σάββατο, νοε 12, 2016 | aeisixtir
Ομολογώ πως δεν ειμαι ο πλέον κατάλληλος για να κριτικάρω τα της αμερικής. Για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχω ζήσει εκεί ούτε για μία ώρα. Κάνουμε, πολλοί συνεχίζουν να κάνουν και θα συνεχίζουν και θα συνεχίζουν, το λάθος να θεωρούμε τις ΗΠΑ σαν μια “πιο πλούσια ΕΕ” κάτι που απλούστατα δεν περιγράφει την πραγματικότητα. Οι ΗΠΑ έχουν τεράστιες πολιτικές (πχ: διαβάστε αυτό. Ειναι κάπως μονόπλευρο, αλλά στο φαντασιακό ζήτημα ειναι αρκετά μέσα) και πολιτισμικές διαφορές από την Ευρώπη, παρόλο που η πλειοψηφία των κατοίκων τους κατάγονται από εδώ. Όποιος έχει σόγια στην Αμερική το ξέρει 😉
Το λάθος όμως που κάνουν ακόμα και αυτοί που έχουν ζήσει στις ΗΠΑ είναι ότι θεωρουν (;) πως η εικόνα που λαμβάνουν είναι πειστική απεικόνιση του συνόλου. Πχ αν έχεις ζήσει στην Αθήνα ή στην Πάτρα, πάνω κάτω ξέρεις πως είναι συμπεριφορικά ο μέσος Έλληνας και μπορείς να φανταστείς την ζωή σε μια επαρχιακή πόλη, σε ένα νησί ή ένα χωριό. Μπορείς να κάνεις μια λελογισμένη αφαίρεση μέσων και πληθυσμού και να φτάσεις σε ένα συμπέρασμα το οποίο, κατά το μάλλον ή ήττον να είναι αληθές.
Υπάρχουν όμως όρια στην διαδικασία και έχουν να κάνουν από που ξεκινάς την αφαίρεση. Δεν υπάρχει τρόπος για κάποιον που έχει μείνει όλη την ζωή του στο Ψυχικό να φτάσει να καταλάβει τι στο καλό “γίνεται παραέξω”. Τέτοιους τύπους πετυχαινεις κατά κανόνα (μόνο) στον στρατό (μέχρι να ενεργοποιηθεί το βύσμα και να σταματήσεις να τους πετυχαίνεις), μιας και στα πανεπιστήμια ειναι εξαφανισμένοι, είτε διότι πάνε κατευθείαν να γίνουν συμφοιτητές του Μητσοτάκη, είτε απλά δεν αλληλεπιδρούν με την πλέμπα. Τέλος πάντων όσους τέτοιους πέτυχα χρειάστηκε να τους κάνω (επιλοχίας γαρ) ακριβώς το ίδιο φροντιστήριο πραγματικότητας που έκανα σε βοσκούς, απόφοιτους δημοτικού, από τα όρη. Πως λέμε καλημέρα, καληνύχτα, γιατί πρέπει να είμαστε εντάξει στις υποχρεώσεις μας, γιατί δεν πρέπει να χώνουμε τον άλλον, γιατί δεν μπορείς να πάρεις άδεια όποτε γουστάρεις, τέτοια. Σε κανα δυο μάλιστα έκανα και φροντιστήριο περπατήματος διότι δεν το χαν με το όπλο (περπάτημα, όχι παρέλαση) με αποτέλεσμα να καθεται όλη η διμοιρία δυο ώρες μέχρι ο “άριστος” συμπολεμιστής μας απο το Ψυχικο με τα 2 μάστερ και την επιχειρηση του μπαμπά να περιμένει, να μάθει το “αριστερο χέρι-δεξί πόδι, ένα δυο, α, ου”). Με αυτό το μίνι βιογραφικό απόσπασμα δεν θέλω κατ’ ανάγκη να πω κάτι για την νοημοσύνη των “αποπάνω”, αλλά να δείξω πως όταν οι καθημερινότητες απέχουν, η συνεννόηση ειναι δύσκολη (Μαρία Αντουανέτα και τέτοια).
