14.01.2018, 14:12 | εφσυνΑπό το καλοκαίρι η ελληνική και διεθνής ειδησεογραφία προβλέπει μεγάλες επενδύσεις από ξένους επενδυτές στην ελληνική αγορά φαρμακευτικής κάνναβης, με διάφορα νούμερα να πέφτουν στο τραπέζι:
«Με 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ επενδύσεων αναμένεται να ωφεληθεί η ελληνική οικονομία», ανέφερε το πρακτορείο Bloomberg σε δημοσίευμα του Νοεμβρίου, αποδίδοντάς το σε δήλωση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου σε ελληνικά ΜΜΕ, τα οποία αναπαρήγαγαν την είδηση αποδίδοντάς τη με τη σειρά τους στο Bloomberg. Ακόμα πιο αισιόδοξα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για «δύο δισ. ευρώ επενδύσεων» («Αυγή», Αύγουστος 2017) και «άμεση δημιουργία 7.000 θέσεων εργασίας».
Τι ισχύει από όλα αυτά; «Επίσημη ενημέρωση δεν υπάρχει. Ολα είναι εκτιμήσεις. Υπάρχει εκτίμηση που λέει ότι 250 δισεκατομμύρια θα πέσουν στην αγορά αυτή τη δεκαετία από τη φαρμακευτική κάνναβη παγκόσμια. Μπορεί να υπάρχουν διακυμάνσεις, αλλά η γενική τάση είναι αυτή. Ο νόμος αυτός θα κάνει τη χώρα μας έναν παγκόσμιο παίκτη σοβαρό», διευκρινίζουν στην «Εφ.Συν.» κυβερνητικές πηγές.
Με το νομοσχέδιο που ρυθμίζει τη νόμιμη καλλιέργεια και διάθεση ιατρικής κάνναβης προ των πυλών, όλοι έχουν ερωτήματα:
Θα ωφεληθεί η Ελλάδα από τη νέα προσοδοφόρα αγορά; Θα υπάρχουν ισότιμες συμπράξεις ξένων εταιρειών με Ελληνες επαγγελματίες, για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας με αξιοπρεπείς μισθούς, υψηλούς ποιοτικούς ελέγχους και μέτρα ασφάλειας ή θα έρθουν εδώ οι μεγάλες εταιρείες ως κονκισταδόρες να αγοράσουν φτηνά και να πουλήσουν ακριβά;
Αυστηρές προδιαγραφές
Τις απορίες μας λύνουν μέλη της ομάδας που επεξεργάστηκε το νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί μέσα στον Ιανουάριο, δηλώντας ότι «σε αυτόν τον νόμο θα είναι όλα ανοιχτά. Δεν θα υπάρχουν παραθυράκια. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει ηγέτις στην πανευρωπαϊκή αγορά».
Οσο για τους Ελληνες παραγωγούς, «υπάρχει ήδη η βιομηχανική κάνναβη που είναι πολύ αποδοτική και έχει χρήσεις σε πάρα πολλούς τομείς. Υπάρχει δύο χρόνια ο νόμος, θα μπορούσαν να έχουν καλλιεργήσει και μεταποιήσει πολλά προϊόντα. Η φαρμακευτική κάνναβη έχει πολύ πιο αυστηρές προδιαγραφές. Από την ασφάλεια του χώρου, τη φύλαξη, τις κάμερες, απαιτεί περιφράξεις με συρματόπλεγμα τρία μέτρα… Πώς θα πουλήσεις κάνναβη αν δεν την ελέγξεις; Η παραγωγή για τη φαρμακευτική κάνναβη πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα γίνει παρανομία, άρα κοστίζει περισσότερο».
Το όφελος για τα ελληνικά δημόσια ταμεία από τη φορολόγηση φαρμακευτικής κάνναβης προβλέπεται σε περισσότερα από 400 εκατομμύρια ευρώ, εκτιμά κατά προσέγγιση κυβερνητική πηγή, ενώ στο νομοσχέδιο θα υπάρχει πρόβλεψη ενίσχυσης της έρευνας σε ελληνικά Πανεπιστήμια.
«Ο νόμος θα διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν φόβοι ούτε για την υγεία ούτε για μόλυνση του περιβάλλοντος και θα είναι πολύ αυστηρός στο ζήτημα της απόδοσης κέρδους: Το κέρδος θα μοιραστεί στο κράτος, στην κοινωνία, στον εργαζόμενο και στην εταιρεία. Διαμορφώνουμε έναν νόμο που πετάει έξω τους μεσάζοντες. Δημιουργούμε ένα περιβάλλον τέτοιο που αν μπεις μπορείς να κινηθείς με ελευθερία, αλλά δεν θα επιτρέψουμε τα λαθραία, την παρανομία. Εκεί θα είμαστε πάρα πολύ σκληροί».
Ιδιαίτερη πρόβλεψη θα υπάρχει για τους συλλόγους που έχουν ήδη συστήσει ασθενείς, ώστε να έχουν πρόσβαση σε φαρμακευτική κάνναβη με μικρότερο κόστος, πιθανότατα μέσα από λέσχες καλλιέργειας.
Προσοχή στους επιτήδειους
Ομάδες εταιρειών φαρμακευτικής κάνναβης από τον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, το Ισραήλ έχουν έρθει σε επαφή με την ελληνική κυβέρνηση, εκδηλώνοντας ενδιαφέρον να επενδύσουν ώς και σε «βιομηχανικά πάρκα» μεγάλων μονάδων καθετοποιημένης καλλιέργειας.
Οι ίδιοι οι επενδυτές κατήγγειλαν τη δράση επιτήδειων που υπόσχονται «με ένα εκατομμύριο ευρώ να σας βάλουμε στο παιχνίδι», ισχυριζόμενοι ότι έχουν «άκρες» στην ελληνική αγορά.
«Δεν θα σας δώσουμε ούτε σεντ, γιατί δεν σας χρειαζόμαστε. Οι προδιαγραφές είναι γνωστές και δεν υπάρχει τίποτα κρυφό» είναι η απάντηση που δόθηκε από τους Καναδούς επενδυτές σε Ελληνοκαναδό επίδοξο μεσάζοντα.
«Τέτοιες προσπάθειες θα ναυαγήσουν γιατί ο κορμός του νόμου είναι ανοιχτός. Δεν θα υπάρχει περιθώριο για “λαμόγια”» δηλώνει ο συνομιλητής μας, από την ομάδα επεξεργασίας του νομοσχεδίου.
Νάουσα: Ο πρώτος δήμος στην Ελλάδα που προτίθεται να προχωρήσει στην καλλιέργεια
«Να το δούμε στην αναπτυξιακή του βάση και να αποφύγουμε τον λαϊκισμό»
«Αν μιλάμε για χασίς, ενδεχομένως να πρέπει να ψάξουμε τα μπαλκόνια γύρω μας. Εδώ όμως μιλάμε για ένα φαρμακευτικό σκεύασμα που χρησιμοποιείται ανά τον κόσμο για ανθρώπους που υποφέρουν από μεγάλους πόνους…»
Ο 37χρονος Νίκος Κουτσογιάννης είναι ένας από τους νεότερους δημάρχους της χώρας και ο νεότερος στη Βόρεια Ελλάδα. Είναι ιδρυτής και διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Νάουσας και της Νorth Greece Investments, εταιρείας συμβούλων και επενδύσεων.Πολιτικά μιλώντας, αποδέχεται για τον εαυτό του τον όρο «συντηρητικός», ενώ για χρόνια προσέφερε εθελοντική εργασία στον τομέα της Νεότητας της Μητροπόλεως Βεροίας και Ναούσης.
Ο Νίκος Κουτσογιάννης –τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζουμε– είναι ο πρώτος και μοναδικός προσώρας δήμαρχος της χώρας που προτίθεται να παραχωρήσει δημοτικές εκτάσεις για την καλλιέργεια και επεξεργασία ιατρικής κάνναβης.
Πρόκειται για 1.000 στρέμματα ανάμεσα στις πετρώδεις και άγονες περιοχές Επισκοπή και Πολυπλάτανος, με τιμή εκκίνησης για την εκμίσθωση τα 90 ευρώ ανά στρέμμα.
Με τον δήμο έχει έρθει σε επαφή κονσόρτσιουμ Ελλήνων και ξένων επενδυτών που ενδιαφέρεται να εγκαταστήσει θερμοκήπια και μονάδα επεξεργασίας ώστε να παράγει εκχύλισμα ιατρικής κάνναβης.
Η επένδυση αναμένεται να αποφέρει στον δήμο 90.000 ευρώ, ενώ θα δημιουργήσει 150 θέσεις εργασίας.
«Η δραστηριότητα μπορεί να είναι εξαιρετικά επωφελής για την τοπική κοινωνία», λέει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Κουτσογιάννης, υπογραμμίζοντας ότι κάτι τέτοιο προϋποθέτει πως η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει ότι η δραστηριότητα θα είναι απολύτως νόμιμη, με αυστηρούς κανόνες λειτουργίας.
Η πρόταση που παρουσίασε ο δήμαρχος έχει συναντήσει την αντίδραση του ΚΚΕ:
«Είναι πάγια θέση του ΚΚΕ, όπως και στην αρχική ψήφιση του νομοσχεδίου που προέβλεπε τη μεταφορά των σκευασμάτων από την κατηγορία Β σε Δ και την καθιστούσε νόμιμη. Υπάρχει και μια ανησυχία από τους δημότες μας με το σκεπτικό ότι ενδεχομένως κάποιος να εκχυδαΐσει την όλη προσπάθεια. Στο πλαίσιο του λαϊκισμού που ευδοκιμεί εδώ και χρόνια στη χώρα μας, αν κάποιος πει αντί για “κάνναβη” “χασίς”, αντιλαμβάνεστε… Δεν είναι από τα πιο εύκολα θέματα. Αν μιλάμε για χασίς, ενδεχομένως να πρέπει να ψάξουμε τα μπαλκόνια γύρω μας. Εδώ όμως μιλάμε για ένα φαρμακευτικό σκεύασμα που χρησιμοποιείται ανά τον κόσμο για ανθρώπους που υποφέρουν από μεγάλους πόνους. Πρέπει να το δούμε στην αναπτυξιακή του βάση».
Ελίζαμπεθ Ασφορντ, Αμερικανίδα σύμβουλος στρατηγικών επενδύσεων
«Η Ελλάδα έχει για μας τεράστιο ενδιαφέρον ως αγορά»
Mε βαριές περγαμηνές, ως ανώτερη σύμβουλος του πρώην κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ και του νυν κυβερνήτη Τζέρι Μπράουν, η Αμερικανίδα Ελίζαμπεθ Ασφορντ βρίσκεται στην Ελλάδα εκπροσωπώντας την task force LA Cannabis, oμάδα δράσης από 400 εταιρείες νόμιμης κάνναβης στο Λος Αντζελες, και την εταιρεία Ceres Strategies που βοηθάει εταιρείες κάνναβης να προσαρμοστούν στη νομοθεσία.«Η Καλιφόρνια έχει πληθυσμό 38 εκατομμυρίων κατοίκων, όσο ο Καναδάς, και είναι η μεγαλύτερη αγορά νόμιμης κάνναβης στον κόσμο. Με μετριοπαθείς εκτιμήσεις η νόμιμη αγορά κάνναβης αποδίδει τζίρο οκτώ δισ. δολαρίων ετησίως, ήδη από τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας της, από τα οποία το ένα δισ. πήγε απευθείας στα κρατικά ταμεία – και μπορεί να επενδυθεί στην υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική μέριμνα», λέει στην «Εφ.Συν.».
Γιατί βρίσκεται στην Ελλάδα; «Είμαι εδώ να διερευνήσω ποιο είναι το περιβάλλον για επιχειρηματίες από την Καλιφόρνια που θέλουν να συνδεθούν με ελληνικές επιχειρήσεις. Εχουμε έναν πολύ συντηρητικό ομοσπονδιακό νόμο, δεν μπορούμε να εξαγάγουμε, ούτε καν σε άλλες Πολιτείες των ΗΠΑ. Η Ελλάδα έχει τεράστιο ενδιαφέρον για μας ως αγορά, όχι μόνο λόγω του ευνοϊκού κλίματος και της ηλιοφάνειας, αλλά κυρίως γιατί εδώ υπάρχουν εξαιρετικές ευκαιρίες συνεργασίας για την ιατρική έρευνα. Μπορούμε να συνεργαστούμε με επιστήμονες, καλλιεργητές, μονάδες επεξεργασίας, εξερευνώντας νέες δυνατότητες».
Η υψηλή θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη σε συνδυασμό με τη νόμιμη καλλιέργεια φαρμακευτικής κάνναβης μπορεί να έχουν πολλαπλά οικονομικά οφέλη, υποστηρίζει:
«Μπορεί να δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Το έχουμε ήδη δει να συμβαίνει στην Καλιφόρνια. Οι θέσεις εργασίας στην καλλιέργεια κάνναβης έχουν διπλά μεροκάματα από όλες τις άλλες καλλιέργειες, ακριβώς επειδή χρειάζεται προσωπικό εξειδικευμένο και άξιο εμπιστοσύνης».
Στίβεν Μέρφι, εταιρικός σύμβουλος
«Αν το κάνει σωστά η Ελλάδα θα δρέψει πλούσιους καρπούς»
Ποιο το μέλλον της αγοράς νόμιμης κάνναβης στην Ελλάδα;«Οπως με κάθε άλλη αυστηρά ελεγχόμενη βιομηχανία, η ανάπτυξη θα είναι αρχικά αργή, αλλά σύντομα θα συμβαδίσει με τις απαιτήσεις της αγοράς», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο εταιρικός σύμβουλος Στίβεν Μέρφι, από τους βασικούς συντάκτες της Εuropean Cannabis Report.
«Οπως άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα θέλει να εξισορροπήσει τη δημιουργία εγχώριας αγοράς και ταυτόχρονα να εξασφαλίσει στους ασθενείς υψηλής ποιότητας θεραπεία. Η δημιουργία εγχώριας αγοράς θα ωφεληθεί από τη στενή συνεργασία έμπειρων επαγγελματιών από το εξωτερικό με Ελληνες ειδικούς. Η δημιουργία θέσεων εργασίας θα εξαρτηθεί από την έκταση των ιατρικών ποιοτικών ελέγχων και τη νομοθεσία για την παραγωγή, τη διανομή και τη διαχείριση της φαρμακευτικής κάνναβης. Επιπλέον θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν σε βοηθητικούς κλάδους που εμπλέκονται στη βιομηχανία κάνναβης, από χημικά εργαστήρια μέχρι εταιρείες φύλαξης κ.λπ. Αν το κάνει σωστά η Ελλάδα, θα μπορεί να δρέψει τους καρπούς από τα τεράστια κοινωνικά, ιατρικά και οικονομικά οφέλη μιας πλήρως νομιμοποιημένης βιομηχανίας φαρμακευτικής κάνναβης, όπως ακριβώς ο Καναδάς».
*Ο Stephen Murphy είναι συνιδρυτής της Prohibition Partners, λονδρέζικης εταιρείας που συστήνεται ως «η κορυφαία πηγή πληροφόρησης για την ευρωπαϊκή βιομηχανία κάνναβης»
Ερευνα της Prohibition Partners
Η Ευρώπη προβλέπεται να γίνει γρήγορα η μεγαλύτερη αγορά κάνναβης στον κόσμο
Η Prohibition Partners είναι ιδιωτική εταιρεία επιχειρηματικών συμβούλων με έδρα το Λονδίνο.Συνέταξε και μας έδωσε την άδεια να αναδημοσιεύσουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα τα συμπεράσματα της έρευνάς της European Cannabis Report 2017, όπου καταγράφονται οι δέκα βασικές τάσεις της νόμιμης κάνναβης.
O δεκάλογος της “πράσινης” ανάπτυξης: Οι τάσεις της νόμιμης βιομηχανίας κάνναβης παγκοσμίως
1) Ο Καναδάς δείχνει το δρόμο:
Ο Καναδάς θεωρείται φαβορί στο παγκόσμιο εμπόριο νόμιμης κάνναβης – με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Εχει ένα από τα πιο εξελιγμένα θεσμικά πλαίσια ιατρικής χρήσης κάνναβης, με πάνω από 170.000 ασθενείς να εμπιστεύονται ποιοτικά εγχώρια παραγόμενα προϊόντα, για την ανακούφιση μιας ευρείας γκάμας παθήσεων, ενώ ως το καλοκαίρι του 2018 αναμένεται να νομιμοποιηθεί και η ψυχαγωγική χρήση κάνναβης. Η παροχή προϊόντων κάνναβης υψηλής ποιότητας στην παγκόσμια αγορά πιθανόν θα είναι στις προτεραιότητες του πρωθυπουργού του Καναδά Τζ. Τριντό υλοποιώντας το όραμά του για «ενίσχυση της καινοτομίας, ως μοχλό δημιουργίας θέσεων εργασίας και μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης».
2) Η Ευρώπη θα γίνει η μεγαλύτερη αγορά κάνναβης παγκοσμίως:
Οι αντιλήψεις της κοινής γνώμης για την κάνναβη αλλάζουν ραγδαία σε όλη την Ευρώπη. Με συνολικό πληθυσμό 740 εκατομμυρίων – το διπλάσιο από τις ΗΠΑ και τον Καναδά μαζί, το νόμιμο εμπόριο κάνναβης στην Ε.Ε. – για ιατρική και ψυχαγωγική χρήση – προβλέπεται να ξεπεράσει τα 56 δις ευρώ συνολικά – εφόσον εφαρμοστούν πλαίσια ελεγχόμενης χρήσης και διάθεσης για ιατρικούς καταρχάς λόγους (σημείωση: Η πρόβλεψη των συμβούλων ακούγεται εξαιρετικά αισιόδοξη, καθώς το το αντίστοιχο ποσό στις ΗΠΑ από νόμιμες πωλήσεις φαρμακευτικής και ψυχαγωγικής κάνναβης αναμένεται να φτάσει τα 6 δισ δολλάρια το 2017 και το συνολικό θετικό αντίκτυπο στην οικονομία να ξεπεράσει τα 20 δισ (πηγή: Marijuana Business Factbook 2017, ετήσια έκθεση της παλιότερης οικονομικής επιθεώρησης αποκλειστικά για την νόμιμη κάνναβη. Οι ίδιοι προβλέπουν ο κύκλος εργασιών της αγοράς νόμιμης κάνναβης να εκτοξευθεί στο ποσό των 47 ως 68 δις ως το 2021). Ωστόσο οι Ευρωπαίοι διακρίνονται για το πάθος τους να έχουν οι ίδιοι τον έλεγχο και την ιδιοκτησία των τοπικών βιομηχανιών – οπότε η ευκαιρία εισόδου των ξένων εταιριών στην ευρωπαϊκή αγορά θα έρθει κυρίως μέσα από κοινοπραξίες και στρατηγικές συνεργασίες με τοπικές εταιρείες. Στα επόμενα χρόνια η Ευρώπη προβλέπεται να ειναι η μεγαλύτερη παγκόσμια αγορά κάνναβης.
3) Η άνοδος της Κίνας:
Η βιομηχανία Κάνναβης είναι ήδη αναπτυγμένη στις επαρχίες της Γιουνάν και της Χεϊλονγκτσιάνγκ (σ.σ. η Νοτιότερη και η Βορειότερη επαρχία της Κίνας αντίστοιχα, με συνολική έκταση όσο η Αγγλία και η Γαλλία μαζί, και 90 εκατομμύρια πληθυσμό). Υπήρχε ανοχή από τις αρχές στην παραγωγή κάνναβης ήδη πριν την νομιμοποίησή και ρύθμισή της, που έγινε πέρυσι στην Χεϊλονγκτζιάνγκ και ήδη από το 2003 στη Γιουνάν. Η σοδειά κάνναβης μπορεί να έχει συγκριτικά υψηλότερη πρόσοδο για τους καλλιεργητές, αποδίδοντας σχεδόν 1500 ευρώ τα 10 στρέμματα, όταν καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι μετά βίας αποδίδουν λίγες εκατοντάδες ευρώ. Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία, αλλά οι καλλιέργειες ανθούν, τόσο για νόμιμη εμπορική όσο και για παράνομη χρήση. Η ανάπτυξη αυτή έχει γίνει δυνατή χάρη και στην κρατική χρηματοδότηση επιστημονικών ερευνών πάνω στην κάνναβη, με μελέτες που έχουν ξεκινήσει ήδη εδώ και πάνω από 40 χρονια.
4) Ιατρική και επιστημονική πρόοδος:
Η κάνναβη διευρύνει τα όρια ιατρικής και επιστήμης. Έχουν εκδοθεί περίπου 25.000 επιστημονικές μελέτες πάνω στο φυτό, με την Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ και τον Καναδά να ηγούνται στην έρευνα. Το 2016 ιδρύθηκε το πρώτο και μοναδικό ως τώρα αμερικάνικο ερευνητικό ινστιτούτο αποκλειστικά για την κάνναβη, αν και η έρευνα στις ΗΠΑ θα αναπτυχθεί κυρίως πάνω στην ομοσπονδιακή νομοθεσία και ρύθμιση για το φυτό. Πλέον η κάνναβη αντιμετωπίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο ως φάρμακο, με συνταγογραφούμενες εφαρμογές για μια σειρά παθήσεις και ιατρικές καταστάσεις. Στα επόμενα χρόνια προβλέπεται να αναπτυχθεί ραγδαία η παγκόσμια κατανόηση των επιστημονικών και ιατρικών χρήσεων του φυτού.
5) Ψηφιακές πλατφόρμες:
Η νόμιμη Κάνναβη είναι μια νεοφυής βιομηχανία, χωρίς τις κληρονομούμενες διαδικασίες και συστήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά σχεδόν όλες οι παραδοσιακές βιομηχανίες. Ανοίγεται μια μεγάλη ευκαιρία να χτιστούν οι σωστές πλατφόρμες από την πρώτη μέρα, που θα εξυπηρετήσουν και θα βελτιστοποιήσουν τον τομέα στα επόμενα χρόνια. Oι βοηθητικές ψηφιακές πλατφόρμες θα ειναι ο ακρογωνιαίος λίθος της βιομηχανίας κάνναβης, περιλαμβάνοντας από την ιχνηλάτηση ποιότητας προϊοντων, διαχείριση δεδομένων, προγράμματα λογισμικού ειδικά για την κάνναβη, λύσεις μεταφορών και εμπορικών ανταλλαγών, που θα βοηθούν τους παραγωγούς να πουλάνε και τους λιανοπώλες να αγοράζουν στις κατάλληλες τιμές της αγοράς.
6) Γενετική – DNA και πιστοποιήσεις:
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει μια πολύ πιο σαφή κατανόηση της μοριακής δομής των ενώσεων κάνναβης. Αυτό με τη σειρά του έχει οδηγήσει σε σημαντική πρόοδο στη γενετική έρευνα και το γονιδίωμα, που σημαίνει ότι οι εταιρείες έχουν την ευκαιρία να εξειδικεύσουν το προϊόν τους, κάνοντας την ποιότητα και την σταθερότητα εγγενή στοιχεία της κάθε εμπορικής επωνυμίας. Όσον αφορά τις γενετικές πιστοποιήσεις, οι μεγάλες γεωργικές εταιρείες έχουν ένα γνώριμο σε αυτές τρόπο εισόδου στη βιομηχανία κάνναβης, και θα μπορούσαν εύκολα να το εκμεταλλευτούν κατοχυρώνοντας «πατέντες» σε γενετικά μεταλλαγμένες ποικιλίες. Αυτό θα είναι και το βασικό πεδίο ανταγωνισμού τα επόμενα χρόνια.
7) Εξαγωγική αγορά χαμηλού κόστους:
Η κάνναβη τα επόμενα χρόνια θα γίνει μία από τις βασικές καλλιέργειες ευρείας κατανάλωσης, αντίστοιχη με την καλαμποκοβιομηχανία. Αυτό σημαίνει ότι η κούρσα για μείωση του κόστους είναι αναπόφευκτη. Καλλιεργητές που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αλλάξουν την ποιότητα των επώνυμων προϊόντων, θα αναγκαστούν να μετακινήσουν την καλλιέργεια σε αγορές χαμηλού κόστους και να εξάγουν από εκεί. Κάθε μέρα ακούμε ιστορίες για εταιρείες που σχεδιάζουν να ξεκινήσουν ή να μεταφέρουν την καλλιέργεια κάνναβης σε χώρες της Βόρειας Αφρικής, των Βαλκανίων, στις δυτικές Ινδίες κ.λπ. Σε αυτή την κούρσα της καλύτερης προσφοράς ήδη ηγείται η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα, που έχει λανσάρει επίσημες κρατικές φυτείες, για να προμηθεύσει την αγορά φαρμακευτικής κάνναβης των ΗΠΑ. Θα παράγει πάνω από 25 τόννους το χρόνο, σε χωράφια που θα φυλάσσονται από το στρατό.
