Βασίλης Γεώργας, Αρτεμις Σπηλιώτη
Οι μεγαλύτεροι ελληνικοί όμιλοι του κατασκευαστικού κλάδου και ξένοι κολοσσοί, όπως οι γερμανικές Hochtief και Siemens αλλά και η γαλλική Vinci -η μεγαλύτερη του κόσμου- καθώς και οι δύο σύνδεσμοι εκπροσώπησης των τεχνικών εταιρειών και μία τράπεζα εμπλέκονται στο καρτέλ των κατασκευαστικών έργων που επί τρεις δεκαετίες μοίραζε την «πίτα» των δημόσιων έργων.
Αυτό προκύπτει από την εισήγηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Ε.Α.), η οποία ωστόσο δεν είναι δεσμευτική για την Ολομέλεια που θα συνεδριάσει στις 21 Ιουλίου ώστε να αποφασίσει «συνεκτιμώντας τα δεδομένα της αποδεικτικής διαδικασίας και τις απόψεις των εμπλεκομένων μερών», αναφέρει ανακοίνωση της Επιτροπής.
Η απόφαση δεν αναμένεται να εκδοθεί πριν από το φθινόπωρο καθώς λόγω του όγκου των στοιχείων και των εμπλεκομένων (45 εταιρείες) εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν αρκετές συνεδριάσεις.
Στην εισήγηση, η κοινοποίηση της οποίας ολοκληρώθηκε χθες, επισημαίνεται ότι οι εταιρείες των ομίλων Ελλάκτωρ, J&P Αβαξ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Τεχνική Ολυμπιακή και Intracom (μέσω της Ιntrakat) συμμετείχαν με διαφορετικό χρόνο έναρξης η κάθε μία σε σύμπραξη -καρτέλ– για τη χειραγώγηση διαγωνισμών δημόσιων έργων για το διάστημα από το 1989 έως το 2016.
Σε αυτούς τους διαγωνισμούς συγκαταλέγονται μεγάλοι οδικοί άξονες, έργα Μετρό, Προαστιακού, σιδηροδρομικών γραμμών, έργα που δημοπρατήθηκαν με το σύστημα παραχώρησης και έργα μέσω συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Με άλλα λόγια, σχεδόν όλα τα έργα της περιόδου της ευμάρειας και της κρίσης «μοιράστηκαν» με αδιαφανείς μεθόδους, σε βάρος των Ελλήνων φορολογουμένων.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, στην εισήγησή της η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν εντοπίζει ευθύνες πολιτικών προσώπων, χωρίς αυτό ωστόσο να σημαίνει ότι, εάν υπάρχουν, δεν θα αναδειχθούν στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το πλούσιο υλικό που έχει προκύψει από την αυτεπάγγελτη έρευνα της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Επιτροπής, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από τις εισαγγελικές αρχές, ώστε να διερευνηθούν τυχόν ποινικές ευθύνες.
Δεν αποκλείουν εξάλλου ενδιαφέρον για την υπόθεση να επιδείξει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) καθώς πρόκειται για έργα συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε.
Από το πλήθος των αποδεικτικών στοιχείων που εντοπίστηκαν στη διάρκεια της αυτεπάγγελτης έρευνας προέκυψε η… μεθοδολογία που ακολουθήθηκε.
Μεταξύ άλλων οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις συνεννοούνταν για:
α) τον προσδιορισμό, εκ των προτέρων, του αναδόχου ανά διαγωνισμό,
β) τον καθορισμό του ύψους των προσφερόμενων εκπτώσεων,
γ) τη μη υποβολή οικονομικών προσφορών σε διαγωνισμούς, έναντι οικονομικών ανταλλαγμάτων,
δ) την από κοινού εκτέλεση των έργων, παρά τη συμμετοχή τους σε φαινομενικά ανταγωνιστικά σχήματα, μέσω επαφών σε χρόνο πριν από την υποβολή οικονομικών προσφορών, ή/και
ε) την παραίτηση από τη διεκδίκηση διαγωνισμών με αντάλλαγμα την από κοινού συμμετοχή στην εκτέλεση των έργων.
Η καρτελική σύμπραξη υλοποιήθηκε κυρίως μέσω τακτικών συναντήσεων εκπροσώπων των εμπλεκόμενων ανταγωνιστών ή και με τη σύναψη διασφαλιστικών/αποζημιωτικών συμφωνητικών τα οποία βρίσκονται στα χέρια της Επιτροπής.
Συμμετοχή στις συνεννοήσεις αυτές είχαν κατά περιόδους ή ως προς συγκεκριμένους διαγωνισμούς και εταιρείες των ομίλων FCC, Vinci, Hochtief και Siemens καθώς και οι εταιρείες Βιοτέρ, Εκτέρ, Θέμελη, Θεμελιοδομή, Χριστόφορος Δ. Κωνσταντινίδης, Alstom Transport, Iacovou Brothers, Archirodon Construction, Salini, Seli, Δομική Κρήτης, Ερέτβο, Αλέξανδρος Τεχνική, Nemesis, Van Oord, Tadei, Impresa, Rizzani και Μaire Tecnimont.
Στις συνεννοήσεις εμπλέκεται και η Αγροτική Τράπεζα για θέματα ΣΔΙΤ.
Παραγραφές
Στο καρτέλ συμμετείχαν ακόμη 15 εταιρείες, των οποίων όμως οι παραβάσεις έχουν παραγραφεί και η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν μπορεί να τους επιβάλει πρόστιμο.
Ωστόσο, εάν υποπέσουν ξανά σε ανάλογη παράβαση θα έχουν τις αυστηρές κυρώσεις που προβλέπονται για τις υπότροπες εταιρείες.
Πρόκειται για τις εταιρείες Μηχανική, ΑΤΤΙ-ΚΑΤ, Εμπεδος, ΕΛΤΕΡ-ΑΛΤΕ, Προοδευτική, Τεχνοδομή, Νίκος Καματάκης, Θεσσαλική, Ευρωπαϊκή Τεχνική, Πάρνων, Εργάς, Γενέρ, Ελτέκ και Somague Engenharia.
Τα ίδια ισχύουν και για τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) και τον Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ).
Kρίσιμες πληροφορίες
Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι ότι μία από τις κύριες εμπλεκόμενες εταιρείες, η Τεχνική Ολυμπιακή, συμφερόντων Κ. Στέγγου, βοήθησε ουσιαστικά στην έρευνα καθώς έκανε αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα επιείκειας.
Παρείχε δηλαδή κρίσιμες πληροφορίες που οδήγησαν στην αποκάλυψη των παραβάσεων με αντάλλαγμα, σύμφωνα με την εισήγηση της Ε.Α., την πλήρη απαλλαγή από πρόστιμα.
Πρόκειται για την πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής Ε.Α. που ολοκληρώνεται επιτυχώς το πρόγραμμα επιείκειας.
Η πρώτη αποτυχημένη προσπάθεια είχε γίνει στην υπόθεση του «καρτέλ γάλακτος» όταν η ΜΕΒΓΑΛ είχε κάνει αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα και ο τότε γενικός διευθυντής της Ε.Α., Π. Αδαμόπουλος, ζήτησε χρηματικά ανταλλάγματα (εκκρεμεί έφεσή του στον Αρειο Πάγο).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Τελειώνει το πάρτι των εργολάβων
Φως στο τούνελ μέχρι Μάρτιο του 2017, αλλιώς…