Μα, σώθηκαν; Για την ώρα έτσι φαίνεται. Μέχρι βεβαίως την επόμενη κρίση, όταν και πάλι οι μεταρρυθμίσεις, όπως τις αντιλαμβάνονται οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ, θα ξανασώσουν το ευρώ, όταν και πάλι το βάρος θα το σηκώσουν οι λαοί, δηλαδή οι φτωχοί και οι μεσαίες τάξεις.
Αλλά γιατί μόνο ρητορική συμπόνια για τα βάσανα που υπέστησαν οι πολίτες; Είναι αυτονόητο. Η επικεφαλής της μεγαλύτερης δύναμης (πολιτικά και οικονομικά) στην Ευρώπη δεν έχει κανένα λόγο να ανοίξει μια ενοχλητική συζήτηση για τη δομή και τη λειτουργία της Ε.Ε. και της ευρωζώνης.
Οποτε κάποιος Ευρωπαίος ηγέτης επιχείρησε, έστω και δειλά, να προκαλέσει δημόσιο διάλογο καταθέτοντας προτάσεις, οι Γερμανοί πολιτικοί τον γείωναν είτε με παρελκυστική τακτική (ας το αφήσουμε για αργότερα, δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες), είτε αποψιλώνοντας τις πιο ριζοσπαστικές εκδοχές των ιδεών του.
Οπως έχουν δείξει όλες οι έρευνες, η πιο ευνοημένη χώρα από τη νομισματική ένωση, με τη μορφή που ισχύει, είναι η Γερμανία. Αυτό συνέβαινε και τότε που τα πράγματα εξελίσσονταν ομαλά, αλλά και την περίοδο της κρίσης. Κερδίζει τα περισσότερα, πληρώνει τα λιγότερα, ελέγχει τα κέντρα λήψης των αποφάσεων, είναι στο απυρόβλητο, η γερμανική Ευρώπη είναι καθεστώς. Γιατί λοιπόν να θέλει να αλλάξει κάτι;
Κανένας προβληματισμός από την κ. Μέρκελ σχετικά με τις αιτίες που προκάλεσαν την κρίση, κανένας προβληματισμός για τις απαντήσεις που δόθηκαν για να μην καταρρεύσει το σύστημα, κανένας προβληματισμός για την αύξηση των ανισοτήτων στο εσωτερικό των χωρών (μηδέ της δικής της εξαιρουμένης), κανένας προβληματισμός για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων με τον Νότο να αγκομαχά και τον Βορρά να αντιστέκεται σε κάθε σκέψη για κλείσιμο της ψαλίδας, κανένας προβληματισμός για τις πολιτικές κλειστών συνόρων που εφαρμόζουν πολλές κυβερνήσεις κόντρα στις συμφωνίες, που είναι ιερές μόνον όταν πρόκειται για την υλοποίηση νεοφιλελεύθερων λογικών, κανένας προβληματισμός για τον αντιδραστικό ευρωσκεπτικισμό που απλώνεται και τροφοδοτεί τον εθνικισμό, τη μισαλλοδοξία, την ισλαμοφοβία, την Ακρα Δεξιά.
Αφήνοντας όμως εκτός συζήτησης τις αιτίες που έχουν δημιουργήσει τα προβλήματα είναι βέβαιο ότι το πολιτικό προσωπικό της Ευρώπης θα κληθεί ξανά και μάλλον σύντομα να αναμετρηθεί μαζί τους.
Ο Ιταλός ιστορικός Εντσο Τραβέρσο περιγράφει με συνοπτικό τρόπο την κατάσταση: «Εάν δεχτούμε την ιδέα ότι η οικοδόμηση της Ευρώπης προϋποθέτει την υιοθέτηση πολιτικών λιτότητας, ότι οι περιορισμοί που έχουν τεθεί σε εφαρμογή από τις αγορές είναι αδιαμφισβήτητοι, ότι υπάρχουν πάρα πολλοί μετανάστες και ότι οι παράνομοι πρέπει να απελαθούν αντί να νομιμοποιηθούν, ότι το Ισλάμ είναι ασυμβίβαστο με τη δυτική δημοκρατία και ότι η τρομοκρατία θα πρέπει να καταπολεμηθεί με ειδικούς νόμους που μειώνουν τις πολιτικές ελευθερίες, όπως λένε οι κυβερνήσεις μας εδώ και δέκα χρόνια, τότε η Ακροδεξιά θα ευημερήσει» (left.gr 16.5.2019).
Ανάγωγα
Ο γραμματέας του κόμματος (Αυγενάκης) λέει ότι υπάρχουν φήμες και πληροφορίες για νοθεία στις εκλογές. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος (Τζαβάρας) σιγοντάρει τον γραμματέα. Ο αρχηγός του κόμματος (Μητσοτάκης) αδειάζει και τους δύο. Ωστόσο, και ο πρώτος και ο δεύτερος παραμένουν στις θέσεις τους. Ελλειμμα σοβαρότητας. Τουλάχιστον.