«Αν δεν ενισχυθεί η δημοκρατία στην Ευρώπη και στα όργανά της φοβάμαι πραγματικά πως μας περιμένει όλους ένα δυσοίωνο μέλλον, ένα μέλλον αυταρχισμού και φόβου». Αυτό είναι το διακύβευμα των ευρωεκλογών, σύμφωνα με τα όσα λέει ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Πέτρος Κόκκαλης, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Κουτί της Πανδώρας.
Αναφερόμενος στον Βαγγέλη Μαρινάκη, τονίζει ότι το γήπεδο Καραϊσκάκη χρησιμοποιείται ακόμη και για πάρτυ δημοτικού συνδυασμού, γεγονός το οποίο, όπως λέει, «δε συνάδει με τη δημοκρατία».
Στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, ο Πέτρος Κόκκαλης μιλά για τη σχέση του με την Αριστερά, ενώ δίνει απαντήσεις για το πώς «ισορροπεί» ανάμεσα στις δύο κοινωνικές του καταγωγές: εκείνη του παππού του και εκείνη του πατέρα του.
Μάλιστα, ερωτώμενος σχετικά με το αν ο φυσικός αρχηγός της ΝΔ δεν είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά ο Βαγγέλης Μαρινάκης, ο Πέτρος Κόκκαλης απαντά ότι «κακά τα ψέματα, ο κ. Μητσοτάκης βρίσκεται εθελοντικά, σε ομηρία».
Στη συνέντευξή του στο Κουτί της Πανδώρας, ο Πέτρος Κόκκαλης μιλά επίσης για τον κίνδυνο της ακροδεξιάς, την παρέμβασή της στον αθλητισμό, την αναζήτηση των βημάτων του μεγάλου αντιστασιακού Πέτρου Κόκκαλη, αλλά και για τα σημαντικά διακυβεύματα που θα κριθούν στην επόμενη ευρωβουλή για το θέμα της κλιματικής αλλαγής.
Οι προκλήσεις για την Ευρώπη από την άνοδο της ακροδεξιάς
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει θέσει ως έναν από τους βασικότερους στόχους του στις ευρωεκλογές το ζήτημα της ανόδου της ακροδεξιάς. Πιστεύετε ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος εκφασισμού της Ευρώπης;
Στην Ευρώπη καταγράφεται μια ανησυχητική ενίσχυση των ακροδεξιών δυνάμεων. Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στη γειτονική Ιταλία όπου το κόμμα του Σαλβίνι φέρεται, σε όλες τις δημοσκοπήσεις, να θριαμβεύει στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Και δεν είναι το μόνο -σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρατηρούνται ανοδικές τάσεις ακροδεξιών, κοσμομηδενιστικών σχηματισμών. Μην πάμε, όμως, μακριά, καθώς και στη χώρα μας βιώσαμε αυτό που κάποτε φάνταζε αδιανόητο: την ανάδυση ενός νεοναζιστικού μορφώματος. Βρισκόμαστε πλέον σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Αν δεν ενισχυθεί η δημοκρατία στην Ευρώπη και στα όργανά της φοβάμαι πραγματικά πως μας περιμένει όλους ένα δυσοίωνο μέλλον, ένα μέλλον αυταρχισμού και φόβου, αντί για μια Ευρώπη συνύπαρξης και συνεργασίας.
Τι θα σημάνει μια ενδεχόμενη συμπόρευση των ακροδεξιών δυνάμεων στο ευρωκοινοβούλιο; Μέχρι σήμερα φαίνεται πως υπάρχουν σοβαροί ανταγωνισμοί μεταξύ αυτών των δυνάμεων, όμως υπάρχει ταυτόχρονα και ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ τους.
Το τι θα σημάνει μια ενδεχόμενη συνεργασία των σκοταδιστικών ακροδεξιών δυνάμεων το γνωρίζουμε. Η ανθρωπότητα το έχει ζήσει με τραγική κατάληξη. Το ζήτημα είναι πώς θα συγκροτήσουμε έναν προοδευτικό πόλο που θα αντιταχθεί στο σκοταδισμό και τον κοσμομηδενισμό. Έναν προοδευτικό πόλο που θα πολεμήσει τις καταστροφικές πολιτικές που κλονίζουν την κοινωνική συνοχή και επιθυμούν μια Ευρώπη-φρούριο αποκλειστικά για λίγους και εκλεκτούς.
