Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και όλοι οι χριστιανοί του κόσμου θα πάνε σε μια κηδεία που διαφέρει από τις άλλες. Τους ανθρώπους που χάνουμε εμείς οι κοινοί θνητοί δεν πρόκειται να τους ξαναδούμε. (Ισως καμιά φορά φευγαλέα στα όνειρά μας). Το φέρετρο έχει μέσα ένα σώμα που έχει βάρος.
Λένε κατά τι ελαφρύτερο από το ζωντανό σώμα που περπατούσε. Εικάζεται πως είναι το βάρος της ψυχής που πέταξε. Το αγαπημένο πρόσωπο που μας άφησε δεν έχει καμιά σχέση με το νεκρό του ομοίωμα. Γίνεται ξένο και διαφορετικό, όσο και αν έχει κρατήσει τα ίδια χαρακτηριστικά. Και ζούμε τον πόνο του απόλυτου και οριστικού χωρισμού. Στη σημερινή κηδεία του Χριστού δεν υπάρχει κανένα σώμα.
Περιφέρουμε ένα κενό με κάθε δυνατή μεγαλoπρέπεια και υπέροχες ψαλμωδίες. Κρατάμε και ένα κεράκι. Συνήθως πιάνουμε και ψιλοκουβεντούλα με τον διπλανό μας για τα τρέχοντα προβλήματα που μας απασχολούν. Και κανείς δεν είναι θλιμμένος. Ούτε καν οι παπάδες, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Πιο μπροστά και από τους πολιτικούς, που χρησιμοποιούν την επιτάφια τελετή όπως και την Ανάσταση σαν τηλεοπτικό παράθυρο.
Και γιατί να είναι κάποιος θλιμμένος; Ολοι ξέρουν πως την επομένη, ακριβώς τα μεσάνυχτα, ο Χριστός θα αναστηθεί και θα πάει στους ουρανούς για να μείνει με τον πατέρα του. Θα περιμένουμε μερικούς μήνες μέχρι να ξαναγεννηθεί και, την ίδια εποχή του χρόνου, το σημερινό έργο θα επαναληφθεί.
Επιπλέον έχουμε και μια μπάντα που παίζει πένθιμα εμβατήρια, σαν να είχαμε την κηδεία κάποιου στρατηγού, και την παρουσία κάποιου στρατιωτικού αγήματος με τα όπλα υπό μάλης σε ένδειξη πένθους. Με έναν ελεύθερο συνειρμό, είναι σαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες που σταύρωσαν τον Χριστό, να πήγαιναν στην κηδεία του, με τις λόγχες τους που είχαν τρυπήσει την προηγούμενη μέρα τα πλευρά του.
Και εδώ είναι ακόμα μια θλιβερή συνέπεια της ταύτισης Εκκλησίας-Κράτους. Το κράτος, ως «μαύρη τρύπα» εξουσίας, καταπίνει τα πάντα και τα χρησιμοποιεί για λογαριασμό του. Τα εκκοσμικεύει, αφαιρώντας το μυστήριο και καταργώντας την πίστη. Δηλαδή τα συστατικά στοιχεία της κάθε θρησκείας.
Και είναι απορίας άξιον πώς η Ιεραρχία της Εκκλησίας δέχεται αυτήν την υποταγή, ενώ διαπρεπείς θεολόγοι υποστηρίζουν πως η θρησκεία πρέπει να είναι αυτόνομη και ανεξάρτητη από κάθε αρχή, κρατική ή άλλη. Αναρχος ο Θεός, άναρχη και η εκκλησία του. Αποστολή της η αγάπη και η ειρήνη μέσα στην ισότητα και την απλότητα.
Μην ξεχνάμε πως ο Ιησούς γεννήθηκε σε στάβλο, όπως δηλαδή γεννούν οι πρόσφυγες στα στρατόπεδα ή στους δρόμους. Ας πάρουμε το παράδειγμα του κρατούμενου-μελλοθάνατου Ιησού Χριστού, όπως μας το καταθέτει ο ευαγγελιστής Μάρκος και όπως σχολιάζει η Αμερικανική Ιατρική Ενωση* τις συνέπειες των βασανιστηρίων και της σταύρωσης. Και να δούμε: Εχει καμία σχέση με τη σημερινή κρατική φιέστα;
Μόλις ο Πιλάτος έδωσε την εντολή για σταύρωση, τον παρέλαβαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες. Το πλήθος άρχισε να μαζεύεται για να παρακολουθήσει ένα αγαπημένο θέαμα: το λιντσάρισμα ενός ανθρώπου σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής από το Διοικητήριο του Πιλάτου, στο κέντρο της πόλης, μέχρι τον λόφο Γολγοθά, που σημαίνει «κρανίου τόπος» και βρισκόταν έξω από την πόλη.
Με κνούτα που είχαν στην άκρη σιδερόμπαλες ή κόκαλα από αρνί, με μπαστούνια και ξύλα χτυπούσαν τον κρατούμενο, ακόμα και όταν έπεφτε κάτω. Τον υποχρέωναν να περπατήσει και το μαστίγωμα συνεχιζόταν και άνοιγαν βαθιές πληγές. Καμιά φορά τα κόκαλα στην άκρη του κνούτου έσπαγαν και λειτουργούσαν σαν μικρές λεπίδες. Το αίμα έτρεχε άφθονο αλλά δεν είχε καμία σημασία αφού τον κρατούμενο τον περίμεναν τα χειρότερα. Η σταύρωση.
Ο Ιησούς πρέπει να έφτασε στον σταυρό με σπασμένα πλευρά, με βαθιές πληγές και εξαντλημένος από την προηγούμενη κράτηση όπου είχε στερηθεί τροφή, νερό και ύπνο. Τον ξάπλωσαν με την πλάτη στον σταυρό. Με καρφιά 18 εκ. του κάρφωσαν τους καρπούς και στη συνέχεια τους αστραγάλους για να μπορεί το σώμα να κρατιέται.
Μια πρακτική που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι ήταν να σπάνε τα κόκαλα των ποδιών κάτω από το γόνατο για να επιταχύνουν τον θάνατο. Στη χειρότερη περίπτωση ο θάνατος ερχόταν ύστερα από τέσσερα μερόνυχτα. Ανάλογα με την κράση του κρατουμένου. Διάφορα έντομα πήγαιναν στις πληγές στα μάτια, το στόμα ή στα αυτιά και πουλιά τράβαγαν λουρίδες από τη σάρκα του σταυρωμένου.
Πέρα από τους φρικτούς σωματικούς πόνους, υπήρχε και το μαρτύριο της αναπνοής που μετακινούσε το σώμα και το τράβαγε από τα καρφιά. Συνήθως ο θάνατος ερχόταν από ασφυξία, καρδιακή συγκοπή και στην καλύτερη περίπτωση από αιμορραγία. Ο Χριστός δεν ήταν ο πρώτος που σταυρώθηκε.
Αλλά ούτε και ο τελευταίος. Σχεδόν σε όλο τον κόσμο, σε κάποια γωνιά ένας άνθρωπος σταυρώνεται. Ακούμε τη φωνή του ή είμαστε και εμείς μέσα στο πλήθος που ακολουθεί αλαλάζοντας τον Ιησού στον δρόμο για τον Γολγοθά; Εδώ η σιωπή είναι ένα παραπάνω καρφί.
* Στο βιβλίο The phenomenon of torture: Readings and commentary, edited by Willan E. Schulz. Εκδόσεις University of Pensylvania Press.