8) Περιβαλλοντικές επιπτώσεις:
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της καλλιέργειας κάνναβης πρέπει να ληφθούν υπόψιν, καθώς όλο και περισσότερες χώρες προσανατολίζονται στη νομιμοποίηση. Προς το παρόν η έκταση των καλλιεργούμενων εδαφών και η εκμετάλλευση υδάτινων πόρων δεν είναι ανησυχητικός παράγοντας, όμως η καλλιέργεια της κάνναβης έχει πιθανές επιπτώσεις στο τοπικό περιβάλλον. Ιδανικά τα αγροκτήματα κάνναβης θα έπρεπε να βρίσκονται σε περιοχές κοντά σε οδικές αρτηρίες, σε πλαγιές και χαμηλούς λόφους, και να έχουν άμεση πρόσβαση σε φυσικούς υδάτινους πόρους, παράγοντες που μειώνουν τις απειλές στο περιβάλλον. Οι κυβερνητικές πολιτικές κάθε χώρας θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην ανάσχεση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, εφαρμόζοντας τον κατάλληλο χωροταξικό σχεδιασμό και κτηματολογικό έλεγχο. Εννοείται ότι η χρήση δυνητικά τοξικών χημικών ουσιών στην παραγωγή και επεξεργασία της κάνναβης θα απογορευθεί σταδιακά σε όλες τις νόμιμες αγορές.
9) Ψυχαγωγική κάνναβη πολυτελείας:
Το μάρκετινγκ της «κάνναβης πολυτελείας» έχει σε μεγάλο βαθμό σπρωχτεί από διασημότητες της βιομηχανίας του θεάματος (σημ.συντ: κυρίως σταρ της ραπ, της ποπ ή της ρέγκε, όπως ο Snoop Dogg και η Rihanna αλλά και η οικογένεια Bob Marley που έχουν λανσάρει στην αγορά τις δικές τους επώνυμες φίρμες νόμιμης κάνναβης). Ωστόσο η τέχνη της «μικρής οικογενειακής φάρμας» είναι μια κατηγορία που αναμένεται να αναπτυχθεί ραγδαία τα επόμενα χρόνια. Ολο και περισσότερο, τα αγροκτήματα κάνναβης θα καλλιεργούν ειδικές ποικιλίες σε περιορισμένες ποσότητες, και θα τις διαθέτουν σε υψηλές τιμές, όπως κάνουν εδώ και χρόνια οι εταιρείες αλκοολούχων με ετικέτες κρασιών περιορισμένης κυκλοφορίας, premium ουίσκι και μικρο-ζυθοποιίες. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν σε αυτή την κατηγορία τα τερπενοειδή (χημικές ενώσεις που περιέχονται και στην κάνναβη) – που θα προσδίδουν στην κάθε ποικιλία διαφορετικό άρωμα, γεύση και θεραπευτικές ιδιότητες.
10) Οικιακή καλλιέργεια:
Οι καταναλωτές κάνναβης στην παράνομη αγορά – που περιλαμβάνει ακόμα το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, συχνά εξαναγκάζονται να καλλιεργούν την κάνναβη σπίτι τους. Αυτό έχει οδηγήσει στην άνθηση μιας ευρείας και προσοδοφόρας αγοράς για «οικιακή καλλιέργεια», με εξειδικευμένα προϊόντα που πλέον διατίθενται και σε όσους κάνουν νόμιμη χρήση φαρμακευτικής ή ψυχαγωγικής κάνναβης. Αναμένουμε σημαντική άνοδο στην αγορά «πακέτων για οικιακούς καλλιεργητές» και εφαρμογών αυτοματοποίησης, που θα ενεργοποιούνται μέσω smartphone. Η γενετική τροποποίηση των σπόρων κάνναβης έχει επίσης εξελιχθεί, με πιο ανθεκτικές ποικιλίες, που μπορούν πλέον να ανθήσουν σε κρύα βόρεια κλίματα.
* Η έρευνα αυτή συνταχθεί από την ομάδα Επιχειρηματικών Συμβούλων Prohibition Partners με έδρα το Λονδίνο, καθαρά για ενημερωτικό σκοπό, και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως βάση για νομικές, ιατρικές και επενδυτικές συμβουλές.