Ηχηρή απάντηση στην ακροδεξιά θα είναι η ενδυνάμωση της δημοκρατίας σε θεσμικό επίπεδο και η ανάδειξη ενός αλληλέγγυου και βιώσιμου μοντέλου συνύπαρξης στην Ευρώπη. Ο ΚΟΣΜΟΣ και εγώ ως εκπρόσωπός του στο ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ οραματιζόμαστε μια ανοιχτή Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς. Μια Ευρώπη που τους χωράει όλους.
Δεδομένης της ενασχόλησης με τον επαγγελματικό αθλητισμό και το ποδόσφαιρο, πώς κρίνετε την παρουσία ακροδεξιών δυνάμεων μέσα στα γήπεδα; Παρατηρείτε να αυξάνεται το φαινόμενο και πώς θεωρείτε ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο;
Τα γήπεδα είναι πολυσυλλεκτικοί χώροι. Οι τελευταίοι, ίσως, χώροι στη σύγχρονη κοινωνία όπου μπορούν να δημιουργηθούν μάζες και όχλοι. Τα ακροδεξιά στοιχεία υπάρχουν παντού, άρα και στο γήπεδο. Και συνιστούν μια φωνασκούσα μειοψηφία, η οποία προσπαθεί να απευθυνθεί με απλοϊκά επιχειρήματα στα χειρότερα ένστικτα του ανθρώπου για να στρέψει την οργή προς τον αδύναμο.
Πιστεύω ότι το ποδόσφαιρο, το οργανωμένο ποδόσφαιρο, το οργανωμένο οπαδικό κίνημα έχει αντισταθεί στην περίοδο της μεγάλης άνθησης της Χρυσής Αυγής τα προηγούμενα χρόνια και δεν έχει αφήσει τον χώρο που θα μπορούσε να έχει κατακτήσει το νεοναζιστικό μόρφωμα. Επίσης, οι προσπάθειες που κάνει η UEFA με την έμφασή της στο fair play και το respect και η πολυσυλλεκτικότητα των σωματείων και των ομάδων είναι οι απαραίτητες απαντήσεις σε οποιαδήποτε προσπάθεια ανόδου των ακροδεξιών δυνάμεων στις κερκίδες.
Η κλιματική αλλαγή στην ατζέντα της Ευρωβουλής
Στην ατζέντα των ευρωεκλογών είναι αρκετά ψηλά το ζήτημα της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Σε τι βαθμό εκτιμάτε ότι μπορεί το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο να επηρεάσει τις κεντρικές επιλογές της ΕΕ, αλλά και τις ανεξάρτητες πολιτικές που χαράσσει το κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά για το θέμα;
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ο φυσικός χώρος τέτοιος διεργασιών και προσωπικά πιστεύω βαθιά στη δύναμή του, γι’ αυτό άλλωστε κατέρχομαι στις Ευρωεκλογές.Πρέπει όλοι μας να καταλάβουμε πως η επόμενη δεκαετία είναι μια περίοδος εξόχως σημαντικών αποφάσεων. Οι επιστημονικές μελέτες είναι ξεκάθαρες και προδιαγράφουν ένα δυστοπικό μέλλον εάν δεν αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια απειλή που ονομάζεται κλιματική κρίση. Μόλις πριν από λίγο καιρό, ο Γ.Γ των Ηνωμένων Εθνών, σε διάσκεψη στην Πολωνία, ανεβαίνοντας στο βήμα έβαλε τα κλάματα, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, ενώ η Michelle Bachelet, πρόεδρος της Χιλής έως το 2018 και Ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, επεσήμανε σε άρθρο της στους NewYorkTimes πως είμαστε η τελευταία γενιά που μπορεί να σταματήσει το φαινόμενο. Αυτό είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Αν δεν σεβαστούμε τα όρια του πλανήτη τα αμέσως επόμενα χρόνια και δεν υιοθετήσουμε ένα οικονομικό μοντέλο το οποίο θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις που θέτει η κλιματική κρίση, μακριά από το μονοπάτι του συντηρητισμού, της οπισθοδρόμησης, του ατομισμού και του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που εξαθλιώνει τις κοινωνίες, είναι βέβαιο πως μας περιμένει ένας ολισθηρός δρόμος.
Η Ευρώπη μπορεί και πρέπει να διαμορφώσει μια συνολική στρατηγική για τους Παγκόσμιους Στόχους, υποχρεώνοντας τα κράτη – μέλη να αναλάβουν δράση. Πρέπει να βαδίσουμε με αποφασιστικότητα σε μια οικονομική και κοινωνική μετάβαση, σε ένα βιώσιμο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης αξιοποιώντας την τεχνολογία και την καινοτομία. Και αυτό σημαίνει περισσότερη δημοκρατία, στενότερη συνεργασία, αλλά και μετρήσιμους στόχους. Δηλαδή η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί στον αντίποδα της σημερινής εμμονής στη λιτότητα και της δημοσιονομικής περιστολής. Η σύνθεση του ευρωκοινοβουλίου και οι δυνατότητες συντηρητικών ή προοδευτικών πλειοψηφιών θα διαμορφώσουν την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει η Ευρώπη στην κρίσιμη επόμενη περίοδο. Βιωσιμότητα, δημοκρατία και αλληλεγγύη ή οπισθοδρόμηση, σκοταδισμός και αυταρχισμός είναι το πραγματικό δίλημμα των ευρωεκλογών.
Υπάρχει χρόνος κ. Κόκκαλη για να αντιστραφούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής;
Χρόνος υπάρχει, αλλά κανένας χρόνος για χάσιμο.
Λόγω της επιχειρηματικής σας δραστηριότητας έχετε σημαντική εμπειρία από παγκόσμιους οικονομικούς κολοσσούς. Εκτιμάτε ότι οι μεγάλοι «παίκτες» της οικονομίας έχουν πραγματική διάθεση να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να θυσιάσουν ένα μέρος των κερδών τους;
Αν υπάρξει πολιτική βούληση και ρυθμιστεί το πλαίσιο, οι οικονομικοί κολοσσοί θα ακολουθήσουν. Δεν μπορούν να κάνουν και αλλιώς, βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν. Το σημαντικό είναι ότι υπάρχουν τα εργαλεία για να αντιστρέψουμε αυτή την ασφυκτική κατάσταση. Αυτό που πρέπει να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να ηγηθεί άμεσα μιας στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία θα ενσωματώνει και θα εξειδικεύει τους 17 Παγκόσμιους Στόχους του ΟΗΕ. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο πολιτικής διαμορφώνονται νέες ευκαιρίες και δυνατότητες επιχειρηματικής δράσης.
Η στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης
Πώς κρίνετε τις θέσεις που εξέφρασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για συμμετοχή ιδιωτών σε υπηρεσίες της δημόσιας υγείας αλλά και την αναφορά του για την επταήμερη εργασία;
Πρόκειται για τις ελάχιστες φορές που ακούσαμε τις πραγματικές προγραμματικές θέσεις της ΝΔ, παρά την προσπάθειά της να κρύψει επιμελώς το πρόγραμμά της. Δυστυχώς, αυτό που προτείνει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι η επιστροφή στη λιτότητα και την κοινωνική αναλγησία. Και φυσικά τα όσα αναφέρετε δεν λέχθηκαν τυχαία από τον κ. Μητσοτάκη.
Πώς βλέπετε τη στάση του προέδρου της ΝΔ ιδιαίτερα στην προεκλογική περίοδο, την ώρα μάλιστα που τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός διατυπώνουν την άποψη ότι ο φυσικός αρχηγός του κόμματος δεν είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά ο επιχειρηματίας Βαγγέλης Μαρινάκης.
