14.11.2016, 15:00 | εφσυν
Ελάχιστοι ανέμεναν πριν από μερικές μέρες ότι η τοποθέτηση του αντικαταστάτη της Λούκας Κατσέλη στη θέση του προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας θα δημιουργούσε διοικητική κρίση στην τράπεζα.
Η διοίκηση της Εθνικής προχώρησε σε διαγωνισμό για την επιλογή του νέου προέδρου, στην πορεία του οποίου συγκροτήθηκε μια «τελική λίστα» με δύο υποψηφίους που πληρούσαν τα απαραίτητα κριτήρια.
Η λίστα περιελάμβανε τον Παναγιώτη-Αριστείδη Θωμόπουλο και τον Δημήτρη Τσιτσιράγκο. Το ΤΧΣ, που είναι στην πραγματικότητα ο κύριος μέτοχος της τράπεζας, με ποσοστό 40% του μετοχικού κεφαλαίου της, έκανε την τελική επιλογή να καταλάβει τη θέση του προέδρου της Εθνικής Τράπεζας ο Δημήτρης Τσιτσιράγκος.
Η επιλογή κοινοποιήθηκε στον διευθύνοντα σύμβουλο της Εθνικής, Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, ώστε να προχωρήσουν οι σχετικές τυπικές διαδικασίες.
Το ζενίθ της κρίσης
Η κορύφωση της κρίσης ήρθε στην προ ημερών συνεδρίαση του Δ.Σ. της τράπεζας, που έγινε προκειμένου να συγκροτηθεί σε σώμα.
Με πρωταγωνιστή τον Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, η συντριπτική πλειοψηφία έδωσε και τυπικά την προεδρία στον Παναγιώτη Θωμόπουλο.
Η επιλογή αυτή πυροδότησε δραματικές εξελίξεις: ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κάλεσε τον Λεωνίδα Φραγκιαδάκη ώστε να ενημερωθεί για την κατάσταση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι η κυβέρνηση «δεν παρεμβαίνει σε καμία περίπτωση στην επιλογή της ηγεσίας των τραπεζών», αλλά και ότι «η διοίκηση μιας τράπεζας οφείλει να μην αγνοεί τις αποφάσεις και τις προτροπές του βασικού μετόχου της», το ΤΧΣ κατέθεσε επισήμως αίτημα να συγκληθεί γενική συνέλευση της τράπεζας, με αρκετούς να προβλέπουν ότι επίκειται αλλαγή και των τριών εκτελεστικών συμβούλων της και ο Λεωνίδας Φραγκιαδάκης άφησε να διαρρεύσει μέσω συνεργατών του ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί από τη θέση του.
Το αυτονόητο ερώτημα είναι γιατί η επιλογή ενός προσώπου για τη θέση του προέδρου του Δ.Σ., που έχει ως γνωστόν μικρή έως ελάχιστη ανάμιξη στα τεκταινόμενα της τράπεζας, προκάλεσε μείζονα κρίση.
Οι απαντήσεις δεν είναι προφανώς εύκολες, γι’ αυτό αξίζουν υπενθύμιση ορισμένες σημαντικές παράμετροι.
Το ΤΧΣ, ως εκπρόσωπος ουσιαστικά του ελληνικού Δημοσίου, έχει το καθήκον να ενεργεί με βάση το δημόσιο συμφέρον, ιδιαίτερα μετά τις επανειλημμένες ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών με δημόσιο χρήμα.
Η απόφαση λοιπόν του Δ.Σ. της τράπεζας να αγνοήσει την απόφαση του ΤΧΣ αποτελεί θεσμικό ατόπημα. Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, όταν τα μέλη της διοίκησης μιας τράπεζας διαφωνούν με την απόφαση του βασικού τους μετόχου, παραιτούνται.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή. Οσοι γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις στο εσωτερικό των τραπεζών αναφέρουν ότι η άρνηση των διοικούντων την Εθνική Τράπεζα να εφαρμόσουν την πρόταση του ΤΧΣ εκφράζει την αντίσταση των παλαιότερων μελών του Δ.Σ. και του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη στις αναγκαίες αλλαγές στον τρόπο διοίκησής της.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι αυτή η στάση αντικατοπτρίζει την έγνοια ή το «άγχος» ανώτατων στελεχών του ελληνικού τραπεζικού συστήματος που διορίστηκαν σε νευραλγικές θέσεις από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου.
Δεν είναι τυχαίο, σύμφωνα με πληροφορίες, το γεγονός ότι ο Παναγιώτης Θωμόπουλος ήταν επί χρόνια μέλος του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής της Τραπέζης της Ελλάδος και επί δεκαπενταετία υποδιοικητής της ΤτΕ.
