Παρά τις αναρίθμητες καταγγελίες καταναλωτών, τα
πρόστιμα και τις καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος τους,
οι γνωστές εταιρείες στρέφονται εναντίον
ανέργων και φτωχών πολιτών23.12.2016, 14:00 | εφσυν
Σημείο των καιρών, απόρροια της οικονομικής κρίσης ή πάγια πρακτική εταιρειών σε μια καπιταλιστική και νεοφιλελεύθερη κοινωνία;
Ο λόγος για τις εισπρακτικές εταιρείες που, παρά τις αναρίθμητες καταγγελίες καταναλωτών, τα πρόστιμα και τις καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος τους, εξακολουθούν να εκβιάζουν ανέργους και ανθρώπους που μπορεί να διαβιούν ακόμη και σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
Στο κομμάτι της συλλογής οφειλών υπάρχουν τρία επίπεδα: τα τμήματα ληξιπρόθεσμων οφειλών (collection) των τραπεζών, οι εισπρακτικές εταιρείες και τα δικηγορικά γραφεία ή εταιρείες, ξεκινώντας από τα πιο μετριοπαθή ώς τα πιο… σκληροπυρηνικά.
Στα collection των τραπεζών οι εργολαβικοί εργαζόμενοι που απασχολούνται κατά βάση εκεί υποχρεούνται να αναφέρουν από πού καλούν, η ηχογραφημένη συνομιλία παραμένει στα αρχεία της τράπεζας για διάστημα ενός έτους, ενώ οι κλήσεις «πέφτουν» μέσω συστήματος χωρίς να υπερβαίνουν τη μία κλήση ανά δύο μέρες και γίνονται μόνο σε κινητό τηλέφωνο ή σταθερό οικίας.
Οι εισπρακτικές είναι εταιρείες στις οποίες η εκάστοτε τράπεζα αναθέτει το έργο της ενημέρωσης των πελατών της σχετικά με τις οφειλές τους και λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο με τα τηλεφωνικά τους κέντρα, ενώ τα δικηγορικά γραφεία αναλαμβάνουν τις περιπτώσεις πελατών με «οριστική καθυστέρηση», δηλαδή όταν η οφειλή έχει ξεπεράσει τους έξι ή τους επτά μήνες και η τράπεζα κινείται νομικά εναντίον τους.
Τα δικηγορικά γραφεία που αναλαμβάνουν το έργο της «συγκομιδής» καλούν πολλές φορές μέσα στην ίδια μέρα, ακόμη και σε χώρους εργασίας ή σε συγγενικά πρόσωπα, χωρίς να καταγράφονται οι κλήσεις.
Aνθρωποκυνηγητό
Επιστολή ιδιώτη που «ενοχλήθηκε» από εισπρακτικη
εταιρεία λόγω... συνωνυμίας |«Πώς τρώτε; Πώς ζείτε; Πώς πληρώνετε τη ΔΕΗ; Πού βρίσκετε τα λεφτά γι’ αυτά;», «Θα σου κάνω εξώδικο! Πες μου τη διεύθυνσή σου να σου το θυροκολλήσω, να σε κάνω ρεζίλι στη γειτονιά!»
Τα παραπάνω αποτελούν ένα μικρό δείγμα μόνο της φρασεολογίας και των πρακτικών που χρησιμοποιούν συχνά οι εισπρακτικές στην επικοινωνία τους με τους καταναλωτές, μια επικοινωνία που περισσότερο θυμίζει ανθρωποκυνηγητό παρά ενημέρωση.
Την ίδια ώρα, εργαζόμενοι στον τομέα κάνουν λόγο για συμβάσεις ορισμένου χρόνου, χαμηλούς μισθούς και εντατικοποίηση, με τον Σύλλογο Δανειζομένου Προσωπικού Τραπεζικού Τομέα (ΣΥΔΑΠΤΤ) να καταγγέλλει ότι δεν λαμβάνονται υπόψη κοινωνικά κριτήρια στη διαχείριση των μη ενήμερων δανειοληπτών.
«Μεγάλη ευθύνη φέρουν οι ίδιες οι τράπεζες, οι οποίες πιέζουν τις εταιρείες ή τα δικηγορικά γραφεία να τους πάνε έσοδα με την απειλή ότι αν δεν αποφέρουν ένα συγκεκριμένο ποσό, θα δώσουν το έργο αλλού.
Η πίεση αυτή μετακυλίεται στους εργαζόμενους και από εκεί στους πελάτες» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» η Αννα, εργαζόμενη σε δικηγορικό γραφείο. «Είναι πολύ δύσκολη δουλειά που χρειάζεται γερό στομάχι.
Μας αναγκάζουν να καλούμε κάθε μισή ώρα, με αποτέλεσμα οι πελάτες να εκνευρίζονται και να τα ακούμε εμείς» προσθέτει, ενώ η Δήμητρα Φιλιπποπούλου, αντιπρόεδρος του επιχειρησιακού Σωματείου εργαζομένων της ICAP Outsourcing και μέλος του ΣΥΔΑΠΤΤ, τονίζει ότι γνωστό δικηγορικό γραφείο πιέζει τους εργαζόμενους να μιλούν άσχημα στους πελάτες και ότι «όποιος δεν υπακούει δεν βγάζει μήνα εκεί μέσα».
Η μανία των εισπρακτικών είναι τέτοια που ενοχλούν ακόμη και άτομα που δεν εμπλέκονται με κανέναν τρόπο σε οφειλές.
Ο Γ.Μ., προ ημερών, έλαβε τηλεφώνημα από άτομο που εμφανίστηκε ως εκπρόσωπος δικηγορικού γραφείου και ο οποίος του ζητούσε να διευθετήσει μία οφειλή ύψους 26.854,41 ευρώ προς μια εταιρεία πιστώσεων, η οποία μάλιστα μεταβίβασε τη χρηματική απαίτηση σε άλλη εταιρεία.
Ο Γ.Μ. δήλωσε στον εκπρόσωπο του δικηγορικού γραφείου ότι δεν έχει καμία οικονομική σχέση με τις εν λόγω εταιρείες, τονίζοντας μάλιστα ότι, πέραν του ονόματος και του επιθέτου, τα λοιπά στοιχεία του διαφέρουν από αυτά του φερόμενου οφειλέτη και ως εκ τούτου δεν πρόκειται για το ίδιο άτομο.
Μολαταύτα, την επομένη έλαβε επιστολή από τη δικηγορική εταιρεία με την οποία του ζητείται εκ νέου να εξοφλήσει την υποτιθέμενη οφειλή του, προτείνοντάς του κάποια ρύθμιση και απειλώντας τον ότι αν δεν το κάνει, θα κινηθεί νομικά εναντίον του.
Αισχροκέρδεια ή ανθρώπινο λάθος; Οπως κι αν έχει, ο Γ.Μ. προχώρησε σε εξώδικη διαμαρτυρία. Ολα τα παραπάνω στοιχεία βρίσκονται με έγγραφα στη διάθεση της εφημερίδας.
Αποδοκιμάζει ο ΔΣΑ
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ) αποδοκιμάζει τις πρακτικές δικηγορικών εταιρειών που μετέρχονται πρακτικές εισπρακτικών εταιρειών και αποφάσισε σχετική προσθήκη στα πειθαρχικά παραπτώματα του Κώδικα Δεοντολογίας των δικηγόρων.
«Δικηγορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των εισπρακτικών δεν υπάρχουν ούτε νομίμως μπορούν να λειτουργήσουν.
Οι δικηγορικές εταιρείες κατ’ εντολήν των πελατών τους (τράπεζες, οργανισμοί, ιδιώτες) αναλαμβάνουν όπως και οι ασκούντες ατομική δικηγορία τη δικαστική επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών των αντισυμβαλλομένων των εντολέων τους, όπως ο νόμος ορίζει.
Σε όσες περιπτώσεις δικηγορικές εταιρείες εκφεύγουν του σκοπού τους ή ακολουθούν μεθόδους επικοινωνίας με τους οφειλέτες που απάδουν του δικηγορικού λειτουργήματος και είναι αντίθετες με τον Κώδικα Δικηγόρων και τον Κώδικα Δεοντολογίας δικηγορικού λειτουργήματος ευρίσκονται αντιμέτωπες με την πειθαρχική διαδικασία των Δικηγορικών Συλλόγων.
Πειθαρχικά συμβούλια δικηγόρων λειτουργούν στην έδρα κάθε πολιτικού Εφετείου και η πειθαρχική τους δικαιοδοσία είναι ανεξάρτητη από τις διοικήσεις των εκάστοτε Δικηγορικών Συλλόγων» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο Βασίλης Αλεξανδρής, πρόεδρος του ΔΣΑ.
Το πρώτο σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης για ένα θεσμικό πλαίσιο κανόνων λειτουργίας των εισπρακτικών εταιρειών δόθηκε στη δημοσιότητα τον Δεκέμβριο του 2008, ορίζοντας ως εισπρακτικές τις εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις.
Μεταξύ άλλων τονιζόταν η ρητή απαγόρευση είσπραξης χρηματικών απαιτήσεων, ενώ σε ό,τι αφορά την «όχληση» των οφειλετών, όριζε ότι πρέπει να τηρείται η νομιμότητα προκειμένου να αποφεύγονται η άσκοπη παρενόχληση και ο ψυχολογικός ψυχαναγκασμός ή η προσβολή της προσωπικότητάς τους.
Το 2009 το σχέδιο πήρε τη μορφή νόμου (Ν. 3758/2009), με την ταυτόχρονη δημιουργία του Μητρώου Εταιρειών Ενημέρωσης Οφειλετών στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης.
Το 2012, με τον Ν. 4038/2012 συμπεριλήφθηκαν ορισμένες τροποποιήσεις και θεσπίστηκαν περιορισμοί στη λειτουργία των εισπρακτικών, όπως η επικοινωνία με τον οφειλέτη, που πρέπει να γίνεται δέκα μέρες αφού η οφειλή καθίσταται ληξιπρόθεσμη, όχι συχνότερα από μία φορά στις δύο μέρες και μόνο τις εργάσιμες από τις 09.00 έως τις 20.00.
Ο νόμος ορίζει επίσης ότι οι εταιρείες υποχρεούνται να καταγράφουν τις κλήσεις και να τις διατηρούν σε αρχείο ενός έτους προκειμένου να ελέγχονται σε περίπτωση καταγγελίας.
Οι κυρώσεις που ορίζει ο νόμος είναι πρόστιμα ύψους από 5.000 έως 500.000 ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής, το ανώτατο όριο του προστίμου διπλασιάζεται και ο υπουργός μπορεί να διατάξει διαγραφή της εταιρείας από το Μητρώο έως και έξι μήνες, ενώ στην περίπτωση που υπάρξει περαιτέρω υποτροπή, τότε μπορεί να διαταχθεί η οριστική διαγραφή της εταιρείας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης, για το τρέχον έτος έχουν γίνει 580 καταγγελίες για εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών, μέσω της γραμμής 1520 και του Συνηγόρου του Καταναλωτή.
Τα στοιχεία της ΕΚΠΟΙΖΩ δείχνουν ότι από τον Απρίλιο έως και τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους έχει λάβει 92 καταγγελίες μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και φαξ, ενώ οι καταγγελίες μέσω τηλεφώνου φτάνουν τις είκοσι κατά μέσο όρο την εβδομάδα.
Διαγραφή 13 εταιρειών
Από τη στιγμή που μια καταγγελία φτάνει στη Γενική Γραμματεία Προστασίας του Καταναλωτή, ξεκινά η χρονοβόρα διαδικασία της διερεύνησης.
Αναζητούνται τα ηχογραφημένα αρχεία των συνομιλιών προκειμένου να πιστοποιηθεί η ορθότητα ή όχι της καταγγελίας, ενώ στη συνέχεια αποστέλλεται επιστολή στη θιγόμενη εταιρεία με την οποία της ζητείται να καταθέσει σχετικό υπόμνημα για την υπόθεση.
Από τις 580 καταγγελίες που έγιναν το 2016, μέχρι στιγμής έχουν διερευνηθεί 280 περιπτώσεις, με τα πρόστιμα να φτάνουν τις 315.000 ευρώ, ενώ η αρμόδια υπηρεσία έχει προχωρήσει και σε διαγραφή δεκατριών εταιρειών από τις συνολικά 29 που ήταν εγγεγραμμένες στο Μητρώο.
Μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα της τάξης των 900.000 ευρώ.
Τόσο από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή όσο και από την ΕΚΠΟΙΖΩ διευκρινίζεται ότι πλήθος καταγγελιών αφορά δικηγορικές εταιρείες τις οποίες και διαβιβάζουν στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας, καθώς τα δικηγορικά γραφεία δεν εμπίπτουν στον ισχύοντα νόμο.
Μάλιστα η ΕΚΠΟΙΖΩ, σε σχετική ανακοίνωσή της, εφιστά την προσοχή των καταναλωτών όταν τους τηλεφωνούν από δικηγορικά γραφεία για οφειλές.
Τονίζει ότι πρέπει να συγκρατούν: την επωνυμία της δικηγορικής εταιρείας, το όνομα του υπαλλήλου που κάλεσε, το τηλέφωνο από όπου έγινε η κλήση, την ημερομηνία και την ώρα της κλήσης και παρακινεί τους καταναλωτές να προχωρούν σε καταγγελία, καθώς αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος «για να επιβληθούν κυρώσεις και να σταματήσουν οι ασύδοτες πρακτικές των εταιρειών ενημέρωσης και των δικηγορικών γραφείων που πολλές φορές τις υποκαθιστούν».
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΣΑ, για το διάστημα 01/01/2010 έως και σήμερα έχουν γίνει 439 καταγγελίες, από τις οποίες οι 163 τέθηκαν στο αρχείο, ενώ έχουν εκδοθεί συνολικά 40 αποφάσεις από τα πρωτοβάθμια πειθαρχικά συμβούλια, εκ των οποίων οι 31 αθωωτικές και μόλις εννέα καταδικαστικές.
Οι ποινές συνίστανται κυρίως σε πρόστιμα από 1.000 έως 10.000 ευρώ, μία παύση 15 ημερών και μία επίπληξη.
Μέχρι στιγμής 152 καταγγελίες εκκρεμούν στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, 72 στα πειθαρχικά συμβούλια και 12 βρίσκονται στο γραφείο του προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών προκειμένου να οριστεί εισηγητής και να ξεκινήσει η διερεύνηση σε πρώτο στάδιο.
Προτάσεις προς διαβούλευση
Επιστολή-πρόσκληση συμβιβαστικής επίλυσης από εταιρία σε οφειλέτη |Πρέπει να τονιστεί ότι το τελευταίο διάστημα τα δικαστήρια εκδίδουν αποφάσεις υπέρ των δανειοληπτών και κατά των εισπρακτικών εταιρειών που δρουν ανεξέλεγκτα, κινούμενες μάλιστα πολλές φορές στα όρια της νομιμότητας και προκαλώντας προβλήματα σε οικονομικά εξαθλιωμένους δανειολήπτες.
Το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης επεξεργάζεται αλλαγές του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για τη βελτίωση λειτουργίας των εταιρειών ενημέρωσης οφειλετών, αλλαγές οι οποίες παρουσιάστηκαν στην τελευταία συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτή και Αγοράς (ΕΣΚΑ).
«Υπάρχει βούληση να προχωρήσουμε τάχιστα στη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου για τη λειτουργία των εταιρειών ενημέρωσης, εφόσον διαβουλευτούμε με τους συναρμόδιους φορείς» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, Αντώνης Παπαδεράκης.
Οι βασικές προτάσεις της Γενικής Γραμματείας Προστασίας του Καταναλωτή, που κατατέθηκαν προς διαβούλευση, ορίζουν ότι η ενημέρωση των οφειλετών θα επιτρέπεται μία φορά κάθε επτά ημέρες, θα συγκεκριμενοποιηθούν οι απαγορευμένες πρακτικές, θα αυστηροποιηθούν τα πρόστιμα και οι κυρώσεις και ο οφειλέτης θα γνωρίζει ότι τα στοιχεία του έχουν δοθεί σε εταιρεία ενημέρωσης.
Να τονιστεί ότι το νέο νομοθετικό πλαίσιο θα καλύπτει τόσο τη διαδικασία ενημέρωσης των funds όσο και τα δικηγορικά γραφεία και τις εταιρείες που αναλαμβάνουν το έργο της ενημέρωσης οφειλετών, με τη σκέψη ότι σε περίπτωση παράβασης, πέρα από τις ενδεχόμενες κυρώσεις που θα επιβάλλουν τα όργανα των δικηγορικών συλλόγων, θα επιβάλλονται κυρώσεις και στον πιστωτή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Στο στόχαστρο του Εισαγγελέα 34 εισπρακτικές
Ρυθμιστικό πλαίσιο για τις εταιρείες διαχείρισης «κόκκινων» δανείων
Αποφάσεις – κόλαφος σε βάρος τραπεζών και εισπρακτικών εταιρειών
