Το 1997 ήταν σημαδιακή χρονιά, καθώς κατά πολλούς άνοιξε μια νέα εποχή: ένας άνθρωπος, ο παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι, Γκάρι Κασπάροφ, έχασε για πρώτη φορά από ένα υπερ-υπολογιστή, τον Deep Blue της IBΜ. Από τότε η συζήτηση φούντωσε για το κατά πόσο η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) θα φτάσει ή ακόμα και θα ξεπεράσει τον άνθρωπο.
Είκοσι δύο χρόνια μετά ο Κασπάροφ, σε διεθνές φόρουμ στην Αθήνα και σε μια ομιλία με τίτλο «Το λαμπρό μέλλον του Ανθρώπου + Μηχανή» (The Bright Future of Human + Machine) τόνισε: «Δεν θα πρέπει να υπάρχει το δίλημμα “άνθρωπος ή μηχανή”. Η ανθρώπινη διαίσθηση και η ανθρώπινη εμπειρία, όταν συνεργάζονται με την αναλυτική δύναμη και την ταχύτητα των μηχανών, μπορούν να πετύχουν πολλά. Οι μηχανές δεν θα αντικαταστήσουν την ανθρώπινη δημιουργικότητα ούτε τη συναισθηματική ευαισθησία. Θα μας βοηθήσουν, όμως, να εξερευνήσουμε νέους ορίζοντες τους οποίους δεν έχουμε καν φανταστεί!».
Σ’ αντίθεση με πολλούς επιστήμονες του χώρου της τεχνολογίας, αλλά και πολλούς κροίσους που φαντασιώνονται την οριστική επικράτηση των μηχανών και τη μετατροπή των ανθρώπων σε cyborgs (συνθέσεις ανθρώπου-μηχανής), ο κορυφαίος σκακιστής και θρύλος για τους ανθρώπους της μαθηματικής και σύγχρονης σκέψης εκφράζει με σοφία το ζητούμενο. Ποιο είναι αυτό; Η βελτίωση της ανθρώπινης ζωής και η αντιμετώπιση των προβλημάτων με τη βοήθεια των τεχνολογικών καινοτομιών.
Σίγουρα τα επόμενα χρόνια η Τεχνητή Νοημοσύνη θα καταργεί επαγγέλματα και θέσεις εργασίας και αυτό προκαλεί δικαιολογημένο τρόμο σε μια κοινωνία που ήδη πλήττεται από σημαντικά ποσοστά ανεργίας και χαμηλά επίπεδα μισθών. Ομως θα προσφέρει και δυνατότητες ασύλληπτες μέχρι σήμερα, όπως η δραστική μείωση του χρόνου εργασίας και η εξάλειψη των εργασιών ρουτίνας. Εννοείται βέβαια ότι όλο αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί από τον κοινωνικό έλεγχο στη χρήση της τεχνολογίας και την εξασφάλιση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για όλους τους ανθρώπους, χωρίς προϋποθέσεις, το οποίο θα προστίθεται στις άλλες δραστηριότητές τους, π.χ. στην εργασία τους.
Ενα άλλο προαπαιτούμενο είναι η βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, με ενίσχυση του ανθρωπιστικού χαρακτήρα της. Οδεύουμε προς μια κοινωνία με επιτακτική την ανάγκη μιας διά βίου μάθησης και διαρκούς επανεκπαίδευσης, εφόδια που το κράτος πρέπει να προσφέρει δωρεάν σε όλους, προκειμένου να μπορούν στοιχειωδώς να ανταποκριθούν στις φρενιτιώδεις κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές.
Η πολύπλοκη σχέση ανθρώπου – μηχανής παραπέμπει ευθέως στη σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του και αφορά το επίπεδο ατομικής και κοινωνικής συνείδησης που έχει αναπτύξει σε κάθε δεδομένη ιστορική στιγμή.
Ο διευθυντής της εταιρείας Πληροφορικής Cognizant, Μπένζαμιν Πρινγκ, αναφερόμενος σ’ αυτή τη σύνθετη σχέση, λέει: «Τα ρομπότ είναι μηχανές που πρέπει να κατασκευαστούν, χρησιμοποιούνται και συντηρούνται από τους ανθρώπους…Το λογισμικό από μόνο του είναι ισχυρό, αλλά όταν ο άνθρωπος και η μηχανή συνεργάζονται τα αποτελέσματα είναι ακόμα καλύτερα». Και φυσικά η λήψη των αποφάσεων και η εξεύρεση δημιουργικών λύσεων εναπόκειται πάντα στους ανθρώπους, ειδικά όταν αφορά ζητήματα ηθικής επιλογής.
Η τεχνολογία θα αποτελεί πηγή δεινών, αλλοτρίωσης και εξάρτησης για όσο οι καινοτομίες της θα είναι παραγωγοί ιδιωτικού κέρδους και όχι μέσα προαγωγής του κοινού καλού και του ευ ζην αρμονικά με τη μήτρα των πάντων, τη φύση.
 ποντίκια){kind=link}