Ένα άλλο παράδειγμα, που κάνει εμάς Μαρίες Αντουανέτες, είναι πως μας είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε πως ειναι η ζωή, ή και να αλληλεπιδράσουμε αν τύχει και βρεθούμε εκεί, σε έναν “νομαδικό” (αν υπάρχουν ακόμα) καταυλισμό Ρομά, σε κανένα ξεχασμένο Πομακοχώρι ή στην …. Ικαρία. Οι περιπώσεις αυτές όμως ,αν και ασυνήθιστες δεν είναι τόσο ακραίες όσο συμβαίνει να είναι οι αντιστοιχες αμερικάνικες, που όμως ισχύουν σε μεγαλύτερα ποσοστά πληθυσμού.
Οι ταινίες
Οι περισσότερες προβάλλουν μια λαμπερή, multi culti Αμερική, μια χώρα των ονείρων μας, ακόμα και σε ταινίες που “όλα πανε στραβά”. Είναι κληρονομιά του Ψυχρού Πολέμου και ως εικόνα είναι εν μέρη αληθής. Σε αυτές απεικονίζονται συνήθως κάτοικοι αστικών κέντρων ή έστω προαστίων που έχουν μια άλφα μόρφωση, μια βήτα συμπεριφορά και μια γάμμα εικόνα για τον κόσμο η οποία δεν απέχει καθόλου από την δικιά μας. Δεν σημαίνει πως συμφωνούμε πολιτικά (τι να συμφωνήσεις ρε, εδώ 3 Έλληνες κατά κανόνα έχουν συνολικά 5 πολιτικές απόψεις), σημαίνει όμως πως κάνουμε πάνω κάτω τα ίδια πράγματα, τις ίδιες ώρες τις μέρας και με τον ίδιο περίπου τρόπο.
Οι αμερικάνοι στις ταινίες φοράνε τα ίδια ρουχα με μας, έχουν ίδια ή παρόμοια σπίτια, γκάτζετ και αυτοκίνητα, τρώνε φαγητά που τρώμε και μεις (με εξαίρεση το φυστικοβούτυρο-μπλιαξ), πινουν καφέ και αλκοόλ, γαμάνε άμα βρίσκουν και υπάρχει συναίνεση, τέτοια.
Υπάρχουν βεβαίως ταινίες και σίριαλ που δείχνουν μιαν άλλη Αμερική, είτε μέσα σε αστικά κέντρα (The Wire) είτε μέσα σε παρατημένες συνοικίες που συνυπάρχουν οι παράγκες με τα τροχόσπιτα (The Brave, Killer Joe κτλ) αλλά καταλαβαίνετε πως δεν απολαμβάνουν την αναγνώριση ενός τυχαίου blockbuster. Η δε πραγματικότητα που δείχνουν θεωρείται από τους θεατες περισσότερο άσκηση ύφους παρά …. πραγματική.
Το κακό είναι πως αυτή η “άλλη” Αμερική είναι υπάρχουσα, υπήρξε εξ’ αρχής και σιγά σιγά μεγαλώνει. Και δεν είναι υπάρχουσα με την έννοια που ήταν υπάρχουσα η Ελλάδα του Αγγελόπουλου ας πούμε που μας έδειξε (και κυρίως στο εξωτερικό) πως η Ελλάδα δεν ειναι μόνο λιγο κρασί, λίγο θάλασσα και το αγόρι μου αλλά μια κοινωνια με αρκετά εσωτερικά προβλήματα. Όχι. Όταν αναφερόμαστε στην Αμερική καλό ειναι να σκεφτόμαστε πως έχουμε αρκετές παράλληλες κοινωνίες που δεν πολυεφάπτονται μεταξύ τους και είναι δύσκολο μένοντας στην μια μεριά έστω και να υποψιαστείς πως υπάρχει η άλλη.
Όταν σου λείπουν τα αναλυτικά εργαλεία ομως….
Βασικά, όταν δεν σου λείπουν αλλά κάνει τζιζ να τα χρησιμοποιήσεις.
Εξηγούμαι: Οι ΗΠΑ είναι μια βαθιά διχασμένη χώρα, σε ταξικό επίπεδο και όχι μόνο.
– Υπάρχουν οι πιο πλούσιοι κάτοικοι των πόλεων και οι πολύ πιο φτωχοί της επαρχίας. Προφανώς εντός κάθε περιοχής υπάρχει διαστρωμάτωση, αλλά οι μέσοι όροι είναι κάπως έτσι.
– Υπάρχουν οι φυλετικές διαφορές και στις πόλεις και στην επαρχία. Και ενώ παλιότερα τα σκήπτρα της φυλετικής βίας τα κρατούσε η επαρχία με την ΚΚΚ και τα λοιπά, αυτή (η φυλετική-ρατσιστική βία) έχει μετακομίσει προς κέντρα.
– Υπάρχει το πρόβλημα της ανεργίας το οποίο προφανώς οξύνει τα πράγματα. Μην το γελάτε. Εκεί όταν η ανεργία πλησιάζει το 10% η κοινωνία τραντάζεται συθέμελα διότι κατά κανόνα λείπουν οι αποσβεστικοί μηχανισμοί του κράτους πρόνοιας ή των ισχυρών οικογενειακών δεσμών (σε βαθμό ασφυξίας) που έχουμε εδώ. Και η ανεργία και η ανέχεια στις ΗΠΑ μοιράζεται ανισομερώς γεωγραφικά και φυλετικά.
– Υπάρχουν βεβαίως και οι διαφορές παλιών και νέων, γηγενών και μεταναστών αλλά, νομίζω, πως σε μια χώρα που α) ειναι τεράστια σε πληθυσμό και έκταση και β) είναι μια χώρα μεταναστών, αυτό ειναι το μικρότερο από τα προβλήματα τους και το μεταναστευτικό τους θέμα μπορεί να αναχθεί σε ταξικούς όρους
Tέλος πάντων υπάρχει μεγάλη οικονομική/ταξική ανισότητα στα States, αλλά πως σκατά να την αντιμετωπίσεις όταν δεν μπορείς καν να την αποκαλέσεις με το όνομά της;
Περιέχει και την ατάκα ορόσημο: “What you could do for me is to help me find a way to discuss the issue of inequality in our society without being accused of class warfare.”
Γιατί βγήκε ο Τραμπ ;
Το, βασικότερο, θέμα της επιστροφής των ΗΠΑ στην πρωτογενή-δευτερογενή παραγωγή (άσχετα αν αυτό μπορεί να γίνει ή όχι) δίνει μια ελπίδα στις εξαθλιωμένες πληθυσμιακές ομάδες της αμερικάνικης ενδοχώρας. Και αυτές ψήφισαν μαζικά Τραμπ κόντρα στο θέλω των (μικρο) αστών οι οποίοι, ας μην γελιόμαστε, ποτέ δεν ερωτεύτηκαν καμία Χίλαρι Κλίντον αλλά έκαναν την αναγκη φιλοτιμία.
– είτε ειναι εκ του πονηρού ορμώμενοι (αφου θέλω να πω αράπηηηηηης, αφήστε με. Αφήστε με να πώ σκατόπουστας, σκυλάραπας, τζιβιτζιλού, κιτρινιάρης αφήστε με να ….εκφραστώ, πείτε μου και μπράβο γιατί αλλιώς θα…. ψηφίσω ΧΑ και θα χω και δικιο),
– είτε τους λείπουν τα αναλυτικά εργαλεια που λέγαμε πιο πάνω 🙂
Το είπα σε προπροηγούμενο ποστ και το ξαναλέω. Η εκστρατεία κατά του Τραμπ ήταν μαλακισμένη. Ο άνθρωπος είχε ένα εκατομμύριο κουλά σε πολιτικό επίπεδο (φασισμός, ρατσισμός, αμορφωσιά, ασχετοσύνη) και οι μαλάκες οι δημοκρατικοί και τα ΜΜΕ ασχολήθηκαν με το αν χουφτώνει ή όχι γκόμενες, αν βάφει το μαλλί πολύ ή λίγο και αν είπε την λέξη μουνι ή όχι. Ξαναλέω λοιπόν: “Ναι ήταν καφρίλα και μαλακία του και ότι θέλετε, αλλά ειλικρινά, αυτό σας πειραξε στον Τραμπ;”
Γιατί δεν ρώτησαν τον Τραμπ αν πιστεύει στα σοβαρά πχ ότι η ιστορία με τον Αδαμ και την Εύα είναι ρεαλιστικό αφήγημα;
Γιατί δεν ρώτησαν τον Τραμπ αν ξέρει το όνομα του Πρωθυπουργού της Ινδίας, του Κινέζου Πρόεδρου/Αρχηγού/ΓΓ/πως το λένε και τα λοιπά; (ο Μπους ο Β είχε γίνει ρόμπα έτσι. Θα μου πεις βγηκε, αλλά σίγουρα δεν βοηθήθηκε και άλλες οι εποχές τότε)
Γιατί δεν τον ρώτησαν αν πιστεύει πως οι Μεξικάνοι, οι μουσουλμάνοι, οι ομοφυλόφιλοι κτλ ειναι υπάνθρωποι;
Αναγκαστικά, ότι και να απαντούσε όλο και κάτι θα του έκοβε. Όχι όμως. Απ’ότι ειδαμε εδώ (και γι αυτό και μόνο μπορεί να κάνω λάθος) η αντιτραμπική εκστρατεία βασίστηκε στο ότι πιάνει τις γκόμενες από το μουνί (λες και έπρεπε να τις πιάνει από το τσουλούφι), στο ότι είχε χουφτώσει μερικούς κώλους πριν 1200 χρόνια και πως ότι η Χίλαρι έχει και αυτή μουνί, μα την Παναγία.
-Εμβόλιμον: Φασισμός-
Είναι πρόβλημα. Οι Δημοκρατικοί είχαν την ευκαιρία Σάντερς (όχι ότι ειναι κανένας θαυματοποιός ή άγιος, αλλά δεν ειναι και Κλίντον), η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πιο-αριστερή-συνέχεια-του-Ομπάμα και τον γείωσαν. Προτίμησαν μια στρατόκαβλη, κληρονομικώ δικαίω υποψήφια, με διάφορα κουσούρια τύπου διαπλοκής στην καμπούρα και χωρίς καμια αξιοζήλευτη επιτυχία στους ένα εκατομμύριο δημόσιους φορείς και αξιώματα απ’ όπου πέρασε. Ο Σάντερς θα μπορούσε δυνητικά να κερδίσει από το κοινό που ψηφισε Τραμπ ή πιο ρεαλιστικά να μπριζώσει περισσότερους δημοκρατικούς να ψηφίσουν. Φόβισε την ηγεσία του κόμματος ο αριστερός υποψήφιος και επιλέχθηκε ο “φασίστας light” με τα αεροπλάνα, τα drones, τα τζιχάντια και τον σύζυγο που έλεγε τον Σαντάμ, Σέινταμ μπας και πείσει το πόπολο. Ο μέσος καταναλωτής όμως δεν προτιμάει τα light προϊόντα όμως. Αμα ειναι να έχουμε γκαβλέα Πρόεδρα γιατί να μην είναι και γκαβλέας σκέτο;
Προβληματισμός: Το ίδιο έπαθε η ΝΔ με την ΧΑ. Για χρόνια και χρόνια η ΧΑ ήταν ασήμαντη δύναμη και η ΝΔ το καταφύγιο της πλειοψηφίας των ακραίων συντηρητικών ψηφοφόρων, ακόμα και όταν ξήλωνε τους εκπροσώπους τους από τα όργανα όταν το παράκαναν. Η ολίσθηση της ΝΔ σε πιο ακραίες απόψεις επι Σαμαρά (για να κόψει ψήφους από την ΧΑ) λειτούργησε ανάποδα: ο λόγος της ΧΑ έγινε mainstream, και μεγάλο μέρος του κοινού τους ψήφισε απενοχοποιημένα. Η ΧΑ παγιώνεται κοντα στο 10% και η ΝΔ θυμάται τα παλιά της ποσοστά και κλαίει. Θα μου πεις ήταν αποτυχημένη κυβέρνηση. Ναι, ήταν, αλλά οι περισσότερες απώλειές της είναι προς μια κατεύθυνση, πράγμα που κάτι σημαίνει.