Αγγελος Τσίρμπας, Medicanna
«Θέλουμε να μείνουμε στην Ελλάδα»
Ο 31χρονος οικονομολόγος και πολιτικός επιστήμονας Αγγελος Τσίρμπας είναι μέλος της νεοσύστατης ελληνικής εταιρείας Medicanna, που φιλοδοξεί σε συνεργασία με εμπειρογνώμονες από τις ΗΠΑ να παράγει και να διακινεί ποιοτικά προϊόντα ελληνικής κάνναβης.«Η Ελλάδα τώρα ανοίγει ως πύλη για την ευρωπαϊκή αγορά στη νόμιμη κάνναβη. Εμείς δεν θέλουμε να υπάρχουν μεσάζοντες που θα πουλάνε αμερικανικά προϊόντα στην Ελλάδα, αλλά να δημιουργηθούν εταιρείες εδώ, με Ελληνες που θα συμμετέχουν σε κάθε κομμάτι της διαδικασίας, με ποιοτικούς ελέγχους και μέτρα ασφάλειας. Περιμένουμε το νομικό πλαίσιο για να προσαρμοστούμε στις προοπτικές που ανοίγονται».
Γνωρίζει από πρώτο χέρι ότι υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον από διεθνείς επενδυτές, ωστόσο επιμένει ότι η ευκαιρία αυτή δεν πρέπει να χαθεί για τους Ελληνες παραγωγούς και επαγγελματίες. «Πρέπει να υπάρξει έλεγχος. Αν είναι να πλημμυρίσει η αγορά με αμφίβολης ποιότητας εισαγόμενα προϊόντα, δεν έχει νόημα».
Πώς σκέφτηκε ένας νέος επιστήμονας να γίνει επίδοξος entrepreneur στη νόμιμη αγορά κάνναβης; «Προέκυψε ως συγκυρία. Στην αρχή το συζητούσαμε φίλοι μεταξύ μας και μας φαινόταν ανέφικτο. Δεν πιστεύαμε τη δυναμική που μπορεί να έχει. Οσοι έχουν αυτή τη στιγμή κάποιο κεφάλαιο που θέλουν να επενδύσουν, τώρα είναι καλή ευκαιρία».
*Ο Αγγελος Τσίρμπας συμμετέχει στη νεοσύστατη εταιρεία Medicanna, που αποτελεί μια σύμπραξη αμερικανικής τεχνογνωσίας και ανθρώπινου κεφαλαίου νέων Ελλήνων επιστημόνων και επαγγελματιών, με ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα και την καινοτομία. «Σκοπός είναι να παράγονται ποιοτικά προϊόντα στην Ελλάδα, όχι να πλημμυρίσουμε από εισαγωγές» μας λέει.
Ελληνες καλλιεργητές
«Η κάνναβη μπορεί να μας οδηγήσει έξω από την κρίση»
Είναι στο χέρι της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να επιδιώξει ένα προοδευτικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη νόμιμη διάθεση κάνναβης για ιατρικούς-φαρμακευτικούς σκοπούς, που θα δώσει έμφαση στην εγχώρια μικρομεσαία παραγωγή και μεταποίηση, στην έρευνα και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και του δικαιώματος των ασθενών να προμηθεύονται και να καλλιεργούν νόμιμα το φάρμακό τους σε όποια μορφή το επιθυμούν
Η «Εφ.Συν.» ζήτησε τη γνώμη των πρώτων καλλιεργητών κάνναβης στη χώρα (ΚΟΙΝΣΕΠ Θεογένης, ΚΟΙΝΣΕΠ ΚΑΝΝΑΒΙΟ, Καννάβι) οι οποίοι θέλουν η καλλιέργεια και της ιατρικής να παραμείνει σε ελληνικά χέρια, ομάδες ή συνεταιρισμούς παραγωγών και να αποβεί προς όφελος της ελληνικής οικονομίας, παραγωγών και καταναλωτών/ασθενών, ακόμη και της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας ει δυνατόν.
Οπως τίποτα δεν είναι απλό, άλλο τόσο παραμένει ανοιχτό το θέμα τού τι θα επιλέξει τελικά η κυβέρνηση: ώθηση της ελληνικής μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας ή άλωση μιας ακόμη ευκαιρίας από το μεγάλο κεφάλαιο;
Κι όμως «η κάνναβη μπορεί να μας οδηγήσει έξω από την κρίση»: Ο Μιχάλης Θεοδωρόπουλος που το υποστηρίζει είναι σύμβουλος περιβάλλοντος και εφαρμογών κάνναβης, μέλος του δικτύου πληροφόρησης νέων Ηλιόσποροι, της ΚΟΙΝΣΕΠ παραγωγής βιολογικής κάνναβης ΚΑΝΝΑΒΙΟ, ενώ συμμετέχει σε διεθνείς πρωτοβουλίες (ευρωπαϊκή συμμαχία για δίκαιες και αποτελεσματικές πολιτικές για τα ναρκωτικά-ENCOD, διεθνές ινστιτούτο για την κάνναβη και τα κανναβινοειδή-ICCI).
Και εξηγεί στην «Εφ.Συν.» τον τρόπο που μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο.
• Πώς θα αλλάξει την αγροτική παραγωγή η κάνναβη, τι ευκαιρίες προσφέρει;
Η βιομηχανική κάνναβη έχει μεγάλες προοπτικές να αλλάξει την αγροτική παραγωγή, ιδιαίτερα αν ενισχυθεί επί της ουσίας η μεταποίηση σε διαφοροποιημένους παραγωγικούς τομείς (διατροφή, συμπληρώματα, φάρμακα, βιοπλαστικά, μονωτικά, κατασκευαστικά, ενέργεια κ.λπ.).
Για να μπουν μεγάλες εκτάσεις από τους αγρότες θα πρέπει να ενισχυθεί η καλλιέργεια, π.χ. μέσα από τις συνδεδεμένες ενισχύσεις ή τα αγρο-περιβαλλοντικά μέτρα, βιολογικές καλλιέργειες και ως καλλιέργεια που βοηθάει την περιβαλλοντική αποκατάσταση των εδαφών και καταπολεμά την κλιματική αλλαγή. Επίσης πρέπει να δοθούν επενδυτικά κίνητρα στη δημιουργία μεγάλων μονάδων επεξεργασίας.
Θεωρούμε ότι στον ελλαδικό χώρο υπάρχει δυνατότητα για την ανάπτυξη τριών έως πέντε τέτοιων μεγάλων μονάδων με διαφοροποιημένα προϊόντα, για τα οποία μπορούν να δεσμευτούν 100.000-150.000 στρέμματα, π.χ. από την παραγωγή βάμβακος ή καπνού.
Με μια τέτοια αναπτυξιακή προσέγγιση θα δημιουργηθούν 3.000-5.000 θέσεις εργασίας, άμεσες και έμμεσες. Δυστυχώς σε ό,τι αφορά τη «φαρμακευτική» κάνναβη το υπάρχον πλαίσιο δεν ευνοεί την ενασχόληση των αγροτών, παρά μόνο σε καθετοποιημένες μονάδες μεγάλων (φαρμακευτικών) εταιρειών.
Αν η κάνναβη μεταφερθεί στην κατηγορία Δ των ελεγχόμενων ουσιών (όχι κρατικό μονοπώλιο), τότε οι δυνατότητες για τους αγρότες θα αυξηθούν σημαντικά και θα δημιουργηθούν οι διπλάσιες θέσεις εργασίας.
• Θεωρείτε ότι το μοντέλο που θα ακολουθηθεί είναι καλύτερα να αφορά μικρούς ή μεγάλους επενδυτές;
Τα νούμερα που ακούγονται είναι υπερβολικά αν αναλογιστεί κανείς ότι οι μεγαλύτερες επενδύσεις στην κάνναβη παγκόσμια κυμαίνονται στα 30-35 εκατ. δολάρια έκαστη. Εχω την αίσθηση ότι οι ξένοι επενδυτές ρίχνουν άδεια δίχτυα μπας και δεσμεύσουν τίποτα καλές παροχές και υποσχέσεις.
Σίγουρα υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον και θα δούμε και επενδύσεις των 20-25 εκατομμυρίων σε καθετοποιημένες μονάδες παραγωγής από μεγάλες φαρμακευτικές και διεθνείς κανναβικές εταιρείες.
Το υπάρχον μοντέλο του κρατικού μονοπωλίου και των εγκεκριμένων φαρμάκων ευνοεί τους μεγάλους παίκτες και κυρίως όσους σκέφτονται μόνο την εξαγωγή του προϊόντος.
Οι διαδικασίες για να βγει στην ελληνική αγορά φαρμακευτικό προϊόν μέσω του μονοπωλίου είναι τόσο χρονοβόρες, γραφειοκρατικές και αβέβαιες που τρομάζουν και αποθαρρύνουν ακόμα και τους μεγάλους παίκτες, που ούτως ή άλλως θα έχουν το συγκριτικό πλεονέκτημα του χαμηλού κόστους παραγωγής έναντι των μικρομεσαίων και εν τέλει θα καταλάβουν και το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς.
Η ραχοκοκαλιά την ελληνικής οικονομίας είναι όμως οι μικρομεσαίοι παραγωγοί και μεταποιητές και όχι οι βιομήχανοι.
• Ολα από χέρι… χαμένα;
Είναι στο χέρι της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να επιδιώξει ένα προοδευτικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη νόμιμη διάθεση κάνναβης για ιατρικούς-φαρμακευτικούς σκοπούς, που θα δώσει έμφαση στην εγχώρια μικρομεσαία παραγωγή και μεταποίηση, στην έρευνα και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και του δικαιώματος των ασθενών να προμηθεύονται και να καλλιεργούν νόμιμα το φάρμακό τους σε όποια μορφή το επιθυμούν, κόντρα στη συντήρηση και τον λαϊκισμό.
Η κάνναβη μπορεί και πρέπει να γίνει αναπτυξιακή προτεραιότητα στην Ελλάδα, που προσφέρει το ιδανικό κλίμα και τις γεωμορφολογικές συνθήκες για την ανάπτυξη ποιοτικών φυτών.
Αλλιώς θα χάσουμε άλλη μια χρυσή παραγωγική ευκαιρία και όταν τελικά το πάρουμε απόφαση θα είναι ήδη πολύ αργά, αφού η αγορά θα έχει ήδη μοιραστεί.