Το ΤΧΣ έχει κληθεί να φέρει εις πέρας ένα εξόχως δύσκολο έργο, λένε οι γνωρίζοντες: να επαναφέρει το κλίμα εμπιστοσύνης στους καταθέτες, να καταστήσει την Εθνική Τράπεζα μοχλό ανάπτυξης, να πάψει να εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα και να οδηγηθεί στην κερδοφορία.
Η στάση του διευθύνοντος συμβούλου και των μελών του Δ.Σ. δημιουργεί, λοιπόν, εμπόδια στο να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι.
Δεν είναι λίγα τα στελέχη της τραπεζικής αγοράς που λένε ότι το ΤΧΣ θα έπρεπε από καιρό να ζητήσει την παραίτηση της διοίκησης της τράπεζας, πολύ πριν ξεσπάσει η τρέχουσα κρίση, καθώς οι αποτυχίες της ήταν εμφανέστατες.
Τα ίδια στελέχη λένε μάλιστα ότι η καθαυτό επιλογή του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας, τον Μάρτιο του 2015, προκάλεσε «έκπληξη».
Οπως υποστηρίζουν τα ίδια στελέχη, «δεν διέθετε την αναγκαία εμπειρία στην «καθημερινή τραπεζική», δεν είχε υπογράψει ούτε ένα δάνειο, είχε πλήρη άγνοια στη διαχείριση δικτύου τραπεζικών καταστημάτων, δεν είχε συμμετάσχει σε καμία διαπραγμάτευση με πελάτη, δεν είχε εμπειρία στη διαχείριση κρίσεων ούτε γνώριζε την ελληνική επιχειρηματική αγορά».
Αναβάθμιση ημετέρων
Πληροφορίες φέρουν μάλιστα τον Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, να αναβαθμίζει πρώην συνεργάτες του και υφισταμένους του σε «θέσεις-κλειδιά» στην Εθνική Τράπεζα, χωρίς όμως να έχουν τα απαραίτητα προσόντα.
Ορισμένοι μιλούν ακόμα και για «καταστροφικές επιλογές» στη διαχείριση κινδύνων ή τα «κόκκινα» δάνεια.
Οι δε σχέσεις του με τη Λούκα Κατσέλη χαρακτηρίζονταν «ψυχρές». «Κάθε γενικός διευθυντής διοικούσε και μια δική του τράπεζα» λένε οι γνωρίζοντες.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό δεν εξεπλάγησαν πολλοί όταν στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση η Εθνική Τράπεζα δεν κατάφερε να συγκεντρώσει αρχικά τα απαιτούμενα κεφάλαια.
Την πορεία του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη «βαραίνουν» μάλιστα σημαντικές εξελίξεις που υπήρξαν αποτέλεσμα της αποτυχίας της ανακεφαλαιοποίησης: η Εθνική Τράπεζα αναγκάστηκε να προχωρήσει σε πώληση του «Αστέρα» Βουλιαγμένης, πώληση της Finansbank στην Τουρκία με μεγάλες απώλειες, πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής (βρίσκεται προ των θυρών), πώληση θυγατρικών στα Βαλκάνια και πραγματοποίηση εθελουσίας εξόδου 2.000 εργαζομένων μέχρι το 2018.
Ιδιαίτερα ο σύλλογος εργαζομένων είχε αντιδράσει, εκδίδοντας μάλιστα ανακοίνωση τον περασμένο Οκτώβριο με τίτλο «Πού οδηγείτε την Τράπεζα κ. Φραγκιαδάκη;».
Τώρα, όμως, ο Σύλλογος εμφανίζεται υποστηρικτικός στον διευθύνοντα σύμβουλο…
Το ΤΧΣ φέρει ευθύνες γι’ αυτή την κατάσταση; Προφανώς, αν αναλογιστεί κανείς ότι δεν αντικατέστησε εγκαίρως τον Λεωνίδα Φραγκαδάκη, με αποτέλεσμα σήμερα το ενεργητικό της τράπεζας να βαίνει διαρκώς μειούμενο.
Οσοι πάντως παρακολουθούν τις εξελίξεις μιλούν για ένα «παιχνίδι ισχύος» ανάμεσα στη διοίκηση της Εθνικής, την Τράπεζα της Ελλάδος και το ΤΧΣ, με τελικό «χαμένο» τον ελληνικό λαό.
Η κυβέρνηση δε, λόγω των μνημονιακών νόμων, καθίσταται ανίκανη να παρέμβει καταλυτικά.
Δεν λείπουν πάντως και εκείνοι που σε αυτή την κρίση βλέπουν τη δημιουργία ενός ακόμα τεχνητού εμποδίου για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει των συμφωνιών πρέπει να ολοκληρωθεί η τοποθέτηση διοικήσεων στις συστημικές τράπεζες…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: