Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ
ΚΑΙ Η ΤΕΡAΣΤΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΘΑΚΗ
Από το Δημοσθένη Συρμή
Τελευταία ο Δήμαρχος με επιστολή του που αναρτήθηκε στο επίσημο site του Δήμου, πληροφορεί τους δημότες για την οργάνωση των υπηρεσιών του Δήμου, τη διαχειριστική επάρκεια και το χωροταξικό σχεδιασμό του νησιού.
Επειδή η επιστολή περιέχει τεχνικούς όρους ήταν φυσικό να δημιουργήσει απορίες:
• Τι είναι η Διαχειριστική επάρκεια;
• Τι είναι το Διπλογραφικό Λογιστικό Σύστημα;
• Τι είναι χωροταξικό σχέδιο;
• Τι πρακτικά θα ωφελήσουν τα παραπάνω το νησί μας;
Παρακάτω θα προσπαθήσω να εξηγήσω με όσο πιο απλό τρόπο γίνεται τις απορίες αυτές των πολιτών.
Διαχειριστική επάρκεια.
Είναι σε όλους γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει ένα σύνολο προγραμμάτων για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη των λιγότερο αναπτυγμένων κρατών μελών.
Στο παρελθόν τα προγράμματα αυτά ονομάζονταν ΚΠΣ (Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) Το 3ο ΚΠΣ τελείωσε το 2006 και από τότε ξεκινάει μια νέα προγραμματική περίοδος έως το 2013, η οποία ονομάστηκε ΕΣΠΑ. και σημαίνει “Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς”, (National Strategic Reference Framework – NSRF) και δεν είναι τίποτα άλλο από την νέα προγραμματική περίοδο 2007-2013.
Προκειμένου τώρα ένας Οργανισμός ιδιωτικός ή Δημόσιος όπως είναι ο Δήμος, να χρηματοδοτηθεί για ένα έργο από το ΕΣΠΑ, η ΕΕ απαιτεί να έχει τη λεγόμενη «Διαχειριστική επάρκεια».
Η Διαχειριστική επάρκεια είναι η πιστοποίηση, ότι ένας Δήμος, ή άλλος φορέας μπορεί να αναλάβει, να διαχειριστεί και να εκτελέσει, έργα ΕΣΠΑ και γενικά, έργα συνχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η πιστοποίηση διαχειριστικής επάρκειας απαιτεί συγκεκριμένη οργανωτική δομή υπηρεσιών, ώστε να εξασφαλίζονται οι βασικές λειτουργίες και να μη στηρίζεται σε υπηρεσίες άλλων φορέων όπως π.χ. ο Νομός ή η Περιφέρεια. Για παράδειγμα οι υπηρεσίες του Δήμου θα πρέπει να:
– Προγραμματίζουν να σχεδιάζουν και να μελετούν έργα και ενέργειες.
– Διενεργούν διαγωνισμούς φυσικού αντικειμένου
– Ασκούν Οικονομική Διαχείριση Έργων
– Παρακολουθούν ηλεκτρονικά τα έργα κλπ κλπ και τέλος και το σημαντικότερο να
– Εφαρμόζουν μηχανογραφική Λογιστική και δη «Διπλογραφικό Λογιστικό Σύστημα»
Διπλογραφικό Λογιστικό Σύστημα
Οι Ελληνικές κυβερνήσεις, με πολλά χρόνια καθυστέρησης, κατόρθωσαν τελικά να νομοθετήσουν, την εισαγωγή του Διπλογραφικού Λογιστικού Συστήματος της Γενικής και Αναλυτικής Λογιστικής στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας.
Το σύστημα αυτό εφαρμόζεται σε παγκόσμιο επίπεδο εδώ και δεκαετίες και εξασφαλίζει κυρίως διαφάνεια στη διαχείριση και διακίνηση των κεφαλαίων ενώ έχει απεριόριστες δυνατότητες παροχής οικονομικών πληροφοριών, τόσο στους ασκούντες την Διοίκηση του οργανισμού όσο και των όποιων ενδιαφερομένων (στην προκειμένη περίπτωση, των Δημοτών).
Γενικά το Διπλογραφικό Λογιστικό Σύστημα είναι η μέθοδος η οποία καταγράφει τις μεταβολές που επιφέρουν τα λογιστικά γεγονότα στην περιουσία ενός οργανισμού (Δημόσιου ή Ιδιωτικού), θέτοντας σε κίνηση δύο τουλάχιστον λογαριασμούς:
• Έναν που μεταβάλλεται (+) ή (-) και
• Έναν άλλον που αντιμεταβάλλεται με το ίδιο ακριβώς ποσό, (-) ή (+).
Κάθε λογιστικό γεγονός καταγράφεται δισδιάστατα με ταυτόχρονη κίνηση δύο λογαριασμών, εκ των οποίων ένας χρεώνεται και ένας πιστώνεται. Δηλαδή κάθε αύξηση των στοιχείων του ενεργητικού, προκαλεί μία αντίστοιχη μείωση ενός άλλου στοιχείου του ενεργητικού ή μία αντίστοιχη αύξηση στοιχείων των υποχρεώσεων ή των ιδίων κεφαλαίων. Επίσης, κάθε μείωση στοιχείου του ενεργητικού θα προκαλεί μία αντίστοιχη αύξηση ενός άλλου στοιχείου του ενεργητικού ή μία αντίστοιχη μείωση στοιχείου των υποχρεώσεων ή των ιδίων κεφαλαίων.
Οι αυξομειώσεις των λογαριασμών εδράζονται στην βασική μαθηματική ισότητα της Λογιστικής :
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ = ΠΑΘΗΤΙΚΟ + ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ
Η εφαρμογή του συστήματος αυτού είναι εξαιρετικά δύσκολη, απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό και γνώση ηλεκτρονικών λογιστικών προγραμμάτων.
Χωροταξικός σχεδιασμός
Χωροταξία σημαίνει βάζω τάξη στο χώρο που ζω και δραστηριοποιούμαι.
Κάθε κοινωνία ζει κάνοντας μια σειρά από προσαρμογές στο φυσικό περιβάλλον. Οι κυριότερες είναι δύο: Οι οικονομικές προσαρμογές όπως η χρήση των φυσικών πόρων και η δομή του παραγωγικού συστήματος, και οι κοινωνικές προσαρμογές όπως η δημογραφική κατανομή και η δομή του οικιστικού ιστού.
Η πεμπτουσία της Χωροταξίας είναι η συνθήκη ισορροπίας και αρμονίας στη σχέση φυσικό περιβάλλον – κοινωνικές προσαρμογές – οικονομικές προσαρμογές.
Η Χωροταξία είναι μαζί επιστημονικό, τεχνικό, κοινωνικό, οικονομικοπολιτικό πρόβλημα. Όπως είπαμε αποσκοπεί να βάλει τάξη στο χώρο, έτσι:
1. Καταγράφει με λεπτομέρειες τη διαμόρφωση του χώρου, δηλαδή τη γη, τους οικισμούς, τα ρέματα, τους δρόμους, τα μονοπάτια, τα κάθε μορφής κτίσματα, κλπ κλπ.
2. Καθορίζει τις χρήσεις γης, για Κατοικίες, Διοίκηση (δημαρχείο, αστυνομία κλπ) Βιοτεχνίες – Βιομηχανίες, εμπόριο υπηρεσίες, εκπαίδευση (σχολεία κλπ), αναψυχή (πάρκα κλπ), αθλητισμός (γήπεδα κλπ), υγεία (νοσοκομεία κλπ), περιοχές Αρχαιολογικής και Ιστορικής Σημασίας, ελεύθερες περιοχές καλλιεργειών κλπ κλπ.
3. Προγραμματίζει και οριοθετεί ότι σχετίζεται με τη φύση, όπως εθνικοί δρυμοί, ακτές, δρόμοι, μονοπάτια, δασικές εκτάσεις, αγροτικές εκτάσεις, κλπ κλπ.
4. Προγραμματίζει, οριοθετεί και οργανώνει ότι σχετίζεται με τον Πληθυσμό και την Κοινωνία όπως: κατοικίες, συστήματα αθλητισμού, εκπαίδευσης, υγείας, πρόνοιας, αναψυχής, οργάνωση βιομηχανικών περιοχών, ενεργειακών περιοχών (πχ. Ανεμογεννήτριες κλπ), λιμανιών μαρινών, αεροδρομίων, διατηρητέων κτιρίων, χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, χώρων απορριμμάτων, κλπ κλπ.
Όπως γίνεται αντιληπτό το Χωροταξικό Σχέδιο βάζει τάξη έτσι ώστε οι κάτοικοι να ζουν αρμονικά με το περιβάλλον και τους συμπολίτες τους, πατάσσει τη γραφειοκρατία και οι συναλλαγές μεταξύ των πολιτών διευκολύνονται αλλά το σημαντικότερο επιτυγχάνεται ανάπτυξη μέσα από επενδύσεις. Κανείς σοβαρός επενδυτής δεν πρόκειται να επενδύσει σε ένα άναρχο τοπίο.
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το χωροταξικό σχέδιο σε ένα τόπο αποτελεί Εθνικό κεφάλαιο.
Τι πρακτικά θα ωφελήσουν τα παραπάνω το νησί μας;
Η Ιθάκη σαν Δήμος, δεν διέθετε ποτέ διαχειριστική επάρκεια.
Οι προηγούμενοι Δημοτικοί άρχοντες δεν κατόρθωσαν ποτέ να την αποκτήσουν με αποτέλεσμα τη σχεδόν μηδενική απορρόφηση των κονδυλίων της Ε.Ε. Τα ΚΠΣ ήλθαν και παρήλθαν χωρίς να ακουμπήσουν το ταλαίπωρο νησί μας.
Οι μελέτες των έργων σέρνονταν από γραφείο σε γραφείο από υπεύθυνο σε ανεύθυνο μανδαρίνο στις Νομαρχίες και στις Περιφέρειες (φορείς με Διαχειριστική Επάρκεια) και τα έργα γίνονταν με αφάνταστη καθυστέρηση ή δεν γίνονταν ποτέ.
Στο παρελθόν, προκειμένου να γίνει κάποιο έργο έπρεπε να μεσολαβήσει άλλος ενδιάμεσος φορέας, ο οποίος να διαθέτει διαχειριστική επάρκεια. Ο Δήμος λοιπόν υπέγραφε μια προγραμματική σύμβαση με την Περιφέρεια (Κεφαλονιά ή Κέρκυρα ) προκειμένου να αναλάβει ο φορέας αυτός το έργο, σε όλες του τις διαδικασίες, εκ μέρους της Ιθάκης. Έτσι όπως είπα, τα έργα καθυστερούσαν δραματικά για να μη πω ότι δεν γίνονταν καθόλου. Σαν παράδειγμα φέρνω το λιμάνι των Φρικών, με μια μελέτη που αναθεωρήθηκε εκατό φορές, το λιμάνι του Πίσω Αετού , το βιολογικό κλπ κλπ.
Τώρα με τη Διαχειριστική Επάρκεια θα μπορούν οι υπηρεσίες του Δήμου να συντάσσουν τις μελέτες, να τις υποβάλλουν στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΣΠΑ και έτσι τα έργα να χρηματοδοτούνται και να πραγματοποιούνται χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων.
Όπως μας ενημέρωσαν οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου, μέχρι στιγμής έχουν συνταχθεί και θα υποβληθούν άμεσα οι εξής μελέτες:
1. Κέντρο Μέριμνας Ευπαθών Κοινωνικών Ομάδων (1.200.000 €. για πιο γρήγορα μπήκε και στον προϋπολογισμό).
2. Αναβάθμιση του Κέντρου Υγείας (420.000 €)
3. Αντικατάσταση δικτύου Ύδρευσης Δήμου Ιθάκης ( 2.603.473 €)
4. Προμήθεια 5 προκατασκευασμένων δεξαμενών ύδατος (300.000 €)
Το διπλογραφικό λογιστικό σύστημα εξασφαλίζει πλήρη διαφάνεια μέχρι και ένα Ευρώ και το σημαντικότερο είναι ότι οι Θιακοί θα μπορούν πλέον να γνωρίζουν πως ο Δήμος διαχειρίζεται τα χρήματα τους. Κάθε μήνα, μέσα από το πρόγραμμα «Διαύγεια», θα γίνεται γνωστό ποια είναι τα διαθέσιμα και τα κεφάλαια του Δήμου. Έτσι πολύ δύσκολα θα μπορούσε κανείς να προβεί σε ατασθαλίες και αν γίνονταν κάτι τέτοιο, εύκολα θα μπορούσε να ελεγχθεί.
Στο παρελθόν δεν υπήρχαν καν παραστατικά εσόδων-εξόδων και οι κινήσεις στο ταμείο, γίνονταν με σημειώσεις σε πρόχειρα χαρτιά και βιβλία. Έτσι υπήρχε αδιαφάνεια και σε κάποιους δίνονταν η δυνατότητα να προβαίνουν σε διαχειριστικές ή άλλες ατασθαλίες όπως για παράδειγμα το παίξιμο στο χρηματιστήριο των χρημάτων του κληροδοτήματος Συρμή.
Τα παραπάνω για να επιτευχθούν απαίτησαν μια καλή οργάνωση των υπηρεσιών του Δήμου. Σήμερα οι υπηρεσίες δουλεύουν πολύ καλά και δεν έχουν σύγκριση με το παρελθόν. Ο πολίτης εξυπηρετείται αξιόπιστα και γρήγορα, για παράδειγμα, ένα πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης όχι μόνο εκδίδεται άμεσα μέσα σε λίγα λεπτά αλλά στέλνεται και εκτός Ιθάκης και μάλιστα με courier.
Το χωροταξικό σχέδιο τώρα, θα συμβάλει στην αρμονική συναλλαγή αλλά και συνύπαρξη των πολιτών, θα διευκολύνει αφάνταστα τις μεταξύ τους οικονομικές δοσοληψίες και θα πατάξει το τέρας της γραφειοκρατίας. Και για να γίνει περισσότερο αντιληπτό δίνω δύο παραδείγματα:
– Ο κάθε πολίτης θα γνωρίζει ότι στο τάδε σημείο μπορεί να οικοδομήσει το σπίτι του ή να στήσει την επιχείρησή του και δεν θα χρειάζονται πλέον οι άπειρες άδειες από άπειρες υπηρεσίες. (Π.χ. η ιστορία με τις τα σκίαστρα που ακόμα εκκρεμεί και δεν γνωρίζει κανείς πως το θέμα αυτό μπορεί να λυθεί).
– Τα μονοπάτια και οι δρόμοι θα είναι καθορισμένα και δεν θα σέρνουν δημοτικούς συμβούλους στα δικαστήρια γιατί ξελόγκωσαν το τάδε μονοπάτι, ούτε κανένας θα μπορεί να κλείσει ένα μονοπάτι ή ένα ρέμα με απίστευτες, καμιά φορά, συνέπειες (π.χ. κατολίσθηση στον Πλατρειθιά)
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, η ύπαρξη του χωροταξικού θα προσελκύσει επενδυτές που με τη σειρά τους θα συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη του νησιού, θα βρουν δουλειά οι νέοι και ο κόσμος θα έχει κίνητρα να μείνει στο νησί μας.
