Ο κ. Στουρνάρας κατηγόρησε τον προκάτοχό του ότι δεν έκανε τίποτα για να «καθαρίσει» την ΤτΕ | EUROKINISSI/ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
11.10.2016, 16:00 | εφσυν
Προσωπικές αιχμές κατά του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος άφησε ο νυν, Γιάννης Στουρνάρας κατά την εξέτασή του στην Επιτροπή της Βουλής για τα «θαλασσοδάνεια» σε κόμματα και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Σε ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα ο κ. Στουρνάρας κατέθεσε, μεταξύ άλλων, ότι το κύριο αίτιο της κρίσης δεν ήταν το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας αλλά η δημοσιονομική κρίση την περίοδο 2008-2010 που οδήγησε τη χώρα σε κρίση χρέους.
Σχετικά με το ζήτημα της Τράπεζα Αττικής, ο διοικητής της ΤτΕ υποστήριξε ότι είχε πάρει πολύ λάθος δρόμο, αλλά πλέον είναι πολύ ασφαλής, και ότι με τον εποπτικό της ρόλο και επί δικής του θητείας, πρoχώρησε στις απαραίτητες διαρθρωτικές παρεμβάσεις για την εξυγίανσή της.
Ακολουθούν οι αποκαλυπτικοί διάλογοι με μέλη της Επιτροπής:
Γ. Στουρνάρας: Είναι χαρά και τιμή που με καλέσατε. Η δραματική μείωση της ρευστότητας, το τέλος του εξωτερικού δανεισμού και τα capital controls, ευθύνoνται για την κρίση του τραπεζικού συστήματος που ήρθε με τη μορφή των κόκκινων δανείων. Από το 2008 ξεκινά η κρίση. Και ευτυχώς υπήρχε η αλλαγή του πλαισίου ευρωπαϊκής Εποπτείας, με αυστηρούς νέους κανόνες, και καθορισμό αυξημένων δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Εμείς όμως πετύχαμε την πλήρη προστασία των καταθέσεων. Και πλέον με το κεντρικό πλαίσιο ελέγχου της Ε.Ε. έλεγχος των χορηγήσεων. Μέσω του ΤΧΣ η Ελλάδα έχει λόγο στις τράπεζες, δεν έπρεπε οι τράπεζες να περάσουν υπό δημόσιο έλεγχο, διότι χρειάζεται η πιστωτική επέκταση, η ευελιξία και ο ανταγωνισμός για τη διαμόρφωση των επιτοκίων.
Είπε επίσης ότι έφυγαν καταθέσεις 37 δισ. ευρώ (2009 -14), και περισσότερα δηλαδή 44 δισ. ευρώ, μεταξύ Ιουνίου 2014 – Δεκεμβρίου 2015. Και κλείσανε 14 τράπεζες, κάτω από τη μύτη της ΤτΕ και της τρόϊκας εντελώς αθώα και συμπτωματικά… Και οι ανακεφαλαιοποιήσεις έγιναν διότι υπάρχουν οι διευρυνόμενες ζημιές από τα κόκκινα δάνεια
Σπύρος Λάππας (ΣΥΡΙΖΑ): Πώς φτάσαμε εδώ, υπάρχουν ευθύνες τη ΤτΕ;
Γ. Στουρνάρας: Τα κόκκινα δάνεια των ΜΜΕ είναι 317 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 25% στο σύνολο του δανεισμού του κλάδου, από τους χαμηλότερους της αγοράς. Για όλα φταίει η ύφεση, αλλά ευτυχώς γλιτώσαμε την χρεοκοπία, αν και φτάσαμε στα πρόθυρα. Παίρνει μέτρα η ΤτΕ και η κυβέρνηση για τη ρύθμιση των δανείων.
Σπ. Λάππας: Εγγυήσεις για τα δάνεια στα ΜΜΕ δεν υπήρχαν, είπε ο Ελεγκτής της ΤτΕ κ. Πάσχας
Γ. Στουρνάρς: Δεν έχετε δίκιο, μόνο ο ΔΟΛ και ο ΠΗΓΑΣΟΣ και το Mega δεν πληρώνουν. Μέσα στην κρίση κρατήσαμε . Φύγανε στελέχη ελεγκτές της ΤτΕ και μετά πήραμε 57 ανθρώπους και δουλεύουμε μαζί με τον εποπτικό ευρωπαϊκό μηχανισμό για να αυξήσουμε τους ελέγχους χορηγήσεων. Καταγγελμένα είναι τα 317 εκατομμύρια των ΜΜΕ.
Σπ. Λάππας: Μόνο του ΑΛΤΕΡ είναι 300 εκατ. ευρώ…
Γ. Στουρνάρας: Ακολουθήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες, αλλά το άριστο είναι εχθρός του καλού, όπως ξέρετε. Η κάθε απόφαση πρέπει να κρίνεται την εποχή που ελήφθησαν. Μετά Χριστόν όλοι είμαστε προφήτες. Αδυναμίες υπάρχουν ασφαλώς. Κανείς δεν είναι τέλειος… Μετά το 2010 ουσιαστικά σταμάτησαν τα δάνεια των κομμάτων.
Σπ. Λάππας: Μέχρι το 2020 εκχωρήθηκαν από τα κόμματα τα ίδια μελλοντικά λεφτά της επιχορήγησης για να πάρουν διαφορετικά δάνεια. Ο κ. Προβόπουλος είπε ότι δεν θα τα έδινε ο ίδιος και τουλάχιστον όχι με εκχωρήσεις χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό πέραν του ορίζοντα της τετραετίας στα κόμματα
Γ. Στουρνάρας: Νομίζω ότι αυτό που έγινε επιτρέπετε. Και δεν με ενδιαφέρει τι είπε ο κ. Προβόπουλος
Σ. Φάμελος: Μόνο μία από τις 5 τράπεζες είπε ο κ. Πουλόπουλος της Πειραιώς, έχει καταγγείλει τα 200 εκατ. ευρώ δάνεια σε ΜΜΕ
Γ. Στουρνάρας: Τα στοιχεία μου είναι του Ιουνίου 2015…
Σ. Φάμελος: Να το διευκρινίσουμε… Μόνο ο ΔΟΛ το 2014 πήρε 98 εκατ. ευρώ.
Γ. Στουρνάρας: Μόνο ο νέος δανεισμός αναφέρεται… στα στοιχεία μου. Σύνολο οφειλών 9 Ομίλων ΜΜΕ, λέει το χαρτί, 844 εκατ. ευρώ (ο νέος δανεισμός 229 εκατ. ευρώ δόθηκε μετά το 2010 και έως το 2015). Άρα τα περισσότερα δάνεια δόθηκαν πριν την κρίση
Σ. Φάμελος: Χωρίς να υπολογίζονται τα δάνεια για κεφάλαια κίνησης, αναχρηματοδότηση ίσως, και το factoring;
Γ. Λοβέρδος: Κάνετε bulling στον διοικητή της τράπεζας της Ελλάδος (καυγάς)
Σπ. Λάππας: Η αποστολή της ΤτΕ είναι η εξασφάλιση της υγείας και της νομιμότητας του τραπεζικού συστήματος;
Γ. Στουρνάρας: Η χρηματοπιστωτική ευστάθεια και σταθερότητα είναι οι στόχοι της ΤτΕ. Είναι δουλειά του διοικητή να ελέγχει τα δάνεια; Η νομιμότητα τηρήθηκε. Ο κ. Πάσχας, μου είπε ότι όλα τα δάνεια στα ΜΜΕ είναι ενήμερα εκτός του ΔΟΛ και του ΠΗΓΑΣΟΥ… αααα ναι …και του ΤΗΛΕΤΥΠΟΥ.
Σπ. Λάππας: Τι λέτε για τη διαρροή του πορίσματος Αττικής; Προέκυψε ακαταλληλότητα διοίκησης, έγινε διακοπή χρηματοδότησης;
Γ. Στουρνάρας: Το πόρισμα δόθηκε στην Αττικής την 1.9.2016 και σε σάς 22.9. 2016. Τι σημαίνει ότι άλλα λένε οι άλλοι; Κι επειδή το λέει ο Προβόπουλος που μπορεί να έχει ψυχολογικά προβλήματα;
Τον κ. Γκίκα Μάναλη εγώ τον όρισα τον Φεβρουάριο 2014 στην Αττικής. Όταν όπως στην «Αττικής» υπάρχει συνολικά πρόβλημα διαχείρισης, άρα και δανείων, δηλαδή προκύπτει ακαταλληλότητα της διοίκησης, προβλέπονται ποινές, πρόστιμα, απαγόρευση χορήγησης νέων δανείων -όπως έγινε στην Αττικής-, και παύση ακόμα της διοίκησης
Σπ. Λάππας: Κι έτσι έφυγαν 50 εκατ. σε μια μέρα. Πριν συνεδριάσει το αρμόδιο όργανο της ΤτΕ η κ. Παπαγιαννίδου της ΤτΕ, μας είπε ότι πριν αποστείλει την διακοπή χρηματοδότησης η ΤτΕ στην «Αττικής», είχε διαρρεύσει στον Τύπο και αυτό αν το ήξερε ο κ. Πάσχας όπως μας είπε ο ίδιος, θα πήγαινε αμέσως στον εισαγγελέα
Γ. Στουρνάρας: Η Αττικής πήγαινε στα βράχια και η ΤτΕ πήρε εποπτικά μέτρα….
Δ. Σταμάτης (ΝΔ): Πόση είναι η λογιστική αξία των δανείων των κομμάτων, τα υπόλοιπα είναι τόκοι;
Γ. Στουρνάρας: 407, 203 εκατ. ευρώ στο σύνολο τα δάνεια στα κόμματα την 31.12.2015 – 263 οι εξολογιστικοί τόκοι 295 και 227. Προβλέψεις (ζημιές για τις τράπεζες) 213 εκατ. Επί Σαμαρά η ΝΔ δεν πήρε νέο δάνειο. Το 2013 ως υπουργός έκοψα την κρατική επιχορήγηση στα κόμματα στο 1/3, ήταν επιβεβλημένη απόφαση του Σαμαρά.
Ο κ. Πανταλάκης -έως το 2013 και 2014 ήταν στην Αγροτική- έβαλε μεγαλύτερα επιτόκια στα δάνεια στα κόμματα, άρα όντως υπήρξε αιφνίδια μεταβολή συνθηκών (σ.σ. σύμφωνα με την υπερασπιστική γραμμή της Ν.Δ).
Το 2008 ήταν στο 4% τα κόκκινα δάνεια. Το Δεκέμβριο 2009 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνολικά άρχισαν να αυξάνονται στο 9%, το 2010, στο 13,3%, το 2011, στο 20,4%, το 2012 στο 30%, το 2013 στο 38,2%, το 2014, 40,8%, το 2015 45,1%… Μελέτη της ΤτΕ δείχνει ότι ένας στους έξι είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές ή άλλοι είναι θύματα της κρίσης, μη δυνάμενοι… Το κύριο αίτιο πάντως είναι η ύφεση.
Δ. Σταμάτης: Η τελευταία ανακεφαλαιοποίηση μαζί με τα capital controls πόσο κόστισε; Είχατε πει πάνω από 85 δισ. ευρώ.
Γ. Στουρνάρας: Η ανακεφαλαιοποίηση του 2015 ήταν επιβεβλημένη μετά τα capital controls, την αύξηση των κόκκινων, και την πτώση των αξιών της γης, και των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών. Την πρώτη περίοδο υπήρχε κόστος. Δεν συμφωνώ ότι φταίει μόνο ο Βαρουφάκης. Από τον Ιούνιο 2015 έως σήμερα το κόστος έχει μειωθεί και εν πάση περιπτώσει η σημερινή Εξεταστική δεν εξετάζει αυτά τα πράγματα.
Δ. Σταμάτης: Ο ν. 4146/13 έλεγε για την απενοχοποίηση των μελών Δ.Σ τραπεζών ότι δεν αφορά κόμματα, έτσι δεν είναι;
Γ. Στουρνάρας: Δεν την έχω υπογράψει εγώ. Μπήκε από βουλευτές την τελευταία στιγμή και είναι εκ του περισσού. Αλλά, δεν αφορά σε δάνεια στα κόμματα, διότι τα κόμματα δεν ανήκουν στην γενική κυβέρνηση.
Σ. Φάμελος: Είναι σημαντικό αυτό. Αλλάζει νομικά, τα πράγματα. Αφού με αντίθετο σκεπτικό πήγε στο αρχείο το πόρισμα Καλούδη.
Δ. Σταμάτης: Υπήρχε ανησυχία για την Αττικής από τότε που είμαστε μαζί υπουργοί. Και είχαμε και κόντρα με τον κ. Σελλιανάκη του Ταμείου των Μηχανικών (ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕΔΕ), γι’ αυτό προτείνατε τον Γκίκα Μάναλη. Και με τον Καλογρίτσα, όλα καλά; Τα 80 εκατ. ευρώ που πήρε σε ένα χρόνο δάνεια από Αττικής;
Γ. Στουρνάρας: Εμείς βλέπουμε εταιρεία «Τοξότης» όχι Καλογρίτσα. Εκεί βρήκαμε και υποτιμολογήσεις, όπως και σε πολλά άλλα δάνεια σε κατασκευαστικές. Τα επιτόκια για τους μηχανικούς ήταν ευνοϊκά σαν να ήταν η Microsoft. Οι μηχανικοί θεωρούν ότι είναι κτήμα τους και κάνουν ό,τι θέλουν.
Το ΤΣΜΕΔΕ ήθελε να την διοικεί με ακατάλληλα πρόσωπα. Δυστυχώς επιτρέπει ο νόμος (του 2007) να επενδύει όσο θέλει το ΤΣΜΕΔΕ ως ήδη μέτοχος στην τράπεζα στην «Αττικής» αν και είναι ασφαλιστικό Ταμείο. Εγώ διαφωνώ με το νόμο που επιτρέπει να βάζει ένα Ταμείο όλα τα λεφτά του σε ένα καλάθι. Αυτό μάθαμε από τη κρίση μετά απ’ ό,τι τι έγινε με τα τοξικά ομόλογα, τις τράπεζες και τα Ταμεία σε όλο τον κόσμο. Αυτό είπα όταν πήγα στην ΤτΕ.
Σπ. Λάππας: Δεν συνιστά απιστία για τις διοικήσεις των τραπεζών η σύναψη δανείων χωρίς εγγυήσεις με νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικά, σαν τα κόμματα;
Γ. Στουρνάρας: Όπως όλοι έτσι και τα κόμματα οφείλουν να πληρώνουν τις υποχρεώσεις με σωστή διαχείριση των οικονομικών τους.
(και για χαλαρώσουμε ιδού οι ερωτήσεις του Ανδρέα Λοβέρδου του ΠΑΣΟΚ)
Α. Λοβέρδος: Τι συμβαίνει με την Deutsche Bank;
Γ. Στουρνάρας: Το πρόβλημα είναι με το πρόστιμο 14 δισ. δολαρίων των ΗΠΑ. Είναι σε διαπραγματεύσεις για το ποσό. Η DB πέρασε τα στρες τεστ.
Α, Λοβέρδος: Πότε θα αρθούν τα capital controls;
Γ. Στουρνάρας: Δεν μπορώ να σας πω… εξαρτάται. Επιστρέφουν οι καταθέσεις, περιμένουμε την αξιολόγηση κ.λπ, αλλά πρέπει να βγούμε στις αγορές με αξιοπρεπές επιτόκιο.
Α. Λοβέρδος: Γιατί δεν δίνεται άδεια να ανοίξουν οι μπλοκαρισμένοι τραπεζικοί λογαριασμοί του Mega για τους μισθούς των εργαζομένων;
Γ. Στουρνάρας: Είναι κάτι που το συζητάμε και είναι μέσα στα μέτρα που θα πάρει η κυβέρνηση σύντομα για τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων και την αναβίωση των επιχειρήσεων
Σ. Φάμελος: Αναγνωρίσαμε το μικρό ποσοστό που αντιπροσωπεύουν τα κόκκινα δάνεια των κομμάτων και στα ΜΜΕ στο σύνολο των μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων, αλλά εσείς διαρκώς αναρωτιέστε γιατί επιμένουμε τόσο πολύ στο θέμα, λες και είναι ποσοτικό το ζήτημα. Βρίσκετε ανεκτό να δίνονται δάνεια 15.000.000 ευρώ με αέρα;
Ν. Καραθανασόπουλος (ΚΚΕ): Το τραπεζικό σύστημα μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα κάνουν τη βρώμικη δουλειά του κεφαλαίου για να ξεπεράσει την κρίση του. Πριν τη δουλειά την έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτή είναι ήταν, είναι και θα είναι η διαπλοκή, ό,τι κι αν κάνετε.
Γ. Στουρνάρας: Υπήρχαν φαινόμενα θαλασσοδανείων και στο παρελθόν με το συγκεντρωτικό σύστημα σε επιχειρήσεις. Τώρα είναι πολύ λιγότερα με την αποκέντρωση και τους νέους πιστοδοτικούς κανόνες. Υπάρχει πάντα ευελιξία, αλλά μετά την κατάρρευση της Leehman Brothers απαιτείται αυξημένη κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και αυστηρή προληπτική εποπτεία, ώστε να ελεγχθούν τα φαινόμενα φούσκας.
Υπάρχουν συλλογικά όργανα και εξειδικευμένες επιτροπές. Πολλά στάδια ελέγχου στις τράπεζες πριν δοθεί ένα δάνειο και απαιτούνται οι απαραίτητες εγγυήσεις. Δόθηκαν ίσως δάνεια με τρόπους που παραβίαζαν την ίδια την χρηματοπιστωτική τους πολιτική
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι το 45% του συνόλου (240 δισ. ευρώ στο σύνολο τα δάνεια, εκ των οποίων τα ανοίγματα είναι ύψους 108 δισ. ευρώ). Για τρία χρόνια, μετά και την τελευταία κεφαλαιοποίηση, αντέχουν οι τράπεζες.
Στόχος να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια σε τρία χρόνια κατά 40%. Έχουμε καλή συνεργασία με τους κυρίους Τσακαλώτο, Σταθάκη και Δραγασάκη. Θεωρώ απαραίτητο, όπως και οι Θεσμοί, να εκκαθαριστούν οι επιχειρήσεις και να αναδιαρθρωθούν τα δάνεια τους, αλλά και να γίνουν αμέσως αλλαγές στις διοικήσεις των επιχειρήσεων όταν αρνούνται να συνεργαστούν, δηλαδή δεν βάζουν κεφάλαια (μέσω ΑΜΚ) οι παλαιοί τους μέτοχοι…
Η κατάθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, συνεχίζεται
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Γ. Προβόπουλος: Εγώ έσωσα τη χώρα!
Αντιδράσεις κυβερνητικών βουλευτών κατά την κατάθεση Στουρνάρα