Τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη έκανε πολλά βήματα πίσω στα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, δικαιωμάτων και δημοκρατίας. Ζητήματα που αποτέλεσαν τον πυρήνα των αρχών της ευρωπαϊκής ιδέας έχουν πάψει πια να θεωρούνται δεδομένα για τη γενιά μας. Η άνοδος των συντηρητικών δυνάμεων την προηγούμενη δεκαετία, η διεθνής χρηματοπιστωτική οικονομική κρίση και η παρέλκυση από τον στόχο της Ε.Ε. για κοινωνική συνοχή είχαν συνέπεια την έκρηξη των λαϊκιστικών ακροδεξιών κομμάτων.
Το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα, η πολιτική οικογένεια των Οικολόγων Πράσινων, έχει δώσει πολλές μάχες στο Ευρωκοινοβούλιο και σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, χρειάζεται μια δημοκρατική, ανθρωπιστική, οικολογική και κοινωνική απάντηση για την Ευρώπη αλλά και για την ανθρωπότητα.
Η ευρωπαϊκή πράσινη οικογένεια είναι ένα ευρωπαϊκό κίνημα ενεργών πολιτών που με το ίδιο πάθος αγωνίζονται για το ίδιο όραμα, για τους ίδιους στόχους. Από την Ιρλανδία μέχρι τη Λιθουανία, από τη Σουηδία μέχρι τη Μάλτα, παλεύουμε για ανθρωπιά, αξιοπρέπεια, βιωσιμότητα, ισότητα, ειρήνη και αλληλεγγύη. Στη σημερινή δύσκολη πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης καμία χώρα δεν είναι ικανή να αντιμετωπίσει τα προβλήματα μόνη της.
Οι ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019 αποτελούν πρόκριμα για την πορεία της Ε.Ε. στα επόμενα χρόνια. Το περιβαλλοντικό ζήτημα δεν αφορά μόνο κάποιους «γραφικούς» οικολόγους, όπως κάποιοι πίστευαν τις προηγούμενες δεκαετίες, αλλά όλους τους κατοίκους του πλανήτη. Οταν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα πετύχαινε ξέφρενους ρυθμούς «ανάπτυξης» τις προηγούμενες δεκαετίες, έπρεπε να σκεφτούμε ότι αυτή η μεγέθυνση δεν θα μπορούσε να υπάρξει ξεκομμένη από το φυσικό περιβάλλον στο οποίο η οικονομία «μετέφερε» το κόστος.
Αν γυρίσουμε πίσω στην Ιστορία, θα δούμε πως είχαμε πολλά παραδείγματα σε παραδοσιακές κοινωνίες του παρελθόντος που αυτή η κατανόηση των ορίων της ανθρώπινης δραστηριότητας ήταν κυρίαρχη.
Οι άνθρωποι σεβόμενοι τη φύση εφάρμοζαν εμπειρικά αρχές της οικολογίας, όπως η επαναχρησιμοποίηση ή η ανακύκλωση, καταφέρνοντας να διατηρήσουν την ισορροπία μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, αξιοποιώντας το ορθά, χωρίς να το βιάζουν. Εχουμε όμως και παραδείγματα καταστροφών σε περιπτώσεις που ο άνθρωπος δεν σεβάστηκε τη φύση, όπως στα Νησιά του Πάσχα, όπου χάθηκε ένας ολόκληρος πολιτισμός από την υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων.
Η κλιματική αλλαγή είναι η πιο χαρακτηριστική πρόκληση της σημερινής εποχής. Αν δεν τιθασεύσουμε την κλιματική αλλαγή, οι επιπτώσεις της μπορεί να προκαλέσουν τεράστιο όλεθρο και να καταστήσουν πολλά μέρη του πλανήτη ουσιαστικά μη κατοικήσιμα. Τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής είναι ορατά και στη χώρα μας. Μείωση της αγροτικής παραγωγής, καταστροφικές πλημμύρες, φωτιές είναι οι άμεσες και ορατές επιπτώσεις της που βιώσαμε δραματικά με την πρόσφατη απώλεια δεκάδων ανθρώπινων ζωών.
Υπάρχει όμως απάντηση στην κλιματική κρίση: είναι ο ήλιος, ο άνεμος και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όχι φυσικά η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων που κάποιοι ονειρεύονται και για τη χώρα μας. Πρέπει να στραφούμε σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις οποίες θα χρησιμοποιούμε με αποδοτικό τρόπο ώστε να καταργήσουμε σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα, δημιουργώντας παράλληλα βιώσιμες θέσεις εργασίας στις πληγείσες περιοχές.
Το δικαίωμα του ασύλου για τους πρόσφυγες είναι για εμάς αδιαπραγμάτευτο. Θέλουμε η πολιτική ασύλου να βασίζεται στην αλληλεγγύη, στην ανθρωπιά και σε μια ομαλή διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον δίκαιο επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των κρατών-μελών και τη θέσπιση νέας ευρωπαϊκής αποστολής θαλάσσιων διασώσεων. Εμείς στα νησιά που ζήσαμε τη διέλευση από τον τόπο μας εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων το 2015, επιδεικνύοντας ένα παγκόσμιο παράδειγμα αλληλεγγύης, ξέρουμε πολύ καλά ότι το κλείσιμο των συνόρων δεν αποτελεί λύση.
Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει κοινά πρότυπα και κοινούς κανόνες για την κινητικότητα στην εργασία και για τη μετανάστευση. Οφείλουμε να δούμε τα αίτια της προσφυγιάς και ως Ε.Ε. να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Η ολοκληρωμένη ιδέα της ανθρώπινης ασφάλειας μπορεί να ευημερήσει μόνο σε ένα περιβάλλον πολυμέρειας, διεθνούς δικαιοσύνης, κράτους δικαίου και προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Το πράσινο όραμα της Ευρώπης είναι το όραμα για μια Ευρώπη που υποστηρίζει την ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας, η οποία θα οδηγήσει σε νέες αξιόλογες θέσεις εργασίας. Που επιδιώκει τη δικαιοσύνη στην κοινωνία, μεταξύ των γενεών, αλλά και τη δημοκρατία χωρίς διακρίσεις· που προστατεύει τους πολίτες της και τους δίνει δικαίωμα στην εξουσία· που αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα και στηρίζει το κράτος δικαίου· που προάγει την παγκόσμια ειρήνη και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης. Για να οικοδομήσουμε μια Ευρώπη που προσφέρει στους πολίτες της, πρέπει να ενισχύσουμε τη δημοκρατία. Το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. θα πρέπει να εξελιχθεί περαιτέρω σε μια πλήρη πολυεπίπεδη δημοκρατία, στην οποία όλες οι δημόσιες αποφάσεις λαμβάνονται με διαφάνεια, από εκλεγμένους και πολιτικά υπόλογους εκπροσώπους.
Επανερχόμενος στις προσεχείς ευρωεκλογές, το δίλημμα για εμάς είναι ξεκάθαρο: προοδευτική ενοποίηση στην Ευρώπη με έμφαση σε δημοκρατία, ειρήνη, ευημερία και περιβαλλοντική ποιότητα ή περιβαλλοντική υποβάθμιση, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, περισσότερα διαχωριστικά σύνορα με αποτέλεσμα την Ακροδεξιά και τον εθνικισμό με αυταρχισμό και βία; Μπροστά σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα, στις ευρωεκλογές του Μαΐου κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα και δηλώνουμε παρόντες και παρούσες, για να δώσουμε τη μάχη μας για την εκπροσώπηση της πολιτικής οικολογίας της Ελλάδας στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο.
* Συνεπικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου των Οικολόγων Πράσινων