Είναι παλιά και δοκιμασμένη πολιτικάντικη συνταγή: ο πολιτικός πρέπει να έχει πάντοτε έτοιμη την απάντηση. Η ερώτηση δεν ενδιαφέρει. Άπειρες φορές σε άπειρες παραλλαγές το έχουμε…
Του Κώστα Καναβούρη
Είναι παλιά και δοκιμασμένη πολιτικάντικη συνταγή: ο πολιτικός πρέπει να έχει πάντοτε έτοιμη την απάντηση. Η ερώτηση δεν ενδιαφέρει. Άπειρες φορές σε άπειρες παραλλαγές το έχουμε δει τα έργο. Ωστόσο, σε τούτη την προεκλογική περίοδο ο Κυριάκος Μητσοτάκης το τερμάτισε: ο πολιτικός δεν ομιλεί. Τίποτα. Κιχ. Τσιμουδιά. Ούτε ντιμπέιτ με τον Αλέξη Τσίπρα. Ούτε τήρηση των συμφωνηθέντων για τις αλλαγές στην ηγεσία της δικαστικής εξουσίας. Ούτε συμμετοχή στο νομοθετικό έργο της Βουλής. Σιγή ασυρμάτου διότι μέγας ο φόβος: μην ξεφύγει κάτι τι και αποκαλυφθεί το πρόγραμμα της Ν.Δ.. Και, απ’ ό,τι δείχνει η άκρα του τάφου σιωπή, μάλλον σκοτάδι και έρεβος κρύβει αυτό το ακριβοθώρητο πρόγραμμα για να το φυλάνε ως επτασφράγιστο μυστικό οι κλειδοκράτορες. Προέχει να πειστεί ο ελληνικός λαός μέχρι τις εκλογές ότι η «οικογένεια Άνταμς (Στουρνάρας, Ξαφά, Βρούτσης και λοιποί του «αόρατου θιάσου») κατοικεί στο «Μικρό σπίτι στο λιβάδι» (“Πέρασε στον πάστορα το φυστικοβούτυρο”…). Κομματάκι δύσκολο το εγχείρημα βέβαια. Κι έτσι…, σιωπή. Το λέει και ο θυμόσοφος λαός, τον οποίο σε τόσο μεγάλη εκτίμηση έχουν διάφορα γνωστά και μη εξαιρετέα στελέχη της Ν.Δ.: «Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι». Πρόκειται φυσικά για το μέλι της εξουσίας, ο εθισμός στο οποίο προκάλεσε άγριο στερητικό σύνδρομο στο παλιό κομματικό σύστημα από την πενταετή σχεδόν έλλειψή του. Πώς λοιπόν να μην εμφανίζονται με ασυγκράτητη σιελόρροια στην προοπτική όχι απλώς να ξαναχώσουν το χέρι τους στο μέλι, αλλά να πέσουν ολόκληροι μέσα και να εκδικηθούν αυτόν που τους το στέρησε. Δηλαδή τον ελληνικό λαό.
Ας το έχουμε υπόψιν μας όλοι καθώς θα βαδίζουμε προς τις εκλογές. Καθώς η Ν.Δ. θα εξακολουθεί με κάθε τρόπο να εμφανίζεται σαν πρόβατο που φυλάει τους λύκους, παραμένοντας κρυμμένη σε κοινή θέα. Είπαμε, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Μόνο που αυτό είναι μια επαίσχυντη λογική κατασκευή, αφού τα μέσα είναι εκείνα που φανερώνουν τον σκοπό, κάτι που δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω. Όταν λοιπόν τα μέσα είναι άθλια, τότε και ο σκοπός είναι άθλιος. Και όταν σε όλα τα άθλια μέσα (διαστρέβλωση, ψεύτικες ειδήσεις, αχρεία κατασυκοφάντηση, απόκρυψη, συσκότιση της πραγματικότητας, επιθετικότατος ρεβανσισμός και τόσα άλλα) έρχονται να προστεθούν η σιωπή και η άρνηση του διαλόγου με επιχειρήματα (ή μήπως ο διάλογος έπαψε να αποτελεί την πεμπτουσία της δημοκρατίας…), τούτο δεν μπορεί πάρα να δείχνει ότι ο σκοπός είναι τόσο άγριος, που και το παραμικρό «στραβοπάτημα» μπορεί να τον φανερώσει. Γι’ αυτό και η ακραία δειλία παρουσιάζεται ως απαύγασμα δημοκρατικότητας. Η διαστροφή των εννοιών σε όλο της το μεγαλείο.
