documento / 19.04.2022 | 15:25
κώστας βαξεβάνης
Ο Πάνος Σκουρλέτης ανακοίνωσε πως θα κάνει μήνυση τον δημοσιογράφο Γιώργο Λακόπουλο για όσα έχει γράψει γι αυτόν. Δεν πρωτοτυπεί ο Σκουρλέτης. Αυτή τη μέθοδο έχουν χρησιμοποιήσει ο Άδωνης Γεωργιάδης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και πολλοί ακόμη της ΝΔ, για να εμφανιστούν ως θύματα εχθρών δημοσιογράφων. Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι η αναγνώριση της κριτικής που ασκεί η δημοσιογραφία ως «εχθρικής».
Όποιος κάνει μήνυση σε δημοσιογράφο για κρίσεις και πολιτικούς του σχολιασμούς, καθώς και όποιος προσπαθεί να τον τιμωρήσει γιατί δεν του αρέσουν αυτές οι κρίσεις, δεν ανήκει στο δημοκρατικό τόξο αυτών που αντιλαμβάνονται τη δημοσιογραφία ως στοιχείο ελέγχου σε μια Δημοκρατία.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από το γενικό τους πλαίσιο. Η δουλειά και ταυτόχρονα ευθύνη του δημοσιογράφου είναι να καταγράφει την επικαιρότητα, να τη σχολιάζει και να εκφράζει κρίσεις για όσα συμβαίνουν ή για τα πρόσωπα. Αυτό κάνει ο δημοσιογράφος και δεν θα το αντιστρέψουμε γιατί αρέσει ή δεν αρέσει σε κάποιους. Είναι σα να λέμε πως ο ηλεκτρολόγος αλλάζει πρίζες. Αρέσει δεν αρέσει που τις αλλάζει, αυτή είναι η δουλειά του.
Ο δημοσιογράφος δεν είναι ανεξέλεγκτος. Αν δημοσιοποιήσει στοιχεία που δεν είναι πραγματικά, πως για παράδειγμα κάποιος είναι κλέφτης, τότε είναι υπόλογος απέναντι στο νόμο. Αν όμως εκφέρει άποψη και «αξιολογικές κρίσεις» όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι νόμοι, τότε δεν είναι υπόλογος αλλά αντιθέτως κάνει τη δουλειά του. Η ελευθερία του Τύπου δεν είναι διαπραγματεύσιμη και προστατεύει πρωτίστως το δικαίωμα του δημοσιογράφου στην ανεμπόδιστη ελευθερία της γνώμης. Κανένας νόμος δεν λέει και καμιά λογική δεν ανέχεται, ότι ο δημοσιογράφος είναι υπόλογος ή τιμωρείται για το αν αρέσει το γραπτό του, το άρθρο του, στον Πάνο Σκουρλέτη ή στον Άδωνη Γεωργιάδη.
Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)με το άρθρο 10 και η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), είναι σαφή στο αν υπάρχουν περιορισμοί στην κριτική, ειδικά αν πρόκειται για δημόσια πρόσωπα. Το ΕΔΔΑ, έχει αποφανθεί πως ο δημοσιογράφος έχει δικαίωμα να ασκήσει σκληρή, υπερβολική ακόμη και άδικη κριτική σε πολιτικά πρόσωπα. Τα δε πολιτικά πρόσωπα πρέπει να ανέχονται αυτή την κριτική και να διαβιούν σε «γυάλινο σπίτι», επιλέγοντας την διαφάνεια. Οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ δεν είναι παράλογες. Το πολιτικό πρόσωπο έχει επιλέξει εθελοντικά να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Μαζί λοιπόν με την επιλογή του ρόλου (αλλά και τα ευεργετήματα όπως η αναγνωρισιμότητα, οι υψηλοί μισθοί, τα υπουργικά αυτοκίνητα κλπ) υπάρχει και η κριτική. Κάθε πολιτικό πρόσωπο όταν επιλέγει την κάθοδο στην πολιτική, γνωρίζει πως η απόφαση πάει πακέτο με την θετική ή την αρνητική δημοσιότητα. Με τις καλές ή κακές κριτικές.
Όταν ο δημοσιογράφος γράφει πως «ο Μητσοτάκης είναι ένας ανέμελος, ασυναίσθητος και κακός πρωθυπουργός» κάνει μια κρίση και δεν μπορεί να διωχθεί γι αυτό. Όταν γράφει ότι «ο Σκουρλέτης ήταν ένας ανίκανος και προβληματικός Γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ» εκφέρει άποψη και δεν είναι ούτε ελέγξιμο, ούτε κολάσιμο. Όταν επίσης γράφει πως «ο Άδωνης Γεωργιάδης είναι ένας καραγκιόζης της πολιτικής» κάνει μια αξιολογική κρίση. Πολύ θα ήθελε ίσως ο Άδωνης να υπάρξει όχι μόνο φυλάκιση αλλά και ανασκολοπισμός του δημοσιογράφου, αλλά ευτυχώς ζούμε αρκετά βορειότερα και ασφαλέστερα της Σαουδικής Αραβίας.
Ειδικά για τον χαρακτηρισμό «καραγκιόζης», το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει αποφανθεί σε υπόθεση μάλιστα ελληνικού ενδιαφέροντος, πως είναι κρίση (και ως κρίση δικαίωμα) του δημοσιογράφου. Έλληνας δημοσιογράφος αθωώθηκε γιατί αποκάλεσε σε δημοσίευμα έναν δικαστή καραγκιόζη. Αυτό σίγουρα δεν αρέσει σε δικαστές, αλλά αρέσει στους νόμους και εγγυάται την ελευθερία του Τύπου.
Ας πάμε στα ειδικά. Ο Γιώργος Λακόπουλος, τον οποίο απειλεί με μήνυση ο πρώην Γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, έχει γράψει αρκετά σκληρά άρθρα και όχι μόνο για τον Σκουρλέτη. Ο Νίκος Παππάς, ο Παύλος Πολάκης, ο Γιάννης Ραγκούσης, όλοι τους από το χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν δεχθεί σκληρή κριτική από το Λακόπουλο. Σε αυτή την κριτική μπορούν να απαντήσουν, ή απλώς μπορούν να τη δεχθούν επειδή γνωρίζουν πως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής τους λειτουργίας. Έτσι πρέπει να κάνουν οι πολιτικοί. Αν τους πειράζει η κριτική, μπορούν να πάνε στα Κουφονήσια και να ανοίξουν μπαράκι εξασφαλίζοντας ησυχία και ανωνυμία.
Το αν θίγεται ο κάθε Σκουρλέτης από όσα γράφει ο κάθε δημοσιογράφος, δεν είναι αυτό που καθορίζει το αν επιτρέπεται να εκφράζεται ο δημοσιογράφος. Επίσης το αν συμφωνεί κάποιος με όσα γράφει ο δημοσιογράφος, αν τα θεωρεί καλά ή κακά, δεν καθορίζει τα όριά του τα οποία έχουν προβλεφθεί νομικά.
Ο Λακόπουλος, ο οποίος απειλείται με μήνυση δεν έγραψε ποτέ για σκάνδαλα Σκουρλέτη, ούτε για εμπλοκή του σε αμφιλεγόμενες καταστάσεις. Δεν τον είπε καν καραγκιόζη, αν και ο νόμος του δίνει το δικαίωμα. Έκρινε τον τρόπο που πολιτεύτηκε και πολιτεύεται στο ΣΥΡΙΖΑ. Για αυτά που γράφει ο Λακόπουλος ως κρίση θα κριθεί από τους αναγνώστες του, όχι από τα δικαστήρια. Και γι αυτά που κάνει στην πολιτική του πορεία ο Σκουρλέτης θα κριθεί από τους πολίτες (και νομίζω έχει ήδη κριθεί).
Η απειλή για μηνύσεις, ακόμη και αν έχουν ως δικαιολογία τον εκνευρισμό του πρώην Γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ λόγω της αποδοκιμασίας των επιλογών του στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, το μόνο που επιβεβαιώνουν είναι πως δεν θέλει δημοσιογράφους αλλά λιβανιστήρια. Έχει φιλοδοξίες Μωυσή αριστερού τύπου και κινδυνεύει να αυτοτοποθετηθεί όχι μόνο μπροστά σε αρνητική κριτική για αυτό, αλλά και στη χλεύη.
Να πάμε σε ακόμη πιο ειδικά τώρα. Ο Πάνος Σκουρλέτης, ήταν από τους ελάχιστους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν υπέγραψε την ερώτηση του συνόλου σχεδόν της Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ για τον αποκλεισμό του Documento μέσω της λίστας Πέτσα. Δεν το θεωρούσε άραγε θέμα Δημοκρατίας και Αριστερής ηθικής, ή έχει για τη δημοσιογραφία την αντίληψη πως πρέπει να είναι φιλική στον ίδιο και να κρατάει και αγιαστούρα στο χέρι μαζί με φωτογραφία του ως εικόνισμα;
Το 2020, ο Σκουρλέτης μιλώντας στο κανάλι του Μαρινάκη είπε: «Δεν αισθάνομαι την ανάγκη να πιάσω κάποιου είδους συζήτηση με τον κ. Βαξεβάνη. Άλλωστε, θα σας πω ότι εδώ και χρόνια και εγώ και ο πολιτικός μου χώρος έχω αναπτύξει τα αντισώματά μου απέναντι στον αυριανισμό και τον νεοαυριανισμό”. Απέδωσε από κοινού με το Μητσοτάκη και τη σύζυγό του, άθλιους χαρακτηρισμούς, για να αμαυρώσει το βασικό έντυπο ερευνητικής δημοσιογραφίας στην Ελλάδα. Το έκανε γιατί το θεωρούσε εχθρικό προς το πρόσωπό του ή μάλλον γιατί το θεωρούσε φιλικό σε αυτό που αντιλαμβάνεται ως εχθρό του, τον Αλέξη Τσίπρα. Αλλά μια και τότε μίλησε για νεοαυριανισμό (και επειδή η ζωή είναι σκληρή) ρίξτε μια ματιά στα βίντεο του Συνεδρίου για να δείτε τι σημαίνει νεοαυριανισμός και άποψη για την πολιτική . Ο Πάνος Σκουρλέτης, όρθιος στο Συνέδριο επιτίθεται και βρίζει συντρόφους του γιατί (και πάλι) δεν του αρέσει η άποψή τους.
Επί τρία χρόνια, ο Πάνος Σκουρλέτης, επιτίθεται παρασκηνιακά στο Documento, φτάνοντας στη σημείο να λέει σε κομματικές οργανώσεις να μην αγοράζουν την εφημερίδα. Δε νομίζω πως υπάρχει άλλο πρόσωπο, τόσο ευθυγραμμισμένο με τις διαθέσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Τους λόγους τους γνωρίζει ο ίδιος αλλά πολιτικά είναι με μοναδικό τρόπο αναγνώσιμοι.
Ο Πάνος Σκουρλέτης συμπεριφέρεται εχθρικά στη δημοσιογραφία και όχι μόνο στο Λακόπουλο. Ούτε εγώ συμφωνώ με το Λακόπουλο και όσα γράφει στο σύνολό τους, ούτε αυτός με εμένα ή όποιον άλλο δημοσιογράφο. Συμφωνώ όμως πως ο Σκουρλέτης υπήρξε ένα πρόσωπο επιζήμιο για τον ΣΥΡΙΖΑ και το επιβεβαιώνει σήμερα προσπαθώντας να βάλει την Αριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ να καλύψουν και αυτόν και το έλλειμμά του. Να θυμίσω πως είναι το μοναδικό πολιτικό στέλεχος που απαίτησε από την Πολιτική Γραμματεία, να βγάλει ανακοίνωση καταδίκης δημοσιογράφου.
ΥΓ: Στο παρελθόν στήριξα ακόμη και τον Κουρτάκη όταν τον συνέλαβαν στα πλαίσια του αυτόφωρου. Είναι αυτονόητο πως σε ενδεχόμενη μήνυση, θα είμαι μάρτυρας του Λακόπουλου.