10.11.2018, 17:10 | εφσυν
Αποστολή, Τεχεράνη
Κείμενο – φωτογραφίες: Γιάννης Σεφεριάδης
«Από τις 6 το πρωί έχω γυρίσει όλη την Τεχεράνη, ψάχνω σε όλα τα φαρμακεία τα συνταγογραφημένα φάρμακα χημειοθεραπείας και δεν μπορώ να τα βρω. Κάθομαι απεγνωσμένος στη μέση του δρόμου και δεν ξέρω τι στο διάολο να κάνω»
Το tweet του Αλί στις 10 το πρωί την Τρίτη της 23ης Οκτωβρίου δεν είχε αναδημοσιεύσεις. Δεν ζητούσε μάλλον τέτοιες. Ζητούσε απαντήσεις. «Ψάξε αυτή την υπηρεσία για φαρμακεία», του γράφει ένας.
«Υπάρχει ένα κεντρικό φαρμακείο όπου ίσως τα βρεις», του λέει ένας άλλος. «Πήγα ήδη σε αυτό και έχουν μόνο δύο από τα φάρμακα της συνταγής. Επίσης η ασφάλεια δεν τα καλύπτει. Αυτή δεν είναι χώρα, είναι ένα κράτος ληστών», απαντά με νέο tweet.
Η οικονομική ασφυξία που έχει προκαλέσει η επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων ενάντια στο Ιράν, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης με αντάλλαγμα τη μερική άρση των οικονομικών κυρώσεων, έχει σε πολλές περιπτώσεις ολέθριες επιπτώσεις για τους Ιρανούς πολίτες. Οχι μόνο στα χαμηλά οικονομικά στρώματα, αλλά και στη μεσαία τάξη.
Οι τιμές βασικών αγαθών έχουν εκτοξευτεί, καταγράφεται αύξηση της φτώχειας, υπάρχουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε φάρμακα και ιατρικό εξοπλισμό, ενώ θέσεις εργασίας έχουν χαθεί στον βιομηχανικό και αγροτικό τομέα. «Σε απόλυτη αντίφαση με κάθε ανάγνωση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», σημειώνει στο κεντρικό άρθρο της η εφημερίδα «Χαμσαχρί».
Η βουτιά της αξίας του ιρανικού νομίσματος κι ο αυξανόμενος πληθωρισμός φαντάζουν εν δυνάμει θρυαλλίδα έτοιμη να πυροδοτήσει έκρηξη στην ιρανική κοινωνία. Η λαϊκή αγανάκτηση οδήγησε αξιωματούχους της κυβέρνησης να εμφανιστούν στην τηλεόραση δίνοντας συνεντεύξεις, συνομιλώντας με πολίτες.
«Θα δεχτούμε ως κοινωνία να δαπανούμε περίπου 130.000 ευρώ απλά και μόνο για να προσθέσουμε λίγα χρόνια ζωής στους αρρώστους; Τότε, θα πρέπει να περικόψουμε χρήματα από αλλού». Αυτό αναρωτήθηκε ο υπουργός Υγείας, Χασάν Χασεμί, σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση.
«Βρήκα τα φάρμακα και τα αγόρασα. Αλλά έχασα το νεφρό μου. 50.000.000 ιρανικά ριάλ; (330 ευρώ). Ας κάνουμε επανάσταση. Θα κοστίσει λιγότερο», γράφει σε νέα ανάρτησή του στις 17.00 το ίδιο απόγευμα ο Αλί. Ενα φαρμακείο στα βόρεια της πόλης είχε απόθεμα 2 ενέσεις, απαραίτητες για την πρώτη συνεδρία χημειοθεραπείας του 27χρονου αδελφού του, Ομίντ. Καρκίνος στους λεμφαδένες. Θεραπεία: συνεδρίες κάθε 20 μέρες για έξι μήνες.
«Η τιμή τριπλασιάστηκε»
«Προφανώς και δεν πούλησα το νεφρό μου. Ηταν μια μεταφορά για να εκφράσω την απόγνωσή μου. Από τον Μάιο η τιμή της ένεσης που χρειάζεται σε κάθε συνεδρία της χημειοθεραπείας τριπλασιάστηκε. Το μυαλό μου θα εκραγεί», λέει στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε μαζί του.
«Πριν από τέσσερα χρόνια ο αδερφός μου άρχισε να έχει πόνους στο πόδι. Θεωρήσαμε ότι είναι από το ποδόσφαιρο. Ο πόνος όμως συνέχισε. Και το πόδι του πρήστηκε», λέει στη συνάντηση που είχαμε μαζί του, κοντά στο βόρειο τμήμα της συνοικίας των Φρουρών της Επανάστασης.
Η πενταμελής οικογένεια πούλησε το αμάξι της για να βρουν χρήματα για τα φάρμακα. 70.000.000 ριάλ. «Πριν από την αρρώστια του αδελφού μου πίστευα ότι ήμουν φτωχός. Τώρα νιώθω ότι είμαι πλούσιος. Είναι τόσοι άνθρωποι σε δύσκολη κατάσταση».
Σαν μαυραγορίτες
Κάποιες φαρμακευτικές εταιρείες δεν πουλούν τα προϊόντα τους, περιμένοντας τον νέο γύρο των κυρώσεων Τραμπ, που τέθηκαν σε ισχύ τη Δευτέρα 5 Νοεμβρίου, για την εκτόξευση των τιμών και για μεγαλύτερο κέρδος. Και φυσικά, υπάρχουν παράνομοι διακινητές φαρμάκων.
«Ολοι τους αισχροκερδούν. Ανθρωποι έρχονται από άλλες πόλεις στην Τεχεράνη μόνο και μόνο για να ψάξουν για φάρμακα», λέει η Παρβινί. Δεν είναι κάτι καινούργιο.
«Αυτοί οι πρώτοι έξι μήνες που ακολούθησαν την απόφαση του προέδρου Τραμπ να αποχωρήσει από την πυρηνική συμφωνία έχουν προκαλέσει πιο επώδυνες επιπτώσεις από ποτέ άλλοτε στην ιστορία των κυρώσεων τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες», εξηγεί η 26χρονη Φατιμέ Παρβινί, γιατρός σε ένα φαρμακείο στο κέντρο της πόλης, κοντά στην πρώην αμερικανική πρεσβεία, όπου βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για το Μουσείο της Επανάστασης.
«Βλέπω κάθε μέρα ανθρώπους που έρχονται στο φαρμακείο και δεν έχουν χρήματα. Εχουμε ελλείψεις σε βασικά φάρμακα, γάζες, σερβιέτες. Πουλάμε μέχρι 3 πάνες τη μέρα. Μετά τον Φεβρουάριο και τις νέες κυρώσεις της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ οι τιμές εκτοξεύτηκαν από 30% έως και 150%. Κάποιες φορές περισσότερο», προσθέτει.
«Το μόνο πρόβλημά μας είναι ο Τραμπ», δηλώνει ο οικονομολόγος Χαϊντάρ Ταγκαβί. Με τις εξαιρέσεις που έθεσε σε χώρες όπως η Ινδία, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Τουρκία και άλλες που είναι έτοιμες να αγοράσουν πετρέλαιο από το Ιράν δεν έχει πραγματικές επιπτώσεις.
«Γιατί ο Τραμπ προχώρησε στις νέες κυρώσεις; Απλό. Από απλή ηλιθιότητα».
Πολλοί κερδοσκόποι αγόρασαν φάρμακα και κάθε είδους άλλα προϊόντα πριν από την πρόσφατη νομισματική κρίση στα μέσα Ιουνίου. Και πλέον τα πωλούν σε πολλαπλάσια τιμή καθώς οι νέες, μονομερείς αμερικανικές κυρώσεις εκτόξευσαν τις τιμές των φαρμάκων στα ύψη.
«Σαφώς και οι κυρώσεις επηρεάζουν την ιρανική φαρμακευτική αγορά. Δεν μπορούμε να παρασκευάσουμε φάρμακα στη χώρα», δηλώνει ο γιατρός Χαϊντάρ Αζίζι από το νοσοκομείο Ιμάμ της Τεχεράνης.
«Οι κυρώσεις διαμορφώνουν το κατάλληλο έδαφος για τη μαφία ώστε να διακινεί παράνομα φάρμακα και να βγάζει χρήματα. Αυτή την περίοδο μπορούμε να πούμε ότι οι λίγοι γίνονται πλουσιότεροι και οι πολλοί αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα».
«Ωσπου γίνω καλά, θα πεθάνω»
«Εγώ κατηγορώ το καθεστώς. Ο αδελφός μου τον καρκίνο. Και μου λέει ότι θα γίνω καλά. Στην πορεία για να γίνω καλά, θα πεθάνω» τονίζει ο Αλί.
Την Τετάρτη 24 Οκτωβρίου ο Ομίντ έκανε την πρώτη του ένεση. Κόστισε 35.000.000 ιρανικά ριάλ, ενώ τον Ιούνιο 10.000.000 ριάλ. Είκοσι μέρες μετά θα κοστίζει 50.000.000. «Από τον Νοέμβριο και μετά την γ….ε. Τι να προσθέσω; Ολο το Ιράν την έχει γα…νη».