Οι αυτοδιοικητικές εκλογές, σε πρώτο και δεύτερο βαθμό (δήμοι και περιφέρειες), που θα γίνουν τον Μάιο, φέρνουν στην επιφάνεια τόσο το γενικότερο ζήτημα της ενασχόλησης των πολιτών με τα κοινά όσο και της απαξίωσης των αντιπροσωπευτικών θεσμών και του ρόλου της πολιτικής στη ζωή των ανθρώπων.
Επίσης φέρνουν στην επιφάνεια τα κριτήρια επιλογής αυτών των ανθρώπων που θα διαχειριστούν τα πράγματα των δήμων και των περιφερειών για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Στο δεδομένο περιβάλλον της απαξίωσης της πολιτικής, σε διεθνές επίπεδο, κυρίως γιατί οι πολίτες δεν διακρίνουν τις διαφορές που έχει στη ζωή τους η μια ή η άλλη επιλογή προσώπων, ενώ αισθάνονται αδύναμοι και αναποτελεσματικοί ως προς τη δική τους παρέμβαση -ένα περιβάλλον που στην Ελλάδα εντάθηκε με καταλύτη την ακραία οικονομική κρίση που βίωσε ο ελληνικός λαός- η Αυτοδιοίκηση ήταν και αυτή θύμα αλλά ταυτόχρονα δίνει και μια πρώτης τάξης ευκαιρία για αντιστροφή της κατάστασης.
Η ανάγκη ενεργοποίησης των πολιτών θωρακίζει την ίδια τη δημοκρατία. Η απειλή είναι ένα σαράκι που προέρχεται από την απάθεια, την αδιαφορία και την απαξίωση εκ μέρους των πολιτών που παίρνει χαρακτηριστικά πολιτικής στάσης. Ομως η στάση αυτή αφήνει ένα κενό που από κάποιους καλύπτεται.
Ως γνωστόν η φύση και η κοινωνία το κενό το απεχθάνονται. Ετσι λοιπόν το κενό που αφήνουν οι αδιάφοροι απέναντι στα κοινά πολίτες αποτελεί πρόσφορο έδαφος για δυνάμεις άρνησης της δημοκρατίας, για νεοναζιστικά και ρατσιστικά μορφώματα που δηλητηριάζουν τις λαϊκές συνειδήσεις και κυρίως αυτές που έχουν ασθενή αντανακλαστικά και κενό εμπειρίας.
Η περιγραφή αυτής της κατάστασης δεν γίνεται για να απομακρύνει από την πολιτική, στη βάση της άποψης που λέει ότι «η πολιτική είναι μια βρόμικη υπόθεση», αλλά για να κεντρίσει, να προκαλέσει το ενδιαφέρον για ενασχόληση με τα κοινά. Αν δεν ασχοληθεί, αν δεν ενεργοποιηθεί όποιος κατανοεί αυτή την κατάσταση, τότε παραδίδεται άνευ όρων και παραδίδει τη ζωή του σε μηχανισμούς.
Η ευθύνη είναι όλων μας και πρώτα και κύρια είναι ευθύνη όσων διεκδικούν τη λαϊκή ψήφο στη βάση μιας λογικής με αριστερό-προοδευτικό πρόσημο.
Απέναντι στη λογική που θέλει τους δήμους και τις περιφέρειες ως μια επιχείρηση που θα εκδηλώνουν την ευαισθησία τους με τη λογική της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, θα πρέπει να αντιπαραταχθεί μια λογική Τοπικής Αυτοδιοίκησης που δεσμεύεται για ισότητα, ελευθερία, στήριξη των αδυνάτων και συμμετοχή των πολιτών.
Οι προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές δίνουν μια ευκαιρία στη δημοκρατία των πολιτών. Μπορεί, σε επίπεδο δήμων και περιφερειών, ν’ αποτελέσουν την απαρχή για αντιστροφή αυτής της νοσηρής κατάστασης, για αντεπίθεση της δημοκρατίας και των ενεργών πολιτών.
Η καθιέρωση της απλής αναλογικής στην ανάδειξη των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων δίνει το πλαίσιο για μια τέτοια επανεκκίνηση και δίνει χώρο για δημιουργική παρέμβαση, ιδιαίτερα στη μεταμνημονιακή περίοδο.
Η ανάδειξη συνδυασμών και αξιόπιστων προσώπων που έχουν στο επίκεντρο της προσοχής τους και του πολιτικού τους λόγου τη λύση των προβλημάτων των πολιτών, θέτοντας τους ίδιους τους πολίτες σε ρόλο συμμέτοχου στις αποφάσεις και κοινωνού στα αποτελέσματά τους και όχι ενός απλού ψηφοφόρου, αποτελεί εφαλτήριο που δίνει προοπτική για μια άλλη πορεία.
Η εξαφάνιση της ιδιότητας του πολίτη αποδυναμώνει τον δημόσιο βίο και ό,τι αυτή η ιδιότητα εκφράζει μέσω της συμμετοχής στα κοινά.
Το ζητούμενο είναι φιλολαϊκές επιλογές και καθαρά πρόσωπα, με ρεαλιστικό και οραματικό πρόγραμμα που υπαγορεύεται από τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και όχι τις προσωπικές ανάγκες κάποιων παραγόντων. Οι δήμοι και οι περιφέρειες δεν μπορεί να είναι μόνο το σκαλοπάτι είτε για την πολιτική ανέλιξη κάποιων ή μέσο για την πολιτική νομιμοποίηση δυνάμεων της παραπολιτικής.
Οσοι και όσες έχουμε στο επίκεντρο της δράσης μας τον άνθρωπο και τα προβλήματά του, θα πρέπει να συναντηθούμε στην κάλπη των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών αλλά και μετά στις διοικήσεις των δήμων και των περιφερειών.
Η απλή αναλογική δίνει αξία σε κάθε ψήφο χωριστά και ακυρώνει λογικές απάθειας και αποχής. Η ανάκτηση της αξιοπιστίας της πολιτικής μέσω των αυτοδιοικητικών εκλογών θα είναι μια συμβολή στην ίδια την υπόθεση της δημοκρατίας.
*Περιφερειακός σύμβουλος Αττικής, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