Κακά τα ψέματα, ο κ. Μητσοτάκης βρίσκεται εθελοντικά, σε ομηρία. Αντί να βαδίσει με θάρρος και αυτοπεποίθηση με βάση τα σοβαρά επίδικα και τις προκλήσεις της εποχής μας, παραμένει εγκλωβισμένος. Την ώρα που η Ευρώπη αλλά και η χώρα μας καλείται να σχεδιάσει πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση του μέλλοντος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης άγεται και φέρεται, αναλώνεται σε μικροπολιτικές τοποθετήσεις, αδυνατώντας να μιλήσει για το πραγματικό διακύβευμα των ευρωεκλογών.
Τίθεται για εσάς ζήτημα ασυμβίβαστου για τον Βαγγέλη Μαρινάκη ανάμεσα στις ιδιότητές του που σχετίζονται με τον Ολυμπιακό και την παρουσία του στην αυτοδιοίκηση;
Όπως έχω ξαναπεί, το να σταυρώνονται ψηφοδέλτια στο Καραϊσκάκη δεν συνάδει με τη δημοκρατία, όπως επίσης να χρησιμοποιείται το γήπεδο για πάρτι νεολαίας δημοτικού συνδυασμού. Όλα αυτά δεν τιμούν τον Ολυμπιακό, όπως και το γεγονός ότι ανήκει σε offshore. Όπως επίσης, δεν είναι σωστό να βάζεις τον κόσμο στη διαδικασία να σε ψηφίσει χωρίς να μπορείς μετά να τιμήσεις αυτήν την ψήφο.
Η οικογένεια Κόκκαλη
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΝΔ είστε ο μοναδικός άνθρωπος που έχει παππού αλλά δεν έχει πατέρα. Θα ήθελα να μιλήσουμε λίγο για αυτές τις δύο προσωπικότητες της οικογένειάς σας, οι οποίες έχουν αφήσει πολύ διαφορετικά αποτυπώματα.
Με συγχωρείτε που γελάω, αλλά μου φαίνεται κομματάκι οξύμωρο το γεγονός ότι τα ζητήματα της οικογενειοκρατίας και της διαπλοκής τίθενται από την αξιωματική αντιπολίτευση. Θα μου επιτρέψει ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, να έχω και παππού και πατέρα και μητέρα και γιαγιά, όπως όλοι άνθρωποι. Είμαι περήφανος για όλους τους και τους θαυμάζω. Είναι οι άνθρωποί μου και ο καθένας τους με επηρέασε με τον τρόπο του. Όλα όσα με διαμόρφωσαν είναι μια συλλογή ιστοριών, βιωμάτων και αναμνήσεων από εκείνους.
Τον παππού σας δεν είχατε την τύχη να τον ζήσετε. Νιώθετε παρόλα αυτά ότι έχετε επηρεαστεί από τη στάση ζωής του; Έχετε αναζητήσει τα βήματα και την ιστορική πορεία του;
Οπωσδήποτε αισθάνομαι ένα μεγάλο χρέος όσον αφορά την πνευματική και αγωνιστική πορεία του παππού μου. Βεβαίως και έχω αναζητήσει τα βήματά του, όχι μόνο από τις οικογενειακές αφηγήσεις αλλά και λόγω των σπουδών μου στην Ιστορία. Έχω συνδράμει στην έρευνα για τη συγγραφή δύο βιβλίων για τη ζωή του και έχω βρεθεί στα μέρη όπου έδρασε τόσο ως γιατρός όσο και ως αντιστασιακός.
Αν ο Πέτρος Κόκκαλης έχει συνδεθεί με την περίοδο της αντίστασης και του αγώνα του ΔΣΕ, το όνομα του Σωκράτη Κόκκαλη έχει συνδεθεί με την περίοδο της μεγάλης ευημερίας στην Ελλάδα. Πώς ισορροπείτε ανάμεσα σε αυτές τις δύο κοινωνικές καταγωγές;
Καθώς τα του παππού μου είναι γνωστά, αυτό που είναι λιγότερο γνωστό είναι το χρέος που αισθανόταν ο πατέρας μου απέναντι στον δικό του πατέρα. Και η προσπάθειά του να δημιουργήσει στην Ελλάδα μια εθνική βιομηχανία, η οποία να δώσει εργασία και χώρο για δημιουργία σε χιλιάδες έλληνες επιστήμονες που στήριξαν την ανάπτυξη στην Ελλάδα και ειδικά των τηλεπικοινωνιών. Το ίδιο έκανε και στον Ολυμπιακό, με τον εκσυγχρονισμό του σε ένα σύγχρονο αθλητικό οργανισμό.
