Δεν είναι καινούργιο το κόλπο. Είναι τόσο παλιό παγκοσμίως όσο και οι πανάρχαιες αποτυχημένες θεωρίες του “σταξίματος του πλούτου προς τα κάτω” που γράφαμε προχτές. Η λαθροχειρία στην έννοια του “μεσαίου” συμπληρώνει απαραίτητα την κατάφορα άδικη στήριξη των ανώτερων στρωμάτων. Σε κάθε καλό παραμύθι ο λύκος ντύνεται γιαγιά.
Αναγκαστικά λοιπόν σε αυτές τις εκλογές θα ξαναλέμε τα βασικά. Καταρχήν άλλο μεσαία εισοδήματα, άλλο μεσαία τάξη. Μεσαία εισοδήματα είναι προφανώς ένας στατιστικός όρος και μόνο. Συνήθως χρησιμοποιείται ως εξής: Το 40% των πολιτών έχει χαμηλά εισοδήματα, το 40% μεσαία και το 20% ανώτερα. Άρα αυτό που είναι μεσαίο εισόδημα εδώ, αλλού είναι χαμηλό και αλλού υψηλό. Στην Ιαπωνία μεσαίο οικογενειακό εισόδημα είναι πάνω από 50 χιλιάδες ευρώ, στην Ζάμπια μεσαία είναι τα 7 χιλιάδες ευρώ το χρόνο. Στην Ελλάδα μετά την κρίση, μεσαία οικογενειακά εισοδήματα λογικά θεωρούνται αυτά μεταξύ 20 και 35 χιλιάδων ευρώ. Δηλαδή με 40 χιλιαδες οικογενειακό εισόδημα στην Ελλάδα βρίσκεσαι στο ανώτερο 20%; Δυστυχώς ναι, αυτό προκάλεσε η μείωση του ΑΕΠ κατά 25% στα χρόνια της κρίσης.
Μεσαία τάξη είναι κοινωνικός όρος. Σημαίνει ακριβώς το ίδιο με αυτό που οι μαρξιστές ονομάζουν παλιά και νέα μικροαστική τάξη. Παραδοσιακούς μικρούς εμπόρους, ελεύθερους επαγγελματίες, μισθωτούς με σχετικά διευθυντική θέση.
Η μεσαία τάξη δεν ταυτίζεται με τα μεσαία εισοδήματα, ιδιαίτερα μέσα στην κρίση. Πολλοί μισθωτοί έχουν μεσαίο εισόδημα, πολλοί μικρέμποροι και επαγγελματίες έχουν φτωχοποιηθεί.
Πολιτικές “στήριξης της μεσαίας τάξης¨που επαγγέλεται η ΝΔ δεν υπάρχουν, μπορεί να υπάρχουν πολιτικές στήριξης των μεσαίων εισοδημάτων. Αν ένας ελεύθερος επαγγελματίας δεν έχει δουλειά, τον στηρίζεις όπως στηρίζεις και τον υπάλληλο. Το ασφαλιστικό που ψηφίστηκε το 2016 τους περισσότερους από τη “μεσαία τάξη” τους βοήθησε, γιατί μειώθηκαν οι εισφορές τους ως συνάρτηση του μειωμένου μέσα στην κρίση εισοδήματος τους.
Από πουθενά δεν προκύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αδίκησε φορολογικά ή ασφαλιστικά τα εισοδήματα 20 με 35 χιλιάδες ευρώ. Δεν τους έδωσε κοινωνικά επιδόματα όπως στους άπορους. Αλλά η επιβάρυνση τους δεν αυξήθηκε μετά το 2015. Η δυσφορία βέβαια που αισθάνονται είναι πραγματική. Γιατί συμπιέστηκαν πολύ το 2010-2015 και δεν έχουν ανέβει ακόμη. Έβγαζαν 45 χιλιάδες το χρόνο και βγάζουν ως οικογένεια 30, είναι κι αυτό ζόρι ειδικά αν είχες δάνεια, παιδιά που σπουδάζουν κλπ. Άλλο όμως ότι δεν αναπλήρωσαν ακόμη τις απώλειες του 2010-15 και άλλο αυτό που ισχυρίζεται η ΝΔ.
Δεσμέυεται η ΝΔ να στηρίξει αυτά τα πραγματικά μεσαία εισοδήματα; Φυσικά και όχι, αφού στην πλειοψηφία τους είναι μισθωτοί. Ζευγάρια μισθωτών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέσα με σχετική προστασία της απασχόλησης τους, αυτός είναι ο πυρήνας των μεσαίων εισοδημάτων σήμερα στην Ελλάδα.
Η ΝΔ δεσμεύεται να μειώσει τα μεσαία εισοδήματα με τις επιχειρησιακές συμβάσεις. Οι κλαδικές συμβάσεις στην Ελλάδα είναι η τελευταία άμυνα των μεσαίων εισοδημάτων, της ανώτερης μισθωτής εργασίας. Χάρη σ’ αυτές μπορεί ένα ζευγάρι μισθωτών να παίρνουν 1000 ευρώ ο καθένας το μήνα επί 14 μήνες. Και να μην είναι φτωχοί αλλά μεσαίου εισοδήματος. Αυτούς όμως ακριβώς δεσμεύεται να πατήσει ο γνωστός οδοστρωτήρας.
Αντίστοιχα στους μικρούς επαγγελματίες, μια επαναφορά των εισφορών τύπου ΟΑΕΕ θα σημάνει τον κακό χαμό για τα μεσαία εισοδήματα. Θα ελαφρύνει βέβαια όσους βγάζουν περισσότερα.
Καθώς λοιπόν το πρόγραμμα της ΝΔ είναι η φορολογική, ασφαλιστική και κανονιστική ελάφρυνση του ανώτερου 20%, και επειδη αυτό δεν λέγεται, βαφτίζει το κρέας ψάρι δηλαδή τα οικογενειακά εισοδήματα πάνω από 45-50 χιλιάδες ευρώ το χρόνο μεσαία. Ναι, αυτά θα τα ελαφρύνει, συμφωνούμε.
Προφανώς η ΝΔ επενδύει σε ένα παμπάλαιο στερεότυπο. Ότι η ευρύτερη αριστερά “κυνηγάει την μεσαία τάξη”, κάτι που τελευταία φορά μπορεί να είχε νόημα πριν 100 χρόνια, με άλλη αριστερά και άλλη μεσαία τάξη. Πρώτο ζητούμενο λοιπόν είναι να μην τσιμπάμε κι εμείς στο στερεότυπο, να πούμε με θάρρος ότι τα πραγματικά μεσαία εισοδήματα αποτελούν στρατηγικό κομμάτι της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας που επιδιώκουμε να αντιταχθεί στις νεοσυντηρητικές πολιτικές.
