Ελευθερία Καρνάβου
Επιφυλάσσεστε μπροστά στην παγκοσμιοποίηση; «Κοιταχτείτε»! λένε κάποιοι φωστήρες. Είστε σίγουρα οπισθοδρομικός και κατά πάσα πιθανότητα ακροδεξιος και ξενοφοβικός. Εσείς και οι όμοιοι σας απειλείτε την Ευρωπαϊκή ιδέα και την παγκόσμια πρόοδο.
Γενικά ίπταται στο αέρα η ιδέα ότι η παγκοσμιοποίηση είναι κάτι φυσικό και ουδέτερο, κάτι στο οποίο πρέπει να προσαρμοστούμε και αν χρειάζεται να προστατευτούμε ο καθένας μόνος του. Πολύ πρόσφατα μάλιστα ένας γνωστός δημοσιογράφος και μια πολιτικός είπαν για το φαινόμενο ο ένας ότι είναι σαν την παλίρροια και η άλλη σαν το σεισμό. Έπεται λοιπόν ότι όσοι την στηλιτεύουν είναι περίπου ανόητοι αν όχι κάτι χειρότερο.
Από το άλλο μέρος έχουμε συντηρητικά και οπισθοδρομικά κινήματα και κόμματα που αρθρώνουν αντιπαγκοσμιοποιητικό λόγο ώστε να είναι πανεύκολο για τους φωστήρες/ υμνητές της παγκοσμιοποίησης να χαρακτηρίσουν τουλάχιστον οπισθοδρομικό και αν χρειαστεί και φασίζοντα όποιον έχει επιφυλάξεις για την κατεύθυνση και το ακριβές περιεχόμενο της. Πρόκειται για έναν υπεραπλουστευτικό δυϊσμό παγκοσμιοποίηση / αντιπαγκοσμιοποίηση που συσκοτίζει τελείως τα πραγματικά διακυβεύματα και αφήνει άθικτους τους πρωταγωνιστές της παγκοσμιοποίησης, τους μόνους που έχουν αδιαφιλονίκητα και πολλαπλά κέρδη από το φαινόμενο που είναι βαθύτατα ταξικό και κάθε άλλο παρά απολιτικό ή α-κοινωνικό – δηλαδή φυσικό- όπως θέλουν να το παρουσιάσουν. Όλες οι θεωρήσεις άλλωστε που φυσικοποιούν τα κοινωνικά φαινόμενα είναι και λανθασμένες και επικίνδυνες (υπό την έννοια της στοχευόμενης συσκότισης και συγκάλυψης των φαινομένων και της ανθρωπογενούς ταξικής προέλευσης τους).
Για πολλούς η παντελώς ελεύθερη κίνηση προϊόντων , ελεύθερη κίνηση του κεφαλαίου και περιορισμένοι ως ανύπαρκτοι θεσμοί ρύθμισης, εθνικοί και τοπικοί, είναι η απολύτως προοδευτική κατεύθυνση ενώ οποιαδήποτε συζήτηση που εκφράζει ανησυχία για τις κοινωνικές επιπτώσεις αποδίδεται σε δεξιές ή και φασιστικές απόψεις και απορρίπτεται με συνοπτικές διαδικασίες δηλαδή χωρίς συζήτηση.
Ακούσατε εσείς, για παράδειγμα, στον ελληνικό κυρίαρχο δημόσιο διάλογο – και δη στον τηλεοπτικό – κάποια αναλυτική συζήτηση για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων, Transatlantic Trade and Investment Partnership TTIP: Το σκιώδες υπερόπλο ΗΠΑ-Ε.Ε. που ισχυροποιεί τις πολυεθνικές και αφήνει ακάλυπτα πολλά πεδία των κοινωνικών σχέσεων, των κοινωνικών αναγκών και των εργαζομένων;
Αντ’ αυτού και άλλων πολλών σας κατακλύζουν καθημερινά με επιχειρήματα που σας κάνουν να ανησυχείτε για την πιθανή ταύτιση σας με ακροδεξιό, οπισθοδρομικό, ξενοφοβικό άτομο, άτομο τέλοσπάντων με σοβαρά κουσούρια που φοβάται το νέο, που επιφυλάσσεται μπροστά στα αδιαφιλονίκητα καλά της παγκοσμιοποίησης
Όλες αυτές οι «αερολογίες» αντανακλούν την απουσία ανάλυσης και ψύχραιμης συζήτησης για τα θετικά από το ένα μέρος και τα αρνητικά από το άλλο μέρος της διαδικασίας της παγκοσμιοποίησης (σχέσεις των στοιχείων 1 ως 6 μεταξύ τους) . Ακόμη χειρότερα παραλείπουν ένα στοιχειώδη προσδιορισμό και ανάδειξη των υποκειμένων (παικτών) της διαδικασίας.
Τίποτε δεν μπορεί να κατανοηθεί αν δεν σκεφτεί κανείς ότι στη διαδικασία εμπλέκονται πολλά κοινωνικά σύνολα αλλά και μέσα/εργαλεία, όπως τα παρακάτω, ενώ παρεμβαίνουν ή αδρανούν, ως μη όφειλαν, συλλογικοί φορείς , κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί :
1 Εργαζόμενοι όλων των κατηγοριών
2 Κεφάλαιο όλων των τύπων και μεγεθών
3 Συσσώρευση του κεφαλαίου στην παραγωγή και τις υπηρεσίες
4 Τεχνολογία στις μεταφορές και επικοινωνίες
5 Τεχνολογία στην παράγωγη προϊόντων και στις υπηρεσίες
6 Κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί
Αδιαμφισβήτητα θετικά στοιχεία και μέσα της παγκοσμιοποίησης είναιQ
1/ οι εξελιγμένες μεταφορές και επικοινωνίες που δίνουν δυνατότητες μεταφορών προϊόντων, ανθρώπων, ιδεών και θεραπειών από άκρου εις άκρο της γης καθώς και
2/ οι τεχνολογικές πρόοδοι που κάνουν την παραγωγή των προϊόντων φθηνή και ικανή να καλύψει τις βασικές ανάγκες του παγκόσμιου πληθυσμού. Από τα δυο αυτά οφέλη το πρώτο αφορά μόνο μέρος του πληθυσμού ενώ το δεύτερο παραμένει δυνητικό εις βλάβη της ιδέας της ανθρώπινης προόδου.
Ολόκληρη η διαδικασία της προσφατης παγκοσμιοποιησης με βλάβες και οφέλη άνισα κατανεμημένα, με τους λιγοτερο δυνατούς, κεφάλαια και ανθρώπους, να καταστρέφονται σε ένα ‘στρόβιλο’ στον οποίο κυριαρχεί η απορρύθμιση και η ασυδοσία κάθε άλλο παρά ουδέτερη ή θετική είναι. Οι εθνικές κυβερνήσεις και οι παγκόσμιοι οργανισμοί είναι παρόντες, ενεργοί η παθητικοί, και σε κάθε περίπτωση πολύ περισσότερο υπέρ των πολυεθνικών και πολύ λιγότερο υπέρ των κοινωνιών και των ομάδων που δεν ανταπεξέρχονται. Το φαινόμενο είναι βαθύτατα πολιτικό και επηρεάζεται από τις πράξεις και παραλείψεις των ως άνω φορέων.
Δεν είναι ούτε σεισμός ούτε παλίρροια !
Η παγκοσμιοποίηση των τελευταίων 45 ετών είναι άρρηκτα συνδεμένη με τον νεοφιλελευθερισμό και τα παρεπόμενα του: ευέλικτες μορφές εργασίας, μεγέθυνση του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, ασυδοσία στην χωροθέτηση των επιχειρήσεων και τη λειτουργία του χρηματιστικού κεφαλαίου, κατάρρευση του κράτους πρόνοιας και πέρασμα της εξουσίας από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα.
Δεν είναι προοδευτικοί οι υποστηρικτές της παγκοσμιοποίησης! Ούτε αυτοί που υπεραπλουστεύουν το ζήτημα συγκαλύπτοντας τα αρνητικά.
Όπως ασφαλώς δεν είναι προοδευτικοί οι της άκριτης επιστροφής στα σύνορα και τα κράτη έθνη του παρελθόντος σε πολύ χειρότερη εκδοχή, με περισσή μισαλλοδοξία και συγκρουσιακές σχέσεις με τρίτες χώρες.
Η επιστροφή της πολιτικής – που συρρικνώθηκε σε δραματικό βαθμό υπό το βάρος της οικονομίας – δεν μπορεί να συντελεστεί παρά μόνο με την ισχυροποίηση του τοπικού (εθνικού) σε σχέση με το παγκόσμιο και την εισαγωγή πολλαπλών νέων υπερεθνικών μεταρρυθμίσεων σε αντίθετη κατεύθυνση προς πχ το TTIP.
Το δυστύχημα είναι ότι πολιτικοί στις πάνω κλίμακες αντιστοιχούν σε ανθρωπότυπο απολύτως ανίκανο να αρχίσει και να ολοκληρώσει ένα τέτοιο σχέδιο. Φταίνε πολλά αλλά κυρίως ο προθάλαμος «παρασκευής τους» : Το αρχηγικό κόμμα. Η αποστασιοποίηση των πολίτικων ελίτ από την κοινωνία έχει αυξηθεί και περιλαμβάνεται στο σύνολο των αλλοιώσεων που οδηγούν σε αυτό που ονομάστηκε μεταδημοκρατία.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ…
Οι εκλογές θα ενισχύσουν τον ΣΥΡΙΖΑ