«Εμείς κάναμε την αρχή, ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε» (Λένιν)
Aς συνεχίσουμε να ψηλαφίζουμε το πρόσφατο (ευρω)εκλογικό αποτέλεσμα, ψάχνοντας όμως να βρούμε γενικότερες ατραπούς και όχι στείρες μικροκομματικές ή άλλες κοντόφθαλμες προεκτάσεις. Σε τέτοιες περιστάσεις κρίνονται η γενική και ειδική κατάσταση μίας χώρας με σοβαρούς όρους μέλλοντος, το πρακτικό κομμάτι που αφορά στο ποιοι καρπώνονται ή μη προνόμια, αλλά και ποιος ο ακριβής ρόλος απωθημένων του παρελθόντος…
Τα βασικά δεξιά επιχειρήματα όλα αυτά τα χρόνια ήθελαν να χτυπήσουν «αλύπητα» τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί ήταν κόμμα της Αριστεράς. Τον εγκαλούσαν, μάλιστα, κάποιες φορές ακόμα και γιατί δεν έπραττε αριστερές πολιτικές… Ενώ μέσα τους χαίρονταν για διάφορα μέτρα που οι ίδιοι θα ήθελαν να εφαρμόζονται (και να τα χρεώνονται οι άλλοι…). Τελικά, για τη ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ «έφταιγε» πρωί, μεσημέρι, βράδυ, γιατί δεν περίμεναν ποτέ πως η Αριστερά θα μπορούσε να πάρει την εξουσία στη χώρα. Τους την στέρησε για περισσότερα χρόνια από όσα άντεχαν μέσα τους και αποφάσισαν να βάλουν στο στόχαστρο κάθε τι αριστερό. Δεν συμβιβάστηκαν ποτέ με αυτή την εξέλιξη, ούτε σήμερα που φαίνεται πως είναι κοντά στην παλινόρθωση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δέχτηκε αυτή τη σημαντική ήττα, γιατί εφάρμοσε τις δικές τους πολιτικές. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Από τη στιγμή που ένα κόμμα της εγχώριας Αριστεράς έκανε τη στρατηγική επιλογή να συμβιβαστεί με τους ξένους θεσμούς, που έχουν συγκεκριμένο πολιτικό πρόσημο και ξεκάθαρες κατευθύνσεις για την οικονομία, στις εκλογές του 2019 θα δοκιμαζόταν η αποδοχή μίας δεξιάς ατζέντας. Επομένως, δεν κέρδισαν και τόσο πολύ οι δεξιές αντιλήψεις, εκτός κι αν βρεθήκαμε σε αυτή τη συντηρητικοποίηση συνειδητά. Όμως αν ισχύει κάτι τέτοιο, με ρίζες μάλιστα στην κοινωνία, αυτό γεννάει σκέψεις πως η ανασφάλεια θεριεύει και τα πράγματα δεν είναι τόσο καλά όσο μας τα παρουσιάζουν διάφοροι.
Το γεγονός πως, με βάση το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της περασμένης Κυριακής, καταγράφεται μία δεξιόστροφη εγχώρια τάση τμήματος του πληθυσμού, δεν λέει κάτι το οριστικό. Γιατί είναι πολύ δύσκολο να πιστέψει ο οποιοσδήποτε νουνεχής και σοβαρός άνθρωπος πως τις λύσεις για το μέλλον των λαών, των κοινωνιών, και εν γένει της ανθρωπότητας, μπορούν να τις φέρουν η διαρκής λιτότητα, η εξυπηρέτηση των μεγάλων συμφερόντων, τα κελεύσματα των τραπεζιτών, η νομική και κατασταλτική σκλήρυνση… Επομένως, εξακολουθεί το μεγάλο επίδικο της ιστορίας να είναι αν θα μπορέσει επιτέλους να ορθωθεί μία διαφορετική πρόταση. Όχι διαχείρισης, αλλά υπέρβασης. Όχι αλλοίωσης, αλλά αναδιαμόρφωσης. Όχι συμβιβασμού, αλλά ριζοσπαστικής αύρας και δημιουργικής ποιότητας…
