22.04.2017, 20:11 | εφσυν
Emmanuel Kosadinos*
Η προεκλογική περίοδος στη Γαλλία φέρνει εκπλήξεις και καινούργια φαινόμενα: μη υποβολή υποψηφιότητας του απερχόμενου πρόεδρου Ολάντ, συστηματική αποδοκιμασία στις προκριματικές των κομμάτων όσων υποψηφίων συμμετείχαν στην εξουσία και πλήρη ανατροπή των προγνωστικών, δημοσκοπική κατάρρευση των υποψηφίων του δικομματισμού Δεξιάς-Σοσιαλιστών και ενίσχυση άλλων, ρευστότητα, ανάδυση προσδοκιών αλλά και φόβων, στοιχεία δηλαδή πολιτικής κρίσης.
Το όνομα του Ζαν-Λικ Μελανσόν, υποψηφίου της νέου αριστερού σχήματος «Ανυπόταχτη Γαλλία» («France Insoumise»), καίει τα χείλη των συστημικών μέσων ενημέρωσης περισσότερο από εκείνο της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, η οποία, πέρα από τις εθνικιστικές κορόνες, στην ουσία προτείνει μια ανακατανομή εξουσίας σε όφελος των ισχυρών.
Ο τηλεοπτικός χρόνος του Μελανσόν είναι αναλογικά πολύ μικρότερος εκείνου των άλλων υποψηφίων, παρά τις ογκωδέστατες συγκεντρώσεις του και την κυριαρχία του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι παρεμβάσεις στο Γαλλικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο διόρθωσαν λίγο την κατάσταση, χωρίς όμως να την ανατρέψουν.
Οι δημοσκοπήσεις, εργαλείο κυρίως εμπορικού μάρκετινγκ και όχι πολιτικών προβλέψεων, δείχνουν σήμερα προώθηση του Μελανσόν από την πέμπτη στην τρίτη θέση, με δυναμική ανόδου και πιθανότατη επικράτησή του στον δεύτερο γύρο, εφόσον προκριθεί.
Ενυπάρχει κάποια παραδοξότητα στα παραπάνω; Οχι, αν δεχτούμε το αξίωμα πως η δημοκρατία φέρνει κάποτε ανατροπές κυβερνήσεων και πολιτικών σύμφωνα με τις ανάγκες και επιθυμίες των πολιτών, των οποίων κάθε ξεχωριστή άποψη και ψήφος πρέπει να έχει ίση επίδραση στα πολιτικά δρώμενα. Αυτό είναι ένα από τα αιτήματα των φετινών γαλλικών εκλογών.
Το πολιτειακό καθεστώς της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας, σχεδιασμένο εξαρχής για να εμποδίζει ανατροπές, ενισχυμένο από συντηρητικές μεταρρυθμίσεις και πρακτικές, έχει γίνει σιδερένιο κλουβί για τη λαϊκή θέληση και κυριαρχία.
Πολύ ανεκτικό προς τους κατέχοντες και ισχυρούς, προάγει το ανεξέλεγκτο της εξουσίας.
Η διαφθορά, που φέτος σκέπασε με τον πάταγο των σκανδάλων κάθε ουσιαστική πολιτική προεκλογική συζήτηση, συνδέεται με τη θεσμική αδυναμία ελέγχου της εξουσίας από τους πολίτες.
Το πάγιο αίτημα της γαλλικής Αριστεράς για πολιτειακή αλλαγή είναι ώριμο να πραγματοποιηθεί για να μπει τέλος σε αυτόν τον κατήφορο.
Ο Μελανσόν ευαγγελίζεται τον ερχομό της 6ης Δημοκρατίας μέσα από την «Επανάσταση των πολιτών».
Από την Αθηναϊκή Πολιτεία μέχρι τα πρόσφατα κινήματα των πλατειών, περνώντας από τη Γαλλική Επανάσταση και την παρισινή Κομμούνα, οι αρχές μιας πραγματικής Δημοκρατίας έχουν ιστορικά διατυπωθεί: ίση δυνατότητα πρόσβασης όλων των πολιτών (γυναικών και ανδρών) στις θέσεις ευθύνης, ανακλητότητα των αιρετών από τη βάση, κατοχύρωση της λευκής ψήφου, λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία και διευρυμένη προσφυγή σε δημοψηφίσματα, ισόβια στέρηση εκλογιμότητας σε όποιο πρόσωπο έχει καταδικαστεί για διαφθορά.
Αυτές οι αρχές αλλά και η συνταγματική κατοχύρωση των εργατικών, κοινωνικών και οικολογικών δικαιωμάτων, επίσης η ισότιμη μεταχείριση όλων των θρησκευτικών πεποιθήσεων, η «Ανυπόταχτη Γαλλία» ζητάει να κατοχυρωθούν με ένα νέο Σύνταγμα που θα προκύψει από διευρυμένη λαϊκή Συντακτική Εθνοσυνέλευση.
Δεν είναι όμως μόνο το αίτημα αλλαγής των θεσμών που προσδιορίζει το πρόσωπο του κινήματος του Μελανσόν αλλά και το κοινωνικό και οικονομικό πρόγραμμα καθώς και ο γεωπολιτικός προσανατολισμός του.
Ο έλεγχος των εργαζομένων στις επιχειρήσεις, η αποκατάσταση των εργατικών δικαιωμάτων που κατάργησαν οι κυβερνήσεις Σαρκοζί και Ολάντ, ο δημοκρατικός κοινωνικός έλεγχος του τραπεζικού συστήματος, η ανάκαμψη της οικονομίας με δημόσιες επενδύσεις οικολογικού προσανατολισμού και στροφή στη θαλάσσια οικονομία, η δανειοδότηση των μικρών επιχειρήσεων, η δωρεάν καθολική δημόσια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, η επαναφορά της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 60, η αύξηση των κατώτατων μισθών και επιδομάτων, η εξάλειψη της μεγάλης φτώχειας, είναι καίρια στοιχεία του προγράμματος.
Το υπολογισμένο οικονομικό κόστος αυτών των μέτρων (7,6% του ΑΕΠ) προβλέπεται να υπερκαλυφθεί μεσοπρόθεσμα από την ανάκαμψη της οικονομίας, την κατάργηση των φοροαπαλλαγών των μεγάλων επιχειρήσεων, την πάταξη της συστημικής φοροδιαφυγής που προκαλεί ανεξέλεγκτη κίνηση των κεφαλαίων, ενώ διεκδικείται η κατάργηση των συνθηκών της ευρωλιτότητας και η μονομερής ανυπακοή σε αυτές.
Ο γεωπολιτικός προσανατολισμός της «Ανυπόταχτης Γαλλίας» καθορίζεται από την άρνηση εκχώρησης της λαϊκής κυριαρχίας (συμπεριλαμβανόμενης της νομισματικής) σε εξωγενή μη δημοκρατικά κέντρα.
Διεκδικείται, λοιπόν, η ριζική αναθεμελίωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε δημοκρατική, ισότιμη και αλληλέγγυα βάση έπειτα από λογικής διάρκειας διαπραγματεύσεις.
Κατά τη διάρκειά τους η ισχύς των συνθηκών που αντιστρατεύονται τον οικονομικό, κοινωνικό και οικολογικό προσανατολισμό της νέας Γαλλίας θα ανασταλούν μονομερώς, ενώ δεν αποκλείεται και η έξοδος από την Ε.Ε. ύστερα από δημοψήφισμα (σχέδιο Β).
Στο επίπεδο της αμυντικής πολιτικής προτείνεται η έξοδος από το ΝΑΤΟ και διπλωματική πολύπλευρη συνεργασία με έμφαση στον χώρο της Μεσογείου, τα γαλλόφωνα κράτη και στους υπερπόντιους γείτονες της Γαλλίας (Λατινική Αμερική, Ινδικός, Ειρηνικός).
Διακηρύσσεται η ανάγκη παύσης όλων των στρατιωτικών δράσεων στο εξωτερικό, η προσήλωση στον καθοριστικό ρόλο του ΟΗΕ, η ενεργή δράση για την παγκόσμια ειρήνη και τον πυρηνικό αφοπλισμό.
Η συνθήκη της Γενεύης και η προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι για τον Μελανσόν ο άξονας της μεταναστευτικής πολιτικής.
Ολοι οι παραπάνω πολιτικοί στόχοι εναρμονίζονται με τη δημοκρατική και κοινωνική επαναστατική παράδοση της Γαλλίας.
Ο Μάης του 1968 και η άνοδος της Ενωμένης Αριστεράς στην κυβέρνηση το 1981 είναι πια εμπειρίες των παλαιότερων, όμως τα αντιπολιτευτικά κινήματα ενάντια σε Σαρκοζί και Ολάντ, που κορυφώθηκαν με τις κινητοποιήσεις της περσινής χρονιάς, έχουν επικαιροποιήσει τα αιτήματα.
Η σημερινή πολιτικοποίηση πολλών νέων που μάχονται για μια ανοιχτή κοινωνία, εφικτή σήμερα χάρη στην αντικειμενική πρόοδο, η άρνησή τους να αποδεχτούν την περιθωριοποίηση και τον ρατσιστικό αποκλεισμό που γεννάει η νεοφιλελεύθερη λιτότητα είναι βασικό εφαλτήριο της ανόδου της «Ανυπόταχτης Γαλλίας» και εχέγγυο για μια δυναμική πορεία πριν και μετά τις εκλογές.
*Εκπρόσωπος του νέου αριστερού σχήματος «Ανυπόταχτη Γαλλία» («France Insoumise»).
Το άρθρο γράφτηκε ειδικά για το παρόν αφιέρωμα της «Εφημερίδας των Συντακτών».