Τώρα τι γίνεται;
Δεν έχω ιδέα. Σίγουρα το κόλπο εγκόλπωσης του (λούμπεν και όχι μόνο) προλεταριάτου η “κόντρα” με το κεφάλαιο και το παραδοσιακό κομματικό κατεστημένο και τελικά η συμφωνία με το Μεγάλο Κεφαλαιο (για “εθνικούς λόγους”) είναι κόλπο που έχει ξαναφορεθεί (Χίτλερ). Από την άλλη οι αμερικάνοι και τον Ρούσβελτ δικτάτορα τον έλεγαν, οπότε go figure. Ο Ομπάμιας είχε εκλεγεί με σύνθημα την “Αλλαγή” και τελικά δεν πολυτσούλησε. Δεν νομίζω να ειναι εύκολο να τσουλήσει ο Δονάλδιος.
Ενα πολιτισμικό πισωγύρισμα σίγουρα αναμένεται με τα ούγκανα που μοιραία θα αναλάβουν τα πόστα-κομπόστα. Η εξωτερική πολιτική των αμερικάνων δύσκολο το βλέπω να αλλάξει για λόγους ρεαλισμού, ίσως απλά ο Ντόναλντ να μην επιλέξει την μετωπική σύγκρουση με την Ρωσία. Παραπέρα δεν προβλέπω και πολλές αλλαγές. Και ο Ομπάμα πήγε να φύγει από το Ιράκ και το αποτέλεσμα ήταν η ISIS, για τέτοια ειμαστε τώρα;
Στο οικονομικό ειναι ο καυγάς, εκεί θα κριθεί ο νέος πρόεδρας, αν και μεταξύ μας χλωμό τον βλέπω…. όχι τόσο γιατί ειναι τόσο κακός ο ίδιος (που είναι), όσο διότι πιθανόν το πρόβλημα να μην λύνεται, ή έστω να μην λύνεται παρά μόνο από έναν αντίστοιχο Αμερικάνο Τσάβες ή Κάστρο και τέτοιος δεν βλέπω να μας βγαίνει ο Ντόναλντ, ρε ούτε με σφαίρες (ουπς!)Υ.Γ.1: Έχει πολύ πλάκα η προσπάθεια ταύτισης του Τραμπ με τον Τσίπρα από ορισμένους χαριτωμένους, “αντικειμενικούς” τύπους
Υ.Γ.2: Επειδή το βλέπω να έρχεται σαν ερώτηση. Εγώ θα ψήφιζα την Τζιλ Στάιν, ακόμα και αν υποψήφιος των Δημοκρατικών ήταν ο Σάντερς. Σε περίπτωση που ήμουν αναγκασμένος να επιλέξω μεταξύ Ρεπουμπλικανων και Δημοκρατικών θα ψήφιζα σε κάθε περίπτωση τους δεύτερους αλλά εγώ δεν ειμαι αμόρφωτος, ρατσιστής, θρησκόληπτος αγρότης, έτσι δεν είναι;
Σημειώσεις:
6. Υπάρχει πλέον ισχυρή ταξική και πολιτισμική αντίθεση στις ΗΠΑ μεταξύ Πόλεων (cities, όχι towns) και Επαρχίας