Το λόμπινγκ στην Ε.Ε., έχει κάνει αισθητή την παρουσία του τις τελευταίες δύο δεκαετίες και ήδη έχει προλάβει να πάρει αρνητική χροιά
Κόλαφος για τους τεχνοκράτες της Κεντρικής Ευρώπης η έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας, τα αποτελέσματα της οποίας τοποθετούν τους δυνατούς της Ε.Ε. πολύ χαμηλά στην κατάταξη σε ό,τι αφορά την προστασία από τις καταστροφικές πρακτικές του λόμπινγκ που εφαρμόζουν -ή μάλλον δεν εφαρμόζουν.
Η Διεθνής Διαφάνεια καλεί τις ευρωπαϊκές χώρες και τους θεσμούς της Ε.Ε. «να υιοθετήσουν ισχυρούς κανονισμούς λόμπινγκ, που να καλύπτουν το ευρύ φάσμα των λομπιστών, οι οποίοι επηρεάζουν οποιαδήποτε πολιτική απόφαση, διαφορετικά η έλλειψη ελέγχου των λόμπι απειλεί να υπονομεύσει τη δημοκρατία σε ολόκληρη την περιοχή», ανέφερε η αντιπρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας, Ελένα Πανφιλόβα.
Είναι γνωστό ότι το λόμπινγκ στην Ε.Ε., όπως και σε εθνικό επίπεδο στα κράτη-μέλη, έχει κάνει αισθητή την παρουσία του τις τελευταίες δύο δεκαετίες και ήδη έχει προλάβει να πάρει αρνητική χροιά. Υπάρχουν θεωρητικοί που μελετούν το φαινόμενο του λόμπινγκ και υποστηρίζουν ότι «παρέχει ένα άδικο πλεονέκτημα σε εκείνους που έχουν την οικονομική δυνατότητα να το πραγματοποιήσουν και επομένως η πρακτική του έρχεται σε αντίθεση με την έννοια της δημοκρατίας».
Κακοί βαθμοί
Τα στοιχεία της έρευνας καταλήγουν στο ότι οι τρεις ευρωπαϊκοί θεσμοί καθώς και οι 19 χώρες που εξετάστηκαν συγκέντρωσαν μόλις 31% μέσο όρο βαθμολογίας σε ό,τι έχει να κάνει με την προώθηση της διαφάνειας, της ακεραιότητας και της πρόσβασης. Μάλιστα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν καταφέρνουν να συγκεντρώσουν ικανοποιητική «βαθμολογία», με ποσοστά 37% και 19% αντίστοιχα.
«Παρά το γεγονός πως το λόμπινγκ είναι ένα αναπόσπαστο τμήμα μιας υγιούς δημοκρατίας, πολλά σκάνδαλα σε ολόκληρη την Ευρώπη καταδεικνύουν πως, χωρίς σαφείς και αναγκαστικούς κανόνες, ένας επίλεκτος αριθμός παραγόντων με περισσότερα χρήματα και επαφές με πρόσωπα ισχύος μπορούν να καταφέρουν να κυριαρχήσουν στη λήψη πολιτικών αποφάσεων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η Σλοβενία και η Λιθουανία είναι οι δύο χώρες που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο «σκορ» (58% και 48% αντίστοιχα), με τις υπόλοιπες χώρες να έχουν πολύ χαμηλά ποσοστά. Ο σκληρός πυρήνας της Ευρώπης σκοράρει χαμηλά σε ό,τι αφορά τις πρακτικές προστασίας και την προώθηση του «ηθικού λόμπινγκ». Η Γερμανία (23%), η Ολλανδία (34%) και η Γαλλία (27%) δεν απέχουν πολύ από τα ποσοστά (14%) της Ουγγαρίας και της Κύπρου, οι οποίες καταγράφουν τα χαμηλότερα νούμερα.
Ο Νότος
Μελετώντας κανείς τα στοιχεία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι χώρες του Νότου, οι οποίες επλήγησαν περισσότερο από την οικονομική κρίση, έχουν τις χειρότερες επιδόσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την Πορτογαλία (23%), την Ιταλία (20%) και την Ισπανία (21%). «Οι προσπάθειες μεταρρύθμισης του χρηματοπιστωτικού τομέα μετά την κρίση, σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο Ε.Ε, έχουν εμποδιστεί και μετριαστεί κατά ένα μεγάλο μέρος λόγω του έντονου λόμπινγκ από τον χρηματοπιστωτικό τομέα στην Ευρώπη» αναφέρεται στην έκθεση.
Ενα ακόμη χρήσιμο στοιχείο που παρέχεται από την έκθεση είναι ότι οι βιομηχανίες των αλκοολούχων ποτών, του καπνού, των αυτοκινήτων, της ενέργειας, καθώς και οι χρηματοπιστωτικές και φαρμακευτικές βιομηχανίες συγκαταλέγονται ανάμεσα σε αυτές που χρησιμοποιούν «προβληματικές πρακτικές λόμπινγκ».
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αναδεικνύουν ορισμένες συνέπειες των κακών πρακτικών εκπροσώπησης συμφερόντων και τι μπορεί να συμβεί όταν απουσιάζουν οι κανόνες.
- Το Mediator, ένα αντιδιαβητικό φάρμακο, το οποίο χρησιμοποιείται επίσης και ως χάπι απώλειας βάρους από μη διαβητικές γυναίκες, επιτράπηκε να παραμείνει στην αγορά της Γαλλίας μέχρι το 2009, χρόνια μετά την κατάργησή του στην Ιταλία και την Ισπανία και παρά τις αυξανόμενες αποδείξεις ότι είναι επικίνδυνο για την υγεία. Συντηρητικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι η καθυστέρηση στην απόσυρση του φαρμάκου προκάλεσε εκατοντάδες θανάτους και χιλιάδες περιπτώσεις επιπλοκών υγείας.
Η εταιρεία Servier, που βρίσκεται πίσω από το φάρμακο, φέρεται να πίεσε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους εμπειρογνώμονες σε θέματα υγείας προκειμένου να το κρατήσουν στην αγορά και να το αναγνωρίσουν ως σκεύασμα κατά του διαβήτη. Η δίκη όπου θα καθοριζόταν κατά πόσο η εταιρεία παραπλάνησε τους ασθενείς και τις Αρχές αναβλήθηκε το 2013 και αναμένεται να ξεκινήσει κάποια στιγμή φέτος.
- Στην Πορτογαλία, η επιρροή του χρηματοπιστωτικού τομέα στις πολιτικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων αποτελεί εκτεταμένο και σύνηθες φαινόμενο. Από τους τελευταίους 19 υπουργούς Οικονομικών, οι 14 έχουν εργαστεί στο παρελθόν σε τράπεζες ή σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ οι τραπεζίτες έχουν την πιο καλά εκπροσωπούμενη επαγγελματική ομάδα στο υπουργικό συμβούλιο, που ανέρχεται σε 54% των κυβερνητικών θέσεων. Επίσης, 230 μέλη του κοινοβουλίου κατέχουν μέχρι και 382 θέσεις σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πριν ή αφού αναλάβουν κυβερνητικό αξίωμα.
- Από το 2011, τα αυτοκίνητα στη Γερμανία πρέπει να φέρουν ετικέτα ενεργειακής απόδοσης. Αυτό το σύστημα έχει επικριθεί από περιβαλλοντικές ομάδες, καθώς η αξιολόγηση δεν συνδέεται μόνο με την κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αλλά και με το βάρος του αυτοκινήτου. Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρήθηκε βαριά οχήματα να λαμβάνουν υψηλότερο βαθμό απόδοσης από τα ελαφρύτερα αυτοκίνητα.