Η σχέση με την Αριστερά
Υπήρξαν αρκετές αντιδράσεις όταν άρχισε να ακούγεται ότι βρίσκεστε κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ. Πολιτικά, τοποθετούσατε πάντα τον εαυτό σας στην Αριστερά;
Κοιτάξτε, ο προοδευτικός χώρος είναι το φυσικό πολιτικό μου περιβάλλον. Προσδιορίστε τον εσείς όπως νομίζετε, θέλετε να τον πείτε Αριστερά, Κεντροαριστερά, Πράσινοι δεν έχει σημασία για μένα και δεν έχει διότι στη μεγάλη μάχη που έρχεται καλούμαστε όλοι μαζί να αντιπαρατεθούμε στην αύξηση της σκοταδιστικής δεξιάς και των ακραίων οικονομικών πολιτικών λιτότητας. Η σύμπλευση μεταξύ της κίνησης πολιτών ΚΟΣΜΟΣ και του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία βασίζεται στις προκλήσεις της εποχής, οι οποίες απαιτούν ευρύτερες συνεργασίες στον προοδευτικό πόλο.
Ταιριάζει η επιχειρηματικότητα με την αριστερά ή είναι δύο έννοιες σε μόνιμο ανταγωνισμό;
Ασφαλώς και ταιριάζουν, για παράδειγμα η μετάβαση στην πράσινη οικονομία είναι μια τεράστια επιχειρηματική και οικονομική ευκαιρία. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει λοιπόν να ενισχυθεί η πολιτική που προάγει τη μετακίνηση των κεφαλαιακών ροών στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να προσελκύσουμε ιδιώτες συν-επενδυτές σε startups και στην κλιματική τεχνολογία.
Το κράτος δεν είναι ο δανειστής της τελευταίας ευκαιρίας αλλά ο επενδυτής της πολιτικής κατεύθυνσης. Εμείς επιδιώκουμε μια οικονομία που θα είναι ικανή να φέρει τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη στον κόσμο και θα ακολουθήσει τις νόρμες των Ηνωμένων Εθνών και το Παγκόσμιο Σύμφωνο για την Επιχειρηματικότητα υιοθετώντας τη μέθοδο του τριπλού αποτελέσματος, δηλαδή πέρα από οικονομική να παράγει περιβαλλοντική και κοινωνική αξία. Πιστεύω ότι πρέπει να προχωρήσουμε δυναμικά προς αυτή την κατεύθυνση, η οποία προσφέρει ευκαιρίες απασχόλησης χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις. Παράλληλα, απαιτούνται δράσεις που θα στηρίζουν τις νεοφυείς επιχειρήσεις, όπως για παράδειγμα το Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Equifund), το οποίο αποτελεί μια επενδυτική πλατφόρμα με πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο στην οικονομία και στην κοινωνία, ένα καινοτόμο προϊόν που συνδυάζει τη χρηματοδότηση και την εμπειρία από σημαντικούς θεσμικούς φορείς, ενώ διαθέτει και την απαραίτητη ευελιξία για την δημιουργία επιτυχημένων επενδύσεων. Την ίδια στιγμή, λόγω της παρατεταμένης κρίσης που βίωσε η χώρα μας, θεωρώ αναγκαίο να ληφθούν ακόμη μεγαλύτερες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής μέσα από πρωτοβουλίες κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και ενεργειακών κοινοτήτων.
Αυτός πιστεύουμε ότι είναι ο σύγχρονος δρόμος της οικονομίας, ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε ως προοδευτικοί πολίτες.