Καταλήγουμε λοιπόν λέγοντας, ότι τα παραπάνω αποτελούν ένα τεράστιο κεφάλαιο για την Ιθάκη και παράδειγμα για εφαρμογή και σε άλλους μικρούς Δήμους της χώρας.
Έτσι λοιπόν ο, κατά κάποιους συμπολίτες μας, «φοροφυγάς», ο «απατεώνας», ο «εγκληματίας», ο «αυταρχικός», ο «παλαβός» Γιάνναρος κατόρθωσε αν μη τι άλλο να κάνει αυτό που στο παρελθόν δεν έγινε ποτέ:
Έβαλε τις βάσεις της ανάπτυξης αυτού του τόπου.
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι έπαψα να κρίνω το Δήμαρχο και σε καμία περίπτωση δεν ανακαλώ όσα κατά καιρούς του έχω καταμαρτυρήσει. Αντίθετα θα εξακολουθήσω να κρίνω αυστηρότατα τα έργα του και τη συμπεριφορά του απέναντι στον τόπο (τα προσωπικά του ουδόλως με απασχολούν).
Ποτέ δεν θα πάψω να επισημαίνω τα λάθη, τις παραλείψεις και τα ατοπήματα του Δήμαρχου. Πάντα σε μια προσπάθεια βελτίωσης των πραγμάτων για το όφελος αυτού του νησιού.
`Η άποψή μου μάλιστα για την αναβολή του χωροταξικού κάτω από τις σημερινές δύσκολες οικονομικές συνθήκες εξακολουθεί να ισχύει.
Τέλος πρέπει να παρατηρήσω ότι τα παραπάνω επιτεύγματα ναι μεν κεφαλαιώδη όμως δεν είναι χειροπιαστά. Οι περισσότεροι από τους συμπολίτες μας δεν τα καταλαβαίνουν. Θέλουν να δουν κάτι από τα εξαγγελθέντα από το Δήμαρχο έργα να γίνεται πραγματικότητα.
Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι μέσα στο χρόνο που απόμεινε στο Δήμαρχο θα πραγματοποιήσει τουλάχιστον ένα από τα «μεγάλα» έργα που υποσχέθηκε στη αρχή. Βέβαια οι καιροί είναι εξαιρετικά δύσκολοι για να μη πούμε ότι δεν προσφέρονται για μεγάλα έργα, όμως ένα τουλάχιστον (π.χ. ο ξενώνας ηλικιωμένων, το λιμάνι των φρικών κλπ) θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
Ίδωμεν!
27 – Ιανουαρίου 2013
One Comment
aris
Θα συμφωνήσω σε μεγάλο βαθμό με τον κ Συρμή και δηλώνω ότι σαν αρχή μου έχω να χαίρομαι αιρετούς εκπροσώπους που δεν χρησιμοποιούν την ιδιότητά τους για βιοπορισμό.
Στη πράξη είναι πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο να διασπάς φατρίες και παρέες θέλοντας να προσφέρεις στα κοινά.
Δε με πτοούν ούτε σχετικές απειρίες (δικαιολογημένα πιστεύω), ούτε και λάθη, γιατί κάτι τέτοια μέσα σε «παρέες» ωραιότατα καλύπτονται κατά που συμφέρει και δεν τα μαθαίνει ποτέ κανείς.
Ο ένας κάνει δέκα άσχημα και μαθαίνονται, οι άλλοι κάνουν διακόσια και ακούμε ένα.
Και μια και μου δόθηκε η ευκαιρία εκείνη την ανοιχτή επιστολή του κ. Κασσιανού προς τον Αγγέλακα πόσο τη φχαριστήθηκα!
Τίποτα το πολιντικάντικο, πάρε να ΄χεις που λένε!
Χουά χα χα χα χα χα χα χα.