υγιής ανταγωνισμός

Η ομφαλοσκοπία (το να βρίσκεσαι σε έναν άλλο «κόσμο» συγκεντρώνοντας όλη σου την προσοχή στον ομφαλό –τον αφαλό- σου), ήταν συνήθης πρακτική σε καθεστώτα γνωστά για τη θρησκοληψία τους. Αλλά η σημερινή (2019) κατάσταση πραγμάτων, όπου η συζήτηση για έναν κόσμο μετά τη Συνθήκη της Βεστφαλίας γίνεται ολοένα και εντονότερη, ενοχλεί αρκετούς σε διάφορες χώρες, θιασώτες της ομφαλοσκοπίας. Δηλαδή αυτούς που δεν θέλουν να δουν ότι δεν είμαστε σε μια μονοπολική (πού αποτελεί μια μορφή θρησκοληψίας και άρνησης της πραγματικότητας) αλλά σε μια πολυπολική τάξη πραγμάτων.

Θυμίζω ότι η Συνθήκη της Βεστφαλίας σημείωσε τη λήξη του πρώτου τριακονταετούς πολέμου το 1648 (ο δεύτερος τριακονταετής ήταν αυτός που κράτησε από το 1914 μέχρι το 1945) κατά την οποία εγγυήθηκε η ανεξαρτησία των Κάτω Χωρών, των γερμανικών πολιτειών και των ελβετικών καντονιών, και η Αλσατία εντάχθηκε στη Γαλλία.

Σήμερα είμαστε σε μια κατάσταση που συνεχίζει να παραμένει αχαρτογράφητη. Ο νέος ψυχρός πόλεμος (Ψυχρός Πόλεμος 2.0), η διάχυτη αντιρωσική υστερία της Δύσης, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων (τα Κόκκινα Φουλάρια του Μακρόν εξαϋλώθηκαν από το πεδίο της όρασης, όπως ήταν αναμενόμενο) που επεκτείνεται τώρα και σε άλλες χώρες, η κατασκευή ρωσικών τρολ από πολίτες των ΗΠΑ στις εκλογές για τη Γερουσία στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ με την ταυτόχρονη απόδοση ευθύνης σε Ρώσους -έτσι χωρίς καμία απόδειξη, όπως συνηθίζεται πια για την ολότητα σχεδόν των επιχειρημάτων της Δύσης (λ.χ. βλέπε υπόθεση Σκριπάλ)- επεκτείνεται και στο ψηφιακό πεδίο.

Το Πεντάγωνο των ΗΠΑ και οι ιδιωτικές διαδικτυακές πλατφόρμες πίεσαν την κυβέρνηση Τραμπ να στραφεί εναντίον της Huawei με την (χωρίς αποδείξεις ασφαλώς) κατηγορία ότι είναι φωλιά κατασκοπίας, ταυτόχρονα πιέζοντας τη Γερμανία, την Ιαπωνία και την Ιταλία να διακόψουν κάθε συμβόλαιο συνεργασίας μαζί της.

Η Huawei με τα έξυπνα κινητά της διαθέτει ένα σύστημα κρυπτογράφησης που δεν είναι σε θέση να «σπάσουν» οι χώρες που διαμορφώνουν τα Πέντε Μάτια (Five Eyes, δηλ. οι ΗΠΑ, η Αγγλία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, που συνεργάζονται μεταξύ τους και ανταλλάσσουν μηνύματα από υποκλοπές απ’ όπου μπορούν), άρα δεν μπορούν να υποκλέψουν ψηφιακές επικοινωνίες. Επιπλέον, το σύστημα κρυπτογράφησης της Huawei δεν μπορεί να το «σπάσει» η NSA (National Security Agency, Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας) των ΗΠΑ.

Η Huawei, με βάση το Shenzhen (Κίνα) έχει μετόχους τους εργαζομένους της και προκαλεί προβλήματα στην Apple σχεδόν σε όλη την Ασία και στις περισσότερες χώρες του παγκόσμιου Νότου. Ομως η πραγματική μάχη είναι για τη Πέμπτη Γενιά ψηφιακών επικοινωνιών -το γνωστό 5G- όπου κατά τα φαινόμενα η Κίνα ξεπερνά τις ΗΠΑ, τόσο σε χαμηλότερο κόστος συσκευής όσο σε χωρητικότητα και ποιότητα κατασκευής.

Οι ΗΠΑ απαιτούν από τον Καναδά την έκδοση της οικονομικής διευθύντριας της Huawei, της Meng Wanzhou, πράγμα που θα επηρεάσει τις συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για τους δασμούς. Ταυτόχρονα, στον Καναδά έχει ξεσπάσει μια ιστορία με ανθρώπους κοντά στον Καναδό πρωθυπουργό και την πολυεθνική SNC Lavalin, εταιρεία με βάση το Μοντρεάλ (δραστηριοποιείται σε μηχανολογικές κατασκευές, υποδομές, ορυχεία, μεταλλεία, σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο) που τείνει να αποκτήσει την οσμή σκανδάλου, πολύ δε περισσότερο όταν η συγκεκριμένη εταιρία βρίσκεται σε συνεννοήσεις με το Πεκίνο για να συμπεριληφθεί στο κινέζικο σχέδιο «Μια Ζώνη, Ενας Δρόμος», που είναι συνέχεια του σύγχρονου Δρόμου του Μεταξιού. Το αγγλοκαναδικό κατεστημένο έχει λυσσάξει γι’ αυτή τη κίνηση του Καναδά.

Στην Κίνα, η ψηφιακή οικονομία έχει συνολικά ένα ΑΕΠ ήδη πλέον μεγαλύτερο από το γαλλικό ή το αγγλικό. Βασίζεται στους Μεγάλους Επτά -τις εταιρείες BATX ( Baidu, Alibaba, Tencent, Xiaomi), στην Didi (την κινέζικη Uber), τον γίγαντα του ηλεκτρονικού εμπορίου JD.com και στη Huawei. Συνολικά, οι εταιρείες αυτές έχουν επενδύσει περιουσίες στο big data, στο διαδίκτυο και στην τεχνητή νοημοσύνη. Οι γίγαντες των ΗΠΑ Facebook, Instagram, Twitter, Google απλώς είναι ανύπαρκτοι σε αυτήν την τεράστια αγορά.

Εχει ενδιαφέρον η ρητορική της Δύσης για τον υγιή ανταγωνισμό. Αυτό αποτελεί ένα όνειρο θερινής νυκτός, ακόμη μια μπαρούφα που κρύβει, μέσα από την προπαγάνδα της Δύσης, την τάση της για μονοπώλια, την επιβολή κυρώσεων (βλέπε λ.χ. Βενεζουέλα και Κούβα) στις αδύναμες χώρες και τον νέο Θεό της, το bullying, καθώς η ίδια βυθίζεται μέσα στα διαρκώς εντεινόμενα και ανεπίλυτα προβλήματά της. Αλλη μία ομφαλοσκοπία.

*ομότιμους καθηγητής Τμήματος ΕΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών