Να που έλαβε τέλος όλη αυτή η «εθνική» ανακατωσούρα με τους βόρειους γείτονες. Ελαβε, όμως, τέλος; Μπορεί το διεθνές δίκαιο να μην ενδιαφέρεται για θυμικές «λεπτομέρειες», αλλά πολλοί Ελληνες εξακολουθούν να δυσφορούν. Πολλά ανεξήγητα επικρατούν στα σπλάχνα ενός λαού, που πάντα νιώθει προδομένος και κυνηγημένος, αδικημένος και τα συμπαρομαρτούντα [πληγωμένοι εγωισμοί, φιλότιμο, εθνικό φρόνημα και λοιπά].
Τα πεπολιτισμένα κράτη αγνοούν είτε αδιαφορούν παγερά εάν η συνοχή μιας κοινωνίας απαντά στα βαθιά στρώματα του καθενός, εάν υπάρχει συλλογική μνήμη ή έθιμα που καθορίζουν την πορεία και τη συνέχεια ενός λαού, που από πάνω κομπάζει ότι είναι κληρονόμος ενός αγλαού και παγκόσμιας επιρροής πολιτισμού.
Και οι μεν διεθνείς οργανισμοί έχουν δίκιο, αφού έτσι διαμορφώθηκε η ανθρωπότητα, αφού το διεθνές δίκαιο καθορίζει τις σχέσεις μεταξύ των κρατών της οικουμένης. Το πόσα κράτη ακολουθούν ρητά τις αρχές αυτού του δικαίου είναι, όπως πάντα συμβαίνει μεταξύ ισχυρών και αδυνάτων, αλλουνού παπά ευαγγέλιο. Οι ισορροπίες να μην κλυδωνιστούν.
Εκτός από τα ψυχικά στρώματα που λέγαμε, μικρό πρόβλημα φαίνεται να ανακύπτει από τον μακεδονικό χαλβά, ίσως και από τη μακεδονική σαλάτα, που παρασκευάζονται μεν στην Ελλάδα, έχουν όμως επιθετικό προσδιορισμό που παραπέμπει στους γείτονες· και μπορεί μεν αυτά τα νόστιμα και συμπαθή προϊόντα να μην υπάγονται σε εκείνα που έχουν κατοχυρωμένη [προστατευόμενη] ονομασία προέλευσης, όπως είναι π.χ., η φέτα [όχι πια], ο κρόκος Κοζάνης, η μαστίχα Χίου κι άλλα καμιά δεκαριά, είναι βέβαιο όμως ότι θα υπάρξουν επιπλοκές στη διακίνησή τους. Δηλαδή σαλάτα. Αντε να βρεθεί άκρη.
Ως προστατευόμενη ονομασία προέλευσης νοείται το όνομα μιας περιοχής, που χρησιμοποιείται στην περιγραφή ενός αγροτικού προϊόντος, που παράγεται σ’ αυτήν -ας φανταστούμε εάν τα δύο προαναφερθέντα αποκτήσουν αυτήν την προστατευόμενη ονομασία. Καλύτερα να μην το φανταστούμε.
Εκτός από τα μεγάλα, υπάρχουν και τα μικρά και άντε να βγουν αυτά από τη νοοτροπία αλλά και τη συμβολικότητα, το φαντασιακό ενός λαού, που δεν μπορεί να χωνέψει ότι είναι Ελληνας και όχι Μακεδόνας, ότι είναι Μακεδόνας όπως άλλος είναι Ρουμελιώτης ή Ηπειρώτης, Κρητικός και λοιπά. Δεν αποβάλλονται εύκολα τέτοιες νοηματοδοτήσεις από την καθημερινότητα. Είναι και που η συμφωνία έγινε εσπευσμένα, χωρίς καμία συζήτηση, χωρίς ενημέρωση, σαν να ήρθαν μερικοί πεφωτισμένοι και να μας άνοιξαν τα στραβά.
Και μη γελιόμαστε, έτσι έγινε, ενώ θα μπορούσε να γίνει με πολύ πιο δημοκρατικό και διαφωτιστικό τρόπο· ίσως τότε να πείθονταν και πολλοί από αυτούς που σήμερα δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους, θεωρώντας ότι εκχώρησαν εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα [λες και τώρα δεν έχουν εκχωρήσει με τα φριχτά μνημόνια που υπέγραψαν όλες οι κυβερνήσεις].
Αλλά δεν ξέρουμε πού οφείλεται αυτή η επίσπευση -ή καμωνόμαστε πως δεν ξέρουμε. Είναι απίθανο βέβαια ένας χαλβάς ή μια σαλάτα να περιπλέξουν μια τέτοιου κύρους συμφωνία· ναι, αλλά όχι αδύνατο. Βρε, πώς μπορεί να μπλέξει κανείς.