Ισως είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα πράγματα που έχουν γραφεί ποτέ. Αν και, για να είμαστε απολύτως ακριβείς, δεν ήταν ένα, ήταν όμως ένα κι ένα. Ολα τους! Θα μου πεις, ήταν και η εποχή. Πράγματι. Ο 19ος αιώνας ήταν, αν μη τι άλλο, αποκαλυπτικός για τα όσα θα ακολουθούσαν.
Η βιομηχανική επανάσταση είχε φτάσει στο ζενίθ της, οι άνθρωποι δούλευαν με μηδαμινά δικαιώματα, η μόλυνση έκλεινε τα πνευμόνια, η ανάγκη έκλεινε τα στόματα. Καμία μέρα δεν ήταν διαφορετική από την προηγούμενη. Εκτός ίσως μόνο από την 24η Νοεμβρίου 1859, την 30ή Νοεμβρίου 1865, τη 14η Σεπτεμβρίου 1867 και ακόμη μία του 1872. Τέσσερις μέρες, τέσσερις εκδόσεις, τέσσερις δεόντως επικίνδυνες γραπτές «επαναστάσεις».
Νοέμβρης του 1859 ήταν, όταν ο Δαρβίνος, ο πρωτοπόρος αυτός Αγγλος ερευνητής και παρατηρητής της φύσης, θα έφερνε στο φως, με στοιχεία, κάτι που μέχρι τότε θεωρούνταν αφύσικο: την ιδέα ότι και ο άνθρωπος εξελίσσεται με τον ίδιο τρόπο όπως και οι άλλοι οργανισμοί, και τη δημιουργία χωρίς θεϊκή παρέμβαση.
Οταν εκδόθηκε το «Περί της προελεύσεως των ειδών μέσω της φυσικής επιλογής», η Εκκλησία της Αγγλίας ήταν έτοιμη να το ρίξει στο πυρ το εξώτερον.
Ενεκα όμως που έγινε αμέσως επιτυχία (η πρώτη έκδοση, 1.250 αντίτυπα, εξαντλήθηκε την πρώτη μέρα), είχε κάνει και τα κόλπα του ο Δαρβίνος, αφού το έγραψε σε ύφος κατανοητό σε όλους, κι έτσι διαβάστηκε, ξαναδιαβάστηκε και μετά από 20 χρόνια, έγινε αποδεκτό ως θεωρία και από τον υπόλοιπο επιστημονικό κόσμο.
Μέχρι, όμως, να γίνει αυτό, είχαν γίνει άλλα κι άλλα, μεγάλα τε και θωμαστά. Εξι χρόνια και μια μέρα μετά την έκδοση της θεωρίας της εξέλιξης, ένας άλλος, Γερμανός αυτή τη φορά, φιλόσοφος έφερε τα πάνω κάτω. Στην κυριολεξία: σηκώθηκαν τα πόδια τα ξεκάλτσωτα να βαρέσουν το κεφάλι με τα υμίψηλα και τα καπελίνα.
Ο πρώτος τόμος του «Κεφαλαίου» του Καρλ Μαρξ κυκλοφόρησε 14 Σεπτεμβρίου 1867. Σε αντιδιαστολή με την κατανοητή γλώσσα του Δαρβίνου, ο Κάρολος δεν μας δίνει με ευκολία να καταλάβουμε τους όρους της νέας ανάλυσης της ιστορίας που επιχειρεί, με βάση ταξικά κριτήρια.
Ευκολάκι δεν το λες. Ωστόσο, όσο και να μην καταλαβαίνεις, ότι η θεωρία του στηρίζεται στην παραδοχή πως τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών και των εργαζομένων είναι διαμετρικά αντίθετα μεταξύ τους αυτό το καταλαβαίνεις. Ασε που αν ζούσες τότε, το ένιωθες και στο πετσί σου (βλέπουμε και σήμερα… τέλος πάντων).
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά (ένας Αγγλος να τα βάζει -άκουσον άκουσον- με τον Δημιουργό και ένας Γερμανός να τα βάζει -έφριξον έφριξον- με το Κεφάλαιο), έρχεται και ένας Σκοτσέζος να συνδέσει τα ασύνδετα.
Ο Κλαρκ Μάξγουελ εξέδωσε, μέσω της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου (φυσικά), την ηλεκτρομαγνητική του θεωρία. Ουσιαστικά ενοποίησε δύο δυνάμεις που μέχρι τότε θεωρούνταν εντελώς διαφορετικές: την ηλεκτρική και τη μαγνητική (και τα αντίστοιχα πεδία).
Γεγονός εξαιρετικά, αν όχι εξωφρενικά, σημαντικό, καθώς μέχρι και σήμερα όνειρο της επιστήμης της Φυσικής είναι η πλήρης ενοποίηση όλων των θεμελιωδών δυνάμεων, ώστε ένα ενιαίο πλαίσιο να μπορεί να περιγράψει όλα τα φαινόμενα. Η αρχή έγινε στις 30 Νοεμβρίου 1865.
Κι εκεί που λες, νισάφι πια, ας μείνει και κάτι ως έχει, ο Δαρβίνος ξαναχτύπησε (και μάλιστα -οποίο θράσος!- έναν μόλις χρόνο μετά την Παρισινή Κομμούνα.
Το 1872 δημοσιεύει, σε ιλουστρασιόν μάλιστα τόμο με φωτογραφίες, τη μελέτη «Η έκφραση των συγκινήσεων στον άνθρωπο και τα ζώα» και αποδεικνύει πως άνθρωποι και ζώα φέρουν παρόμοιες εκφράσεις και νευρικές αντιδράσεις σε αντίστοιχα συναισθηματικά ερεθίσματα. Βόμβα μεγατόνων!
Αντε τώρα οι αστοί (επιστήμονες και πολίτες) να δεχθούν ότι γελάει ο μπαμπουίνος όπως και του λόγου τους!
Ο λόγος, ειδικά ο γραπτός, μπορεί να είναι δεόντως επαναστατικός, ακριβώς γιατί λειτουργεί ως κύμα. Ερχεται και επανέρχεται στην επικαιρότητα και δεν αφήνει χλωρό κλαρί στητό στο πέρασμά του. Οι μη γνώστες κολύμβησης παρακαλούνται όπως απομακρυνθούν. Τα κουβαδάκια τους, τον Τραμπ και τους τραμπ-ούκους του κόσμου τούτου, και σ’ άλλη παραλία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: