30.09.2018, 10:00 | εφσυν
Σφοδρή κριτική στην Ελλάδα και καταδίκη για το ποινικό και πειθαρχικό σύστημα το οποίο, κατά το Στρασβούργο, στερείται σοβαρότητα, ασκεί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), το οποίο απασχόλησε υπόθεση βασανισμού πολιτών από αστυνομικό ο οποίος δέχτηκε ποινή «χάδι» και προαγωγή στο Σώμα πριν από τη συνταξιοδότησή του.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα καταδικάζεται από το δικαστήριο του Στρασβούργου για την ακραία συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων, την ώρα μάλιστα που στη χώρα μας συμπεριφορές ενστόλων καταφέρνουν να είναι πάντα επίκαιρες.
Οι καταγγελίες σε βάρος αστυνομικών οργάνων για απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση δεν ελέγχονται επαρκώς και οδηγούν στην ατιμωρησία των δραστών.
«Η επιβληθείσα ποινή από τα ελληνικά δικαστήρια δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποθαρρύνει τον δράστη ή άλλους κρατικούς αξιωματικούς από τη διάπραξη βασανιστηρίων κατά πολιτών», λέει το ΕΔΑΔ, στο οποίο προσέφυγαν δύο Ελληνες πολίτες που κατά την κράτησή τους σε αστυνομικό τμήμα κακοποιήθηκαν από αστυνομικό με συσκευή που προκαλούσε ηλεκτροσόκ.
Αν και ο αστυνομικός παραπέμφθηκε για κακούργημα, ο βαθμός του αδικήματος μετατράπηκε σε πλημμέλημα και τελικώς καταδικάστηκε με ελαφρυντικά για βασανιστήρια σε ποινή πέντε ετών φυλάκισης, μετατραπείσα σε χρηματική προς 5 ευρώ την ημέρα, πληρωτέα μάλιστα σε 36 μηνιαίες δόσεις, προς διευκόλυνση του δράστη.
«Ο σκοπός των διατάξεων εσωτερικού δικαίου σχετικά με την τιμωρία βασανιστηρίων που προκαλούν κρατικοί υπάλληλοι είναι να εξασφαλίσει πραγματική προστασία των πολιτών όταν βρίσκονται υπό την αποκλειστική εποπτεία της αστυνομίας και να θεσπίσουν αποτελεσματικά μέτρα για την τιμωρία και την πρόληψη της κακομεταχείρισης από κρατικούς αξιωματικούς. Η επιείκεια της ποινής που επιβλήθηκε στον αστυνομικό ήταν προφανώς δυσανάλογη εν όψει της σοβαρότητας των βασανιστηρίων σε βάρος των προσφευγόντων», συνεχίζει το Στρασβούργο.
Κοντολογίς, από την απόφαση του ΕΔΑΔ προκύπτει το συμπέρασμα ότι ο αστυνομικός που βασάνισε δεν είχε υποφέρει ποτέ από τις συνέπειες των πράξεών του ως αστυνομικός, καθώς είχε παραιτηθεί από μόνος του από τη θέση του στην αστυνομία, έχοντας εργαστεί εκεί οκτώ χρόνια μετά τα βασανιστήρια, είχε προαχθεί και δεν τιμωρήθηκε ποτέ πειθαρχικά.
Ακόμα, το ΕΔΑΔ διαπίστωσε ότι το ποινικό και πειθαρχικό σύστημα στην Ελλάδα, όπως εφαρμόστηκε στην επίδικη υπόθεση, στερείται σοβαρότητα και δεν είναι σε θέση να έχει αποτρεπτικό αποτέλεσμα ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική πρόληψη παράνομων πράξεων όπως τα βασανιστήρια.
Στο διά ταύτα της καταδικαστικής απόφασής του, υποχρεώνει την ελληνική πολιτεία να καταβάλει σε καθέναν από τους προσφεύγοντες 26.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 2.000 ευρώ, από κοινού, για έξοδα και δαπάνες.
Οι ελληνικές παθογένειες
Του Βασίλη Χειρδάρη, ποινικολόγουΗ παρουσιαζόμενη υπόθεση δείχνει την παθογένεια του συστήματος. Αστυνομικός βασάνισε χρησιμοποιώντας ηλεκτροσόκ δύο παραβάτες του ΚΟΚ. Δηλαδή χρησιμοποίησε ακραία, εξευτελιστική και απάνθρωπη μεταχείριση για να ανακρίνει δύο ανθρώπους που είχαν διαπράξει απλές, συνηθισμένες παραβιάσεις.
Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο, αντί να τον τιμωρήσει ανάλογα με το αδίκημα που διέπραξε των βασανιστηρίων, του επέβαλε, αναγνωρίζοντας ελαφρυντικό, ποινή φυλάκισης μετατραπείσα σε χρηματική, πληρωτέα σε 36 δόσεις!
Ο καταδικασθείς δεν τιμωρήθηκε πειθαρχικά και βγήκε αλώβητος στη σύνταξη.
Δεν έφτασε αυτό, αλλά η πολιτεία, αναγνωρίζοντας τον επαγγελματισμό του, τον προήγαγε πριν από τη συνταξιοδότηση.
Το ευρωπαϊκό δικαστήριο όπου προσέφυγαν τα θύματα των βασανιστηρίων είχε απολύτως αντίθετη άποψη από τα ελληνικά δικαστήρια και τα πειθαρχικά. Εκρινε ότι δεν στηρίζεται στην κοινή λογική ούτε στη σοβαρότητα που απαιτείται από το μέγεθος του αδικήματος (βασανιστήρια) η όλως επιεικής απόφαση «χάδι», που στην πράξη δεν είχε κανέναν αντίκτυπο στη ζωή και εργασία του βασανιστή. Το ίδιο και οι πειθαρχικές διαδικασίες που δεν κινήθηκαν εναντίον του.
Ουσιαστικά ο κατηγορούμενος βασάνισε χωρίς να υποστεί συνέπειες και χωρίς να ενοχληθεί.
Η τιμωρία μερικών αδικημάτων όπως αυτά των βασανιστηρίων δεν μπορεί να εμπεριέχει την επιείκεια ως συστατικό της ποινής. Είναι αδικήματα που συνθλίβουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και αξία.
Πρόκειται για αδικήματα που εξευτελίζουν τον άνθρωπο. Η αυστηρότητα των ποινών είναι σύμφυτη σ’ αυτά με τη δίκαιη δίκη. Είναι η δέουσα απάντηση του δικαστηρίου σε αυτόν που σκόπιμα εξευτελίζει το ανθρώπινο είδος.
Το δικαστήριο του Στρασβούργου δεν είναι η πρώτη φορά που καταδικάζει τη χώρα μας για τη συμπεριφορά αστυνομικών. Είναι η πρώτη φορά όμως που απαιτεί να είμαστε σοβαροί και αυστηροί εκεί που επιβάλλεται. Και προφανώς δεν είμαστε.
