Sraosha | 21.05.2016 | 17:09
Έγραψα μια πρώτη μορφή του κάτωθι με αφορμή πολιτικό σχόλιο του Νίκου Δασκαλόπουλου. Οι σκέψεις μου μπορούν να διαβαστούν και ως η συνέχεια σε ένα περσινό βιδάνιό μου.
Οι βρετανικές κυβερνήσεις έχουνε διαμορφώσει και έχουνε βλάψει την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο καμμία άλλη χώρα, περισσότερο και από τις γερμανικές. Η Βρετανία ανέκοψε τον εκδημοκρατισμό των θεσμών της Ένωσης, ώστε να μην εκχωρήσουν τα κράτη μέλη εθνική κυριαρχία στον μπαμπούλα των βρετανικών ΜΜΕ του Μέρντοκ, το “υπερκράτος των Βρυξελλών”, ενώ αποτέλεσε πάντοτε πνεύμα αντιλογίας· με την ένταξη του γκρουπ του Βίσεγκραντ το 2004, δορυφόρου των ΗΠΑ, μα και με άλλους τρόπους, επιδίωξε και πέτυχε την αποδυνάμωση της ΕΕ και την ενίσχυση του δημοκρατικού ελλείματός της. Έτσι, οι κατ’ επίφαση εχθροί της “ευρωκρατίας” την ενδυνάμωσαν και την παρέδωσαν στα χέρια μη εκλεγμένων “ευρωκρατών”, για να θυμηθούμε λ.χ. την εφημερίδα Sun της δεκαετίας του ’90.
Για τη Βρετανία το 2016, παραμονή στην ΕΕ σημαίνει κυρίως ότι θα παραμείνει σε ισχύ στο Ηνωμένο Βασίλειό της η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που στη Βρετανία έχει ισχύ νόμου μόλις από το 2000, ως Human Rights Act 1998. Επίσης, το Brexit θα σημάνει τον θρίαμβο των fat cats του City, την αυθαιρεσία των οποίων πασχίζουν οι βρετανικές κυβερνήσεις να προασπίσουν από τον καιρό που φτιάχτηκαν με τα λεφτά του πετρελαίου της Βόρειας Θάλασσας. Τέλος, πιθανό Brexit θα επικυρώσει την οριστική επικράτηση της θατσερικής ιδεολογίας του εξεψιοναλισμού και απομονωτισμού, της “ειδικής σχέσης” με τις ΗΠΑ, του ανιστορικού “what has Europe ever done for us?”, τσιτάτου αυταρχικού και αντιδημοκρατικού σε κάθε εφαρμογή του από το ’80 και μετά.
Ενδεχομένως η συμμετοχή της Βρετανίας να μη μας απασχολεί ιδιαιτέρως. Τι θα γινόταν όμως αν διαλυόταν η Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμα και αν τυπικά παρέμενε μια λέσχη κρατών-μελών σαν την κωμωδία που λέγεται Αραβικός Σύνδεσμος π.χ.;
Το ενδεχόμενο διάλυσης της ΕΕ θα έχει για την Ευρώπη επιπτωσεις ανάλογες με αυτές της διάλυσης της ΕΣΣΔ: θα ξεφυτρώσουν κι άλλες κλεπτοκρατίες και δικτατορίες, οι πολυεθνικές θα αλωνίζουν ανεξέλεγκτες, οι εθνικισμοί και οι φασισμοί θα αποτελέσουν εκ νέου τον σκληρό ιδεολογικό πυρήνα των εθνικών κρατών κτλ.
Παράλληλα, διατήρηση της ΕΕ ως έχει είναι γνωστό τι συνεπάγεται, και πάλι η ΕΣΣΔ αποτελεί καλό παραλληλισμό: ΤΤΙΡ, αυταρχισμό, γενικευμένη επιτήρηση, τυραννία, ορντολιμπεραλισμό, νεοφιλελεύθερη δικτατορία της ΕΚΤ, μη εκλεγμένα διευθυντήρια από δευτεροκλασάτους πολιτικούς, θανατοπολιτικές κτλ κτλ κτλ.
Συνεπώς, οι δύο κακές λύσεις — χωρίς ΕΕ και με ΕΕ — έχουν διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και δεν αποτελούν “δύο άκρα”, ομοειδή, ισοδύναμα κι αντίρροπα.
Παρομοίως για τις ΗΠΑ και τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές: εκλογή Κλίντον συνεπάγεται μία από τα ίδια: σαπίλα, φτώχεια, μπάτσοι που σκοτώνουν μαύρους, ο μεγαλύτερος πληθυσμός σε κάθειρξη στον κόσμο — όμως η αμερικανική σαμπέρμπια και το κατεστημένο θα κοιμούνται ήσυχα).
Εκλογή Τραμπ θα συνεπαγόταν κλονισμό του συστήματος αυτού, που συντηρεί σαπίλα, φτώχεια κτλ., αλλά και μερική αντικατάστασή του από παράφρονα κι άκρατο αυταρχισμό, ουσιαστικά από πρωτοφασισμό δηλαδή, ποιότητας και έντασης δεκαετίας ’50 και βάλε. Ωστόσο μια εκλογή Τράμπ θα καθιστούσε ευτυχείς όχι μόνο τους υπερκαπιταλίστες αλλά και τους φτωχούς σουπρεματιστές και φασιστάκους καθώς και μετανάστες β’ γενιάς.
Και εδώ οι δύο κακές λύσεις έχουν διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Αυτή η παγίδευσή μας δεν είναι κάτι καινούργιο. Δεν πρόκειται για μια κατάσταση όπου καλούμαστε να ζυγίσουμε το μη χείρον, βρισκόμαστε σε διλήμματα πολυπλοκότερα από ένα απλό “we who lived by honest dreams / Defend the bad against the worse“: επαναλαμβάνω ότι στην εποχή μας οι δύο κακές λύσεις διαθέτουν διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και δεν αποτελούν “δύο άκρα” ομοειδή, ισοδύναμα κι αντίρροπα.
Η εποχή μας θυμίζει λ.χ. την κατάσταση για τις δεκαετίες μετά το 1848: όσοι ενδιαφέρονταν και αγωνίζονταν για την κοινωνική δικαιοσύνη στα τέλη του 19ου αιώνα είχαν να επιλέξουν αν θα δρουν μέσα στην αστυνομκρατούμενη αλλά “διεθνιστική” Αυστρο-Ουγγαρία ή μέσα σε μικρά εθνικά κράτη που θα προέκυπταν. Δεν ήταν εύκολη η επιλογή, ούτε προφανής — όσο κι αν η επίσημη ιστοριογραφία λιβανίζει το δόγμα Γουίλσον και τα αποτελέσματά του.
Χρειάζονται λοιπόν δύο πράγματα:
- Συμμετοχή. Όταν απέχεις από τις εκλογές, αν δεν είσαι π.χ. αναρχοσυνδικαλιστής, αν δεν συμμετέχεις σε δομές αυτο-οργάνωσης ή αν δεν αγωνίζεσαι αλλιώς, το σύστημα δεν αφήνει τη θέση σου κενή σεβαστικά και κόσμια. Απεναντίας, το σύστημα εξακολουθεί να ασχολείται μαζί σου όσο ιδιωτεύεις και εκτονώνεσαι π,χ, σοσιαλμηντιακά. Παράλληλα, τη θέση που δεν θες να πάρεις, με την ψήφο σου έστω, την προσφέρει για να καταληφθεί από αυτόν που ψηφίζει, συνήθως τον πολύ πρακτικότερο και επιτήδειο ταξικό εχθρό σου.
- Όπως τόνιζε ο Κώστας Κάππος, ανάλυση των ταξικών συσχετισμών και πραγματικοτήτων ανά πάσα στιγμή και εδώ και τώρα. Καλή η επίκληση των Γραφών: του Κροπότκιν, του Μπακούνιν, των Θέσεων, της Μπρυμαίρ, του Προγράμματος της Γκότα, αλλά λ.χ. ούτε επί Έμμας Γκόλντμαν ήτανε στρατικοποιημένη η αστυνομία, ούτε ο Γκράμσι είχε ιμέιλ.
Α ναι: βεβαίως και η σοσιαλδημοκρατία είναι placebo. Αν οι μεγαλοπρονομιούχοι δεν αισθάνονται ότι κινδυνεύουν τα κεφάλια ή τα κεφάλαιά τους, κάτι που συμβαίνει από το ’70 και μετά, δεν πρόκειται να παραχωρήσουν τίποτα.
Δειτε επίσης: