Στις πυκνοκατοικημένες πόλεις της επαρχίας Ιντλίμπ στη Συρία, οι εκτοπισμένοι του επταετούς εμφυλίου πολέμου, της πιο καταστροφικής σύγκρουσης του 21ου αιώνα, φοβούνται το επικείμενο χτύπημα του Άσαντ.
Οι κυβερνητικές δυνάμεις προετοιμάζονται να εισβάλουν μαζί με τους Ρώσους και Ιρανούς συμμάχους τους στο τελευταίο αντάρτικο «οχυρό», που δεν είναι υπό τον έλεγχο του συριακού καθεστώτος.
Όλοι μιλούν για την πιο περίπλοκη, κρίσιμη και πιθανώς τελευταία μάχη του πολέμου, που συνέθλιψε τη Συρία και παράλληλα τροφοδότησε το γεωπολιτικό «παιχνίδι», το οποίο μπορεί να καταλήξει ακόμα και στην αναδιαμόρωση των συνόρων της.
Η Ιντλίμπ, τόσο κοντά στις κατεστραμμένες πόλεις του Χαλεπιού, της Χάμα, της Χομς όσο και της πρωτεύουσας Δαμασκού, έχει γίνει μία μικρογραφία του πολέμου για κάθε «παίκτη».
Ενώ τα «οχυρά» της αντιπολίτευσης σε άλλες περιοχές της χώρας κατέρρευσαν, όσοι αρνήθηκαν τη λεγόμενη συμφωνία συμφιλίωσης με το καθεστώς, βρέθηκαν εκεί όπου αναμειγνύονται με εξτρεμιστές οι οποίοι έχουν επιρροή στην περιοχή για μεγάλο διάστημα τα τελευταία έξι χρόνια.
Πρόκειται για τη μόνη επαρχία, όπου οι τρομοκρατικές ομάδες κυριάρχησαν, βοηθώντας να «σταθεί» το αφήγημα του Άσαντ ότι όλοι όσοι τον πολεμούν είναι τρομοκράτες. Η παρουσία της οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), που προέκυψε μετά από συμφωνία της Αλ Κάιντα με την Αλ Νόσρα, παραμένει ισχυρή και χρησιμοποιείται ως πρόσχημα από τη Ρωσία για να δικαιολογήσει μια επίθεση.
Η Τουρκία, η οποία έχει στηρίξει τις αντίπαλες στον Άσαντ δυνάμεις, έχει αναθέσει στη Μόσχα να αναγκάσει σε αποχώρηση την HTS, η οποία όμως δεν το κάνει, ενώ οι προσπάθειες ομάδων της αντιπολίτευσης να εξαναγκάσουν την έξοδό της έχουν επίσης αποτύχει.
Ακόμα, καταβάλλουν προσπάθειες να διαπραγματευτούν ένα ασφαλές πέρασμα για αυτό που αναπόφευκτα θα είναι μια άλλη έξοδος εσωτερικών προσφύγων. Πολίτες έφυγαν από όλες τις γωνιές της χώρας, συχνά για να γλιτώσουν από το συριακό καθεστώς. Τώρα ορισμένοι από τους εκτοπισμένους λένε ότι θα διακινδυνεύσουν να αναζητήσουν καταφύγιο σε αξιωματούχους παρόλο που φοβούνται ότι θα τους διώξουν.
«Η Αλ Νόσρα είναι πλέον μια σκιά της εξουσίας που είχε. Ειδικά από όταν άλλα τάγματα μάχης έχουν ενταχθεί κάτω από μια δύναμη τώρα», δήλωσε ο ένας 34χρονος Αμπου Ρούμε. «Δεν περιμένουμε να αγωνιστούν. Μένουν τώρα στο βορρά με πολλούς πρόσφυγες και οικογένειες» είπε.
Κι ο 29χρονος Ντούνια Σεχαμπί, η οικογένεια του οποίου εγκατέλειψε το ανατολικό Χαλέπι το 2017, σημείωσε ότι οι εξτρεμιστικές ομάδες είχαν μπερδευτεί με ντόπιους και εκτοπισμένους, πολλοί από τους οποίους εγκατέλειψαν τα όπλα τους. Αλλά πρόσθεσε ότι αυτό δεν τους απασχολεί ιδιαίτερα τώρα γιατί αυτό που τους ανησυχεί πολύ περισσότερο είναι πού θα πάνε όταν οι Ρώσοι αρχίσουν την επίθεσή τους.
Ο Λαμπίντ Αλ Νάχας, που δραστηριοποιείται στους πολιτικούς κύκλους της αντιπολίτευσης τα τελευταία πέντε χρόνια, υποστήριξε ότι η πρόταση του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, Στέφαν ντε Μιστούρα, για ανθρωπιστικούς διαδρόμους σε υπό έλεγχο περιοχές είχε «δυνητικά καταστροφικές συνέπειες».
«Είναι απολύτως γελοίο να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση στο Ιντλίμπ μέσω “ανθρωπιστικών διαδρόμων” προς περιοχές του καθεστώτος, ειδικά για τους άμαχους που έφυγαν από τις ελεγχόμενες περιοχές και προτιμούσαν να ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων» συμπλήρωσε.
Σε αυτό το σημείο εξήγησε ότι το να οδηγείς πολίτες, που ξέφυγαν από τον Άσαντ, στα χέρια του σημαίνει ότι θα χουν την ίδια μοίρα με εκατοντάδες χιλιάδες άλλους Σύρους: είτε θα δολοφονηθούν είτε θα φυλακιστούν.
Ο βομβαρδισμός ενός πυκνού πληθυσμού, σημαντικό μέρο του οποίου ζει σε πρωτόγονα καταφύγια με ακατάλληλες προμήθειες, αναπόφευκτα θα αναγκάσει την έξοδο και προς τα σύνορα της Τουρκίας.
Η Άγκυρα δεν έχει ακόμη αποφασίσει εάν θα επιτρέψει στους πρόσφυγες την είσοδο στην περιοχή της «Ασπίδας του Ευφράτη» κι έχει «ωθήσει» τη Ρωσία να σταματήσει την επίθεση. Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν χθες ότι επηρέασαν λίγο τη Μόσχα και ότι φοβούνται ότι μια επιδρομή θα μπορούσε να ξεκινήσει από ρωσικά πλοία την επόμενη εβδομάδα.
«Οι τουρκικές περιοχές Αφρίν και “Ασπίδα του Ευφράτη” δεν έχουν την υποδομή για να δεχτούν εκατοντάδες χιλιάδες νέους ανθρώπους» ανέφερε εργαζόμενος στην ανθρωπιστική βοήθεια της Τουρκίας. «Η αποστολή ανθρώπων εκεί θα μεταφέρει απλά την καταστροφή από μια περιοχή στην άλλη» είπε για να συμπεράνει ότι μία λύση είναι να μην αναγκαστούν να φύγουν.
«Ο κόσμος πρέπει να κρατήσει τους Ρώσους και το (συριακό) καθεστώς να λογοδοτήσει» τόνισε. «Ενδέχεται να επιτεθούν οποιαδήποτε στιγμή σε οποιαδήποτε στιγμή, επεσήμανε ένας 27χρονος ακτιβιστής στο Ιντλίμπ.
«Οι Ιρανοί έχουν ήδη πάρει αυτό που ήθελαν αλλού στη χώρα» δήλωσε ο Μοχάμεντ Αλ Ριφάι από την αντιπολίτευση. «Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εδώ που θέλουν να πολεμήσουν και ξέρουν πώς να το κάνουν. Έχουν κίνητρο. Έχουν χάσει τα πάντα σε ολόκληρη τη χώρα. Πολλοί είναι από τη Γούτα ή το Χαλέπι. Ξέρουμε πώς δουλεύουν οι Ρώσοι. Δεν θα γίνει όπως στο Χαλεπί» υποστήριξε από την πλευρά του.
Σε αυτό συμφώνησε ο Μουνέφ Αλ Σαμί, ηγέτης της αντιπολίτευσης. «Οι Τούρκοι θα μας βοηθήσουν αν “στριμωχτούμε”. Δεν θέλουν να ενοχλούν τους Ρώσους, αλλά δεν θέλουν να χάσουν και την επιρροή τους. Είμαστε στο έλεος δυνάμεων που είναι πολύ μεγαλύτερες από εμάς. Αυτό είναι ένα παιχνίδι που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε. Είναι πολύ μεγαλύτερο από το αίμα του λαού και το έδαφος που αιμορραγεί. Το Ιντλίμπ είναι ο τόπος, όπου όλες οι “ατζέντες” συναντιούνται. Θα υπάρξουν σφαγές εδώ. Και σε παγκόσμια σκηνή, θα υπάρξουν μεγάλες απώλειες».
400.000-700.000 μπορεί αν φύγουν
Την ίδια ώρα πυρετώδεις είναι οι διπλωματικές διεργασίες εκ μέρους της Τουρκίας και Ευρωπαίων, όπως η Γερμανία, για να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική – προσφυγική κρίση από την ενδεχόμενη νέα μεγάλη μετακίνηση ανθρώπων.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ισχυρίστηκε χθες ότι η κυβέρνηση της Συρίας έχει κάθε δικαίωμα να κυνηγάει «τρομοκράτες» από το Ιντλίμπ και ότι οι συνομιλίες για δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων είναι σε εξέλιξη.
Εκτιμάται ότι 2,9 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην επαρχία, οι μισοί από τους οποίους έχουν ήδη εκτοπιστεί από άλλες περιοχές της Συρίας, σύμφωνα με τη UNICEF, που επισημαίνει ότι αυτό σημαίνει πως η αντοχή τους εξαντλείται.
Η οργάνωση προειδοποίησε ότι πάνω από 1 εκατομμύριο παιδιά στη Συρία διατρέχουν κίνδυνο σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης κατά της Ιντλίμπ. «Υπάρχουν παιδιά που έχουν ήδη εκτοπιστεί επτά φορές, πηγαίνοντας από το ένα μέρος στο άλλο και είναι ιδιαίτερα ευάλωτα».
«Είναι πάνω από 1 εκατομμύριο παιδιά… Όταν ακούτε τη ρητορική για μια επίθεση, νομίζω ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν είναι μόνο εναντίον μιας ομάδας ένοπλων ανδρών», δήλωσε ο Μανούελ Φοντέν, επικεφαλής προγραμμάτων έκτακτης ανάγκης του Οργανισμού στη Γενεύη.
Γνωστοποίησε ότι η UNICEF έχει καταρτίσει σχέδια έκτακτης ανάγκης, μεταξύ άλλων για την παροχή καθαρού νερού και προμηθειών σε τρόφιμα για μέρος από τα 400.000 έως 700.000 άτομα, που θα μπορούσαν να φύγουν. Πρόκειται για ένα «πολύ μεγάλο ποσοστό γυναικών και παιδιών που δεν συμμετέχουν σε αυτό, ηλικιωμένοι άνδρες και άλλοι» είπε ο ίδιος.
Σύμφωνα με τον Φοντέν, αν υπάρξει επίθεση, οι πολίτες αναμένεται να φύγουν προς το Χαλέπι ή το Χάμα και το Χομς, αντί για την Τουρκία. «Δεν συμμετέχουμε σε μια συζήτηση για ανθρωπιστικούς διαδρόμους σε αυτό το στάδιο. Νομίζω όμως ότι αυτό που είναι σημαντικό για εμάς είναι ότι οι άνθρωποι που θέλουν να μπορούν να κινηθούν για όσο διάστημα θέλουν με ασφάλεια», δήλωσε ο Φόντειν.
Πηγή: The Guardian