«Che fece… il gran rifiuto» – «Αυτός που έκανε τη μεγάλη άρνηση» για να θυμηθούμε και τον Καβάφη. Να θυμηθούμε ότι ο μεγάλος Αλεξανδρινός αναπλαισίωσε τον στίχο από την «Κόλαση» του Δάντη που χρησιμοποίησε ως τίτλο βάζοντας αποσιωπητικά εκεί που υπήρχαν δύο λεξούλες: «per vilta». «Από δειλία».
Γράφει σχετικά ο Γιώργος Σεφέρης (ελπίζω να μην κατηγορηθεί για μεταθανάτιο συριζομαδουρισμό), ο οποίος μάλιστα θεωρούσε το συγκεκριμένο ποίημα «δείγμα στόμφου και κούφιου αισθηματισμού»:
«Ο τίτλος αυτός είναι ένας στίχος του Δάντη παραμορφωμένος που ανήκει στην ακόλουθη περικοπή της ‘Κόλασης’ (ΙΙΙ, 52 – 64)… ‘Οι ψυχές που έκαναν τη μεγάλη άρνηση είναι οι πιο καταφρονημένες απ’ όλες που βλέπουμε σ’ ολόκληρη την Κόλαση’. Όχι οι πιο κολασμένες ή οι πιο βασανισμένες – οι πιο καταφρονεμένες. Είναι οι ψυχές των αδιάφορων, των ουδέτερων∙ εκείνων που έζησαν «χωρίς ψόγο και χωρίς έπαινο» (στ. 36) γιατί αρνήθηκαν να πράξουν και το καλό και το κακό∙ τους αποστρέφεται και ο Θεός και ο Σατανάς (στ. 63). Δεν τους καταδέχεται ούτε καν η Κόλαση (στ. 41) (…) Είναι έξω από την ιεραρχία των ανθρώπινων παθών που είναι η Κωμωδία, είναι στο περιθώριο, δεν περνούν τον Αχέροντα∙ είναι στο περιθώριο της ζωής και του θανάτου∙ ποτέ τους δεν ήταν ζωντανοί (…)».
Αυτά -ανάμεσα σε άλλα- λέει ο Γιώργος Σεφέρης για τη δειλία της άρνησης. Για την περιφρονητική δειλία προς τις ζωές των άλλων θα μπορούσαμε να προσθέσουμε. Την περιφρονητική δειλία, που είναι αναπόσπαστο στοιχείο του νεοφιλελευθερισμού. Και του ακροδεξιάς κοπής ακραίου Κέντρου, αφού, φαίνεται, η δεξιά… απόσταση είναι πολύ πιο ίση από την άλλη, την ακατονόμαστη.
Αυτή ακριβώς την επίβουλη δειλία πρέπει να αποτρέψει ο ελληνικός λαός.
MOTO
Όταν τα μέσα είναι άθλια, τότε και ο σκοπός είναι άθλιος. Και όταν σε όλα τα άθλια μέσα έρχονται να προστεθούν η σιωπή και η άρνηση του διαλόγου με επιχειρήματα, τούτο δεν μπορεί πάρα να δείχνει ότι ο σκοπός είναι τόσο άγριος, που και το παραμικρό «στραβοπάτημα» μπορεί να τον φανερώσει