Τα βαριά οχήματα
Από επίσημα έγγραφα προκύπτει ότι το γερμανικό λόμπι των αυτοκινητοβιομηχανιών ήταν υπεύθυνο για τη σύνταξη της νομοθεσίας σχετικά με το σύστημα σήμανσης ευνοϊκής προς τα SUV και τα βαριά οχήματα, τα οποία σε μεγάλο βαθμό παράγονται από αυτές τις εταιρείες.
Η πρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα δεν επιτρεπόταν μέχρι τα τέλη του 2013, δηλαδή έως τις ομοσπονδιακές εκλογές, υποδεικνύοντας ότι η κυβέρνηση ίσως δεν ήθελε το κοινό να γνωρίζει πως η νομοθετική διαδικασία πραγματοποιήθηκε πριν από τις εκλογές. Οι περιβαλλοντικές ομάδες εξακολουθούν να πιέζουν για την αναθεώρηση του συστήματος επισήμανσης.
- Το 2011, δημοσιογράφοι παρουσιάστηκαν ως λομπίστες καταφέρνοντας να συναντηθούν με ευρωβουλευτές. Ο ευρωβουλευτής Ερνστ Στράσερ, ο Αυστριακός πρώην υπουργός Εσωτερικών και στη συνέχεια επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, φαίνεται σε βίντεο να συμφωνεί να πληρωθεί το ποσό των 100.000 ευρώ και ως αντάλλαγμα υπόσχεται να προωθήσει νομοθετικές αλλαγές για τη ρύθμιση του τραπεζικού συστήματος της Ε.Ε. για λογαριασμό των λομπιστών.
Στο εν λόγω βίντεο μάλιστα, ο Στράσερ αποκαλύπτει ότι έχει ήδη πέντε διαφορετικούς πελάτες να εργάζονται γι’ αυτόν και να τον πληρώνουν 100.000 ευρώ ο καθένας. Το βίντεο δημοσιοποιήθηκε και ο Στράσερ τελικά παραιτήθηκε. Στις 13 Οκτωβρίου 2014 το Ανώτατο Αυστριακό Δικαστήριο τον καταδίκασε σε τριετή ποινή φυλάκισης.
Οχι στη δικτατορία της ΕΚΤ
Η Ζοζεφίνε Βιτ | ΑΠΕ-ΜΠΕ
Από τον… ουρανό προσγειώθηκε η κριτική στον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι χθες.
Η Ζοζεφίνε Βιτ, 21 ετών, πρώην μέλος της οργάνωσης των FEMEN, χάλασε την ωραία ατμόσφαιρα στη συνέντευξη Tύπου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας όταν πήδηξε κάποια στιγμή στο τραπέζι του Ντράγκι φωνάζοντας «Τέλος στη δικτατορία της ΕΚΤ».
Πέταξε ακόμη κομφετί και μοίρασε προκηρύξεις με ένα δικό της κείμενο που τσακίζει κόκαλα:
«Οι ζωές μας μάς ανήκουν (…) και δεν αποτελούμε μάρκες στο παιχνίδι τζόγου της ΕΚΤ για να παίξουν μαζί τους, να τις πουλήσουν, να τις καταστρέψουν. (…) Θα είμαστε η κραυγή όσων αντιμετωπίζουν την καταστολή όταν αρχίσουμε να βλέπουμε τη φτώχεια όχι ως προσωπική ήττα ή αμετάβλητο πεπρωμένο.
»ΕΚΤ, Αφέντη του σύμπαντος, σας υπενθυμίζω πως δεν υπάρχει θεός, όμως υπάρχουν άνθρωποι πίσω από αυτές τις ζωές και αν βασιλεύετε, αντί να υπηρετείτε, θα ακούσετε τις φωνές μας. Θα ακούσετε τις κραυγές μας πιο δυνατά, πιο έντονα, μέσα και έξω από τους διαδρόμους σας, παντού και δεν δικαιούστε ηρεμία. (…) Και όσο η ΕΚΤ επιμένει απλά στην αυταρχική της ηγεμονία, στηριζόμενη σε καταστάσεις επόπτευσης και αστυνόμευσης, στο τέλος η καθημερινή βία θα ριζώνει εδώ. (…) Θα βρούμε τις ριζοσπαστικές μας απαντήσεις και θα δράσουμε χωρίς βία απέναντι σε αυτή την καταστροφή του ανθρώπου.
»Επιμένοντας στην αλαζονεία έναντι του λαού η ΕΚΤ αυξάνει τα χρέη της απέναντί του. Μια συνέντευξη Τύπου δεν είναι αρκετή για να μιλήσουμε για δημοκρατία. Δεν περιμένω από αυτόν τον παράνομο θεσμό να ακούσει τη φωνή μου ούτε να αντιληφθεί το μήνυμά μου. Θα ζητούσα πολλά, αλλά ξέρω σίγουρα ότι πολλοί καταλαβαίνουν απολύτως το θέμα.
»Σήμερα είμαι μια πεταλούδα που σας στέλνω ένα μήνυμα. Αλλά να φοβάστε έρχονται κι άλλα. Θα πάρουμε πίσω τον έλεγχο της ζωής μας. Το χρέος της ΕΚΤ δεν έχει πληρωθεί ακόμη».
Συμφωνία ώς τις 30 Ιουνίου
Ακόμη πιο μακριά τοποθετεί την εκταμίευση χρημάτων προς τη χώρα μας με νεότερες δηλώσεις του ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.
Αργά χθες το βράδυ μιλώντας στο Bloomberg, ο Β. Σόιμπλε έστειλε νέο μήνυμα στην κυβέρνηση δηλώνοντας ότι «η Ελλάδα έχει περιθώριο ώς τις 30 Ιουνίου προκειμένου να φτάσει σε συμφωνία με τους εταίρους της»…
«Αν η Ελλάδα επιθυμεί να επωφεληθεί από τα κεφάλαια που απομένουν στο πρόγραμμα, μια λύση πρέπει να βρεθεί ώς τότε», είπε. Ερωτηθείς εάν αυτή είναι η προθεσμία για την Ελλάδα, απάντησε «αυτή είναι η προθεσμία του προγράμματος».
Κουτσουρεμένη ρευστότητα
Συνέχεια της κουτσουρεμένης παροχής ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες υποσχέθηκε ο… δύσμοιρος πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι με τις γνωστές απειλές και την περίσσια αλαζονεία του, ενώ την ίδια στιγμή η «Grexit-ολογία» κατέκλυζε για ακόμη μια φορά τον πλανήτη.
Στην περιπετειώδη συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη, ο Ντράγκι τόνισε ότι η χορήγηση ρευστότητας θα συνεχιστεί για όσο καιρό οι ελληνικές τράπεζες είναι φερέγγυες. Ξεκαθάρισε σε σχετική ερώτηση ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη προθεσμία για τη χρηματοδότησή τους από τον Εκτακτο Μηχανισμό Παροχής Ρευστότητας (ELA) -που αποτελεί και τη μοναδική πια ανοιχτή στρόφιγγα της ΕΚΤ προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. «Δεν υπάρχει καμία ημερομηνία, εξαρτάται πλήρως από τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί. Το βέβαιο είναι ότι η συνέχιση του ΕLA βρίσκεται στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης και στις διαπραγματεύσεις αυτής και των μελών της ευρωζώνης».
Για το ξαναζεσταμένο «θέμα των ημερών», το ενδεχόμενο της εξόδου της χώρας από το ευρώ, απάντησε ότι δεν θέλει να σκέφτεται κάτι τέτοιο. Ρητορική ανάλογη με αυτήν του Σόιμπλε ανέπτυξαν οι Ντάισελμπλουμ, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, όπως και ο Χοσέ Βινιάλς του ΔΝΤ.
Εν τω μεταξύ, η Standard & Poor’s υποβάθμισε χθες την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας από B- σε CCC.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: