεκαετία 1990) και αντί της Διαβαλκανικής είχε επιλεγεί ο όρος Συνεργασία των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. «Να γίνουμε ευρωπαίοι στα Βαλκάνια και να μην είμαστε Βαλκάνιοι στην Ευρώπη», δήλωναν πολλοί αυτοαποκαλούμενοι εκσυγχρονιστές, αντίληψη που είχε τις συνέπειές της.
Η Ελλάδα δεν είχε βαλκανική πολιτική επί πολλά χρόνια, προ των μνημονίων και κατά τη διάρκειά τους. «Καμάρωναν» οι κυβερνήσεις μας το ότι «είμαστε η ισχυρότερη χώρα των Βαλκανίων», ωστόσο αυτό συνοδευόταν με την επιδίωξη «οικονομικής διείσδυσης» στις γειτονικές χώρες με όρούς «πλιάτσικου». Η ιστορία είναι πολύ πρόσφατη για να μην την θυμόμαστε. Παρά τις δυσμενείς εξελίξεις, η ιδέα της Διαβαλκανικής Συνεργασίας, εν πολλοίς ιδέα της αριστεράς, έχει βαθιές ρίζες στους λαούς της περιοχής, την διεκδικούσαμε ακόμα και στα χρόνια του ψυχρού πολέμου και πιστεύω ότι αποτελεί ρεαλιστικό στόχο σήμερα. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, γιατί να μην πάρει η Ελλάδα την πρωτοβουλία σύγκλησης Βαλκανικής Διάσκεψης για το προσφυγικό- μεταναστευτικό;
Καταλήγω με ένα θετικό μήνυμα. Το 2013 είχαν επιβληθεί κυρώσεις από την ΕΕ στις εξαγωγές πετρελαίου στο Ιράν, με την αιτιολογία ότι η χώρα αυτή συνέχιζε να εργάζεται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Εμείς, τότε, είχαμε αντιταχθεί, ζητώντας εμμονή στις διαπραγματεύσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων Ιράν – Δύσης. Επίσης, ζητούσαμε την διαφοροποίηση της στάσης της Ελλάδας, με την επίκληση ιδιαίτερων εθνικών συμφερόντων (κύριος προμηθευτής πετρελαίου της χώρας μας και μάλιστα με πίστωση), κ.λ.π. «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω» οι προτάσεις μας, δεχόμαστε και τότε κατηγορίες για «αντιευρωπαϊσμό». Αλλάζουν, όμως, οι καιροί, επήλθε συμφωνία με αποτέλεσμα την άρση των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν και ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός πλέον, επισκέφθηκε την Τεχεράνη, όπου έγινε δεκτός με ανοιχτές αγκάλες, υπογράφοντας συμφωνίες προς όφελος της χώρας.
Μεταγενέστερα και αφού είχε δεχθεί το Παρίσι το πολλαπλό τρομοκρατικό χτύπημα από τους τζιχαντιστές, εισηγηθήκαμε ως Τμήμα Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ την ανάληψη πρωτοβουλίας για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα ειρήνης για την Μ. Ανατολή και Μεσόγειο. Πρόταση που πρόσφατα υιοθετήθηκε ομόφωνα από την Κ.Ε. του κόμματος. Αυτή είναι η απάντηση στην πρωτοφανή διόγκωση των προσφυγικών ροών, κυρίως από την Συρία.
Συνοψίζω, λοιπόν, τονίζοντας ότι «το μέλλον αρχίζει σήμερα – το αύριο δεν έρχεται ποτέ», καμιά επανάπαυση, κανένας εφησυχασμός, διαρκής εγρήγορση.
* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ…
Η ειρήνη στη Συρία μιλάει… κουρδικά