Η απρόσμενα μεγάλη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι ταυτόχρονα ήττα για τον κόσμο της εργασίας στην ελληνική κοινωνία και για την Αριστερά στην Ευρώπη, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πιο συγκροτημένο αριστερό ριζοσπαστικό πολιτικό υπόδειγμα στη γηραιά ήπειρο και παραμένει η μεγάλη πρωτοπόρα δύναμη για την ανατροπή του μεταμοντέρνου νεοφιλελευθερισμού και της Ακροδεξιάς σε μια πορεία προς τον σοσιαλισμό.
Ποιες είναι όμως οι σημαντικότερες αιτίες της ήττας και κατά πόσο αυτές μπορούν να αναιρεθούν στο μικρό διάστημα των σαράντα ημερών μέχρι τις πολιτικές εκλογές, ώστε να υπάρξει νικηφόρο αποτέλεσμα; Η βασικότερη αιτία της καθίζησης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και η κατακόρυφη άνοδος της Νέας Δημοκρατίας είναι το γεγονός πως δεν έλαβε συγκροτημένα και εξειδικευμένα μέτρα για την ανακούφιση των μικρομεσαίων στρωμάτων στην Ελλάδα, τα οποία είναι πολυπληθή και σηκώνουν το μεγάλο βάρος της φορολογίας και της οικονομικής αφαίμαξης σε όλη την περίοδο των μνημονίων.
Τα στρώματα αυτά, οργισμένα, ψήφισαν τη Ν.Δ. επειδή νιώθουν αδικημένα και είναι. Τα μικρομεσαία κοινωνικά στρώματα δεν είναι μόνο οι ιδιοκτήτες των μικρών επιχειρήσεων, από την οικογενειακή επιχείρηση μέχρι την εργασιακή απασχόληση είκοσι ατόμων. Είναι και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, οι οποίοι έχουν ένα, δύο ή τρία διαμερίσματα ή άλλα ακίνητα, δεν έχουν εισοδήματα από αυτά λόγω μνημονίων αλλά φορολογούνται και στενάζουν κ.λπ. κ.λπ.
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές περιπτώσεις με παραλλαγές. Εδώ συμπεριλαμβάνεται και μια μερίδα του αγροτικού κόσμου. Μάλιστα τα σημαντικά μέτρα υπέρ των μεταναστών, άκρως αναγκαία πολιτικά για μια αριστερή κυβέρνηση, σε αρκετούς μικρομεσαίους μεγάλωσε το αίσθημα αδικίας και οργής. Είναι σαφές πως ένα εκλογικό ποσοστό πάντα στις ευρωβουλευτικές εκλογές είναι καμπανάκι ή κριτική ψήφος σε άλλο κόμμα. Αυτό το εκλογικό τμήμα επανέρχεται.
Στρατηγικό λάθος υπήρξε η απουσία κριτικού επιθετικού λόγου απέναντι στο ΚΙΝ.ΑΛΛ., η ηγεσία του οποίου αποτελεί σκληρή νεοφιλελεύθερη μερίδα του αστικού κεφαλαίου, εκφράζει δυνάμεις αντιδραστικές με ειδικά συμφέροντα στο βαθύ κράτος και δεσμεύει δυνάμεις μικρομεσαίων και εργαζομένων, ενώ η διαπλοκή του από την κεντρική πολιτική εξουσία έως τον σκληρό πυρήνα των πελατειακών σχέσεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με τους πολλαπλούς εκβιασμούς παραμένει ανέπαφη και λειτουργεί ως συγκοινωνούν δοχείο με τη Νέα Δημοκρατία στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως στην Κρήτη.
Δεν αναφέρθηκε στους πολιτικούς λόγους των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία το μεγάλο πρόβλημα των νεοφιλελεύθερων και ακροδεξιών ευρωπαϊκών επιλογών των βασικών θεσμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες έχουν άμεση σχέση με την εκπόνηση των εσωτερικών κατευθύνσεων και της άσκησης πολιτικής σε κάθε χώρα, επομένως και στην Ελλάδα. Σημαντική έλλειψη του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε η παντελής απουσία των μεγάλων σκανδάλων όπως της Novartis από τον πολιτικό λόγο του πρωθυπουργού, στοιχείο το οποίο αργεί να ολοκληρωθεί λόγω της δικαστικής εξουσίας, αλλά αποτελεί τομή στη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Μέσα από την ηθικοπολιτική εκκαθάριση των σκανδάλων έπρεπε να καταδειχτεί το βάθος της πολιτικής ελευθερίας και της δημοκρατίας που στοχεύει ο ΣΥΡΙΖΑ συγκριτικά με την καθεστωτική πρακτική της Δεξιάς και του συμπλέγματος των μέσων μαζικής ενημέρωσης ως μηχανισμών καταστολής της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Αυτή η πτυχή θα επηρέαζε και τους νέους. Συναρτημένο ζήτημα με την παράμετρο των ΜΜΕ, είναι η αλαζονεία χειρισμού της ΕΡΤ όταν εκδίωξαν τον Σταύρο Καπάκο που είχε όραμα και στρατηγική να δημιουργήσει έναν δημόσιο φορέα κριτικής σκέψης και ενημέρωσης, αφήνοντας τον τοξικό κ. Ταγματάρχη να συνεχίσει το βούλιαγμα της συντηρητικής πεπατημένης. Τώρα η ΕΡΤ δεν μπορεί να λειτουργήσει ως ολοκληρωμένο αντίβαρο κριτικής συνείδησης, παρά την εμφανή διαφορά της με τη φασίζουσα ενημέρωση των ιδιωτικών καναλιών, ιστότοπων κ.λπ.
