22.03.2018, 17:10 | εφσυν
Η μεταρρύθμιση στην ευρωζώνη της Ε.Ε. αναμένεται να θέσει για ακόμη μία φορά αντιμέτωπους τον ισχυρό Βορρά και τον αδύναμο Νότο, με τον πρώτο να βρίσκεται σε θέση ισχύος και να έχει το πρώτο χέρι. Οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν τον Ιούνιο και μια πρώτη συζήτηση θα γίνει στη διήμερη σύνοδο κορυφής που αρχίζει σήμερα στη βελγική πρωτεύουσα. Η κάθε χώρα θα εκφράσει επίσημα τις απόψεις της και θα φανούν οι τάσεις αλλά και οι συμμαχίες μεταξύ των κρατών-μελών.
Ηδη όμως μια ομάδα 8 χωρών του Βορρά (Ολλανδία, Εσθονία, Φινλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Ιρλανδία, Σουηδία και Δανία) έχουν γνωστοποιήσει λίγο-πολύ τις θέσεις τους. Οι εν λόγω χώρες επικαλούνται την «επιτυχημένη» πολιτική λιτότητας και αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας του Γερμανού τέως υπουργού Οικονομικών και αφεντικού της ευρωζώνης Βόλγκανγκ Σόιμπλε.
Οι «8» έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα επιτρέψουν να γίνει η μεταρρύθμιση της ευρωζώνης «δεκανίκι» για τις οικονομίες των χωρών του Νότου. Με άλλα λόγια, δεν πρόκειται να δεχτούν αλλαγές που θα θεωρηθούν ευνοϊκές για τις 4 χώρες του Νότου (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα). Επανέρχεται λοιπόν στην Ε.Ε. η καρικατούρα του σοβαρού, οικονόμου και πειθαρχημένου Βορρά έναντι του ασόβαρου, σπάταλου και επιπόλαιου Νότου.
Η ομάδα των 8, με επικεφαλής την Ολλανδία, έχει ρίξει τα δίχτυα της και σε άλλες χώρες (Αυστρία, Σλοβενία, Σλοβακία), αλλά ποντάρουν κυρίως στην υποστήριξη της Γερμανίας. Απέναντι στη συμπαγή και επιθετική συμμαχία του Βορρά, οι χώρες του Νότου εμφανίζονται άτολμες, εξασθενημένες από την κρίση, με υποτυπώδη συντονισμό στις θέσεις τους και έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στη Γαλλία. Επιπλέον η Ιταλία είναι σαν ακυβέρνητο καράβι…
Διαφορές απόψεων για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης υπάρχουν και μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου, παρά την προσπάθεια του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και της καγκελάριου Ανγκελα Μέρκελ να δείξουν ότι ο γερμανο-γαλλικός άξονας δεν έχει σκουριάσει. Κατά την τελευταία συνάντηση στο Παρίσι, οι δύο ηγέτες μίλησαν περί ενός οδικού χάρτη μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη των 19 μέχρι τον Ιούνιο. Και έμειναν εκεί, προτιμώντας να επιδείξουν την καλή συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα μετανάστευσης, εμπορίου και άμυνας.
Η Ολλανδία, που θεωρείται «ο λοχαγός» της Γερμανίας στην Ε.Ε., δεν άργησε να αντιδράσει εκ μέρους των «8». Ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε (φιλελεύθερος) δήλωσε ότι το Παρίσι και το Βερολίνο δεν πρέπει να επιχειρούν να επιβάλουν στους άλλους τις ιδέες τους για τη μεταρρύθμιση της Ε.Ε. και της ευρωζώνης. Μια προειδοποίηση προς το Βερολίνο ότι δεν πρέπει να ξεχνάει τους συμμάχους του στην Ε.Ε. που στήριξαν τις γερμανικές θέσεις, ιδίως στο θέμα της Ελλάδας.
Επίσης ο Μ. Ρούτε βλέπει με ανησυχία τη δέσμευση των Χριστιανοδημοκρατών της Α. Μέρκελ, στο πλαίσιο του κυβερνητικού συνασπισμού με τους σοσιαλδημοκράτες, να αυξήσει τις συνεισφορές στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. κυρίως για την έρευνα, την καινοτομία και την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων.
Ως προς την ευρωζώνη, αντιτίθεται στις γαλλικές ιδέες περί θέσπισης ενός προϋπολογισμού και μίας θεσης υπουργού Οικονομικών για να βελτιωθεί η αντιμετώπιση των κρίσεων. Για τον Ολλανδό «κάθε χώρα είναι κατ’ αρχάς υπεύθυνη για τον εαυτό της». Και «η καλύτερη προστασία είναι η δημοσιονομική σταθερότητα».
Ως προς τις μεταρρυθμίσεις, ο Ολλανδός, και γενικά οι «8», ζητεί να ολοκληρωθεί πριν απ’ όλα η τραπεζιτική ένωση, να προωθηθεί το ελεύτερο εμπόριο και να γίνουν σεβαστοί οι δημοσιονομικοί κανόνες. Οι «φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις» μπορούν να περιμένουν.
Οι «8» δείχνουν να διάκεινται θετικά απέναντι στη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, το οποίο θα δανείζει, υπό όρους, χρήματα στις χώρες της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν προβλήματα ελέγχοντας παράλληλα την πορεία των μεταρρυθμίσεων, μόνο όμως εφόσον τα κράτη-μέλη διατηρούν τον έλεγχο του Ταμείου και των δανείων. Λίγο-πολύ το «ευαγγέλιο» του Β. Σόιμπλε…
Τι λένε Παρίσι και Βερολίνο
Η Γαλλία και η Γερμανία όμως, παρόλο που διαφωνούν σε πολλά ζητήματα γύρω από το θέμα της μεταρρύθμισης, βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Θέλουν να προωθήσουν μια φιλόδοξη μεταρρύθμιση της Ε.Ε. για να αντιδράσουν στην άνοδο ακροδεξιών, λαϊκιστικών και γενικά αντιευρωπαϊκών κομμάτων πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου 2019.
Πώς θα αντιμετωπίσει όμως η Α. Μέρκελ την «εξέγερση» των 8 συμμάχων της; Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Ουόπκε Χοέκστα φρόντισε στις αρχές Μαρτίου να καθησυχάσει την ομάδα των 8. Σύμφωνα με τον Ολλανδό υπουργό, που βρέθηκε στο Βερολίνο την ημέρα της ορκωμοσίας της νέας γερμανικής κυβέρνησης, η Γερμανία συμμετείχε στις παρασκηνιακές ζυμώσεις των «8», με τον πρώην υπηρεσιακό πρωθυπουργό και δεξί χέρι της Α. Μέρκελ, Π. Αλτμάιγερ.
«Αίσθησή μου είναι ότι η Γερμανία προσυπογράφει τα περισσότερα από τα θέματα που θίγουμε και είναι ικανοποιημένη τόσο με την πρωτοβουλία αυτή καθαυτή όσο και με το περιεχόμενό της» δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός, προσθέτοντας ότι «η Γερμανία παραμένει ο πλέον σημαντικός μας σύμμαχος». Οι «8» λοιπόν παραλαμβάνουν τη σκυτάλη από τον Β. Σόιμπλε με στόχο να διατηρηθεί αμετάβλητη η πολιτική παρακαταθήκη του τελευταίου υπέρ μιας πολιτικής αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Το Βερολίνο δεν έχει προς το παρόν τοποθετηθεί για τις θέσεις των «8». Στις Βρυξέλλες όμως αυτό που αναμένεται είναι να χρησιμοποιήσει η Α. Μέρκελ τη γνωστή τακτική της: να βάλει δηλαδή τους «8» μπροστά και να κινεί τα νήματα από πίσω…
