11.08.2017, 18:00 | εφσυν
«Σαν τη Χαλκιδική δεν έχει». Το μότο των Θεσσαλονικέων που προτιμούν τον γειτονικό νομό για τα φυσικά του κάλλη, ιδιαιτέρως τα θαλάσσια, βρίσκει την ειρωνική του εφαρμογή και στην ιστορία που ακολουθεί. Διότι στη Σιθωνία, εδώ και είκοσι οκτώ χρόνια μαίνεται ένας «πόλεμος» ανάμεσα σε έναν σύλλογο και τον τοπικό δήμο από τη μια μεριά και μια επιχείρηση ιχθυοκαλλιέργειας από την άλλη.
Κοντά τρεις δεκαετίες μετά και παρά την κατά καιρούς δικαίωσή τους, το μόνο που κατάφεραν οι διαμαρτυρόμενοι είναι να μεταφερθούν οι ιχθυοκλωβοί… 200 μέτρα μακρύτερα από την αρχική τους θέση.
Το ιχθυοτροφείο έχει εγκατασταθεί στον κόλπο Δημητρού Σιθωνίας από το 1989, μια από τις ομορφότερες περιοχές της Χαλκιδικής, ενταγμένη στο Δίκτυο NATURA 2000, η οποία δεν είναι χωροθετημένη για τέτοιες δραστηριότητες, αφού όλος ο κόλπος έχει χαρακτηριστεί περιοχή με «λιβάδια Ποσειδωνίας».
Τις άκαρπες μέχρι σήμερα προσπάθειες για απομάκρυνση της δραστηριότητας έχει σηκώσει κατά κύριο λόγο ο Εξωραϊστικός και Περιβαλλοντικός Σύλλογος «Λατούρα», ο Δήμος Σιθωνίας και άλλοι τοπικοί φορείς.
«Το ερώτημα που τίθεται είναι τι επιλέγουμε για την ανάπτυξη του ιδιαίτερου αυτού τόπου: μια ιχθυοτροφική μονάδα προς όφελος μιας εταιρείας που προσβάλλει βάναυσα το περιβάλλον και μηδενίζει το συγκριτικό μας πλεονέκτημα ή την ανάπτυξη του τουρισμού που τα οφέλη τα μοιράζονται περισσότεροι και δεν καταστρέφει το περιβάλλον;» αναρωτιέται ο πρόεδρος του «Λατούρα» Μιχάλης Λιάτσος και τονίζει πως «είναι πρόδηλο ότι η συνύπαρξη της μονάδας ιχθυοκαλλιέργειας από τη μια και του ποιοτικού τουρισμού από την άλλη δεν είναι δυνατή».
Καταγγέλλει, μάλιστα, ότι «η εταιρεία με συνεχόμενους ελιγμούς και παρελκυστικές ενέργειες, έχοντας αρωγό τη γραφειοκρατία και τα “παράθυρα” των νόμων, με πλάγιους τρόπους και καθυστερήσεις καταφέρνει να ξεγελά (;) ακόμα και το υπουργείο».
«Αλλοι μολύνουν»
Εγκαταστάσεις του ιχθυοτροφείου στον κόλπο της Σιθωνίας «Κακομαθημένα παιδιά της προηγούμενης κατάστασης» είναι για τον ιδιοκτήτη της μονάδας Ιωάννη Χορόζογλου τα μέλη του συλλόγου που αντιδρούν στη λειτουργία του ιχθυοτροφείου, αφού, όπως είπε στην «Εφ.Συν.», «θέλουν το τοπίο δικό τους, αυτοί έχουν καταστρέψει το δάσος χτίζοντας και αποκόβοντας την πρόσβαση στις παραλίες», ωστόσο λέει πως «τα ψάρια είναι δείκτης καθαρού περιβάλλοντος και έχει αποδειχθεί ότι δεν προκαλούν καμιά επιβάρυνση όπως λέει και η μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ».
Ο κ. Χορόζογλου βάλλει κατά του συλλόγου, λέγοντας ότι «θα αποδειχθεί πως κάποιοι άλλοι μολύνουν το περιβάλλον γι’ αυτό τώρα είναι κατά της μονάδας και ποντάρουν στην ευαισθησία των δικαστηρίων όταν ακούνε για πιθανότητα μόλυνσης».
Τονίζει μάλιστα ότι, αντιθέτως, «η μονάδα κάνει καλό στο περιβάλλον, εξάλλου έχω άδεια για 150 και όχι για τρεις χιλιάδες τόνους».
Αναφερόμενος στην καταδίκη του από τα δικαστήρια υποστηρίζει πως «τιμωρήθηκα επειδή δεν είχα άδεια, αλλά δεν είχα άδεια επειδή είχα υποβάλει αίτηση ανανέωσης και έκαναν δυόμισι χρόνια να μου τη δώσουν, τώρα έχω άδεια μέχρι το 2023».
Τέλος, αναφερόμενος στο γεγονός ότι και ο τοπικός δήμος (Σιθωνίας) αντιδρά, λέει πως αυτό συμβαίνει «διότι μετρούν το πολιτικό κόστος. Εγώ είμαι ένας και αυτοί πολλοί, γι’ αυτό και δεν το ψάχνουν λίγο περισσότερο».
Ο κ. Λιάτσος από την πλευρά του σχολιάζει ότι «αν έχει κάτι να καταγγείλει ο ιδιοκτήτης του ιχθυοτροφείου να το κάνει και όχι να μας συκοφαντεί ως “κακομαθημένους”, αλλά είναι και απαράδεκτο ως δικαιολογία για να συνεχίσει να κάνει αυτός τα ίδια. Επιπλέον δεν καταδικάστηκε για έλλειψη άδειας αλλά για υποβάθμιση περιβάλλοντος. Οσο για άδεια, την έλαβε αλλά για άλλη θέση. Η καθυστέρηση οφείλεται στον ίδιο, αφού επέμενε αρχικά και ανεπιτυχώς να πάρει άδεια για την ίδια (προηγούμενη) θέση».
Η αρχή
Το 1989 χορηγήθηκε προσωρινή διετής δοκιμαστική άδεια λειτουργίας του ιχθυοτροφείου, με απόφαση του νομάρχη Χαλκιδικής (139349/22-3-1989), βασισμένη σε μελέτη που διαπίστωνε ότι η περιοχή είναι άγονη (!) και δεν είναι… τουριστική (!!!).
Πάντως, παρότι χερσαία περιοχή δεν παραχωρήθηκε, η εταιρεία εγκαταστάθηκε σε παραθαλάσσια δασική περιοχή κοντά στα τέσσερα στρέμματα, στη θέση «Πλατανάκι».
Εκεί εγκατέστησε τροχόσπιτα, στέγαστρα, τουαλέτες, και πρόχειρες κατασκευές για την παραμονή και διανυκτέρευση των εργαζομένων του ιχθυοτροφείου, ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη, αποθήκες τροφής, και μία μονάδα παραγωγής γόνου.
Με εκχερσώσεις και χωματουργικές διαμορφώσεις άνοιξε δρόμους και χώρους στάθμευσης φορτηγών αυτοκινήτων και κατασκεύασε χωρίς άδεια προβλήτα.
Ως συνήθως και έπειτα από όλα αυτά εκδόθηκε πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής (568/12-02-1993) από το δάσος αλλά η προβλήτα παρέμεινε. Και επιπλέον το 1996 η μονάδα έλαβε έγκριση περιβαλλοντικών όρων από το ΥΠΕΧΩΔΕ μόνο για τις θαλάσσιες εγκαταστάσεις.
Το 2000 ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης απαντά σε σχετική ερώτηση βουλευτών ότι η δραστηριότητα πρόκειται να μεταφερθεί σε 20 μήνες σε περιοχή του Δήμου Στρατονίκης, όπου ειδική χωροταξική μελέτη προβλέπει ζώνη υδατοκαλλιέργειας.
Το Δασαρχείο Πολυγύρου εκδίδει νέο πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής (1203/8/2-6-2000) ενώ το ΥΠΕΧΩΔΕ ζητά από την Εποπτεία Αλιείας του Νομού Χαλκιδικής να προχωρήσει σε άμεσες ενέργειες για την παύση λειτουργίας παράνομης υποδομής παραγωγής γόνου και την αποκατάσταση του χερσαίου χώρου.
Χρειάστηκαν όμως τέσσερα χρόνια και η επιμονή των κατοίκων για να υπάρξει η πρώτη καταδίκη του υπεύθυνου της επιχείρησης από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χαλκιδικής για υποβάθμιση του περιβάλλοντος (550/11/03/2004), οπότε σταματά τουλάχιστον η λειτουργία της μονάδας παραγωγής γόνου στη χερσαία περιοχή.
Η εταιρεία, πάντως, παραμένει στη δασική έκταση και, για να κατευνάσει τις αντιδράσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και των κατοίκων, καταθέτει αίτηση μετεγκατάστασης την οποία στη συνέχεια την απέσυρε και το 2005 υποβάλλει αίτηση για παραχώρηση αιγιαλού, παραλίας και θαλάσσιου χώρου, δηλαδή να νομιμοποιήσει αυτό που από το 1989 κατείχε χάρη στην ολιγωρία των Αρχών.
Η άδεια
Καθώς τα χρόνια περνάνε, το 2006 η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εγκρίνει τη μίσθωση της θαλάσσιας έκτασης (αριθ. πρωτ. 13283/11-12-2006) για δέκα χρόνια, έως 31-12-2017, αλλά με τον όρο ότι αυτή η εκμίσθωση θα ισχύει εφόσον θα λάβει την… άδεια λειτουργίας.
Πάει να πει ότι από 1-1-2007 έως 15-07-2009 (δυόμισι χρόνια) το ιχθυοτροφείο λειτουργούσε χωρίς άδεια. Τον Αύγουστο του 2008 το ΥΠΕΧΩΔΕ απορρίπτει την αίτηση της εταιρείας για παραχώρηση δημόσιας έκτασης αιγιαλού και παραλίας (αρ. πρωτ. 188741/3056 της 19-08-2008).
Ομως, αν και οι διατάξεις ορίζουν ότι δεν χορηγείται άδεια ιχθυοκαλλιέργειας χωρίς χερσαία υποστήριξη, τον Ιούλιο του 2009 το ΥΠΕΧΩΔΕ δίνει άδεια στην εταιρεία (από 16-07-2009 ώς 16-07-2011) με τον όρο ότι σε περίπτωση που θα ήθελε να συνεχίσει τη δραστηριότητά της θα έπρεπε να καταθέσει αίτηση μετεγκατάστασης (Κοινή απόφαση αριθ. πρωτ. 123039/2263/16-07-2009).
Η αίτηση που κατατίθεται όμως αφορά μόνο τη συνέχιση της λειτουργίας της, αιτούμενη συγχρόνως και την κατασκευή προβλήτας, προφανώς για να νομιμοποιήσει την ήδη κατασκευασμένη (παράνομα) αποβάθρα στην περιοχή που το ΥΠΕΧΩΔΕ με την απόφαση αριθ. πρ. 188741/3056 της 19-08-2008) είχε απορρίψει.
Τη διετία, πάντως, από 16-7-2009 έως 16-7-2011 πολλά έγιναν, αλλά καμία μετεγκατάσταση: η εταιρεία υπέβαλε αίτηση για έγκριση περιβαλλοντικών όρων και ανανέωση της προηγούμενης άδειάς της (να μείνει δηλαδή στο ίδιο σημείο), με αποτέλεσμα φυσικά να απορριφθεί. Οι καταγγελίες ότι η μονάδα (ιχθυοκλωβοί) επεκτείνεται και μετατοπίζεται εκτός των συντεταγμένων της άδειάς της δεν εισακούονται.
Στις 24-5-2011 πάντως ο νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας καταδικάζεται για μια ακόμη φορά από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χαλκιδικής για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος (838/2011) σε 18 μήνες φυλάκιση.
Εξι μήνες αργότερα (4-11-2011) εκδίδεται η Κ.Υ.Α.31722/4-11-2011 (ΦΕΚ αριθ. φύλλου 2505), με την οποία απαγορεύεται η χωροθέτηση υδατοκαλλιεργειών πάνω από λειμώνες του είδους Posidonia oceanica (Ποσειδωνία) εντός προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου NATURA 2000 (άρθρο 7). Σε τέτοια περιοχή βρίσκεται η ιχθυοτροφική μονάδα σύμφωνα με τον χάρτη.
Οι δίκες
Ο ιδιώτης όμως βασιζόμενος πάντως σε μετρήσεις: α) ιδιωτικής εταιρείας, β) έκθεση καθηγητή του ΑΠΘ και γ) βεβαίωση του ΤΕΙ Ηπείρου ότι δεν υπάρχει Ποσειδωνία στην περιοχή συνεχίζει να λειτουργεί, την ίδια στιγμή που μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ (Ιούνιος 2012) με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο αναφέρει ότι η ιχθυοτροφική μονάδα έχει επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον, γνωμάτευση η οποία στη συνέχεια κατόπιν αιτήματος της εταιρείας προτείνει τη μετακίνηση της μονάδας κατά 200 μ. ανατολικά σε βαθύτερα νερά, αφού επιπλέον λαμβάνει υπόψη ότι πρέπει να υπάρχει «διατροφική επάρκεια σε περίοδο οικονομικής δυσπραγίας» (!!!).
Η αίτηση της εταιρείας για μετεγκατάσταση της μονάδας κατά 200 μέτρα ανατολικά γίνεται δεκτή από το αρμόδιο υπουργείο (45955/1267/6-8-2013).
Τότε το Δασαρχείο Πολυγύρου παραχωρεί μια έκταση 1.000 τ.μ. για την εξυπηρέτηση της θαλάσσιας μονάδας σε δασική έκταση η οποία συνορεύει με την καταπατηθείσα πριν 25 χρόνια.
Ο σύλλογος «Λατούρα» καταγγέλλει ότι «μέχρι σήμερα ο ιδιώτης παραμένει περισσότερο από 30 χρόνια στην καταπατηθείσα δασική έκταση των 4.000 τ.μ. και συγχρόνως αποψίλωσε περιοχή 1.000 τ.μ. η οποία της παραχωρήθηκε. Δηλαδή έχει συνολικά καταστρέψει 5.000 τ.μ. δασικής έκτασης».
Ομως το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης στις 16-10-2013 απαλλάσσει τον ιδιοκτήτη από την από 24-05-2011 καταδίκη σε 18 μήνες φυλάκιση από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χαλκιδικής για υποβάθμιση του περιβάλλοντος με την αιτιολογία ότι έχει πλέον άδεια.
Ωστόσο το ΣτΕ δικαιώνει τους κατοίκους με την απόφαση 4898/2013 και ακυρώνει την αδειοδότηση της μονάδας… για την αρχική θέση, ενώ ο Σύλλογος «Λατούρα» καταθέτει νέα αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ και για τη νέα θέση.
Η εκδίκαση της ακύρωσης στο ΣτΕ έχει αναβληθεί πέντε φορές ώς σήμερα. Στο μεταξύ στις 22-09-2016 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πολυγύρου επέβαλε ποινή 15 μηνών φυλάκιση στον υπεύθυνο του ιχθυοτροφείου για υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η οποία τελεσιδίκησε στο Εφετείο Θεσσαλονίκης τον Ιούνιο που μας πέρασε.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι στον Δήμο Σιθωνίας, όπου βρίσκεται η μονάδα, υπάρχει νόμιμα χωροθετημένη περιοχή (Πόρτο Κουφό) για υδατοκαλλιέργειες, όπου θα μπορούσε να μετεγκατασταθεί η εταιρεία χωρίς να δημιουργήσει προβλήματα στον τουρισμό, χωρίς να χαθούν οι θέσεις εργασίας, ενώ θα είναι ευχερέστερος ο έλεγχος συμμόρφωσης της εταιρείας με 44 προϋποθέσεις που επιβάλλουν οι περιβαλλοντικοί όροι.
/27256894/Efsyn_180X150_Inside_Article_Koinonia
adtext
|
✕
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Πωλητήριο σε «Νηρέα» και «Σελόντα»
«Παρατηρητήριο» ιχθυοκαλλιεργειών από το Αρχιπέλαγος
Σκιαγραφώντας το υδατικό προφίλ της χώρας μας
Εννιά κιλά δυναμίτιδα δίπλα σε ιχθυοτροφείο
καλλιέργεια «πολεμικού» κλίματος){kind=link}