Βρισκόμαστε λίγο πριν το τέλος της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Τα πράγματα έχουν μπερδευτεί, έχουν χειροτερέψει, αλλά έχουν και απλοποιηθεί κάπως. Σε αυτή τη δεκαετία εμφανίστηκαν σε μεγάλη ποσότητα μορφές πάλης, που δεν έφεραν μία τελική νίκη, αλλά εμπλούτισαν τα περιθώρια δράσης και τις εμπειρίες του κόσμου του αγώνα. Στη δική μας «επενδυτική τράπεζα» βρίσκονται πλέον σημαντικά πράγματα. Στα μέσα της δεκαετίας του 2000 ήταν πολύ δύσκολο να προβλέψεις τέτοιες κινητικότητες. Αυτά δεν σβήνουν, λοιπόν. Όσοι ποντάρουν στη δική τους παλινόρθωση, για να εκδικηθούν το στρατόπεδο του αγώνα, της πάλης για μία καλύτερη ζωή των πολλών, θα ηττηθούν αργά ή γρήγορα. Ως αποτέλεσμα των συνθηκών που θα δημιουργήσουν οι ίδιοι… Όχι γιατί είναι «κακοί άνθρωποι», αλλά πολύ απλά γιατί η ιδεολογία τους δεν εξασφαλίζει γενική ευημερία, αλλά ωθεί σε όξυνση των ταξικών και κοινωνικών αντιθέσεων.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα έγινε μία πρώτη υπέρβαση. Ένα μικρό βήμα, που δεν αρκεί επ΄ουδενί. Ήρθε στην εξουσία η Ανανεωτική Αριστερά. Πάλι στα μέσα της δεκαετίας του 2000 θα μπορούσε να φανταστεί κάποιος μία τέτοια εξέλιξη μόνο ως το αποτέλεσμα μίας συνεργασίας με το κραταιό τότε ΠΑΣΟΚ. Η Αριστερά αυτή δοκιμάστηκε υπό την ασφυκτική πίεση ορκισμένων εχθρών της… Όταν γενικώς η Αριστερά (προς ώρας δεν θα ορίσουμε το ακριβές περιεχόμενο των προταγμάτων της…) θα έχει ως μοναδικό μονόδρομο την άσκηση καθαρής αριστερής πολιτικής, τότε ο κόσμος μας θα είναι διαφορετικός.
Είμαστε σε μία εποχή που οι στρογγυλοποιήσεις, το τακτ και η ευγένεια δεν αφορούν στο ουσιαστικό, αλλά στις συναναστροφές και στις λεπτομέρειες… Όχι επειδή το λέμε διάφοροι, όχι γιατί έτσι επιτάσσουν οι φανατισμοί και τα δικά μας πάθη. Αλλά, γιατί οι άνθρωποι που κρατούν τα ηνία της παγκόσμιας κυριαρχίας έχουν κάνει τις επιλογές τους. Το ραντεβού στους δρόμους του αγώνα δεν έσβησε, αντιθέτως ανανεώθηκε αυτόματα… Γιατί σε έναν πλανήτη που εφαρμόζονται ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές, σε έναν πλανήτη που αυξάνουν οι ανισότητες και οι κάθε δια-λογής ρατσισμοί και διαχωρισμοί, σε έναν πλανήτη που υπερθερμαίνεται (γιατί έτσι θέλουν κάποιοι λίγοι…), οι αντιστάσεις δεν γεννιώνται ούτε από ιδεολογίες, ούτε από πολιτικές αντιλήψεις, ούτε από βολονταριστικές εξάρσεις, ούτε από ατομικές πνευματικές συγκροτήσεις. Αντιθέτως, προσδιορίζονται από τις ίδιες τις αντικειμενικές συνθήκες και από τις αντοχές των λεπτών ισορροπιών που διαμορφώνονται…
Θα πουν κάποιοι, «μα καλά, γράφονται όλα αυτά επειδή έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ με 9.5% τις ευρωεκλογές»; Μα, φυσικά και όχι… Αυτό είναι μονάχα ένα επεισόδιο. Σε μία σειρά που ακόμα βρίσκεται στις «αρχές προβολής της»… Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ, οι προγενέστερες νίκες και η τωρινή ήττα του, οι ελληνικές εξελίξεις, η σχέση με την Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, και όλα αυτά, απλά επιβεβαιώνουν εκείνους που αντιλαμβάνονται το είδος των ανταγωνισμών του μέλλοντος. Σε μία τέτοια περίσταση δεν είναι να απελπίζεται κάποιος, ούτε να αισιοδοξεί. Αλλά, με κυνισμό και ανθρωπιά συνάμα, να ορίσει τους βηματισμούς του σε δρόμους που άλλοι διάλεξαν, άλλοι ασφαλτόστρωσαν, άλλοι καρπώθηκαν τις υπεραξίες τους, και άλλοι έβαλαν τα σήματα. Αυτούς τους δρόμους, όμως, τους αλλάζουν μονάχα όσοι έχουν τη δύναμη να τους προχωρήσουν μέχρι τέλους…