Το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέρωπο καλλιεργήθηκε μικρόψυχα και κακομοίρικα και από τις άλλες αριστερές δυνάμεις λόγω σταλινικής πρακτικής και πολιτικής θεολογίας, κριτική σκέψη πουθενά. Η γραφειοκρατική λειτουργία του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο είναι ανύπαρκτο από πλευράς αναλύσεων, παρέμβασης κοινωνικής και τώρα που χρειάστηκε να βάλει πλάτη απουσίαζε παταγωδώς. Εδώ και χρόνια έχουν επικρατήσει οι γραφειοκράτες χωρίς άποψη, όποιος εκφράζει κριτική σκέψη είναι ύποπτος ή γραφικός. Το κόμμα του συλλογικού διανοούμενου έχει μεταβληθεί σε κόμμα του συλλογικού ιδιώτη-γραφειοκράτη, όπου ο καθένας ξεσκίζει ένα κομμάτι του ανάλογα με τα συμφέροντά του και οι λεγόμενες τάσεις είναι κλειστοί μηχανισμοί χωρίς ιδέες και όραμα.
Το βούλιαγμα στις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι η απόλυτη έκφραση αυτής της κατάστασης. Στην ίδια ρότα έχει δρομολογηθεί και η νεολαία, γι’ αυτό δεν μπόρεσε να γίνει καμία παρέμβαση στις νέες ηλικίες ψηφοφόρων που στράφηκαν προς τη Χρυσή Αυγή ή σε συντηρητικές δυνάμεις. Χρειάζεται μετά τις πολιτικές εκλογές πολιτικός επανασχεδιασμός του κόμματος στη βάση της αντιπροσωπευτικής και αμεσης δημοκρατίας.
Υπάρχει πλήρης απουσία ενός συγκροτημένου σχεδίου οικουμενικών ιδεών και αξιών ζωής που θα δίνει όραμα και έμπνευση στην καθημερινότητα του πολίτη, και ειδικά των νέων, με κριτική σχέση στις νέες τεχνολογίες, στο Διαδίκτυο και στην τεχνητή νοημοσύνη που θα καταλήγει στα νέα κινητά και θα εγκαθιστά τον ολοκληρωτισμό στην καθημερινότητά τους.
Ο βαθύς συντηρητισμός των γραφειοκρατών π.χ. στον εκπαιδευτικό τομέα λειτουργούσε ως βαρίδι στις επιλογές των υπουργών Παιδείας να πραγματοποιήσουν τολμηρές μεταρρυθμίσεις ή ρήξεις στη μέση εκπαίδευση.
Ο αναμφισβήτητος ηγέτης Αλέξης Τσίπρας, με το «φονικό» πολιτικό ένστικτο αλλά χωρίς το ταλέντο στην επιλογή κατάλληλων συνεργατών, πρέπει να βοηθηθεί με τη θεσμική συγκρότηση μιας δεξαμενής πολιτικής σκέψης που θα αποτελείται κυρίως από φιλοσόφους και θα δημιουργεί στρατηγικές απαντήσεις στο πολύπλοκο ευρωπαϊκό και παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Η πρώτη πολιτική πράξη της κυβέρνησης μέχρι τις εκλογές πρέπει να είναι ένα πακέτο στοχευμένων μέτρων για τους μικρομεσαίους ανά κατηγορία και πρόβλημα. Δεύτερη επιλογή είναι η κριτική επίθεση στο ΚΙΝ.ΑΛΛ. με βάση το πολιτικό του πρόγραμμα ως «ουρά» της Ν.Δ., άρα και της Ακροδεξιάς. Αυτό προϋποθέτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία πρέπει να λειτουργήσει ως στρατηγική πολιτική επιλογή με καθαρά πρόσωπα στη βάση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας σε σύνδεση με την άμεση δημοκρατία. Ετσι λειτούργησε το ΕΑΜ κόντρα στην ηγεσία του ΚΚΕ.
Σήμερα χρειάζεται ένα νέο ΕΑΜ των λαών της Ευρώπης χωρίς όπλα, με πολύ κριτική σκέψη και πολιτισμό υψηλού επιπέδου για τους πολλούς. Νίκη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στις ερχόμενες εκλογές μπορεί να υπάρξει με πίστη και όραμα στις οικουμενικές αξίες που θα ξεκλειδώνουν την ψυχή του λαού.