Περίεργη αυτή η λέξη: Στάση. Περίεργοι κι εμείς οι Ελληνες που τη χρησιμοποιούμε και ως παύση και ως αναμπουμπούλα!
Περίεργη μου φάνηκε κι εκείνη. Μπήκε στη μία και κατέβηκε στην επόμενη. Κατέβηκε και κάθισε σε ακόμη μία –λεωφορείου αυτή τη φορά. Και ενώ περίμενε, κατάλαβα πως τίποτα δεν φαινόταν να της φαίνεται παράταιρο.
Εμένα πάλι, όλα έτσι μου φαίνονταν. Περίεργα, παράταιρα και… λάθος.
Λάθος αφύσικο. Ισως γιατί εκεί, λίγες μόνο στάσεις του τρένου από το κέντρο του Παρισιού προς «τα έξω», η ασχήμια του περιβάλλοντος δεν ταίριαζε με το νεανικό των ανθρώπων. Οι περισσότεροι βέβαια ήταν μαύροι. Και ξένοι. Ποιος ξέρει από πού. Εργατικό προσωπικό –οπότε γιατί να ξέρεις το από πού. Αρκεί να έχεις πού να το στοιβάξεις. Σε άθλιες εργατικές πολυκατοικίες, με τα σχολεία να είναι δίπλα σε μάντρες και βιομηχανικές μονάδες, με τα κομπρεσέρ να βαράνε και τους ανθρώπους να γκριζάρουν πριν την ώρα τους.
Γι’ αυτό σου λέω. Η γαλλική πρωτεύουσα έχει τις χάρες όλες. Και μουσεία και εκθέσεις και μεγάλους οίκους μόδας σε τεράστια νεοκλασικά κτίρια με λαμπιόνια και μπαλόνια και θέατρα και όπερα και ποτάμι και γέφυρες και μπερέδες. Εχει και όχθες: αριστερή και δεξιά. Πάνω κάτω, περπάτα τες όσο να πονέσουν οι πατούσες σου. Εκθέσεις δες όσες θες, μέχρι να τσούξουν τα μάτια σου. Μαγαζιά μπες και ψώνισε έως ν’ αδειάσει το πορτοφόλι σου. Καφέ κι εστιατόρια να τρως και να πίνεις μέχρι να ξεχειλίσει το στομάχι σου. Αλλα, μα τη Σακρ Κερ, μην κάνεις το λάθος και ξεμυτίσεις στα προάστια. Γιατί εκεί, απ’ όπου η Πόλη του Φωτός «παίρνει ρεύμα», μόνο φωτεινά δεν είναι.
Σήμερα, λέει, στο Παρίσι «υπό τον φόβο νέων ταραχών» θα κλείσουν μεγάλα μουσεία (το Λούβρο, το Grand Palais κ.ά.) και εμβληματικοί χώροι όπως η Οπερα. Σου λέει, την κατέστρεψαν οι τεντιμπόηδες το ’68, μην έχουμε τα ίδια και με τους «προαστιακούς» τώρα. Βλέπεις, «ο πρόεδρος Μακρόν μάχεται εναντίον του μίσους και της βίας» και «θέλει να προστατεύσει την πόλη του» (κάτι τέτοια λέει και ο Μπακογιάννης για την Αθήνα) και δεν θα μιλήσει, λέει, με εκπροσώπους του κινήματος των «κίτρινων γιλέκων» «παρά μόνο όταν αυτό θα είναι χρήσιμο για την επίτευξη της ειρήνης». Οταν τους τελειώσει, δηλαδή.
Μετά τον Μπαράκ, προτείνω να πάρει και ο Μανού το Νόμπελ Ειρήνης. Διότι το να λαμβάνεις επιπλέον έκτακτα μέτρα, πέραν των 80.000 δυνάμεων ασφαλείας που θα κατεβάσεις στους δρόμους γιατί «μάχεσαι εναντίον του μίσους και της βίας», δεν το λες και λίγο. Μια μπαγκέτα πήγα να πάρω τις προάλλες και με το που βγήκα από το φουρνάδικο είδα μπροστά μου καμιά δεκαριά ένστολους –κανονικούς, κατακανονικότατους: με κράνη και πλήρη πολεμικό εξοπλισμό. Κοιταχτήκαμε καχύποπτα εκατέρωθεν και η «συμπάθεια» ήτο αμοιβαία και ακαριαία: εγώ κρατώντας την μπαγκέτα, εκείνοι το πολυβόλο.
Ωστόσο, το ακόμα καλύτερο απ’ όσα άκουσα ήταν πως οι απώλειες, λέει, στα έσοδα εστιατορίων και ξενοδοχείων εξαιτίας των «ταραχών» έφτασαν το 50%. Τι είπες τώρα! Οτι ο τουρίστας είδε τα «κίτρινα γιλέκα» και σκιάχτηκε, και όχι τις τιμές ξενοδοχείων και εστιατορίων (10 ευρώ ο καφές, χωρίς νερό).
Δύσκολο να κρίνεις και την «ελεύθερη» οικονομία και τους «κίτρινους» στασιαστές με ίδια μέτρα και σταθμά. Ειδικά στη Γαλλία όπου, εκεί, δύο χρόνια μόλις μετά τη Γαλλική Επανάσταση, έλαβε χώρα ο ορισμός μέτρου και κιλού υπ’ ευθύνη του Διεθνούς Γραφείου Μέτρων και Σταθμών στη γαλλική πόλη Σεβρ. Ελα όμως που εδώ και λίγο καιρό αυτό το Γραφείο αναθεώρησε τον ορισμό τους. Κβαντικά ορίζονται πλέον και ό,τι ήξερες να το ξεχάσεις.
Μπορεί το σημείο αναφοράς, ορισμού και σύγκρισης μέτρων, σταθμών και… στάσεων ν’ αλλάζει, ωστόσο πάντα υπάρχει. Ο ρόλος της οικονομίας (και της πολιτικής πλέον) είναι να το διαφυλάσσει. Και ο ρόλος των (επανα-)στάσεων είναι συνεχώς να το αναδεικνύουν ως το πλέον ασταθές.
Ακόμη κι αν κατορθώσουν να το ορίσουν οι ίδιες.
Ή μάλλον, ειδικά τότε!